Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  jednoznaczność
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Realizm i jednoznaczność – krytyczna analiza neooperacjonalizmu

100%
Boruszewski J.
Zagadnienia Naukoznawstwa
|
2016
|
vol. 52
|
issue 4(210)
571-584
PL
W artykule przedstawiono analizę logiczną aparatury pojęciowej proceduralnej semantyki neooperacjonalistycznej Jana M. Żytkowa (1944–2001). Koncepcja ta jest rozwinięciem i udoskonaleniem operacjonalizmu Percy W. Bridgmana, a zamierzeniem jej autora było przezwyciężenie nieakceptowanych konsekwencji klasycznego operacjonalizmu. W tym celu Żytkow zaproponował koncepcję nowego operacjonalizmu, na gruncie której chciał wykazać jednoznaczność terminów występujących w nauce oraz bronić stanowiska realistycznego odnośnie ich ekstensji. W niniejszym artykule zbadano podstawowe defi nicje i twierdzenia neooperacjonalizmu. Wnioskami z przedstawionych analiz są dwa stwierdzenia. Pierwsze z nich głosi, że neooperacjonalizm nie ustala pełnej jednoznaczności terminów naukowych, ale daje podstawy do systematyzacji ich wieloznaczności. Stwierdzenie drugie głosi natomiast, że na gruncie neooperacjonalizmu ekstensja terminów naukowych nie jest niezależna od poznawczo-praktycznej aktywności badaczy. Tym samym realistyczny charakter neooperacjonalizmu ulega osłabieniu. Nie znaczy to jednak, że semantyka neooperacjonalistyczna nie jest przydatnym narzędziem analizy języka nauki.
EN
The article presents logical analysis of conceptual apparatus of Jan M. Żytkow’s procedural neooperational semantics. This concept develops and refi nes Percy W. Bridgman’s operationalism. Żytkow’s intention was to overcome the unacceptable consequences of the classical operationalism. In order to demonstrate the unambiguity of scientifi c terms and defend realistic position regarding their extension, Żytkow proposed the concept of new operationalism. This article examines the basic defi nitions and theorems of neooperationalism. Two conclusions follow from the presented analyzes: the fi rst one is that the neooperationalism does not determine the full unambiguity of scientifi c terms, but provides a basis for systematization of their ambiguity; the second one is that within the framework of neooperationalism extension of scientifi c terms is not independent from epistemic-practical activity of researchers. Therefore, the realistic character of the neooperationalism becomes attenuated. Nevertheless, the neooperational semantics remains a useful tool for analyzing the language of science.
2

Comment parler de l’argent avec les banques en temps de crise ou une promenade terminologique contrôlée

100%
Bogacki K.
Roczniki Humanistyczne
|
2013
|
vol. 61
|
issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka
89-98
EN
The aim of this article is to analyse two main features presented as crucial by the theoreticians of terminology and those of controlled languages: the univocity and the synonymy. It appears that French banking terminology is polysemic and contains synonyms while controlled languages vocabulary appears to be more stringent in this regard.
PL
W artykule przedstawione są wyniki badań korpusu zawierającego francuską terminologię bankową pod kątem spełniania przez obecne w nim terminy wymogu jednoznaczności oraz wy¬stępowania synonimów przedstawianego w literaturze jako konieczny. Terminologia bankowa zestawiana jest ze słownictwem języków kontrolowanych, które pod tym względem okazują się bardziej rygorystyczne.
3
Publication available in full text mode
Content available

Chance or Agency? A Response to “Divine Providence and Chance in the World”

99%
Forrest P.
Roczniki Filozoficzne
|
2020
|
vol. 68
|
issue 3
111-125
EN
Dariusz Łukasiewicz distinguishes six concepts of chance, some (C3, C5, C6) but not others (C1, C2, C4) compatible with human freedom in the robust (“libertarian”) sense. In this paper, I argue in two ways that theists should reject ontological chance (C1) and rely instead on irreducible agency when considering events that are providentially not predestined by God. My arguments depend on a univocal understanding of the assertions that God is a loving agent and that, at their best, human beings are loving agents. Implicit in Łukasiewicz’s paper, is the objection that this an improper anthropomorphism. I am an unashamed anthropomorphist and will defend univocity.
PL
Przypadek czy sprawczość? Odpowiedź na „Divine Providence and Chance in the World” Dariusz Łukasiewicz wyróżnia sześć pojęć przypadku, spośród których jedne (C3, C5, C6) są spójne z ludzką wolnością rozumianą po libertariańsku, a inne nie (C1, C2, C4). W tym eseju argumentuję na dwa sposoby, że teiści powinni odrzucić przypadek ontologiczny (C1) i odwołać się zamiast tego do nieredukowalnej sprawczości w odniesieniu do zdarzeń, które nie są opatrznościowo wyznaczone przez Boga. Moje argumenty zależą od jednoznacznego rozumienia twierdzeń, że Bóg jest kochającym sprawcą oraz że istoty ludzkie, w swoim najlepszym zachowaniu, są kochającymi sprawcami. Łukasiewicz zakłada milcząco, że takie twierdzenia cechuje niewłaściwy antropomorfizm. Opowiadam się za antropocentryzmem i będę bronić jednoznaczności.
4
Publication available in full text mode
Content available

Miłość w włosko-polskiej konfrontacji językowej na podstawie ekwiwalencji przysłów

80%
Wismont M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
|
2017
|
vol. 51
|
issue 1
129-142
EN
The article takes on the subject of linguistic picture of the world concerning the love and equivalent proverbs in Italian and Polish languages. The analysis of lexicographical materials demonstrates identical perception of this feeling, confluences within syntax of equivalents (despite the affiliation to different groups of languages) and, several times, common origin of proverbs in either language. This provenance oscillates around Latin. All of this tangential points undoubtedly are result of common, European cultural heritage.
PL
-
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.