Search results - CEJSH

1

RECENZJE: Judaizm — słownik obyczajów i tradycji. Zagadnienia wybrane. Wydawnictwo GGP, Gdańsk 1994, 148 s., iltistr., bibliografia (Ludwik Kostro)

100%

Pałubicki W.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

1996

|

vol. 4(1)

252-252

2

RECENZJE: Judaizm — słownik obyczajów i tradycji. Zagadnienia wybrane. Wydawnictwo GGP, Gdańsk 1994, 148 s., iltistr., bibliografia (Ludwik Kostro)

100%

Pałubicki W.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

1996

|

vol. 4(1)

252-252

3

Tikkun Olam. Judaistyczna wizja „naprawy świata” i jej ekologiczne eksplikacje

54%

Nowicka B.

Studia Ecologiae et Bioethicae

|

2017

|

vol. 15

|

issue 3

49-60

EN

In jewish theology and philosophy the problem of nature seems to be hidden, the nature seems to be in the shadow of man. However, the fact of environmental degradation undoubtedly has a huge impact on man. That is why ecology and the environment are becoming a problem that increasingly appears in Jewish thought. Jewish environmental protection is often connected with concept of Tikkun Olam, which mean reparing the world or restoration of world. The Biblical roots of Tikkun Olam encourage us to study the meaning of nature and man in it. So we are instructed what is the place of man in the natural environment and what is our task in terms of nature. The concept of Tikkun Olam obliges us to permanent activities for nature that we should improve and take care of it. The biblical message and its transcendent source may be much stronger than human law. Therefore, the Judaic vision of ecology can also be an interesting proposition in the approach to the care for the environment.

PL

W żydowskiej teologii i filozofii problem natury wydaje się być ukryty, natura znajduje się niejako w cieniu człowieka. Jednak fakt degradacji środowiska naturalnego posiada niewątpliwie ogromny wpływ na ludzkość. Stąd zagadnienie ekologii i środowiska naturalnego są tematami coraz częściej pojawiającymi się również w myśli żydowskiej. Judaistyczna wizja ochrony środowiska bardzo często wiązana jest z konceptem Tikkun Olam co oznacza naprawę świata lub „odrestaurowanie” świata. Biblijne korzenie Tikkun Olam zachęcają nas do zbadania znaczenia środowiska naturalnego i człowieka w nim. Pojęcie Tikkun Olam zobowiązuje nas do nieustannej działalności wobec natury, którą powinniśmy poprawiać i otaczać ochroną. Przesłanie biblijne i jej transcendentne źródło mogą być znacznie silniejsze niż prawo ludzkie. Dlatego wizja judaistyczna ekologii może być również ciekawą propozycją w podejściu do opieki nad środowiskiem.

4

Znaczenie rytuału w paschalnej liturgii rodzinnej w świetle księgi „Sefer habrachot”

51%

Rucki M.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2019

|

vol. 72

|

issue 1

PL

Artykuł zawiera analizę typowych tekstów liturgii paschalnej pod kątem znaczenia jej rytuałów dla osób uczestniczących w celebracji. Omówione zostały poszczególne czynności i wypowiadane słowa, w kolejności ich występowania, zaczynając od poszukiwania i zniszczenia zakwasu w przeddzień Paschy i kończąc na odliczaniu omeru po jej zakończeniu. Wszystkie błogosławieństwa i narracje wypowiadane w kontekście wykonywanych czynności zawierają czynniki, które sprzyjają umocnieniu więzi rodzinnych. Odprawiana liturgia uobecnia dawne wydarzenia i podkreśla wspólnotowe doświadczenie Boga na przestrzeni pokoleń oraz zależność rodziny i całego narodu żydowskiego od działania Boga.

5

Zwyczaje pogrzebowe Żydów

51%

Wozikowski K.

Adhibenda

|

2019

|

issue 6

131-145

EN

Judaism has rich symbolism, particularly when it comes to symbolism of grave art or cemetery culture in general. The very word cemetery in Hebrew is referred to as bet Chaim (the house of life), bet kwarot (the house of graves) or bet olam (the house of eternal life). The following article introduces the reader into the main principles of Judaism as well as into funeral traditions and customs. The author emphasizes the role of a cemetery in the life of every Jew and rich symbolism of each of the rite preceding the burial.

6

Franz Posset, Johann Reuchlin (1455-1522). A Theological Biography (Arbeiten zur Kirchengeschichte 129; Berlin – Boston: De Gruyter 2015)

51%

Pietkiewicz R.

The Biblical Annals

|

2017

|

vol. 7

|

issue 3

393-398

EN

Book review: Franz Posset, Johann Reuchlin (1455-1522). A Theological Biography (Arbeiten zur Kirchengeschichte 129; Berlin – Boston: De Gruyter, 2015). Pp. XXVI + 917. EUR 99,95. USD 140.00. GBP 74.99. ISBN 978-3-11-041947-4

7

Prawdziwa tożsamość Jezusa. Polemika z Gezą Vermesem

45%

Skierkowski M.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2010

|

vol. 63

|

issue 4

EN

The text regards a polemic against Geza Vermes, an Jewish scholar, which was translated into Polish and was entitled Twarze Jezusa (Kraków 2008) presented the historical Jesus as a Palestinian charismatic healer and a teacher of simple religiosity. The first disciples of Jesus transferred his message from its Semitic context to the primarily Greek-speaking pagan Mediterranean world where shortly after he became a divine figure. Beginning with the divine figure of Christ presented in the most recent Gospel, namely the Gospel of John, Geza Vermes goes successively back to earlier accounts of the New Testament in order to reveal finally the allegedly true figure of Jesus hidden beneath the oldest Gospels. In the opinion of Marek Skierkowski the method used by Geza Vermes is not adequate and therefore it leads to so false conclusions.

8

Chi era un fariseo? Un approccio prosopografico

45%

Sievers J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2013

|

issue 27

13-27

PL

Oparty na pismach Józefa Flawiusza, Nowym Testamencie oraz literaturze rabinistycznej artykuł prezentuje postacie dwunastu faryzeuszów. Na podstawie otrzymanych wniosków ukazano w nim postacie pozbawione negatywnych konotacji, które przypisano słowu „faryzeusz". Autor przedstawia miejsce i rolę faryzeuszów w ówczesnym społeczeństwie, podkreślając ich przynależność do wysokiej klasy społecznej, brak autonomicznej władzy oraz niejednokrotnie ich marginalizację. Wspomina, że byli oni grupą religijną kontrastującą z ówczesnym społeczeństwem, ale nie sektą. Pomimo że niekiedy byli włączani w aktywność polityczną, nie był to element identyfikujący tę grupę. Jak stwierdza autor artykułu, jego celem nie było wyrażenie poglądów pozytywnych ani negatywnych o faryzeuszach bądź o ich relacjach z Jezusem i Jego uczniami. Usiłował natomiast ukazać dwanaście osób, wśród których żadna nie była typowym „faryzeuszem" zgodnym z niezbyt przychylnym obrazem wyłaniającym się ze współczesnych definicji encyklopedycznych.

9

Paweł Podeszwa, Waldemar Szczerbiński, Co katolik powinien wiedzieć o judaizmie?, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2016, ss. 229

38%

Karczewski M.

Studia Elbląskie

|

2017

|

vol. 18

579-580

10

Instytucjonalne reprezentacje głównych wyznań religijnych w Unii Europejskiej

38%

Kołsut-Markowska A.

Przegląd Europejski

|

2014

|

vol. 2014(1)

94-113

PL

The institutional and organisational presence of the main religions in Europe is diverse. Representatives of Christianity, Islam or Judaism hold different status in their relations with the EU structures. The forms, range and dynamics of their actions vary as well. The position of Christianity in the discussions over the various issues of European policies is strengthened by the preponderance of Christianity in Europe, its proven and efficient organisational structures within the European Union, as well as the support granted to the Catholic Church by the Holy See. Obecność instytucji i organizacji reprezentujących główne wyznania religijne w Europie jest różnorodna. Poszczególne przedstawicielstwa chrześcijaństwa, islamu i judaizmu posiadają odrębny status w relacjach ze strukturami unijnymi. Różne bywają także formy, zakres oraz dynamizm ich działania. Pozycję chrześcijaństwa w dyskusji nad różnymi aspektami europejskiej polityki wzmacniają: znaczna przewaga wyznawców religii chrześcijańskiej nad liczbą wyznawców islamu i judaizmu w Europie, sprawdzone i sprawne struktury organizacyjne chrześcijaństwa na poziomie europejskim oraz wsparcie Stolicy Apostolskiej udzielone Kościołowi katolickiemu.

11

Mariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30 – 313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: Wydawnictwo „Chronicon” 2016)

38%

Chrostowski W.

The Biblical Annals

|

2017

|

vol. 7

|

issue 3

399-407

EN

Book review: ariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30–313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: W ydawnictwo „Chronicon” 2016). Ss. 648. PLN 49. ISBN 978-83-946166-1-8 (o prawa miękka). PLN 65. ISBN 978-83-942734-9-1

PL

Recenzja książki: Mariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30 – 313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: Wydawnictwo „Chronicon” 2016). Ss. 648. PLN 49. ISBN 978-83-946166-1-8 (oprawa miękka). PLN 65. ISBN 978-83-942734-9-1 (oprawa twarda)

12

Mariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30-313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, 2016)

38%

Pilarczyk K.

The Biblical Annals

|

2017

|

vol. 7

|

issue 2

297-303

EN

Book review: Mariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30-313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, 2016). Pp. 648. PLN 65 (hardcover). ISBN 978-83-942734-9-1.

PL

Book review: Mariusz Rosik, Kościół a Synagoga (30-313 po Chr.). Na rozdrożu (Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, 2016). Ss. 648. PLN 65 (oprawa twarda). ISBN 978-83-942734-9-1.

13

Istota judaizmu według Leo Baecka

38%

Rabiej S.

Studia Oecumenica

|

2016

|

vol. 16

441-451

EN

The paper sought to interpret the several works of Leo Baeck (1873–1956), German rabbi and religious thinker, leader of Progressive Judaism. As the rabbi of the Jewish community in Opole (1897–1907), in 1905 he published a key work of Das Wesen des Judentums (The Essence of Judaism), in response to Adolf von Harnack’s Wesen des Christentums. Baeck saw himself primarily as a rabbi and a preacher, who understood his mission beyond the borders of his own Liberal affiliation, as shaped by his responsibility to the entire German Jewish community and the Jewish people at large. His philosophical-theological thought as well as his works on history of religion should be read and measured in light of his rabbinic mission. He identified the essence of Judaism with biblical prophecy, namely the direct experience of God’s presence and the command to worship Him. For him Judaism, in contrast with Christianity, is thus not aimed at the salvation of the individual soul but rather at the collective redemption of humanity and of the world. In line with his national and this-worldly view of Judaism and the Jewish people, Baeck had a sympathetic, although critical attitude towards Zionism. He thought that the building of Palestine was a valuable prospect for embodying the spirit of Judaism, but not a guarantee that it would be realized.

PL

Tekst jest próbą analizy kilku publikacji Leo Baecka (1873–1956), niemieckiego rabina, myśliciela religijnego, lidera progresywnego judaizmu, m.in. rabina Gminy Żydowskiej w Opolu (1897–1907), gdzie w 1905 r. opublikował kluczową pracę Istota Judaizmu (Das Wesen des Judentums). Dzieło powstało jako odpowiedź na wcześniejszą publikację Adolfa Harnacka Das Wesen des Christentums (1900). Mimo upływającego czasu wiele treści przedstawionych w obu tekstach nie straciło na aktualności. Baeck był wyznawcą judaizmu pojmowanego jako monoteizm etyczny, który plasuje się jako pomost między szkołą racjonalizmu i egzystencjalizmu żydowskiego. Judaizm etyczny domaga się ustawicznej moralnej afirmacji w odniesieniu do świata przez wolne działanie, ponieważ stanowi miejsce życiowych zadań człowieka. Postawa afirmacji wyraża się w twórczej pracy, zmierza do zbudowania królestwa Boga, w którym ludzie mogą mieć swój udział. Ostatecznie polega na wznoszeniu się, rozwoju, wzroście i zwróceniu się ku przyszłości. W tej perspektywie judaizm rozumie siebie jako twórczą afirmację świata, aby w przyszłości stał się lepszy, a nawet doskonały. L. Baeck całym swoim życiem jako gorliwy wyznawca judaizmu potwierdzał troskę o spójność wiary w Jedynego i Świętego Boga z reprezentowaną postawą etyczną.

14

Żydowskie domy modlitwy w Łodzi - uwarunkowania rozwoju przestrzennego, rozmieszczenie, współczesne relikty i ich wykorzystanie

38%

Rykała A., Łódzki U.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica

|

2012

|

issue 12

PL

W artykule dokonano analizy organizowania w przestrzeni Łodzi żydowskich modlitewni. Próbę tę podjęto w kontekście rozmieszczenia przestrzennego ludności żydowskiej, warunkowanego istnieniem specjalnego rewiru (1827–1862), poza którego granicami ludność ta nie miała na ogół prawa się osiedlać. W odniesieniu do współ- czesności określono również funkcje obiektów będących dawnymi domami modlitwy lub miejsc po nich, w przypadku gdy obiekty te nie zachowały się w krajobrazie kulturowym miasta.

EN

Jews for the purpose of prayer and religious congregations not only erected a synagogue, but also "private" prayer houses. They weren’t, comparing to the previous one, as impressive in architectonic shape. They were smaller in size, had poorer interior and were usually arranged in private houses and tenement houses, occasionally in factorial buildings (e.g. in Łódź). In Łódź over 250 small Jewish prayer houses were erected. Directed by first of all religious nature motivations, Jewish people erected these buildings also for certain social purposes. They were supposed to be the place of integration of different environments: neighbourhood, professional. The prayer houses played a big role especially in the religious life of the Hasidim, the followers of specific Zadiks. The continuous increase of the number of cult buildings was also the result of enormous inner differentiation of local Jewish community, among the others the marking disproportions in material status of their representatives, political differences (increasing influence of Zionism) and most of all the increasing differences, or even religious conflicts (first between Hasidism and traditional rabbinic trend, and latter of both mentioned before with reformed Judaism).

15

Liturgia powitania szabatu a relacje rodzinne

36%

Rucki M.

Ruch Biblijny i Liturgiczny

|

2018

|

vol. 71

|

issue 2

EN

This article contains an analysis of typical liturgical texts for the welcoming of Shabbat with regards to their impact on relationships in the family. It deals with specific acts and words in the order in which they appeared in a typical prayer book: the lighting of candles and the appropriate blessings; the welcoming of the angels; the Kiddush; the meal and the singing of songs. All these elements contain factors that are conducive to the strengthening of family ties. Furthermore, celebrating the liturgy emphasizes the communal experience of God throughout the generations and at a given time as well as the dependence of the lives of people on God’s work.

PL

Artykuł zawiera analizę typowych tekstów liturgii powitania szabatu pod kątem ich wpływu na relacje w rodzinie. Omówione zostały poszczególne czynności i wypowiadane słowa, w kolejności ich występowania w typowym modlitewniku: zapalanie świec i odpowiednie błogosławieństwa, powitanie aniołów, kidusz, posiłek i pieśni. Wszystkie te elementy zawierają czynniki, które sprzyjają umocnieniu więzi rodzinnych. Oprócz tego odprawiana liturgia podkreśla wspólnotowe doświadczenie Boga na przestrzeni pokoleń i w danym czasie oraz zależność życia ludzi od działania Boga.

16

Imiona starotestamentowe w kulturze podlaskich Żydów i chrześcijan

36%

Abramowicz Z.

Onomastica

|

2016

|

vol. 60

69-89

EN

The common layer of Jewish and Christian name systems consists of biblical names from the Old Testament. The comparison showing how these Old Testament names functioned in both faiths on Podlasie in 15th–16th centuries revealed a close connection between chosen names as well as their popularity over the centuries and cultural traditions formed by faith.

17

Usytuowanie synagog w strukturach jednostek osadniczych województwa śląskiego – koncepcja typologii

36%

Majewska A.

Studia z Geografii Politycznej i Historycznej

|

2017

|

vol. 6

243-266

EN

This theoretical-empirical article presents the results of the studies conducted by the author, aimed at solving the research problem focused on defining in a typological approach the types of the location of synagogues in the space of the settlement units of the Silesian Voivodeship. The article includes the review of the divisions of location of Silesian synagogues in the urban structures presented so far. Based on the author's analysis of cartographic and written materials, as well as the results of field surveys, the spatial relationships between the synagogues and the morphological elements of the towns occurring during the religious functioning of the synagogues were discussed. The final effect of the studies is the suggestion of the typology of the location of the synagogues in the structures of the settlement units of the Silesian Voivodeship. It takes into account the location of synagogues in relation to the most important (from the perspective of the socio-cultural conditions of Jewish settlement in this area) morphological components of different complexity levels, such as the area and elements of the old town foundations, 19th and 20th century urban layouts, squares, and Christian temples.

PL

Artykuł o charakterze teoretyczno-empirycznym prezentuje wyniki badań podjętych przez autorkę celem rozwiązania problemu badawczego, skoncentrowanego na zdefiniowaniu w formie ujęcia typologicznego rodzajów usytuowania obiektów synagogalnych w przestrzeni jednostek osadniczych województwa śląskiego. W pracy dokonano przeglądu dotychczas przedstawionych podziałów położenia śląskich synagog w strukturach urbanistycznych. Na podstawie dokonanych przez autorkę analiz materiałów kartograficznych i pisanych oraz wyników prospekcji terenowych omówiono związki przestrzenne zachodzące pomiędzy synagogami a elementami morfologicznymi miejscowości, jakie występowały w czasie religijnego funkcjonowania obiektów. Efektem finalnym przeprowadzonych badań jest propozycja typologii usytuowania synagog w strukturach jednostek osadniczych województwa śląskiego. Uwzględniono w niej położenie obiektów w stosunku do najistotniejszych składników morfologicznych o różnym poziomie złożoności, m.in. obszaru i elementów założeń staromiejskich, XIX- i XX-wiecznych układów urbanistycznych, placów, świątyń chrześcijańskich.

18

Stowarzyszenie Żydów-Chrześcijan w Polsce i dobroczynna działalność anglikanów w międzywojennej Polsce

36%

Flisiak D.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

|

2016

|

issue 96

161-174

EN

Association of Jewish Christians was established in 1930. The aim of this initiative was an agreement between the two missions of the Church of England, which operated in interwar Poland, London Society for Promoting Christianity amongs the Jews and The Barbican Mission to the Jews. The first of them acted in central Poland, the other in the eastern provinces. Both organizations conducted missionary activity among Jews. The aim of the association was to provide assistance to Christians of Jewish origin (neophytes). This was due to the fact that such persons were removed from the communities in which to exist so far. Soon, the idea of the association fell because both organizations competed with each other. After some time, members of the The Barbican Mission to help neophytes brought to life Care Society converts the Israelites, „The Samaritan”.

PL

Stowarzyszenie Żydów-Chrześcijan powstało w 1930 r. Celem tej inicjatywy było zawarcie porozumienia między dwoma misjami Kościoła anglikańskiego, które działały w międzywojennej Polsce, Londyńskiego Towarzystwa Szerzenia Chrześcijaństwa wśród Żydów oraz Misji Barbikańskiej. Pierwsza z nich działała w centralnej Polsce, druga w województwach wschodnich. Obydwie organizacje prowadziły działalność misyjną wśród wyznawców judaizmu. Celem stowarzyszenia było niesienie pomocy chrześcijanom pochodzenia żydowskiego (neofitom). Było spowodowane to tym, że takie osoby były usuwane ze wspólnot, w których dotychczas egzystowali. Wkrótce idea stowarzyszenia upadła, ponieważ obydwie organizacje konkurowały ze sobą. Po pewnym czasie członkowie Misji Barbikańskiej, by pomóc neofitom, powołali do życia Towarzystwo Opieki nad nawróconymi Izraelitami „Samarytanin”.

19

Judeochrześcijańskie korzenie antyglobalizmu

32%

Kupiński K.

Edukacja Humanistyczna

|

2019

|

issue 1

63-76

PL

Artykuł podejmuje problem globalizmu i antyglobalizmu z perspektywy, jaką fundują judaizm i chrześcijaństwo. Teza zawarta w tytule jest prowokacją i pokazaniem innego możliwego oglądu przemian w świecie obserwowanych i opisywanych od początku lat sześćdziesiątych XX wieku.

EN

The article addresses the problem of globalism and anti-globalization from the perspective of Judaism and Christianity. The thesis contained in the title is a provocation and shows another possible view of the changes observed and described in the world since the early 1960s.

20

Islam wobec judaizmu i chrześcijaństwa – perspektywa Koranu

32%

Stefaniuk T.

Nurt SVD

|

2017

|

issue 1

139-160

PL

Stosunek islamu do judaizmu i chrześcijaństwa wynika przede wszystkim z treści tekstów źródłowych tej religii, tj. Koranu i hadisów. Poruszają one wiele kwestii związanych z „tymi, którym Księga została dana wcześniej”. Nie oznacza to jednak, że zagadnienia te stanowią zasadniczy temat Koranu. Odnosząc się do wyznawców judaizmu, Koran wspomina m.in. fakt zawarcia przez Boga przymierza z nimi. Jednocześnie głosi, że Żydzi nie zawsze dotrzymywali „swojej części” owego przymierza. Z kolei chrześcijanie określani są w Koranie jako wspólnota najbliższa muzułmanom. Wiele koranicznych fragmentów odnosi się do chrześcijan z aprobatą, m.in. wychwalając pewnych księży i mnichów. Z drugiej strony Koran utrzymuje, że świat chrześcijański odszedł od podstaw autentycznego Bożego objawienia, dokonując istotnych zmian w wierze oraz praktykach religijnych. Przykładem może być wiara w Jezusa jako Syna Bożego (według islamu: człowieka i proroka), co miałoby być tożsame z odrzuceniem monoteizmu i co na kartach Koranu oceniane jest zdecydowanie negatywnie.

EN

Koran and Hadiths contain numerous references to “those whom the Book had been given earlier”. Koran mentions the covenant made by Jews with God, but states that the former sometimes did not stick to their obligations. Christians, on the other hand, are named as those who are the closest to Muslims. In many places they earn acceptance, even praise, for instance certain monks and priests. Nevertheless, Koran maintains that Christians have distorted God’s revelation and introduced serious changes into their doctrine and practices. The prime example of it is their faith in Jesus as the Son of God, who – according to Koran – was a man like all men, though a great prophet, and duly condemns it as rejection of monotheism.

Refine search results