Search results

1

Metody odkrycia prawdy procesowej przez sędziego w kanonicznym procesie małżeńskim

100%

Brzemia-Bonarek A.

Analecta Cracoviensia

|

2016

|

vol. 48

EN

The assumptions of the above article, according to “first things first” rule, is to briefly remind the superior value of the matrimonial nullity process which is the objective truth. While investigating the case the ecclesiastical judge has to achieve such truth through a variety of methods of the intellectual knowledge. The author indicates and compactly describes the criteria for the judge to accomplish the truth in the process such as moral certitude, free assessment of evidence and objectivity. In the article, the attention is focused on the personality of a judge as the researcher of justice. The publication cites some characteristics and attitudes that assist the judge in the preaching of the truth but can also – under some circumstances – weaken its objectivity. The main idea of this work stipulates that no pastoral reasons could impair the moral and legal requirement to achieve the material truth in the canonical matrimonial process. This fact is contained in the Code of Canon Law as the fundamental principle of salus animarum.

PL

Niniejszy artykuł w swoich założeniach: „najpierw rzeczy pierwsze”, ma na celu zwięzłe przypomnienie o nadrzędnej wartości kanonicznego procesu małżeńskiego jaką jest prawda obiektywna, do której, poprzez różne metody poznania intelektualnego musi dojść sędzia kościelny badający sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Autorka wskazuje i krótko opisuje kryteria pozwalające sędziemu poznanie prawdy w procesie takie jak: pewność moralna, swobodna ocena dowodów, obiektywizm. Zwraca również uwagę na charakterystykę osoby sędziego jako badacza sprawiedliwości. W publikacji przywołane zostają cechy i postawy, które wspomagają sędziego w przepowiadaniu prawdy, ale które mogą w pewnych okolicznościach osłabić też jego obiektywizm. Tenor myśli przewijającej się w pracy jest następujący: żadne racje pastoralne nie osłabiają nakazu osiągnięcia przez sędziego prawdy obiektywnej. Ta bowiem zawiera się w fundamentalnej kodeksowej zasadzie salus animarum.

2

Peritus peritorum czy iudex peritorum? Uwagi o pozycji sędziego w dialogu z biegłym (kan. 1095)

100%

Pastwa A.

|

2016

|

vol. 26

|

issue 2

115-136

PL

Sędziowie Roty Rzymskiej, w weryfikowaniu in casu hipotez zawartych w kan. 1095, nierzadko opisują pozycję sędziego w dialogu z biegłym, posiłkując się dawną maksymą: iudex est peritus peritorum. Czy zasadnie – pyta autor niniejszego opracowania? Czy nie należy dać pierwszeństwa formule: iudex est iudex peritorum? Jakkolwiek urzędowe działania wszystkich uczestników procesu małżeńskiego, między innymi biegłych sądowych, ukierunkowanie są ku jedynemu celowi: pro rei veritate, to dziś – w obliczu nowych wyzwań, także tych, które stawia motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus – szczególnej afirmacji domaga się urząd sędziowski. Wolno stwierdzić, że w kanonistyce i orzecznictwie należałoby jeszcze mocniej uwyraźniać rolę sędziów-członków trybunału kolegialnego, którzy na mocy autorytetu Kościoła (ex officio) deklarują, większością głosów, prawdę o małżeństwie: iudex dicit ius. Owszem, ów doniosły akt władzy kościelnej zostaje wypracowany w warunkach dialogu procesowego, czy raczej dialogów procesowych (nie bez pomocy obrońcy węzła i adwokatów). Wszelako właściwe rozpoznanie specyfiki urzędowej posługi sędziego wydatnie zwiększa szansę: po pierwsze – zagwarantowania pożądanej równowagi w dialektycznym dochodzeniu do prawdy, po wtóre – wydania in casu sprawiedliwego wyroku. A takiej afirmacji urzędu sędziowskiego zdecydowanie bardziej odpowiada formuła iudex est iudex peritorum.

EN

The judges of the Roman Rota, in an in casu verification of the hypotheses included in Can. 1095, not uncommonly describe the role of a judge in the dialog with a legal expert, by making use of an old dictum: iudex est peritus peritorum. Is it just – the author of this study asks? Should we not give priority to the iudex est iudex peritorum formula? Although any official activities undertaken by all parties to the matrimonial trial, among others, court experts, are directed toward one aim: pro rei veritate, nowadays – in the face of new challenges, also those set moto proprio by Mitis Iudex Dominus Iesus – it is the judgeship that demands particular affirmation. We are free to state that in the science of canon law and the body of rulings the role of judges-members of the collegial tribunal, who by the authority of the Church (ex officio) declare, by a majority of votes, the truth about matrimony: iudex dicit ius, should be accentuated even further. Indeed this significant act of the Church's authority is developed in the conditions of a procedural dialog, or more precisely procedural dialogs (not without the support of a defender of the bond and attorneys). Yet a proper identification of the specification of an official judicial service considerably increases the chances of: firstly, guaranteeing the desired balance in the dialectical search of the truth, and secondly pronouncing in casu a just sentence. Such an affirmation of the judgeship definitely corresponds better with the iudex est iudex peritorum formula.

3

Wykorzystanie akt sprawy małżeńskiej w kanonicznym postępowaniu karnym

100%

Brzemia-Bonarek A., Dohnalik J.

Annales Canonici

|

2021

|

vol. 17

|

issue 2

7-32

EN

The article answers a question asked recently by practitioners: is it allowed to pass acts from canonical marriage process to canonical penal process in cases of sexual abuse of minors and vulnerable by some clergy?Church law regarding reporting crimes and passing documents to penal processes has significantly developed in recent years. The interpretations of art. 3–4 and 19 of motu proprio of Pope Francis Vos estis lux Mundi (VELM) and art. 4 of rescriptum that repeals papal secret in certain penal matters (Instruction On the Confidentiality of Legal Proceedings) it can be established that official secrecy is not violated either by reporting the case to the competent civil authorities, as the investigating agency or court nor to the appropriate authority of the Church. Since chancellery secrecy does not constitute an obstacle to the transfer of documents from Church proceedings to state authorities, it is even more justified to allow passing the documents through internal structures of the judicial dimension of the Church.Undefining the scope of the concept of “official secrecy” when trying to discern whether the transfer of documents between canonical processes: matrimonial and criminal is permitted, one should resolve according to the general principles of canon 19 of the Code of Canon Law. Worth point out is the widely known and accepted, even in situations where the identity of persons is lacking, the practice of transferring the documents of the marriage process between marriage tribunals yet this issue has no stipulation in general law.The analysis of the canonical processes: marriage and criminal, allowed the authors to adopt a position in favor of disclosing files to a judge conducting a criminal trial against a clergyman accused of violating the VI Commandment against minors and vulnerable, which, however, must be preceded by a careful analysis of the legitimacy of such request. To respect the right to the intimacy of the persons to whom the information concerns and the legitimate public interest in the resolution of a criminal tribunal, the judge can make a copy of a part of the document (can.1546 § 2 of the Code of Canon Law).

PL

Artykuł jest odpowiedzią na pytanie, coraz częściej zgłaszane przez praktyków: czy wolno udostępniać akta procesu kanonicznego małżeństwa do kanonicznego procesu karnego w sprawach o wykorzystanie seksualne małoletnich (i z nimi zrównanych) przez niektóre osoby duchowne?Prawo kościelne dotyczące zgłaszania przestępstw i przekazywania dokumentów do procesów karnych znacznie się rozwinęło w ostatnich latach. W świetle wykładni art. 3–4 i 19 motu proprio papieża Franciszka Vos estis lux mundi (VELM) oraz art. 4 instrukcji O poufności spraw można ustalić, że tajemnica urzędowa nie jest nienaruszalną barierą w realizacji żądań państwowych organów śledczych i sądów. Skoro tajemnica kancelaryjna nie stanowi przeszkody dla przekazania dokumentów z postepowań kościelnych organom państwowym, tym bardziej uzasadnione jest umożliwienie przekazania dokumentów w obrębie wewnętrznych struktur wymiaru sądowego Kościoła.Niedookreślenie zakresu pojęcia „tajemnicy urzędowej”, przy próbie rozeznania, czy przekazywanie dokumentów pomiędzy kanonicznymi procesami: małżeńskim i karnym jest dozwolone, należy rozstrzygnąć według zasad ogólnych kan.19 KPK. Również praktyka przekazywania dokumentów procesu małżeńskiego pomiędzy trybunałami małżeńskimi jest powszechnie znana i akceptowana, nawet w sytuacjach braku tożsamości osób, choć i w tej materii brak expressis verbis przepisów prawa powszechnego.Dokonana analiza kanonicznych procesów: małżeńskiego oraz karnego pozwoliła przyjąć autorom stanowisko przychylające się udostępnianiu akt sędziemu prowadzącemu proces karny przeciwko duchownemu oskarżonemu o przestępstwo naruszenia VI Przykazania przeciwko małoletnim i z nimi zrównanym, co jednak musi być poprzedzone staranną analizą zasadności żądania. W celu pogodzenia poszanowania prawa do intymności osób, których dotyczą informacje znajdujące się w aktach i uzasadnionego interesu publicznego rozstrzygnięcia kościelnej sprawy karnej, sędzia może sporządzić odpis części dokumentu (kan. 1546 § 2 KPK).

Refine search results

1 Analecta Cracoviensia

1 Annales Canonici

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 2021

2 2016

2 Brzemia-Bonarek A.

1 Dohnalik J.

1 Pastwa A.

Metody odkrycia prawdy procesowej przez sędziego w kanonicznym procesie małżeńskim

Peritus peritorum czy iudex peritorum? Uwagi o pozycji sędziego w dialogu z biegłym (kan. 1095)

Wykorzystanie akt sprawy małżeńskiej w kanonicznym postępowaniu karnym