Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  kanonik
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Zarys dziejów kapituły w aspekcie historyczno-prawnym jako organu kolegialnego diecezji do Soboru Trydenckiego

100%
Wałczyk R.
Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
|
2014
|
issue 21
469-483
EN
The name ‘chapter’ is the Latin word ‘capitulum’, which stands for eccle- siastical bodies consisting of the clergymen, or a meeting and deliberation of this body. The community referred to as chapter was a derivative phenomenon of the canonicate, assuming institutional and corporate features. The chapters existing by the bishops’ cathedrals played an important role in the history of the Church, since they led the common life and performed a festive service for the God in the cathedral church; they fulfilled the role of the advisory body for the bishop, and from 12th century they elected bishops. The chapters functioning by churches other than the cathedral ones, known as the collegiate, never had such rights. Their essential task was to perform the cult of God in their churches. As a result of Trident Council there was a distinction made between the role of chapter houses and they were subjected to ordinaries.
2
Content available remote

Crise financière ? Crise sociale ? L’exemple du clergé seculier du diocèse de Clermont (1695–1789)

100%
Gomis S.
Hereditas Monasteriorium
|
2015
|
vol. 7
171-185
PL
Autor stwierdza, że na podstawie badań sytuacji na obszarze diecezji Clermont (Masyw Centralny) z pewnością zakresu pojęcia „kryzys duchowieństwa” nie można ograniczyć do aspektu czysto materialnego. Wręcz przeciwnie – polepszenie warunków życiowych prowadziło do odbudowy statusu duchowieństwa w społeczeństwie. Wyjątek stanowili „księża rodzimi” (tzn. sprawujący opiekę duszpasterską w tej samej parafii, w której się urodzili), którym autor poświęca szczególną uwagę. Ich zmniejszająca się liczba wskazuje na pogorszenie się warunków materialnych duchowieństwa parafialnego. Jednakże, według autora, badając „kryzys duchowieństwa”, trzeba brać pod uwagę przede wszystkim miejsce, jakie społeczeństwo gotowe było przyznać duchownym. Analiza miejsca proboszczów i kanoników w społeczności diecezji Clermont w latach 1695–1789 wskazuje, że obdarzano ich wyrażanym na różne sposoby uznaniem, zależnym od zadań, jakie na rzecz społeczeństwa wypełniali. Wydaje się, że nadrzędną kwestią był w tym przypadku utylitaryzm.
EN
The notion of a “crisis of the clergy” as applied to a diocese in the Massif Central, does not seem to be a concept that can be understood solely in terms of its material dimension. The case of “native priests” demonstrates that the economic role of their communities diminished, in particular in the wake of an evolution of legislation as well as changes occurring at the heart of religious practices. If there was indeed a “crisis of the clergy”, this expression becomes more pertinent, if we understand well the place which society wished to accord to clergymen. A close examination of the role of parish priests or canons demonstrates the different kinds of recognition they were granted depending on the work they carried out. Utilitarianism seems to be the overriding concern.
3
Publication available in full text mode
Content available

Archiwum kapituły kanoników. Aspekt prawno-kanoniczny

100%
Adamczyk J.
Łódzkie Studia Teologiczne
|
2023
|
vol. 23
|
issue 2
127-146
EN
The aim of the article is to present the issues of the archives of canons chapters in the legal and canonical aspect. Chapters are required to keep their archives. The first part of the article provides the canonical definition of the chapter archive as well as its goals and tasks. The second part presents the issues of the chapter archival resource, while the last part presents the chapter office of the canon responsible for the archives.
4
Publication available in full text mode
Content available

Księgozbiór kanonika Jerzego W. Budaeusa a Lohr z 1653 roku

100%
Urban W.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
1981
|
vol. 43
5-96
EN
-
5
Publication available in full text mode
Content available

Repertorium dokumentów Fryderyka Berghiusa do historii Diecezji Wrocławskiej

100%
Urban W.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
1984
|
vol. 48
3-131
EN
-
6
Publication available in full text mode
Content available

Kanonik Michał Pisarski (1729-1794) w świetle akt czynności Chełmskiej Kapituły Katedralnej obrządku łacińskiego

100%
Marczewski J.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
2019
|
vol. 111
219-230
EN
The books of the meetings of the Chełm cathedral chapter of the Latin rite are valuable sources for the research on the history of this institution. What is more, these books contain information on the life and work of its individual members. Rev. Michał Pisarski was born into the gentry in 1729. As a young man, he joined the Society of Jesus, where he was properly formed and well educated. In several Jesuit schools he taught rhetoric, mathematics, philosophy, canon law and theology. Due to the dissolution of this religious order, he was compelled to become a diocesan priest. He first became a canon in one of the collegiate churches in Lviv. In 1782 he joined the canons of the Chełm cathedral chapter in Krasnystaw, where he did his duties zealously. He regularly participated in the meetings of the chapter and willingly took on other obligations. He was entrusted with responsible administrative and economic missions. He repeatedly represented the chapter’s interests in the situations involving large capital resources. Rev. Pisarski was also a benefactor of the chapter making a considerable financial contribution to it throughout his life (a total of 51 000 PLN). Using part of his resources, the chapter made a commitment to celebrate a liturgy for his soul every year. Rev. Pisarski died in 1794. In 2015, his well-preserved portrait was identified in the Museum of the 200th Anniversary of the Archdiocese of Lublin.
PL
Księgi posiedzeń chełmskiej kapituły katedralnej obrządku łacińskiego stanowią pierwszorzędne źródło do poznania dziejów tej instytucji. Co więcej, znajdują się w nich informacje pozwalające na przybliżenie życia i działalność jej poszczególnych członków. Ks. Michał Pisarski urodził się w 1729 roku w rodzinie szlacheckiej. W młodości wstąpił do zakonu jezuitów, gdzie otrzymał staranną formację i bardzo dobre wykształcenie. W kilku jezuickich szkołach był nauczycielem retoryki, matematyki, filozofii, prawa kanonicznego i teologii. W wyniku kasaty zakonu został zmuszony do przejścia w szeregi duchowieństwa diecezjalnego. Został najpierw kanonikiem w jednej z kolegiat we Lwowie. W 1782 roku wszedł w skład kanoników chełmskiej kapituły katedralnej rezydującej w Krasnymstawie. Był gorliwy w wypełnianiu obowiązków związanych z uzyskaną nominacją. Regularnie uczestniczył w posiedzeniach kapituły, chętnie podejmował dodatkowe zobowiązania. Były mu powierzane odpowiedzialne misje natury administracyjnej i gospodarczej. Wielokrotnie reprezentował interesy kapituły w sytuacjach dotyczących dużych środków kapitałowych. Ks. M. Pisarski był także osobiście dobrodziejem kapituły, wnosząc w ciągu swojego życia znaczący, bo sięgający łącznie 51 000 złp, wkład finansowy w jej utrzymanie. Na podstawie części z tych środków kapituła podjęła zobowiązanie odprawiania co roku liturgii za jego duszę. Ks. M. Pisarski zmarł w 1794 roku. W 2015 roku został zidentyfikowany w zasobach Muzeum 200-lecia Archidiecezji Lubelskiej jego dobrze zachowany portret.
7
Publication available in full text mode
Content available

Insygnia kanonickie. Aspekt prawno-liturgiczny

100%
Adamczyk J.
Analecta Cracoviensia
|
2019
|
vol. 51
283-312
EN
The aim of the article is to present legal and theological aspects of the insignia of the canons in the light of applicable law. The first part portrays the composition of the canons’ outfit. The second part depicts the problems of the canons’ cross and ring, and the third part is dedicated to the use of canons’ insignia. The article ends with conclusions and references.
PL
Celem artykułu jest ukazanie zagadnienia oznak kanonickich w aspekcie prawnym i teologicznym w świetle obowiązującego prawa. W jego pierwszej części przedstawiono kwestię kompozycji ubiorów kanonickich. W drugiej części ukazano problematykę krzyża kanonickiego i pierścienia, natomiast część trzecia została poświęcona zagadnieniu używania insygniów kanonickich. Całość artykułu kończą wnioski i bibliografia.
8
Publication available in full text mode
Content available

Autograf Kaspra Elyana

100%
Urban W.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
|
1960
|
vol. 1
|
issue 2
171-173
EN
-
9
Publication available in full text mode
Content available

Prałatury i kanonie de gremio Kapituły Katedralnej Wileńskiej w okresie przedrozbiorowym

80%
Kasabuła T.
Rocznik Teologii Katolickiej
|
2016
|
vol. 15
|
issue 1
EN
Formation of the Vilnius Cathedral Chapter was a long process since its inception in 1388 to the middle of the sixteenth century. As the capital city of the cathedral chapter of the Grand Duchy of Lithuania from the beginning of its existence in the system and the organization was inspired by the Cracow Cathedral Chapter. Under the papal foundation bull by pope Urban VI Pontifex Maximus to erect bishopric of Vilnius the first two of the Prelature were founded (provost and dean) and 10 canonries. All of them were endowed in 1387 by king Vladislav II Jagiello. The next four prelate names: custodian, archdeacon, scholastic and cantor, and two canonries were developed under the efforts of successive monarchs, bishops and Chapter. The structure of the Chapter was finally clarified around 1525, which since then consisted of six prelates and 12 canons. In such organizational frameworks the Vilnius corporation canons and prelates survived until the end of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Individual members of the Chapter had a specific range of privileges and obligations which in the case of prelates were assigned to each of the dignity of the individual. Competence of canons were evolving, depending on the current needs. In the reporting period, the corporation prelates and canons in gremio constituted under the church law a control body of the actions of diocesan bishops, which was de facto institution co-managering of the diocese.
10
Publication available in full text mode
Content available

Appointing Canonical Prebendaries in the Vilnius Cathedral Chapter During the 14th-18th Centuries

61%
Kasabuła T.
Rocznik Teologii Katolickiej
|
2017
|
vol. 16
|
issue 1
EN
The diocesan bishop enjoyed the right to fill cathedral chapter stalls and bestow patronages and benefices in medieval Western Europe, including in the Kingdom of Poland. However, a different practice developed in Lithuania in the Diocese of Vilnius, which was established in 1388. The King of Poland and the Grand Duke of Lithuania, Władysław II Jagiełło, founded the first Vilnius chapter when the Diocese of Vilnius was created. This chapter began with two prelates and ten canonical prebendaries. The next two prelatures: the custody (established before 1397) and the archdeacon (established in 1435) as well as the two canons, which were established in the early 16th century, were also grand-ducal or royal foundations. The king received and sustained these beneficiaries ius patronatus. The last two prelatures, cantoria and scholasteria, which Bishop Jan z Książąt Litewskich created, remained part of the bishops’patronage right from 1561 onward. The patronage right in the Vilnius chapter was established in the second half of the 16th century, when, in 1588, King Sigismund Augustus II gave the chapter the right to present candidates for the deanery. Compared to the cathedral chapters under the Polish crown, the diocesan bishop’s influence in filling the seats in the Vilnius chapter was definitely more modest, and even minimal, as it pertained to only two prelatures. The monarch, who could nominate up to three prelatures and all twelve canons, had incomparably greater rights. The bishop was vested ius patronatus with only two prelatures, and the chapter was vested with only one prelature. Once the chapter canon coadjutors appeared cum futura successione in the Vilnius capitular college, the Holy See was able to exercise a certain influence over filling the Vilnius chapter. A priest who was nominated as a canon coadjutor had to legitimize his appointment by presenting a papal bull that indicated his right of succession. This state of affairs lasted until the end of the 18th century.
PL
Obsadzanie stalli w kapitułach katedralnych związanie z prawem prezenty i patronatu w średniowiecznej Europie zachodniej, w tym także w Królestwie Polskim, należało do biskupa diecezjalnego. Inna praktyka ukształtowała się natomiast na Litwie w powstałej w 1388 r. diecezji wileńskiej. Już pierwsze fundacje na rzecz miejscowej kapituły katedralnej z 1388 r.: dwie prałatury i 10 kanonii, były dziełem króla Polski i wielkiego księcia litewskiego, Władysława II Jagiełły. Kolejne dwie prałatury: kustodia (przed 1397 r.) i archidiakonia (w roku 1435) oraz dwie kanonie, powstałe w początkach XVI w., także były fundacjami wielkoksiążęcymi lub królewskimi. Król otrzymał i utrzymał ius patronatus na te beneficja. Dwie ostatnie prałatury, kantoria i scholasteria, utworzone przez biskupa Jana z Książąt Litewskich, od 1561 r. pozostały przy prawach patronatu biskupiego. Prawa patronackie w kapitule wileńskiej ustaliły się ostatecznie w drugiej połowie XVI stulecia, gdy król Zygmunt II August w 1558 r. przekazał kapitule prawo przedstawiania kandydatów na dziekanię. W porównaniu z kapitułami katedralnymi w Koronie, wpływ biskupa diecezjalnego na obsadzanie miejsc w kapitule wileńskiej był zdecydowanie skromniejszy, wręcz minimalny (tylko dwie prałatury). Natomiast nieporównanie większe prawa miał monarcha, który nominował aż do trzech prałatur i wszystkich dwunastu kanonii. Biskupowi przysługiwał ius patronatus tylko na dwie prałatury. Kapituła prezentowała na jedną prałaturę. Pewien wpływ na obsadę stalli kapituły wileńskiej zdobyła Stolica Apostolska z chwilą pojawienia się w wileńskim kolegium kapitulnym kanoników koadiutorów cum futura successione. Duchowny nominowany na kanonika koadiutora ekspektanta musiał wylegitymować się bulą papieską na prawo sukcesji. Taki stan rzeczy utrzymał się do końca XVIII w.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.