Search results

1

KONKORDIA LEUENBERSKA JAKO WSPÓŁCZESNY KATECHIZM EKUMENICZNY?

100%

Sojka J.

Studia Oecumenica

|

2013

|

vol. 13

201-212

EN

In 2013 the 40th anniversary of signing the Leuenberg Agreement meets the “Year of the Catechisms”, declared by the Synode of the Evangelical Church of the Augsburg Confession in Poland. In this context, the article analyses, whether the Leuenberg Agreement can be considered as ecumenical catechism, by pointing to concurrence between the content of the basis for a church fellowship it establishes (similarly to art. VII, Augsburg Confession: agreement in the right teaching/preaching of the Gospel and the right administration of the sacraments) with the contents of Martin Luther’s Small Catechism. In its second part, the article reviews the way Community of Protestant Churches in Europe realises in its activities the practical aspects of realising a church fellowship foreseen by the Leuenberg Agreement, which was started with it.

2

[Recenzja]: Jan Zbigniew Słowiński, Katechizmy katolickie w języku polskim od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005

75%

Zamiatała D.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2007

|

vol. 88

415-417

3

Catholic teaching on death penalty and the practice of capital punishment

63%

Obeleagu P.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2019

|

issue 26

311-328

EN

Capital punishment, also known as death penalty, is a government-sanctioned practice whereby a person is killed by the state as a punishment for a crime. The sentence that someone be punished in such a manner is referred to as a death sentence, whereas the act of carrying out the sentence is known as an execution. Crimes that are punishable by death are known as capital crimes or capital offences. Death penalty can be handed down for treason, espionage, murder, large-scale drug trafficking, or attempted murder of a witness, juror, or court officer in certain cases. In the spirit of Aggiornamento, Pope Francis has revised the old stand of the Catholic Church from being permissible in extreme cases as well as to protect the common good of the society to being inadmissible since it is an attack on the inviolability and dignity of the human person. The Roman Pontiff is commended since with the new understanding of man there should be a significant distinction between a person and his actions-Being and Action- Actions do not diminish the person. A person is created in the image of God and hence draws his dignity from God. Only God can take life. The old policy has been updated in line with the reflections begun by Pope St. John Paul II pointed out in Evangelium Vitae, no. 56 that such cases that permitted it were very rare, if not practically non-existent. With the new formulation of n. 2267 of the Catechism, therefore, the Church takes a decisive step in promoting the dignity of every person, whatever crime he or she may have committed, and explicitly condemns the death penalty.

4

Kształtowanie pojęć w kontekście itinerarium wiary

63%

Kantowski K.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2014

|

issue 1

119-134

PL

Rok Wiary zaowocował w Kościele pogłębionym spojrzeniem na rzeczywistość wiary oraz na sposoby jej przekazywania. Jednym ze sposobów wnikliwszego spojrzenia na pedagogię wiary może być konfrontowanie przebiegu tego procesu z dorobkiem nauk pedagogicznych reflektujących w różnorodny sposób procesy wychowawcze. W niniejszym artykule podjęto próbę ukazania roli, jaką w procesie dochodzenia do wiary dojrzałej może odegrać kształtowanie pojęć religijnych, oraz ukazano możliwości, jakie w tym dziele otwiera przed katechezą Katechizm Kościoła katolickiego.

EN

Year of Faith in Church resulted in deep look at the reality of faith and ways of its transmission. One way to look at the pedagogy of faith can be confronting this process with the achievements of pedagogical science in various ways in educational processes. The article shows not only the role of shaping religious concepts in the process of mature faith but also the opportunities of catechesis in Catechism of the Catholic Church.

5

Katechizm według bł. Edmunda Bojanowskiego

63%

Kiciński A.

Roczniki Pedagogiczne

|

2017

|

vol. 9(45)

|

issue Numer specjalny

67-81

PL

Artykuł jest pierwszą próbą odpowiedzi na pytania: dlaczego warto wydobyć z bogactwa spuścizny literackiej pozostawionej przez bł. E. Bojanowskiego także katechizm i jak to można zrobić, aby ubogacić współczesną literaturę pedagogiczną i katechetyczną. Analiza ilościowa i jakościowa zachowanej spuścizny autora w postaci prac, szkiców i notatek pozwala stwierdzić, że materiał, redakcje części tekstów wskazują na zamiar Bojanowskiego opracowania publikacji zwartej, zwanej katechizmem. Głównym motywem przygotowania całościowego katechizmu Edmunda Bojanowskiego jest wciąż nowatorska myśl Błogosławionego opracowania narzędzia katechetycznego dla dzieci i wychowawców wiejskich.

EN

This article is the first attempt to answer the following questions: why the catechism by Blessed Edmund Bojanowski is worth extracting from the richness of his literary legacy and how it can be used in order to enrich the contemporary pedagogical and catechetic literature. The qualitative and quantitative analyses of preserved sources such as Bojanowski’s works, drafts and notes imply that Bojanowski was preparing materials for a coherent publication, of the catechism. The main motive behind the preparation of catechism by Edmund Bojanowski was an innovative idea of the Blessed to formulate a catechetic tool for children and educators from the rural areas.

6

Narodowe glosy katechizmowe zesłańca 1864 roku

63%

Ryś G.

Folia Historica Cracoviensia

|

1994

|

vol. 2

EN

The archives documenting the life of Poles in Siberia, located in the Tobol'sk branch of the Tyumen Oblast National Archive, are to this day completely unexplored by Polish historians. A hand-copied catechism, associated with the person known as KK, is an undisputed gem in this collection of documents.

PL

Archiwalia dokumentujące życie Polaków na Syberii, znajdujące się w tobolskim oddziale Państwowego Archiwum Województwa Tiumeńskiego, są jak do tej pory, całkowicie nieznane polskim historykom. W tej właśnie grupie dokumentów niewątpliwie wyjątkową i cenną relikwię stanowi ręcznie przepisany katechizm, związany z osobą Kazimierza Kurdwanowskiego

7

Katechizm narzędziem katechezy – bogactwo tradycji wobec wyzwań współczesności

63%

Osial W.

Collectanea Theologica

|

2017

|

vol. 87

|

issue 2

95-114

EN

The article is an attempt to show the most important questions concerningthe use of catechism in contemporary catechesis. Special attention isfocused on the necessity of catechism in religious education, but the authoralso describes the difficulties related to the teaching of this catechism. Thistheme is first analyzed in the light of history and catechetical documents.The first part of the reflection is a historical review of catechism containedin catechesis. In the second part the author analyzes the most important documents for catechesis and searches in them contents about the problemof catechism in catechesis: the General Catechetical Directory of 1971, theApostolic Exhortation Catechesi tradendae of 1979, the General Directoryfor Catechesis of 1997 and the Directory for Catechesis of the CatholicChurch in Poland of 2001. In the third part one finds the analyses of themost important problems concerning the use of catechism in the practiceof catechesis. The following challenges of the new evangelization are pointedout: a crisis of the faith and a problem concerning the knowledge ofChristian doctrine, tension between the knowledge of faith and the attitudeof faith, and refusal to memorize the catechism formulas.

8

Nauka o małżeństwie w „Ewangelickim katechizmie dla dorosłych”

63%

Jaskóła P.

Studia Teologii Dogmatycznej

|

2016

|

vol. 2

EN

Marriage is an institution known in all communities, both cultural and religious. The existing similarities and differences in the understanding of its meaning in diverse social, spiritual and religious environments, is an important reference point in the wide debate about marriage as well as it can help maintain an appropriate reference to each other people joining in the association and representing different views. Presented in the article, the science of marriage in the Protestant Catechism for Adults is an approximation of understanding of the issue of marriage in Protestantism. The principal topics were presented in four points: civil marriage and religious marriage with regard to issues about the nature of marriage and its existing form. And also the issues of marriage and family circumstances especially divorce marriage and intermarriage. These issues are the subject of the analyzes.

9

Sześć prawd wiary. Geneza i niektóre aspekty treściowe

63%

Królikowski J.

Teologia w Polsce

|

2021

|

vol. 15

|

issue 1

7-34

EN

The six truths of faith, to which we refer in our catechetical tradition, deserves deeper analysis when it comes to both its origins and content. This article in its first part constitutes a supplementation of the article of Zbigniew Kubacki SJ dealing with the origins of the six truths of faith (“Studia Bobolanum” 30[2019] no. 4, 5–33),whereas second part points out the renewed need for the understanding of the truths taking into consideration the requirements of contemporary theology. It turns out that in such a perspective the sixtruths of faith preservesits value as a short formula of faith although certain supplementation could yet be made.

PL

Sześć prawd wiary, którymi posługujemy się w naszej tradycji katechetycznej, zasługuje na pogłębioną analizę zarówno jeśli chodzi o ich genezę, jak i o ich treść. Artykuł w pierwszej części stanowi uzupełnienie artykułu Zbigniewa Kubackiego TJ odnośnie do ich genezy („Studia Bobolanum” 30 [2019] 4, s. 5–33), natomiast w drugiej części wskazuje na odnowioną potrzebę ich rozumienia, biorąc pod uwagę postulaty współczesnej teologii. Okazuje się, że w takiej perspektywie sześć prawd wiary zachowuje wartość jako krótka formuła wiary, choć można by dokonać w nich pewnych uzupełnień.

10

Stare i nowe formy katechezy w rodzinie. Założenia katechizmu według Edmunda Bojanowskiego

63%

Kiciński A.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2023

|

issue Teologiczne Studia Siedleckie XX

145-159

PL

Analizy podjęte w niniejszym opracowaniu zmierzają do poszukiwania odpowiedzi na pytanie: jakie można zaproponować „stare i nowe” formy katechezy w rodzinie? Realizacji postawionego celu badawczego posłużyła metoda krytycznej analizy źródeł, a następnie metoda analizy i metoda syntezy katechetycznych dokumentów Kościoła i dostępnej literatury. Pierwsza część rozważań dotyczy zmieniającego się zakresu katechezy rodzinnej na przestrzeni historii Kościoła. Były to trendy przejścia od katechumenatu rodzinnego do doświadczenia katechumenatu w parafii, aż po próby wychowania integralnego zgodnego z celami szkoły. W drugiej części opracowany został kontekst powstania nowego katechizmu rodzinnego. Kontekstem powstania nowego katechizmu było odnalezienie i posegregowanie wielu nieuporządkowanych dotąd notatek bł. Edmunda Bojanowskiego bezpośrednio z obszaru katechezy. W trzeciej części ukazane są nowe formy katechizmu. Adresatami katechizmu są rodzice, którzy wraz ze swoimi dziećmi życia w kulturze cyfrowej. Ukazane są „stare i nowe” formy katechezy w rodzinie. Katechizm z wszystkimi nowymi elementami medialnymi jest dostępny on-line. Jest wydana również wersja tradycyjna, książkowa. Rodzice sami mogą wybrać formę, która z jednej strony pozwoli rodzinie wprowadzać dzieci w świat wiary, a z drugiej, gdyby dziecko byłoby już uzależnione od świata wirtualnego – korzystać z tradycyjnej książki.

EN

The analyses undertaken in this study aim to seek an answer to the question: what ‘old and new’ forms of catechesis in the family can be proposed? The research objective was pursued using the method of critical analysis of sources, followed by the method of analysis and the method of synthesis of catechetical documents of the Church and available literature. The first part of the consideration concerns the changing scope of family catechesis throughout the history of the Church. There were trends of transition from the family catechumenate to the parish catechumenate experience to attempts at integral education in line with the goals of the school. In the second part, the context for the emergence of the new family catechism is elaborated. The context for the creation of the new catechism was the finding and sorting of many hitherto unstructured notes by Blessed Edmund Bojanowski directly from the field of catechesis. The third part shows the new forms of the catechism. The addressees of the catechism are parents who, together with their children, live in a digital culture. The „old and new” forms of catechesis in the family are shown. The catechism with all the new media elements is available online. A traditional, book version is also published. Parents themselves can choose a form that, on the one hand, allows the family to introduce their children to the world of faith and, on the other hand, should the child already be dependent on the virtual world, to use a traditional book.

11

Wybrane kwestie antropologiczne w „taka jest wiara Kościoła. Katechizm dla dorosłych”

63%

Ciećko S.

Studia Katechetyczne

|

2017

|

vol. 13

79-92

EN

Te article depicts selected anthropological issues in published in 2009 ‘Adult Catechism.’ It begins with problems from the area of Creation, showing Jesus Christ as the orthocenter of theology and anthropology, to move towards sacramental anthropology and factors contributing to the singularity of human existence.

PL

W artykule przedstawiono wybrane zagadnienia antropologiczne, o których piszą autorzy opublikowanego w 2009 roku „Katechizmu dla dorosłych”. Wychodząc od zagadnień z zakresu kreatologii, ukazawszy uprzednio Jezusa Chrystusa jako ortocentrum teologii i antropologii, omawione zostają zagadnienia z antropologii sakramentalnej i czynniki decydujące o wyjątkowości bytu ludzkiego.

12

Nowa ewangelizacja w służbie wiary

63%

Offmański A.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2014

|

issue 1

75-100

PL

Rok Wiary był szczególną okazją do refleksji także katechetycznej nad drogami, po których winna dzisiaj zdążać katecheza, by spełnić swój podstawowy obowiązek „czynienia świadków Ewangelii aż po krańce świata”. W sytuacji przemian kulturowo-społecznych konieczne wprost staje się zdynamizowanie nowej ewangelizacji, opartej na kerygmacie eklezjalnym przepajającym całe życie chrześcijanina, który z wiary czerpać będzie moc apostolskiej posługi.

EN

Year of Faith was a special occasion for reflection on the catechetical ways that catechesis must try to fulfill its primary obligation “to deal with the witnesses of the Gospel to the ends of the world”. In the case of social – cultural changes it is necessary to activate new evangelization, based on the ecclesial Kerygma in Christian life to draw power from faith for apostolic ministry.

13

Nauka o małżeństwie w „Ewangelickim Katechizmie dla Dorosłych”

63%

Jaskóła P.

Roczniki Teologii Ekumenicznej (Annals of Ecumenical Theology)

|

2012

|

vol. 4(59)

91-106

EN

Evangelischer Erwachsener Katechismus (“The Protestant Catechism for Adults”) considers marriage in the six points: (1) civil marriage and church marriage, (2) what marriage is?, (3) what does refer to the marriage?, (4) what kind of marriage does exist?, (5) a divorce, (6) mixted marriages. The “Catechism” acknowledges in the very beginning, that the institution of marriage refers to all nations and religions and from the law’s perspective has been driven by different rules and orders. According to the Bible, marriage has been rooted in the act and the order of creation. Human beings were created as man and woman. A reciprocal relationship written in the very nature of man and woman let to recognise that married state and its binding character had been created by God himself.

DE

Evangelischer Erwachsener Katechismus lehrt von der Ehe in sechs Punkten: (1) Eheschließung und Trauung, (2) Was ist die Ehe?, (3) Was gehört zur Ehe?, (4) Welche Formen der Ehe gibt es?, (5) Ehescheidung, (6) Konfessionsverschiedene Ehen. Der Katechismus geht von der Beobachtung aus, daß die Ehe in allen Völkern und Religionen, wenn auch mit verschiedener Rechtsordnung, verbreitet ist. Die Ehe sei bereits schon in der Schöpfungsordnung begründet. Gott habe den Menschen als Mann und Frau geschaffen. Er selbst habe die Ehe gestiftet und ihr damit einen verbindliehen Charakter gegeben. Die Schöpfungswirklichkeit Ehe ist Nachvollzug und Abbild des Verhältnisses, das Christus zur Kirche hat. Wo sich die Eheleute glaubend darauf einlassen und ihnen in Form einer kirchlichen Trauung die göttliche Verheißung zugesprochen wird, wird die innere Wirklichkeit der Ehe als eine von Gott gestiftete, exklusive und auf Dauer angelegte Lebensgemeinschaft verdeutlicht.

PL

Evangelischer Erwachsener Katechismus (“Ewangelicki katechizm dla dorosłych”) w sześciu punktach uczy o małżeństwie: (1) zawarcie małżeństwa i ślub, (2) czym jest małżeństwo?, (3) co należy do małżeństwa?, (4) jakie istnieją formy małżeństwa?, (5) rozwód, (6) małżeństwa różne wyznaniowo. „Katechizm” wychodzi z obserwacji, że małżeństwo występuje we wszystkich narodach i religiach, jak i w różnych porządkach prawnych. Małżeństwo było zasadzone już w porządku stworzenia. Bóg stworzył człowieka jako mężczyznę i kobietę. Sam ustanowił małżeństwo, nadając mu tym samym wiążący charakter. Rzeczywistość małżeństwa jest obrazem relacji, jaką Chrystus ma do Kościoła. Gdy małżonkowie z wiarą opierają się na tej prawdzie i dana im jest w formie ślubu kościelnego Boża obietnica, realizuje się małżeństwo jako wspólnota życia ustanowiona przez Boga, wyłączna i trwała.

14

Środki katechizacji w ujęciu prawa kanonicznego

51%

Adamczyk J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2019

|

issue 35

169-189

EN

This arcticle refers to the issue of means of catechesis in the canonical aspect. Firstly, there have been shown the rules which relate to necessity of using aids of catechetical activity. Then, it has been concentrated about issues of instruments dedicated to the orientation and general planning of catechetical activity in particular Church. Next it has been explained matter of catechisms and other writings pertaining to catechetical instruction. Finally, it has been focused on adio-visual aids and instruments of social communication in catechetical formation.

15

Piosnka nadobna dla dziatek. Z myślą o młodocianych użytkownikach polskich kancjonałów

51%

Leszczyńska A.

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

|

2018

|

vol. 62

PL

W bogatym zasobie polskich kancjonałów protestanckich można znaleźć liczne pieśni, które w sposób bardziej lub mniej oczywisty przeznaczone były dla dzieci albo młodzieży. Obecność takich utworów wynikała w dużej mierze z zaleceń Lutra dotyczących edukacji religijnej poprzez muzykę. Do repertuaru dziecięcego należały przede wszystkim modlitwy przeznaczone do odmawiania lub odśpiewywania w ciągu dnia: Wyznanie wiary, Modlitwa Pańska, Dekalog, modlitwy poranne, wieczorne, związane z posiłkami.In the rich repertoire of Polish Protestant hymnals many songs can be found, more or less explicitly intended for children or adolescents. The presence of such works was largely a result of Luther’s recommendations on religious education through music. The children’s repertoire included primarily prayers for reciting or singing during the day: the Creed, Lord’s Prayer, Decalogue, morning and evening prayers, various meals prayers.

16

„To jest owczarnia onego Dobrego Pasterza”. Pojęcie „prawdziwego” Kościoła w polskich szesnastowiecznych katechizmach

51%

Kowalski W.

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

|

2016

|

vol. 60

EN

The article discusses how the notion of the Church was understood and explained by authors of sixteenth-century Polish Catholic and Evangelical catechisms. Teaching of the constitution of a church was a basic pastoral duty and part of the rudimentary knowledge provided to the faithful.Six Catholic catechisms of the years 1553 to 1600 and thirteen Evangelical ones, which were published between 1543 and 1609, constitute the main source base, the latter manuals being penned under the influence of Luther, Melanchthon as well as South-German and Swiss theologians. Following the Tridentine programme, the Catholic authors present their Church as unified under the Pope’s authority and the only inheritor of the works of the Apostles. The veracity of its teaching is testified to with God’s unnatural interventions. The Protestant authors explain the basically coherent, relevant ideas of the Reformation’s protagonists. They teach about “the visible and outward Church”, which is manifested by all those congregations that are fed by God’s pure Word, and where the sacraments are duly administered. There is also “the inward and invisible Church”, which the faithful confess in the Credo. It comprises all disciples of Christ, who is the only head of His Church. Thus the teaching on the Church presented in the Evangelical sources that are employed belongs to the mainstream of sixteenth-century Protestantism and aptly illustrates the reception of Evangelical theologies in the Kingdom of Poland and in the Grand Duchy of Lithuania. In the analysed sources, arguments for the veracity of Church are always supplemented with the refutation of contradictory standpoints through reference to the Bible and the Church Fathers, mostly to Augustine.Despite strong polemical tone, the Biblical grounds of the Church could contribute to communication and understanding between Christians of antagonistic denominations, and this could sometimes result in conversion. The explanation of ecclesiological rudiments was easier for Catholic clergy, who referred to tradition and emotions, while Evangelical pastors could not ignore the abstract concepts of the “veracity” and “spiritual connectedness” of Christians, which were more difficult to render to the laity.

PL

Artykuł ukazuje, jak pojmowali i tłumaczyli pojęcie Kościoła autorzy polskich katolickich i ewangelickich katechizmów XVI w. Zgodnie z programem Trydentu Kościół katolicki przedstawiany jest jako kontynuator nauki apostołów, silny autorytetem papieża, następcy Piotra, oraz jednością wiary, o której prawdziwości przekonują cuda. Teolodzy protestanccy uczą o kościele widzialnym, który istnieje wszędzie tam, gdzie przepowiadane jest czyste Słowo Boże, sakramenty administrowane są zaś zgodnie z Ewangelią. Razem z Kościołem widzialnym istnieje Kościół powszechny niewidzialny. Łączy on wszystkich idących za Chrystusem, który jest jedyną głową swego Kościoła.The paper focuses on the way in which the authors of Polish Catholic and Evangelical catechisms of the 16th century understood and explained of the idea of the Church. According to the decrees of the Council of Trent, the Catholic Church was presented as the continuator of the teachings of the Apostles, with its power deriving from the authority of the Pope, the successor of Peter, and unity of faith confirmed by miracles. Protestant theologists preach about the visible church, which exists wherever the pure Word of God is preached, and claim that sacraments are administered in accordance with the Gospel. The universal invisible Church exists alongside the visible Church. It connects every person following the Christ, who is the only head of his Church.

17

Tradycja katechizmów i podręczników katechetycznych w Wielkopolsce

51%

Szpet J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2018

|

issue 33

177-213

EN

The 1050 anniversary of the first bishopric in Poznań has become an opportunity to reflect on the contribution of the representatives of Great Poland to catechetical activity in Poland. The article presents several outstanding personages and their works: catechisms as well as textbooks for cat- echesis and religious education. The circumstances in which these works were created and their merits are described.

18

Od Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego do YOUCAT. Uwagi o modelach pytań katechizmowych

51%

Czarnecka K.

Poznańskie Spotkania Językoznawcze

|

2017

|

issue 33

EN

A common feature of the researched publications: Compendium of the Catechism of the Catholic Church (2005) and YOUCAT. Youth Catechism of the Catholic Church (2011), being a form of popularization of Catechism of the Catholic Church (1992), is a return to the traditional catechism composition based on blocks consisting of questions and answers. The purpose of the article is to analyze the questions used on YOUCAT pages. The analysis covers three aspects: 1. the status of catechism questions, 2. their typology, and 3. selected characteristics, such as the presence of presupposition, diversification of originator-recipient relations, and stylistic heterogeneity. The author draws conclusions regarding the servile, didactic and persuasive function of dialogue forms, qualifies catechism questions as only seeming questions and describes their linguistic specificity, boiling down to the use of several schematic solutions.

PL

Jednym z założeń, towarzyszących ogłoszonemu w 1992 roku Katechizmowi Kościoła katolickiego, jest powstanie opracowań doktrynalnych przeznaczonych dla zawężonego kręgu odbiorców. Przykładem publikacji o charakterze popularyzatorskim są m.in. Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego (wyd. 2005) oraz YOUCAT. Katechizm Kościoła katolickiego dla młodych (wyd. 2011, wierny przekład z języka niemieckiego). Pozycje te łączy powrót do tradycyjnej kompozycji katechizmowej, opartej na blokach składających się z pytania i odpowiedzi (z formy tej zrezygnowano w Katechizmie Kościoła katolickiego). Przedmiotem artykułu jest analiza pytań, zastosowanych na kartach YOUCAT, obejmująca 3 aspekty: (1) status pytań katechizmowych, (2) ich typologię oraz (3) wybrane cechy charakterystyczne, takie jak obecność presupozycji, zróżnicowanie relacji nadawczo-odbiorczych oraz niejednorodność stylistyczna. Autorka wysuwa wnioski dotyczące służebnej, dydaktycznej i perswazyjnej funkcji form dialogowych, kwalifikuje pytania katechizmowe jako pozorne i opisuje ich językową specyfikę, sprowadzającą się do korzystania z kilku schematycznych rozwiązań.

19

Geneza katechizmu w Kościele: jak doszło do powstania katechizmu- książki?

51%

Murawski R.

Studia Katechetyczne

|

2014

|

vol. 10

89-109

PL

Artykuł przybliża pojmowanie katechizmu w Kościele na przestrzeni wieków. Analizie poddana jest zarówno terminologia - z rozróżnieniem pojęć: katechizm i katechizmy –jak i odpowiadające pojęciom konkretne dzieła. Autor czyni niezbędne rozróżnienia metodologiczne i etymologiczne terminów w omawianym zakresie, dokładnie dokumentując swą refleksję licznymi źródłami. Szczegółowo omówiony został katechizm-książka jako niezbędne i uprzywilejowane narzędzie religijnego wychowania – począwszy od pierwszych tekstów katechetycznych, aż po rozpoczętą w XVI wieku erę katechizmów. Artykuł zawiera odpowiedź na pytanie postawione w tytule, co ma szczególne znaczenie w kontekście obchodzonego Roku Wiary, w świętowaniu którego Katechizm Kościoła Katolickiego znalazł centralne miejsce.

EN

catechism-book? The article is moving closer comprehending the catechism at the Church over the centuries. In it an extensive sense of the term and transformation are portrayed in understanding him. The author is also making necessary distinguishing of methodological and etymological notions in the scope discussed, precisely documenting one's reflection with numerous sources. In the article in detail a catechism was discussed as the essential and privileged tool of the religious education - starting from the first catechetical texts, until the era initiated in the 16th century and lasting until today of catechisms. Answer to a question given in the text included in the title is of special importance in the context of the Year of the Faith, into which celebration the Catechism of the Catholic Church found the central place.

IT

L’articolo tende di migliorare la comprensione del catechismo nella Chiesa nel corso dei secoli. All’analisi è sottoposto sia terminologia - una distinzione tra i concetti di catechismo e catechismi -, che i concetti corrispondenti alle opere concrete. L’autore fa le necessarie distinzioni metodologici ed etimologici, documentandole con numerose sorgenti. È discusso in dettaglio il catechismo come uno strumento indispensabile e privilegiato per l’educazione religiosa - dai primi testi catechetici fino a, iniziata nel cinquecento, epoca di catechismi. L’articolo contiene la risposta alla domanda posta nel suo titolo, che è di particolare importanza nel contesto dell’Anno della Fede, in cui il Catechismo della Chiesa Cattolica ha trovato un posto centrale.

20

Katechizm Martynasa Mažvydasa – o narodzinach litewskiego słowa drukowanego

51%

Niemojewski M.

Przegląd Środkowo-Wschodni

|

2018

|

vol. 3

71-100

PL

Piśmiennictwo litewskie do połowy XVI wieku nie powstawało w języku litewskim. Wynikało to ze specyfiki rozwoju młodego państwa litewskiego. Wielkie Księstwo Litewskie, bo pod taką nazwą przeszedł do historii byt polityczny uformowany przez Mendoga w XIII stuleciu i utrwalony przez Gedymina w wieku kolejnym, skutecznie broniło swego stanu posiadania, ekspansywnie poszerzało swoje terytorium i zdobywało coraz silniejszą pozycję na politycznej mapie Europy, równocześnie jednak przejmowało od swoich przeciwników, partnerów politycznych i ludów podbitych nieobecne tu wcześniej, a wyrosłe na gruncie cywilizacji chrześcijańskiej wzory kultury i modele piśmienności wraz z językami, w których modele te funkcjonowały wcześniej. Potrzeba tworzenia piśmiennictwa w języku rodzimym pojawiła się dopiero wtedy, gdy kultura litewska znalazła się w kręgu oddziaływania czynników, które odmieniły oblicze Europy: druku, humanizmu i reformacji. Z tego impulsu zrodziła się pierwsza litewska książka drukowana, luterański katechizm Martynasa Mažvydasa, wydany w Królewcu w 1547 roku. Publikacja ta była nie tylko emanacją postaw ideowych i działań pierwszego pokolenia humanistów litewskich, zafascynowanych myślą protestancką. Otwierała także długotrwałą intelektualną batalię między litewskim katolicyzmem i protestantyzmem, podniosła rangę języka litewskiego i dała podstawy do unormowania jego wersji literackiej, a wreszcie wyznaczała początek doniosłej obecności Litwy Pruskiej w procesie kształtowania się litewskiej kultury i tożsamości narodowej.

EN

Literature of the Grand Duchy of Lithuania from its beginnings until the middle of the XVI century was not created in Lithuanian, but in other languages: Latin, Slavonic Office, German and Polish. When they began to form a powerful state, Lithuanians did not have their own written language. In its associations with neighboring countries, Lithuania received their written languages and patterns of scribal culture. A substantial turnabout in the evolution of Lithuanian writing occurred in relation to the factors, which spread throughout Europe and redefined its cultural and social shape: humanism, Reformation and printing. One of the forerunners of the changes was Martynas Mažvydas, student of Königsberg University, Protestant clergyman and a man of the Renaissance. He prepared the fi rst Lithuanian book, titled The Simple Words of the Catechism (in original: Catechismusa prasty Szadei) and published in Königsberg in 1547. The Catechism, surpassing the framework of religious literary genre, proved and predicted essential processes in the history of Lithuanian culture. It marked the start of struggle for primacy between the Catholicism and Protestantism. It also linked the Lithuania Proper with Lithuania Minor (later Prussia‘s Lithuania), the region of great significance for development of Lithuanian literature. However, most of all, the work of Mažvydas contributed to rising the status of Lithuanian language.

Refine search results

KONKORDIA LEUENBERSKA JAKO WSPÓŁCZESNY KATECHIZM EKUMENICZNY?

[Recenzja]: Jan Zbigniew Słowiński, Katechizmy katolickie w języku polskim od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005

Catholic teaching on death penalty and the practice of capital punishment

Kształtowanie pojęć w kontekście itinerarium wiary

Katechizm według bł. Edmunda Bojanowskiego

Narodowe glosy katechizmowe zesłańca 1864 roku

Katechizm narzędziem katechezy – bogactwo tradycji wobec wyzwań współczesności

Nauka o małżeństwie w „Ewangelickim katechizmie dla dorosłych”

Sześć prawd wiary. Geneza i niektóre aspekty treściowe

Stare i nowe formy katechezy w rodzinie. Założenia katechizmu według Edmunda Bojanowskiego

Wybrane kwestie antropologiczne w „taka jest wiara Kościoła. Katechizm dla dorosłych”

Nowa ewangelizacja w służbie wiary

Nauka o małżeństwie w „Ewangelickim Katechizmie dla Dorosłych”

Środki katechizacji w ujęciu prawa kanonicznego

Piosnka nadobna dla dziatek. Z myślą o młodocianych użytkownikach polskich kancjonałów

„To jest owczarnia onego Dobrego Pasterza”. Pojęcie „prawdziwego” Kościoła w polskich szesnastowiecznych katechizmach

Tradycja katechizmów i podręczników katechetycznych w Wielkopolsce

Od Kompendium Katechizmu Kościoła katolickiego do YOUCAT. Uwagi o modelach pytań katechizmowych

Geneza katechizmu w Kościele: jak doszło do powstania katechizmu- książki?

Katechizm Martynasa Mažvydasa – o narodzinach litewskiego słowa drukowanego