Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  klin podatkowy
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 3
361-373
PL
Celem artykułu jest przedstawienie zmian płacowego klina podatkowego w wybranych krajach Unii Europejskiej w obliczu kryzysu finansów publicznych, biorąc pod uwagę lata 2006–2011. Badania zostały wykonane na podstawie oficjalnych raportów OECD, Eurostatu oraz własnych obliczeń autora. Problemy związane z wysokim deficytem budżetowym oraz rosnącym długiem publicznym w wielu krajach spowodowały podjęcie niepopularnych społecznie decyzji dotyczących zwiększenia obciążeń publicznych zarówno podatkowych, jak i parapodatkowych. Analiza płacowego klina podatkowego w okresie kryzysu finansów publicznych w wybranych krajach Unii Europejskiej ukazała, że zmiany płacowego klina podatkowego polegały głównie na podwyższaniu jego poziomu.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie zmian dotyczących klina podatkowego w latach 2004-2015 w Polsce oraz w innych krajach UE należących do OECD oraz zbadanie, czy wprowadzenie nowych regulacji dotyczących kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych, obowiązujących w Polsce od 1 stycznia 2017 r., przyczyni się do zwiększenia jego progresywności. Przedstawiona w artykule analiza klina podatkowego dotyczy tylko pracownika zatrudnionego na umowę o pracę (tj. tzw. pracy najemnej). W opracowaniu pominięto inne formy zatrudnienia. Analizę przeprowadzono, opierając się na danych statystycznych OECD oraz wyliczeniach własnych autorów. Przeprowadzone badanie pozwoliło na sformułowanie wniosku, iż klin podatkowy w Polsce charakteryzuje się niskim poziomem progresywności, a zmiany w kwocie wolnej od podatku, obowiązujące od 2017 r., nie przyczynią się do jego zwiększenia. W artykule przedstawiono także propozycje zmian w przepisach, pozwalające na zwiększenie progresywności opodatkowania pracy.
EN
OECD statistical data on tax wedge is a convenient and reliable tool which can be used to show differences in labour taxation between countries. The analysis of this data shows very little progressiveness of the Polish tax wedge which means that it does not take the employee’s income level and his/her family situation under consideration. Moreover, the internal structure of the Polish tax wedge is also quite unusual because of the high share of insurance contributions. This article is aimed at finding the reasons why Polish tax wedge is so different compared with other countries and defining the economic and social consequences of these differences.
PL
Dane statystyczne OECD dotyczące klina podatkowego stanowią podstawę do pokazania różnic w opodatkowaniu pracy w różnych krajach. Z danych tych wynika, że klin podatkowy w Polsce charakteryzuje się bardzo niską progresywnością, czyli nie uwzględnia sytuacji dochodowej i rodzinnej pracownika. Struktura wewnętrzna klina podatkowego jest również nietypowa ze względu na duży udział składek ubezpieczeniowych. W artykule została podjęta próba pokazania przyczyn odmienności klina podatkowego w Polsce oraz wynikających z tego skutków ekonomicznych i społecznych.
EN
The aim of this article is to present long-term trends regarding taxation of consumption, labour and capital in European Union countries, with particular emphasis on the specific features of tax policy in Poland. Based on statistical data from the European Commission and the OECD for the 1995-2016 period and a review of the literature, an attempt was made to verify the following hypotheses: 1. In the face of a financial crisis, government revenues from taxes fell, and the main burden of mitigating the budget deficit rested with consumption taxes. 2. Despite numerous changes in the taxation of labour in the European Union, the share of personal income tax and social security contributions in budget revenues was at a similar level. 3. Tax competition initiated by new EU members and the need to stimulate an economic recovery after the crisis meant that economic operators were less involved in supplying budget revenues from taxes. 4. Tax policy in Poland differs significantly from those in Western European countries and shows many features typical of countries with a “southern” tax approach. The analysis confirmed the hypotheses, at least partially. At the same time, it indicates that the tax systems of European Union countries are diverse. Therefore, the conclusions must be carefully formulated. This particularly applies to taxpayers referred to as self-employed because they constitute a heterogeneous category. According to Eurostat statistics, their income is treated as capital income, while in Poland a significant part of this can be treated as income from work.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie długookresowych trendów dotyczących opodatkowania konsumpcji, pracy i kapitału w krajach Unii Europejskiej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na specyfikę polityki podatkowej w Polsce. W oparciu o dane statystyczne Komisji Europejskiej i OECD za lata 1995-2016 oraz przegląd literatury została podjęta próba weryfikacji następujących hipotez: 1. W obliczu kryzysu finansowego spadały dochody budżetowe z podatków, a główny ciężar łagodzenia deficytu budżetowego spoczywał na podatkach konsumpcyjnych. 2. Mimo licznych zmian dotyczących opodatkowania pracy w krajach Unii Europejskiej (podatku dochodowego od osób fizycznych i składek ubezpieczeniowych) ich udział w dochodach budżetowych kształtował się na zbliżonym poziomie. 3. Konkurencja podatkowa zapoczątkowana przez nowych członków UE oraz potrzeba stymulowania wychodzenia gospodarki z kryzysu sprawiła, że podmioty gospodarcze w relatywnie niższym stopniu uczestniczyły w zasilaniu dochodów budżetowych z podatków. 4. Polityka podatkowa w Polsce odbiega wyraźnie od prowadzonej w krajach Europy Zachodniej i wykazuje wiele cech typowych dla krajów o „południowej” mentalności podatkowej. Przeprowadzona analiza upoważnia do, przynajmniej częściowego, potwierdzenia przyjętych hipotez. Równocześnie wskazuje na to, że systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej są mocno zróżnicowane. Skłania to do ostrożnego formułowania wniosków. Dotyczy to zwłaszcza podatników określanych jako samozatrudnieni, gdyż stanowią oni bardzo niejednoznaczną kategorię. Według statystyki Eurostatu ich dochody traktowane są jako dochody kapitałowe, a w Polsce znaczną ich część można raczej traktować jako dochody z pracy.
EN
The construction of Personal Income Tax in Poland has been modified in recent years. Since January 1st, 2017, the sum of tax-free allowance was calculated on the basis of new rules. Since October 1st, 2019, the level of the tax rate in the first tax bracket was reduced by 1 p.p. and the level of tax-deductible costs was more than doubled. The aim of the article is to examine whether the implementation of these new regulations has significantly modified the height of the tax wedge and the level of its progressivity. The techniques of description analysis, comparative analysis and simple statistical methods (average and positional indicators) have been used to achieve this aim. The level of the tax wedge in Poland, as well as its structure and level of its progressivity has been compared to other well-developed countries. The results of own calculation concerning the level of tax wedge for different taxpayers for the years 2018–2020 has been also presented. The conclusions are the implementation of new regulation has not significantly affected the level of tax wedge in Poland, which is still close to the OECD average. What is more, it has not also increased to the level of tax wedge progressivity, which is one of the lowest in OECD and can cause some tensions.
PL
W ostatnich latach do konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych wprowadzane są zmiany mające na celu obniżenie wysokości zobowiązania podatkowego, w szczególności dla podatników osiągających relatywnie niskie dochody. Od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe zasady ustalania kwoty wolnej od podatku, z dniem 1 października 2019 r. ponad dwukrotnie zwiększono wysokość kosztów uzyskania przychodów, a także zredukowano o 1 pkt. proc. stawkę obowiązującą w najniższym przedziale skali podatkowej. Celem artykułu jest zbadanie, w jakim stopniu przyjęcie wskazanych regulacji wpłynęło na zmianę poziomu klina podatkowego w Polsce oraz na zwiększenie stopnia jego progresywności. W realizacji tak postawionego celu posłużono się metodami analizy opisowej, analizy porównawczej, a także prostymi metodami statystycznymi, w tym miarami średnimi i pozycyjnymi. Wysokość pozapłacowych kosztów pracy w Polsce odniesiono na podstawie danych statystycznych OECD do rozwiązań obowiązujących w innych krajach. Dokonano także dekompozycji klina podatkowego i określono stopień jego progresywności. W dalszej części, wykorzystując wyniki własnych obliczeń, określono wysokość klina podatkowego w Polsce w latach 2019–2020 dla różnych poziomów dochodu. Przeprowadzone badania pozwoliły na sfomułowanie wniosku, iż implementacja nowych przepisów nie wpłynęła zasadniczo na poziom pozapłacowych kosztów pracy w Polsce, których wysokość oscyluje w granicach średniej OECD. Nowe regulacje nie przyczyniły się także do zwiększenia stopnia progresywności polskiego klina płacowego, który w dalszym ciągu jest niewielki. Tym samym należy stwierdzić, że klinowi podatkowemu w Polsce nie można przypisać funkcji redystrybucyjnej.
6
Content available remote

PROBLEMY OPODATKOWANIA PRACY W POLSCE

63%
EN
The tax reform which was introduced in Poland at the beginning of the transformation period was similar to those already implemented in other UE countries. However, in the meantime the Polish tax system undergone many unfavourable changes and nowadays, as a result, it is significantly different from systems in developed countries. This problem is analyzed on the basis of the data presented in OECD report “Taxing Wages 2014”. The results of the analysis show that there is a very low progressiveness of taxation of labour in Poland. Moreover, we can observe that the burden of the income tax is very low comparing to social security contributions.
PL
Reforma podatkowa wprowadzona w Polsce w początkowym okresie transformacji opierała się na rozwiązaniach stosowanych w krajach Unii Europejskiej. Z czasem postępował proces niekorzystnych zmian systemu podatkowego, co doprowadziło do tego, że rozwiązania obowiązujące w Polsce wyraźnie odbiegają od istniejących w krajach rozwiniętych gospodarczo. W artykule problem ten przedstawiono na podstawie danych pochodzących z raportu „Taxing Wages 2014”, przygotowanego przez OECD. Okazuje się, że Polska charakteryzuje się bardzo niską progreswnością opodatkowania pracy. Zachwiane są ponadto proporcje między obciążeniami pracowników podatkiem dochodowym i składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, których udział w całkowitych obciążeniach podatkowych jest bardzo wysoki.
EN
The article presents the problem of employment avoidance by setting up an alleged business activity in the context of the entire tax wedge (PIT, social insurance and other contributions). The analytical part presents considerations on the essence of economic activity and employment, which are subsequently compared with the legal definitions of these concepts as functioning in the Polish system. The negative effects of replacing employment with apparent self-employment were indicated: limitation and deprivation of the right to social security, distortion of competition on the market, precarization of the labour market and reduction of funds allocated to public purposes. Next, solutions conducive to the existence of the indicated phenomenon are characterized, indicating equally the overly broad availability of such solutions resulting from a vagueness in definitions and the length of verification procedures themselves. The second part identifies the author’s solutions for minimizing the phenomenon of replacing employment with alleged self-employment. The changes should respect the freedom to conduct a business and not worsen the operating conditions of entrepreneurs who actually take economic risk. With this assumption, it was proposed to limit the availability of preferences by unambiguous and easily verifiable criteria. Indicated is the necessity of replacing contribution deductions with tax breaks and introducing a relief for companies deciding to start employment. A new method for determining the basis of the calculation of the contribution for social insurance of entrepreneurs and a reduction in the number of tax wedge components was also proposed.
PL
W artykule przedstawiono problem unikania zatrudnienia poprzez zakładanie pozornej działalności gospodarczej w kontekście całości klina podatkowego (PIT, ubezpieczenia społeczne i pozostałe składki). W pierwszej części, tj. analitycznej, przedstawione są rozważania na temat istoty działalności gospodarczej i zatrudnienia, które następnie zestawiono z legalnymi definicjami tych pojęć funkcjonującymi w polskim systemie. Wskazano negatywne skutki zastępowania zatrudnienia pozornym samozatrudnieniem, tj.: ograniczenie i pozbawienie prawa do zabezpieczenia społecznego, zaburzanie konkurencji na rynku, prekaryzacja rynku pracy oraz uszczuplanie środków przeznaczanych na cele publiczne. Następnie scharakteryzowano rozwiązania sprzyjające istnieniu wskazanego zjawiska, zaznaczając również zbyt szeroką dostępność takich rozwiązań, wynikającą z nieostrości stosowanych definicji, jak i długotrwałości procedur weryfikujących. W drugiej części zaprezentowano autorskie rozwiązania pozwalające na minimalizację zjawiska zastępowania zatrudnienia pozornym samozatrudnieniem. Zmiany powinny szanować wolność prowadzenia działalności gospodarczej oraz nie pogarszać warunków działania przedsiębiorców rzeczywiście podejmujących ryzyko gospodarcze. Przy takim założeniu zaproponowano ograniczenie dostępności preferencji o jednoznaczne i łatwo weryfikowalne kryteria. Wskazano na konieczność zastąpienia ulg w składkach ulgami podatkowymi oraz wprowadzenie ulgi dla firm decydujących się na rozpoczęcie zatrudniania. Zaproponowano również nowy sposób ustalania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców oraz redukcję liczby komponentów klina podatkowego.
EN
The aim of the study is to characterize the phenomenon of self-employment, mainly in terms of personal income tax. The estimates of the number of self-employed persons were presented, as well as the main reasons for choosing bogus self-employment as a form of professional activity (both tax and non-tax), tax wedge calculations for various forms of professional activity, and finally tax and non-tax tools to limit the phenomenon of self-employment. The culmination of the study is the author’s postulate to create a new source of income under PIT, which would be self-employment. In addition, an outline of tax solutions for self-employment in selected countries of the world is briefly presented.
PL
Celem opracowania jest charakterystyka zjawiska samozatrudnienia, przede wszystkim na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Przedstawione zostały szacunki liczby osób samozatrudnionych, główne motywy wyboru fikcyjnego samozatrudnienia jako formy aktywności zawodowej (zarówno podatkowe, jak i pozapodatkowe), kalkulacje klina podatkowego dla różnych form aktywności zawodowej, a także narzędzia podatkowe i pozapodatkowe służące do ograniczania zjawiska samozatrudnienia. Zwieńczeniem opracowania jest postulat autora utworzenia w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych nowego źródła przychodu, jakim byłoby samozatrudnienie. Ponadto pokrótce przedstawiony został zarys rozwiązań podatkowych dotyczących samozatrudnienia w wybranych państwach świata.
EN
The aim of the paper is to determine to what extent fluctuations in the level of unemployment in Poland in the last two decades have depended on changes in labor demand and labor supply. To this end, the contribution of labor demand and labor supply to changes in the unemployment rate is examined and then trends in labor demand and labor supply and their key determinants are analyzed. The study finds that changes in labor demand were the main determinant of unemployment fluctuations. A decrease in labor demand contributed to strong unemployment growth at the beginning of the 1990s and at the turn of the century, when the economic slowdown was associated with transformation and pre-accession restructuring respectively. An increase in labor demand caused by economic recovery after EU accession was behind the subsequent fall in unemployment. For most of the time span of the analysis, labor supply was a factor alleviating negative developments on the labor market due to the possibility of early retirement, easy access to disability pensions and labor force migration. Growing labor supply contributed to a rise in unemployment only at the end of the last decade. The fact that labor demand had a stronger impact on the level of unemployment than labor supply indicates that labor market policy should focus on job creation, not on “manipulation” of labor supply, the author concludes.
PL
Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: w jakim stopniu obserwowane w ciągu ostatnich dwóch dekad fluktuacje w wysokości polskiego bezrobocia były wywołane wahaniami popytu na pracę, a w jakim podaży pracy. W celu uzyskania odpowiedzi zdekomponowano zmiany w stopie bezrobocia na wywołane popytem na pracę i podażą pracy a następnie przeanalizowano zmiany w popycie na pracę i podaż pracy oraz determinanty tych zmian. Z badań wynika, że główną przyczyną wahań w polskim bezrobociu były zmiany w popycie na pracę. Jego spadek wywołał silny wzrost bezrobocia na początku lat 90. XX wieku oraz na przełomie wieków, kiedy to spowolnienie gospodarcze zbiegło się z transformacyjnymi i przedakcesyjnymi przeobrażeniami strukturalnymi. Natomiast po wejściu do UE wzrost popytu na pracę, wywołany przyspieszeniem gospodarczym, doprowadził do spadku bezrobocia. Podaż pracy przez większość analizowanego okresu była czynnikiem łagodzącym sytuację na rynku pracy dzięki możliwości wcześniejszej dezaktywizacji zawodowej oraz migracjom zarobkowym. Większa podaż pracy doprowadziła do wzrostu bezrobocia dopiero pod koniec ostatniej dekady. Silniejszy wpływ popytu na pracę niż podaży pracy na bezrobocie wskazuje, że polityka ograniczania bezrobocia winna się skupiać na kreowaniu miejsc pracy a nie na „manipulowaniu” podażą pracy.
EN
The prevailing view is that high taxation is not conducive to economic growth as well as increasing the competitiveness and innovation of the economy. High taxation fosters the deepening of income disparities as well as poverty and social exclusion. The analysis of the tax systems in the Nordic countries does not confirm these statements. These countries, despite relatively high taxation, are characterized by systematic and sustainable economic growth, and their economies are characterized by a high level of competitiveness and innovation. The level of disparities in the population’s income and the risk of poverty is very low.
PL
Przeważa pogląd, że wysokie opodatkowanie nie sprzyja wzrostowi gospodarczemu, a także podnoszeniu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki. Wysokie opodatkowanie prowadzi również do pogłębiania się różnic dochodowych oraz ubóstwa i wykluczenia społecznego. Dokonana analiza systemów podatkowych w krajach nordyckich nie potwierdza tych przekonań. Kraje te, mimo relatywnie wysokiego opodatkowania, charakteryzują się systematycznym i zrównoważonym wzrostem gospodarczym, a ich gospodarki cechuje wysoki poziom konkurencyjności i innowacyjności. Ponadto poziom zróżnicowania dochodów ludności oraz zagrożenia ubóstwem jest bardzo niski.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.