Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 31

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  kolekcja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
Muzealnictwo
|
2020
|
vol. 61
172-180
PL
Artykuł prezentuje rezultaty muzealnego projektu naukowego pt. Antropologiczna reinterpretacja kolekcji syberyjskiej ze zbiorów Muzeum Etnograficznego w Krakowie, pochodzącej od polskich badaczy Syberii XIX wieku, zrealizowanego ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki (2016–2019). Przedstawione zostały cztery główne tematy badań przeprowadzonych w społecznościach źródłowych wobec kolekcji: zbiór z Kamczatki Benedykta Dybowskiego, z Czukotki Konstantego Podhorskiego, nieniecka odzież przekazana przez Izydora Sobańskiego oraz dwie figurki kultowe, które trafiły do Krakowa z rąk Jana Żurakowskiego. Prezentacja przybliża założenia muzeologii terenowej – metody łączącej antropologiczną perspektywę z elementami z obszaru muzeologii. Tekst zawiera omówienie repozytorium cyfrowego www.etnomuzeum.eu/syberia, które udostępnia kolekcję i wyniki badań online. Artykuł może zainteresować profesjonalistów sprawujących pieczę nad zbiorami, badaczy kultury, historyków, antropologów kulturowych, historyków sztuki, służby konserwatorskie, teoretyków muzealnictwa.
2
Publication available in full text mode
Content available

O muzealnym magazynie rzeczy

86%
PL
Artykuł jest odautorską refleksją na temat koncepcji, budowania scenariusza i problemów dotyczących stałej wystawy pt Porządek rzeczy. Magazyn Piotra B. Szackiego czynnej w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie. Punktem wyjścia jest kolekcja z zakresu gospodarki podstawowej i rzemiosł , którą tworzył wybitny muzealnik , pracownik tego muzeum – Piotr Szacki. Artykuł przedstawia jak i dlaczego magazyn muzealny z tą kolekcja został zaprezentowany w formie wystawy. Zarysowuje także tło tych działań : wcześniejsze modele kolekcjonerskie w muzealnictwie etnograficznym oraz inne zbliżone formą realizacje wystawowe w polskich muzeach. Na koniec przedstawia działania podejmowane na otwartej już wystawie (nie zawsze dobrze oceniane) oraz opinie zwiedzających.
EN
The article undertakes the topic of the correct terminology for assemblages from the 1960s in the collections of the Polish National and Regional Museums. When analysing the situation of objects from the collections, the author tried to show that museum strategies which do not follow the creation of new terminology caused the works to be assigned to three earlier defined categories – painting, sculpture and graphics. Therefore three-dimensional post-modernist works were treated the same way as modernist, which allowed their inclusion in the collection. This situation, which is also sporadically and inconsequently used in the literature on the subject caused the term assemblage to be almost crossed out from the museum collection cards. Only in the case of Władysław Hasior, whose art is recognisable through the use of “tacky” items of low rank, the name assemblage was accepted. Even though neither the author of the term Jean Dubuffet (who included dried butterflies in his works) nor the key exhibition which sanctioned the use of it (The Art of Assemblage, 1961) did not use the criterion of the item of a low rank. It was rather about the creation of a work through “setting one thing beside the other without connective”, “collecting, gathering, merging” and the formal and technological development of the formula of a flat collage. Accepting such a definition allows us to see assemblages in the works of Teresa Rudowicz (with the use of lace), Danuta Urbanowicz (in which she used a fragment of a wall), Tytus Dziedzuszycki (in works with the use of metal and wood), Bronisław Kierzkowski (connecting metal and plaster) and others. In reference to the work of Tadeusz Kantor one may try to translate a term “combine painting” taken from Robert Rauschenberg’s works because the usage of traditional paint is so clear that it is used equally with other artistic materials.
PL
Wiosną tego roku w gdańskim wydawnictwie słowo/obraz terytoria ukazał się pierwszy tom książki Krzysztofa Pomiana Muzeum. Historia światowa. Jest to inauguracja polskiej edycji monumentalnego trzytomowego dzieła opublikowanego przez Éditions Gallimard w Paryżu, pierwszego opracowania powszechnej historii muzeum. To więcej niż książka, to pomnik! (Plus qu’un livre, un monument!) – napisał Fabien Simode w miesięczniku „l’OEil” (marzec 2021). Dziś tak szeroko zakrojone prace historyczne istotnie nie są częste, być może z obawy autorów przed postmodernistyczną metanarracją. W tym wypadku pod względem chronologicznym, geograficznym, a także problemowym ma ona charakter całościowej syntezy. Omawiany tu tom Od skarbca do muzeum, oddany właśnie do rąk polskiego czytelnika, dotyczy procesu krystalizacji europejskiego kolekcjonerstwa i będących jego konsekwencją pierwszych muzeów, głównie włoskich i kilku północnych, od Muzeum Kapitolińskiego w Rzymie (1471) po British Museum w Londynie (1753). W przygotowaniu są już jednak następne tomy. Drugi z tytułem L’ancrage européen, 1789–1850 omawia historię budowania się muzeum jako trwałego i ważnego elementu kultury europejskiej, bliskiego instytucjom, które znamy obecnie – historię tę rozpoczyna rewolucyjny Luwr (1793), a składa się na nią większość najgłośniejszych dziś muzeów Europy Zachodniej. Tom trzeci wreszcie, A la conquête du monde, 1850–2020, jest najobszerniejszy tak pod względem zakresu chronologicznego i terytorialnego, jak i omawianych w jego ramach instytucji i ich działalności. Rozważania autora obejmują tu ekspansję muzeum na Europę Środkową wraz z Rosją, a potem na resztę świata, Azję, Afrykę, obie Ameryki, w tym głównie obszary powiązane z Zachodem więzami kolonialnymi, a także osobno ujęte Stany Zjednoczone, gdzie uformowało się dominujące w dzisiejszym świecie centrum muzealne. W tym momencie tytuł książki – historia światowa – staje się niejako pełny, a odnosi się on tu i do lat międzywojennych w świecie demokratycznym oraz totalitarnym, i II wojny światowej, i długiej epoki współczesności.
PL
W 1921 r. w Warszawie zostało powołane, z inicjatywy i przy zaangażowaniu Ministerstwa Poczt i Telegrafów, muzeum pocztowe. Ministerstwo aż do roku 1950 roztaczało nad muzeum opiekę i udzielało mu wsparcia. Utworzenie muzeum pod auspicjami ministerstwa – centralnego organu administracji państwowej – dawało placówce wiele korzyści i umożliwiało działalność. Była to inicjatywa bezcenna – bez tego resortowego wsparcia prawdopodobnie niemożliwe byłoby w ogóle utworzenie muzeum w pierwszych latach po zakończeniu działań I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Wynikiem zabiegów podejmowanych przez ministerstwo w dwudziestoleciu międzywojennym było organizowanie społecznych akcji zbiórki przedmiotów zabytkowych do muzeum, udzielanie mu wsparcia finansowego i merytorycznego, opieka prawna, dbanie o właściwą przestrzeń muzealną, dobór odpowiedniej kadry muzealników, wreszcie promocja muzeum i jego zbiorów oraz liczne donacje poczynione na rzecz podległej placówki. Działania Ministerstwa Poczt i Telegrafów, a także osobiste zaangażowanie ministrów w zakresie powołania, a później utrzymania na mapie kulturalnej stolicy i kraju muzeum pocztowego, znacząco przyczyniły się do sprawnego działania jedynego w Polsce Muzeum Poczty i Telekomunikacji.
PL
W zbiorach muzealnych nierzadko znajdują się obiekty o dużej wartości materialnej, posiadające także istotne znaczenie dla dziedzictwa narodowego. Muzealia wpisane do inwentarza muzeum stanowią szeroko pojęte dobra narodowe, a co za tym idzie posiadają ochronę prawną. Na tle ogólnej przestępczości skierowanej przeciwko dobrom kultury muzea stanowią zdecydowanie najmniej zagrożoną grupę instytucji i obiektów. Pomimo tego należy pamiętać, że kradzieże mogą się zdarzyć w każdym, nawet największym i najlepiej strzeżonym muzeum. W przypadku kradzieży obiektu z muzeum należy stosować następujące procedury: zamknąć wejścia do obiektu, powiadomić ochronę, sprawdzić zabezpieczenia, zabezpieczyć miejsce zdarzenia i teren ekspozycji, ograniczyć do niezbędnego wstęp na miejsce zdarzenia, powiadomić przełożonych (dyrekcję), powiadomić policję, sprawdzić wszystkie pomieszczenia i teren przyległy, zabezpieczyć monitoring i dokumentację, złożyć pisemne zawiadomienie na policję, zgłosić informacje na temat utarty wraz z opisem w ustawowych bazach danych. Wydaje się zasadne cykliczne podnoszenie wiedzy i świadomości pracowników muzeów dotyczącej przedmiotowej tematyki, połączone z analizą sposobów zachowania w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa i wypracowanych procedur.
8
81%
EN
Ex-libris or bookplates, as markers of ownership, are an expression of the bibliophilic interests of the owners of book collections, and of the special care taken of each marked volume. For centuries, they have fulfilled their basic function, namely, to indicate that the volume belonged to a particular person, but over time they have also become an object of collection. Ex-libris peeled off the insides of covers, ones custom-made to be exchanged, individual markers, and whole collections exhibited at auctions and in antique shops have all lost their original function in order to enrich those collections centred on these small markers of ownership. One of the largest private collections in Poland was gathered by Antoni Brosz (1910-1978) – a Kraków bibliophile, collector and translator. Over the course of about 40 years, he accumulated a collection of about 20,000 ex-libris, as well as a rich selection of books on the topic. In 1980, his collection of almost 16,000 marks by both Polish and foreign authors and owners was donated to the Jagiellonian Library. Apart from information about the collection, this article also includes a proposal for its development and description.
PL
Kolekcja ekslibrisów Antoniego Brosza Ekslibrisy jako znaki własnościowe są wyrazem bibliofilskich zainteresowań właściciela księgozbioru oraz jego szczególnej troski o każdy oznaczony wolumin. Przez wieki spełniały swą podstawową funkcję – wskazania przynależności tomu do konkretnej osoby, jednak z czasem stały się także obiektem kolekcjonerstwa. Odklejane z drugiej strony okładek, wykonywane na zamówienie w celach wymiany, pojedyncze znaki i kolekcje wystawiane na aukcjach i w antykwariatach – zatraciły swą pierwotną funkcję, by wzbogacać zbiory sprofilowane na małą grafikę własnościową. Jedną z największych prywatnych polskich kolekcji stworzył Antoni Brosz (1910-1978) – krakowski bibliofil, kolekcjoner, tłumacz. W ciągu ok. 50 lat zgromadził zasób ok. 20 000 ekslibrisów oraz bogatą literaturę tematyczną. W 1980 r. zasób niespełna 16 000 znaków zarówno polskich, jak i zagranicznych autorów i właścicieli, został przekazany do Biblioteki Jagiellońskiej. Artykuł poza opisem kolekcji zawiera także propozycję jej opracowania.
EN
Nowadays, demand and will to possess works of art and monuments is rapidly increasing, but at the same time the quantity of them is not increasing to meet the demand. Theft of art does not cause decrease in its value, on the contrary, its long-term storage even increases the value. This situation results in an increase of its market value, which becomes the tempting object of the crime. Criminal groups have also recognized the situation and they well know needs of the collector’s market and take advantage of them. In the 90-ies there were many burglaries at sacra buildings, museums and private houses in which mainly works of art were stolen. Currently, we can observe that the pieces of art, which were lost in those years appear more and more often on the art. market.
PL
W obecnych czasach popyt na dzieła sztuki i zabytki gwałtownie wzrasta, jednak liczba samych zabytków i dzieł sztuki nie zwiększa się wraz z tym popytem. Kradzież dzieła sztuki lub zabytku nie skutkuje utratą jego wartości, wręcz przeciwnie – wieloletnie przechowywanie powoduje dalszy wzrost jego wartości. Z tego względu dzieła sztuki i zabytki stanowią kuszący przedmiot przestępstwa. Sytuacja ta została dostrzeżona przez grupy przestępcze, które znają i wykorzystują potrzeby rynku kolekcjonerskiego. W latach 90. odnotowano wiele włamań do obiektów sakralnych, muzeów i domów prywatnych, w trakcie których przedmiotem przestępstwa były głównie dzieła sztuki. Obecnie można zaobserwować, że skradzione w tamtych latach zabytki coraz częściej pokazują się na rynku sztuki.
PL
Tekst dotyczy archiwum Jerzego Turonka zdeponowanego w zbiorach Białoruskiego Państwowego Archiwum Muzeum Literatury i Sztuki w Mińsku (BDAMLiM). Na zespół Turonka składa się wiele dokumentów biograficznych, rękopisów i maszynopisów prac autora, zdjęcia i korespondencja z dziesiątkami osób z różnych krajów. Ogromną część zespołu archiwalnego stanowią dokumenty zebrane przez historyka w trakcie badań. Są to m.in. materiały ze zbiorów Mariana Pieciukiewicza, Viery Muraški i innych. Pierwsza część tego archiwum trafiła do Mińska na początku lat 90. XX wieku, pozostałe zaś zostały przekazane niedawno. Proces przekazania trwa do dziś. Dzięki J. Turonkowi do zbiorów BDAMLiM trafiło wiele rzadkich książek i czasopism.
EN
The text is about historian Jerzy Turonek’s archival fond in Belarusian State Archives- Museum of Literature and Art in Minsk. There are a lot of biographical documents, manuscripts and typescripts of Jerzy Turonek works, photos and correspondence with tens people in diff erent countries. The great part of this archival fond are documents collected by historian to his works from personal collections of Marian Pieciukiewicz, Viera Muraška and others. First parts of these documents were moved in Minsk in early 1990s and last ones are transferring until nowadays. Also thanks to Jerzy Turonek a lot of rare books and periodicals were kept by BSAMLA.
EN
The aim of the article is to answer the question stated in the title – is it possible to treat blog as a genre in a form of collection or a collection of genres. The research base for theoretical deliberations is Jacek Kłosiński's blog (klosinski.net). In the first part of article, the history of the concept of collection has been presented. It is based on the most important names such as: Lew Wygotski, Jean Piaget, Anna Wierzbicka, Jerzy Bartmiński, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska and Maria Wojtak. The concept of collection has been transferred to linguistics from psychological research on the development of human cognitive process. It has been precisely defined by Jerzy Bartmiński and used in thorough analysis of verbal text by Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska. The concept of collection was then transferred to genre research by Maria Wojtak, who presented the conception of two new genre forms: genre in a form of collection and a collection of genres. These forms may be very helpful in the analysis of blog, which is a complex and heterogenic form.The author presents an analysis of Kłosiński’s blog structure, including delimitations and function problems, also establishes relations between parts of blog to check how organised and coherent its structure is. The author comes to the conclusion that, despite not meeting the requirements of genre in form of collection given by Maria Wojtak, blog is a multicomponent, heterogenic genre, the shape of which may be modified thanks to technological possibilities.
PL
Celem artykułu jest próba odpowiedzi na zawarte w tytule pytanie – czy blog można uznać za gatunek w formie kolekcji czy za kolekcję gatunków. Podstawę badawczą dla rozważań teoretycznych stanowi blog Jacka Kłosińskiego (klosinski.net). W pierwszej części artykułu zreferowano historię pojęcia kolekcji w refleksji naukowej. Zostały tu uwzględnione najważniejsze nazwiska badawcze i prace: Lwa Wygotskiego, Jeana Piageta, Anny Wierzbickiej, Jerzego Bartmińskiego, Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej oraz Marii Wojtak. Pojęcie kolekcji do lingwistyki przeniesiono z badań psychologicznych nad rozwojem procesu poznawczego człowieka. Dokładnie zdefiniował je Bartmiński, natomiast na grunt szczegółowych analiz przeniosła Niebrzegowska-Bartmińska, operacjonalizując je do badań nad tekstami ustnymi. Z kolei na płaszczyznę rozważań genologicznych pojęcie kolekcji wprowadziła Wojtak, przedstawiając koncepcję dwóch nowych form genologicznych – gatunku w formie kolekcji oraz kolekcji gatunków. Mogą być one bardzo pomocne w analizie gatunkowej blogu, który jest złożoną i niejednorodną formą wypowiedzi.Autorka przedstawia analizę struktury blogu Kłosińskiego, z uwzględnieniem kwestii delimitacyjnych oraz problemu rozłożenia funkcji poszczególnych komponentów i funkcji całościowej, ustala również relacje między elementami składowymi blogu, aby sprawdzić, w jakim stopniu jest on strukturą wewnętrznie uporządkowaną i spójną. Stwierdza, że blog, choć nie spełnia jednak warunków, jakie gatunkowi w formie kolekcji stawia Wojtak, to jest wieloskładnikowym, heterogenicznym gatunkiem, którego postać może być modyfikowana dzięki możliwościom technologicznym.
PL
Artykuł poświęcony jest kolekcji etnologicznej Muzeum Misyjno-Etnograficznego w Pieniężnie. Autorka podjęła próbę przybliżenie znaczenia tego zbioru z punktu widzenia polskiego muzealnictwa etnologicznego. Stara się określić miejsce, jakie zajmuje i jakie mogłaby zajmować omawiana kolekcja pośród zbiorów pozaeuropejskich naszych muzeów etnograficznych. Po przypomnieniu dziejów i charakteru muzeum autorka omawia wybrane zespoły obiektów, wskazując muzealia unikatowe lub istotne z punktu widzenia wystawiennictwa, popularyzacji i nauki. Wskazuje także na braki i trudności, z jakimi muzeum się boryka, m.in. te związane z opracowaniem naukowym zbioru.
EN
The article is devoted to the ethnological collection of the Mission and Ethnographic Museum in Pieniężno. The author attempted to present the significance of this collection from the point of view of Polish ethnological museology. It tries to determine the place it occupies and which the collection could occupy, among the non-European collections of our ethnographic museums. After recalling the history and character of the museum, the author discusses selected sets of objects, pointing out unique or significant exhibits from the point of view of exhibition, popularization and science. It also indicates the deficiencies and difficulties that the museum is facing, including those related to the scientific study of the collection.
EN
The article constitutes a part of my doctoral thesis, in which I study the subject of curiosity cabinets in nineteenth century literature and culture. I analyse the motif of curiosity shop (as a variety of cabinet) in Prus’s Lalka and Dickens’s The Old Curiosity Shop. This article attempts to show how the concept of the world built on the interpretation of peculiar expressions of reality influences narration, protagonists’ construction and text architecture.
EN
This article discusses the most characteristic strategies employed by the Dutch artist Herman de Vries in his mature works. Starting with his pavilion design for the 2015 Venice Biennale, the text presents step by step how the artist has managed to combine his artistic activity with his passion as a nature explorer. It also outlines his journey from his early works (inspired for example by informalism) to the contemporary ones that draw on the aesthetics of the natural environment. It shows his evolution from an interest in pure geometric forms to a fascination with the forms of nature, perhaps most evident in de Vries’ spectacular collection of geological and biological objects also present in most of his compositions. The author studies the artist’s archive through the context of the Anthropocene museum, offering its critical analysis and highlighting its different function both in art and modern science.
EN
This article is an attempt to develop a post-humanist model of collecting that will be relevant to the emerging project of archiving the Anthropocene. To reflect on the potential of weak collections in this respect, a case study of Pablo Neruda’s collection of seashells is used. Started in 1939, it continued growing for the next 15 years. Neruda’s collection was unique. Rather than follow strict rules it expanded spontaneously and without a plan. It was never properly stored or studied; however, (or perhaps because of that) it was a perfect example of a practice of collecting that was neither focused on fetishising the objects nor on capitalising on them. The collection has a strong human subject – descending, making room for other weak and minor subjects to be heard and appreciated. Neruda’s collection, or as we may call it, an open assembly of eco-facts invites non-human subjects – such as seashells – to speak up about our common history and share their own narratives. Perhaps a weak collection is the way in which our epoch, the Anthropocene, can and should be commemorated.
16
Publication available in full text mode
Content available

The Silence of Judaica

72%
EN
"The National Library of Poland holds a vast collection of Yiddish prints, both pre and post-war, issued mainly in contemporary and former territories of Poland. Thanks to the effort of the Library and years of digitizing the material, about 25 thousand Yiddish newspaper issues, hundreds of books, posters and leaflets were published online and made available for free at the Library’s digital library polona.pl. Although the researcher’s dream has not yet been fulfilled and the Yiddish OCR system has not yet been implemented in polona.pl, Yiddish scholars in Poland received a powerful and user-friendly research tool. Furthermore, by publishing scans of newspapers from big cities and smaller towns, polona.pl has revealed a forgotten or suppressed multi-linguistic and social landscape of pre-war Poland. Even if some Poles living in, for instance, present day town of Chełm knew about their town’s rich Jewish history and its importance in Jewish folklore already ten or so years ago, the image was surely vague. Today, by a single click, one can literally immerse oneself into the world of pre-war Polish-Jewish reality of a small town and – even withoutunderstanding Yiddish, but simply by browsing the papers and reading Polish fragments appearing there from time to time – find out that it was more complex than one might think [...]".
EN
This article presents the vita of Antoni Brosz (1910–1978), a bibliophile and collector from Cracow, who was also a translator of Slavic languages. During about 40 years he completed a collection of exlibrises containing about 20000 signs altogether (including duplicates). In accordance with his last will, less than 16000 units (including about 10000 Polish signs and about 6000 foreign signs) were handed over to the Jagiellonian Library at the end of 1980. In 1999, the archival materials (including personal documents, letters as well as workshop notes) were also consigned to the Library. Antoni Brosz was the co-founder of the prewar Circle of Exlibris Lovers, which formed part of the Book Lovers Society. He participated actively in the Circle’s work and maintained contacts with numerous Polish and foreign collectors. He also collected so-called “Orkaniana”, i.e. materials concerning Władysław Orkan.
PL
W artykule przedstawiono postać Antoniego Brosza (1910–1978) – krakowskiego bibliofila i kolekcjonera, tłumacza z języków słowiańskich. Przez około 40 lat zgromadził on zbiór ekslibrisów liczący około 20 000 znaków (wraz z dubletami). Zgodnie z jego ostatnią wolą niespełna 16 000 jednostek (około 10 000 znaków polskich, około 6000 znaków zagranicznych) zostało przekazanych do zasobów Biblioteki Jagiellońskiej pod koniec 1980 roku, a w 1999 roku do zasobów tych trafiły również materiały archiwalne (między innymi dokumenty osobiste, korespondencja, notatki warsztatowe). Antoni Brosz był współzałożycielem powojennego Koła Miłośników Ekslibrisu, działającego w strukturach Towarzystwa Przyjaciół Książki, aktywnie uczestniczył w jego działalności, a także utrzymywał liczne kontakty z kolekcjonerami polskimi i zagranicznymi. Gromadził także orkaniana – materiały związane z Władysławem Orkanem.
EN
This article presents the person of Antoni Brosz (1910–1978), a bibliophile and collector from Kraków, who was also a translator of Slavic languages. Over a period of about 40 years, he compiled a collection of bookplates containing about 20,000 items (including duplicates). In accordance with his will, nearly 16,000 items (including about 10,000 Polish and 6,000 foreign plates) were donated to the Jagiellonian Library at the end of 1980. In 1999, the collector’s archival materials (including personal documents, letters as well as working notes) were also consigned to the Library. Antoni Brosz was the co-founder of the postwar Circle of Bookplate Lovers, which formed part of the Book Lovers Society. He participated actively in the Circle’s work and maintained contacts with numerous Polish and foreign collectors. He also collected “Orkaniana,” materials related to the work of the Young Poland artist Władysław Orkan.
PL
W artykule przedstawiono postać Antoniego Brosza (1910–1978) – krakowskiego bibliofila i kolekcjonera, tłumacza z języków słowiańskich. Przez około 40 lat zgromadził on zbiór ekslibrisów liczący około 20 000 znaków (wraz z dubletami). Zgodnie z jego ostatnią wolą niespełna 16 000 jednostek (około 10 000 znaków polskich, około 6000 znaków zagranicznych) zostało przekazanych do zasobów Biblioteki Jagiellońskiej pod koniec 1980 roku, a w 1999 roku do zasobów tych trafiły również materiały archiwalne (między innymi dokumenty osobiste, korespondencja, notatki warsztatowe). Antoni Brosz był współzałożycielem powojennego Koła Miłośników Ekslibrisu, działającego w strukturach Towarzystwa Przyjaciół Książki, aktywnie uczestniczył w jego działalności, a także utrzymywał liczne kontakty z kolekcjonerami polskimi i zagranicznymi. Gromadził także orkaniana – materiały związane z Władysławem Orkanem.
PL
Artykuł prezentuje zagadnienie kolekcjonowania toruńskich historycznych pierników figuralnych w muzeach w Polsce i na świecie. Toruńskie pierniki, uznawane za jeden z symboli polskiego dziedzictwa kulinarnego, nabywano do zbiorów i udostępniano na ekspozycjach stałych i czasowych. Najstarsze tego typu obiektu mają blisko sto lat. Niektóre z nich zostały wyciśnięte z drewnianych form piernikarskich, które zaginęły w czasie II wojny światowej. Pierniki z nich odbite są zatem materialnym śladem tego jak wyglądały wspomniane klocki oraz jaki skład miało ciasto użyte do ich produkcji. Twarde trudno jadalne figuralne wypieki pełniły ważną rolę w komunikacji społecznej. Poprzez nadany kształt niosły określone treści i dzięki temu pełniły funkcje m.in. podarunku, ozdoby, gościńca. Zarówno formy jak i pierniki przechowywane w muzeach są świadectwem trwałości, żywotności oraz ciągłości tradycji rzemiosła i przemysłu piernikarskiego w Toruniu, sięgającej co najmniej XIV wieku.  Tym samym toruńskie pierniki są ważnym elementem dziedzictwa kulturowego nie tylko w wymiarze lokalnym, ale i światowym. Ponadto tekst przybliża problematykę opieki nad muzealiami o charakterze spożywczym.
Muzealnictwo
|
2021
|
issue 62
109-119
PL
Tekst jest prezentacją prywatnej kolekcji narzędzi stolarskich powstałej w Warszawie w latach 1982– 2020, obejmującej przeszło 400 narzędzi, nie tylko polskich, lecz także: niemieckich, austriackich, angielskich, francuskich i amerykańskich. Przedstawia genezę powstania kolekcji, metody jej rozwoju, strukturę wewnętrzną i sposoby opracowania zbioru. Prezentacji towarzyszą uwagi dotyczące rangi kolekcji narzędzi – a szerzej obiektów nie cieszących się społecznym prestiżem – w zjawisku kolekcjonerstwa rozumianym jako element „luksusowej konsumpcji na pokaz”, a także pierwsze próby porównania realiów kolekcjonerstwa i miejsca narzędzi stolarskich w hierarchii obiektów muzealnych w Polsce i w krajach europejskich.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.