Search results

1

Filatelistyka – alternatywny kierunek inwestycji

100%

Drabek J.

Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie

|

2011

|

vol. 19

|

issue 2

83-99

PL

Filatelistyka to hobby polegające na kolekcjonowaniu wszelkiego rodzaju walorów pocztowych, głównie znaczków pocztowych, datowników okolicznościowych, całostek, całości pocztowych i kopert FDC, ale też może być alternatywną inwestycją. Wzrost wartości na tym rynku kształtuje się na poziomie 10 – 16 proc. rocznie, i jest praktycznie pozbawiony ryzyka.

2

Na styku kultur. Wizja Europy w muzeum Kultur Europejskich w berlinie

100%

Oleszkiewicz M.

Zbiór Wiadomości do Antropologii Muzealnej

|

2017

|

issue 4

PL

Tekst koncentruje się głównie na ekspozycji stałej Muzeum Kultur Europejskich w Berlinie zatytułowanej Kontakty kulturowe. Żyjąc w Europie. Opis wystawy jest próbą przybliżenia wizji Europy pracowników Muzeum Kultur Europejskich dającej się odczytać w strukturze wystawy, doborze eksponatów oraz środków wystawienniczych. Europa pokazana jest poprzez kontakty i procesy zachodzące na styku kultur, które w przeszłości kształtowały kultury regionów, państw i narodów a współcześnie mogą określać, ale też stawiać pytania o tożsamość europejską. Wizja Europy w Muzeum Kultur Europejskich uwidacznia się też w sposobie pracy nad upowszechnianiem zbiorów, kontynuacją i dalszym poszerzaniu posiadanych kolekcji, co zostało krótko przedstawione wraz z przykładem jednego z ostatnich zakupów – rzeźby Conchita Wurst na półksiężycu.

3

Eli Broad i jego dzieło – Muzeum The Broad w Los Angeles

88%

Jasińska A., Jasiński A.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

180-190

PL

W artykule omówiona została sylwetka i działalność Elia Broada, amerykańskiego przedsiębiorcy, kolekcjonera i filantropa, jednego z najbogatszych ludzi na świecie, który większość swojego majątku przeznaczył na cele dobroczynne. Zwieńczeniem jego pasji kolekcjonerskiej jest otwarte we wrześniu 2015 r. muzeum sztuki nowoczesnej The Broad, wzniesione w centrum Los Angeles, które zostało zaprojektowane przez znaną nowojorską pracownię Diller Scofidio + Renfro. Eli Broad ufundował nie tylko muzeum swojego imienia i wiele innych budowli projektowanych przez najwybitniejszych współczesnych architektów, także liczne instytucje muzealne zawdzięczają swoje istnienie jego filantropii.

4

Przedstawienia dewocyjne na obrazkach świętych, jako przedmiot zainteresowań kolekcjonerskich

75%

Przywara A.

Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej

|

2014

|

issue 21

323-336

EN

The man has always had a deeply developed sense of collecting various items. Such a passion was the foundation not only for institutional collecting, but also has had an influence on the formation of private collections. Often, because of such collections many things can be conserved for posterity. Simple sacred devotional images are among others such objects which are underrated. The tradition of small devotional pictures has its source in the Middle Ages. Over the next centuries, changed both the form and content of the religious pictures. Many of them were real works of art. The lapse of time, wars, historical storms and natural disasters caused that very few old sacred devotional pictures were conserved. Therefore it is right to preserve this type of collections from further damages. Many exhibitions, publications and lectures are organized by collectors and enthusiasts to make closer the theme of religious sacred images. The religious sacred pictures, despite their modest importance, are very precious cultural heritage of catholic culture, so it is important to take care to preserve them for future generations.

5

Między tym, co „nasze” a atrakcją turystyczną. Prywatne kolekcje i izby regionalne na Śląsku Cieszyńskim w perspektywie antropologicznej

75%

Studnicki G.

Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"

|

2014

|

vol. 2

|

issue 2

23-69

PL

Artykuł poświęcony jest prywatnym izbom regionalnym, kolekcjom, muzeom zakładanym przez stowarzyszenia społeczne i osoby będące fascynatami lokalnej przeszłości, historii, kultury i dziedzictwa. Z jednej strony są one rodzajem miejsc pamięci, z drugiej zaś są atrakcją turystyczną. Ich pojawienie się można wyjaśniać jako manifestację tożsamości kulturowej oraz reakcję na zmiany, jakie przyniosła nowoczesność i globalizacja.

EN

The article discusses private folk exhibition rooms, collections and museums founded by non-governmental organizations or enthusiasts of local communities’ past, history, culture and heritage. On the one hand, those places are a kind of sites of memory (lieux de mémoire), on the other, they are tourist attractions. Their appearance can be described as manifestation of cultural identity and response to changes introduced, by modernity and globalization.

6

W oczekiwaniu na Niepodległą – działalność kolekcjonerska Heleny Dąbczańskiej

75%

Gruchała I.

Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi

|

2019

|

vol. Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland

207-233

EN

During the period following the Partitions of Poland, the partitioning powers took control of cultural institutions, using them to deprive Poles of their national identity. Therefore, an unofficial cultural life had to be organized by the Polish people themselves. The current paper presents the activities of Helena Dąbczańska (1863-1956), a well-known book collector from Lwów, who established a museum in her house. The museum held a large library, a collection of paintings, china, furniture and other works of art. Dąbczańska’s example shows how an energetic and committed individual could make an immense contribution to Polish culture during this period. The sources referred to in the article are H. Dąbczańska’s memoirs, the materials she bequeathed to the National Ossoliński Institute in Wrocław, the existing literature about the collector’s life and legacy, and the results of preliminary research conducted in several museums. During her lifetime, the collector transferred her collections to various museums. The largest portion of her legacy went to the National Museum in Kraków, the Industrial Museum in Kraków and the National Museum named after King John III in Lwów. Smaller bequests went to the Wielkopolska Museum in Poznań, the Podole Museum in Tarnopol and the Ethnographic Museum in Kraków. Today, artefacts from Dąbczańska’s collections are still on display in museums and libraries.

7

Marynarz, dyplomata, kolekcjoner – Andrzej Wawrzyniak (1931–2020)

75%

Wasilewska J.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

284-288

PL

Wspomnienie przybliża sylwetkę Andrzeja Wawrzyniaka (1931–2020), założyciela i długoletniego dyrektora Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, które od 2017 r. nosi jego imię. Jako dyplomata pracujący w Indonezji w latach 60. XX w. zgromadził znaczącą w skali międzynarodowej kolekcję artefaktów z Archipelagu Malajskiego, na bazie której w 1973 r. powstało w Warszawie nowe muzeum. Wkrótce zaczęło rozszerzać obszar zainteresowań i dziś posiada zbiory z niemal całego kontynentu azjatyckiego i znacznej części Oceanii. Przez 40 lat zbiory te kształtowane były przede wszystkim poprzez kolekcjonerskie wybory założyciela oraz niezwykle liczne darowizny. W rezultacie powstała kolekcja jedyna w swoim rodzaju, dokumentująca szeroki zakres kultur, a jednocześnie nosząca wyraźny ślad osobowości twórcy. Artykuł porusza również kwestie percepcji Muzeum Azji i Pacyfiku, a zarazem kultur Azji, we wczesnym okresie działalności placówki oraz późniejsze jej przemiany. Zwraca także uwagę na kryteria doboru i wartościowania muzealiów.

8

O peregrynacjach artysty i jego dzieła. Przypadek "Efektu melodramy" Feliksa Pęczarskiego

71%

Świętosławska A., Talanowa A.

TECHNE. Seria Nowa

|

2019

|

issue 3

11-27

EN

The article focuses on the painting Efekt melodramy (Melodrama Effect) belonging to the collection of the State Museum of Art in Nizhny Novgorod in Russia. Nearly 60 years ago, Andrzej Ryszkiewicz identified it as the work of the mid-nineteenth century, Warsaw painter, Feliks Pęczarski (1804/1805–1862). Thus, Ryszkiewicz has contributed to knowledge of the unfortunately poorly preserved ouvre of this extremely interesting deaf artist. In 19th century Pęczarski was acknowledged as the author of Biedermeier portraits, but above all he was famous for his comic genre compositions in which he used the caricature of character’s physiognomy and grotesquely exaggerated facial expressions. The attribution proposed by Ryszkiewicz was fully accepted by the circles of Polish researchers as well as Russian museum staff in Nizhny Novgorod taking care of the collection. However, the question of how the painting made its way to a distant Russian province has not yet been clarified. This article is an attempt to solve the puzzle. According to a note left by the nineteenth-century memoirist Franciszek Ksawery Prek, who knew Pęczarski in person, during a few-year stay in the Lublin region (this is where the painting was made) the artist portrayed a wife of an unidentified Russian general. In 1924 the painting was taken from the castle in the village of Jurino and has become a part of the State Museum of Art in Nizhny Novgorod collection. This analysis, based on a query in old castle collection inventories and on research on the history of two aristocratic families related to the estate, Sheremetyevi and Skobelev, allowed to identify a person who could potentially be the first purchaser of Pęczarski’s work.

PL

Artykuł poświęcony jest obrazowi Efekt melodramy należącemu do zbiorow Państwowego Muzeum Sztuki w Niżnym Nowogrodzie w Rosji. Blisko 60 lat temu Andrzej Ryszkiewicz zidentyfikował go jako dzieło warszawskiego malarza z połowy XIX wieku, Feliksa Pęczarskiego (1804/1805–1862). Tym samym badacz ten przyczynił się do poszerzenia wiedzy o nielicznie niestety zachowanym dorobku niezwykle ciekawego, głuchego artysty, ktory w swoich czasach zasłynął nie tylko jako autor biedermeierowskich portretow, ale przede wszystkim komicznych scen rodzajowych wykorzystujących karykaturalną charakterystykę fizjonomii postaci i groteskowo przerysowaną mimikę. Atrybucja zaproponowana przez Ryszkiewicza została w pełni przyjęta zarowno przez środowisko polskich badaczy, jak rownież rosyjskich muzealnikow opiekujących się kolekcją w Niżnym Nowogrodzie. Jednakże dotychczas nie została wyjaśniona kwestia sposobu, w jaki obraz trafił do odległej rosyjskiej prowincji. Niniejszy artykuł stanowi probę rozwiązania tej zagadki. Według notatki XIX-wiecznego pamiętnikarza Franciszka Ksawerego Preka, ktory znał Pęczarskiego osobiście, ten ostatni podczas kilkuletniego pobytu na Lubelszczyźnie (gdzie powstał omawiany obraz) portretował bliżej nieokreśloną generałową rosyjską. Do zbiorow muzealnych Efekt melodramy trafił w 1924 roku z zamku we wsi Jurino. Przeprowadzona analiza, bazująca na kwerendzie w dawnych inwentarzach kolekcji zamkowej oraz badaniach historii dwoch arystokratycznych rodow związanych z majątkiem, Szeremietiewow i Skobelewow, pozwoliła wskazać osobę, ktora potencjalnie mogła być pierwszym nabywcą obrazu.

9

Artysta – emigrant – pielgrzym. O norwidowskim autoportrecie „Ipse ipsum”

63%

Chlebowska E.

Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka

|

2021

|

vol. 116

|

issue 4

181-193

EN

This article offers an interpretation of Cyprian Norwid’s self-portrait Ipse ipsum created in 1857 in Paris. Given its intriguing approach, references to the poet’s biography and literary works, as well as rich symbolism, the drawing occupies a particular place in the collection of over 20 cartoon self-portraits by the author of Promethidion. Its presentation is accompanied by an outline of its turbulent history and a brief literature overview. The circumstances in which it was drawn prove crucial for the understanding of Norwid’s approach to his own image. Selfcreation is adopted as the pivotal perspective in the light of which the self-portrait is interpreted as an image presenting the author of Vade-mecum as an artist, an emigrant, and a pilgrim, with the historical, biographical, and literary contexts playing important roles in all three representations. The poems Czy podam się o amnestię [Shall I Request Amnesty] and Pielgrzym [The Pilgrim] shed some extra light on the drawing of Norwid standing on the map of the world and surrounded by barking dogs, allowing us to search for deeper meanings in the poet’s spiritual profile.

10

Wydawnictwa periodyczne w asortymencie wtórnego rynku książki

63%

Nieć G.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2018

11

Księcia Czartoryskiego zakupy rzeźb w Rzymie (1800–1801)

63%

Mikocka-Rachubowa K.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2020

|

vol. 82

|

issue 3

403-428

EN

Prince Adam Jerzy Czartoryski’s contacts with Italian sculptors and purchases of sculptures during his stay in Rome from August 1800 to May 1801 are discussed. Resorting to the correspondence of Prince Czartoryski with his mother Izabela Czartoryska, licenses to export art works beyond the Papal States kept in the Archivio di Stato di Roma, and notes in the diary of the Roman sculptor and antique dealer Vincenzo Pacetti, it was possible to reconstruct picture of the then interests of Prince Czartoryski, his relations with Rome’s circle of sculptors and antique dealers, as well as of his purchase of sculptures and efforts made to have, among others, the following transported to Puławy in 1803, where they have been preserved to-date: the statute of a faun (before 1800), figure of a sleeping panther (1801), and the marble sarcophagus by Francesco Massimiliano Laboureur (1797).

PL

Artykuł poświęcony jest kontaktom księcia Adama Jerzego Czartoryskiego z włoskimi rzeźbiarzami oraz zakupom rzeźb dokonywanym przez niego podczas pobytu w Rzymie od sierpnia 1800 do maja 1801 r. Na podstawie korespondencji księcia z matką, Izabelą Czartoryską, a także licencji na wywóz dzieł sztuki poza granice Państwa Papieskiego przechowywanych w Archivio di Stato di Roma oraz wzmianek w diariuszu rzymskiego rzeźbiarza i antykwariusza Vincenza Pacettiego, udało się zrekonstruować obraz ówczesnych artystycznych zainteresowań księcia Czartoryskiego, jego relacji ze środowiskiem rzymskich rzeźbiarzy i antykwariuszy oraz kupowania przez niego rzeźb i udziału w przywiezieniu do Puław w 1803 r. m.in. znajdujących się tam do dziś: posągu fauna (przed 1800), figury śpiącej pantery (1801) oraz marmurowego sarkofagu - dzieła Francesca Massimiliana Laboureura (1797).

12

Widzialne i wyobrażone – historia muzeum jako przedmiot wiedzy. Na marginesie pierwszego tomu „Muzeum. Historii światowej” Krzysztofa Pomiana

63%

Olechnowicz E.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2023

|

vol. 85

|

issue 4

141-150

EN

The article discusses the recently published Polish translation of the first volume of Le Musée, une histoire mondiale by Krzysztof Pomian, placing it in the context of Pomian’s previous research on human beings’ relationship with time and objects. The essay recalls Pomian’s insights into the influence of material culture on the imagination of societies and his reflections on history as a discipline of knowledge. In this context, Pomian’s main theses on the nature of collecting are discussed, that is, the understanding of a collection as a place where the symbolic meanings of objects are created and multiplied, constituting unique ways of conceptualising and visualising the invisible. The essay also discusses the points in the history of collecting that mark the transition from a private collection to a public, secular museum, namely the history of the Capitoline collection in Rome and the Uffizi Gallery in Florence. It emphasises the shift inherent in the transition of collections from the hands of individuals to the ownership by legal entities and thus political bodies, thereby reorienting collections from the past to the present.

PL

W artykule omówiono opublikowany niedawno polski przekład pierwszego tomu Muzeum. Historii światowej Krzysztofa Pomiana, sytuując go w kontekście dotychczasowych badań tego autora nad relacjami człowieka z czasem i z przedmiotami. Przywołano Pomianowskie ustalenia dotyczące wpływu kultury materialnej na wyobraźnię społeczeństw oraz refleksję nad historią jako dyscypliną wiedzy. Na tym tle przedstawiono najważniejsze tezy Pomiana dotyczące natury kolekcjonowania, a więc pojmowanie kolekcji jako miejsca, w którym symboliczne sensy przedmiotów są tworzone i pomnażane, stanowiąc unikatowe sposoby konceptualizacji i wizualizacji niewidzialnego. W artykule wskazano także te punkty w dziejach kolekcjonerstwa, które stanowią o przejściu od kolekcji prywatnej do publicznego, świeckiego muzeum, a więc historię zbiorów kapitolińskich w Rzymie i florenckiej galerii Uffizi. Zaakcentowana została zmiana, polegająca na przejściu zbiorów z rąk jednostek na własność osób prawnych, a więc ciał politycznych, a tym samym przeorientowanie kolekcji z przeszłości na przyszłość.

13

Eli Broad and his work: The Broad Museum in Los Angeles

63%

Jasińska A., Jasiński A.

Muzealnictwo

|

2021

|

issue 62

2-12

PL

W artykule omówiona została sylwetka i działalność Elia Broada, amerykańskiego przedsiębiorcy, kolekcjonera i filantropa, jednego z najbogatszych ludzi na świecie, który większość swojego majątku przeznaczył na cele dobroczynne. Zwieńczeniem jego pasji kolekcjonerskiej jest otwarte we wrześniu 2015 r. muzeum sztuki nowoczesnej The Broad, wzniesione w centrum Los Angeles, które zostało zaprojektowane przez znaną nowojorską pracownię Diller Scofidio + Renfro. Eli Broad ufundował nie tylko muzeum swojego imienia i wiele innych budowli projektowanych przez najwybitniejszych współczesnych architektów, także liczne instytucje muzealne zawdzięczają swoje istnienie jego filantropii.

EN

In the paper the profile and activity of Eli Broad is presented; an American entrepreneur, collector, philanthropist, Broad is one of the wealthiest individuals in the world who has allocated most of his assets to charity. His collecting passion climaxed in The Broad Museum of modern art designed by the New York architects Diller Scofidio + Renfro, and opened in September 2015 in Downtown Los Angeles. Not only has Eli Broad funded the museum bearing his own name and numerous other buildings designed by the most outstanding modern architects, but many other museum institutions are indebted to this charity.

14

Ludzkie zoo - ciemna strona kolekcjonerstwa

63%

Gralak Z.

|

vol. 47

|

issue 4

56-74

EN

The European way of classifying the world, from the Middle Ages, to the nineteenth century, set up his own, universal system by which one should determine what is valuable, and exclude what is unnecessary. In this system, naturally, the highest place in the hierarchy belonged to Europe and Europeans. As a result of such thinking assuming the superiority of one society over another, so-called "human zoos" were created, constituting the missing link in collecting at that time. We are talking about the places where living people played scenes related to life in their indigenous surroundings. This phenomenon for Europeans was a substitute for a journey to the “wild land”. For the first time, the human zoo appeared at the courts of the magnates who financed overseas expeditions to the "New World". His development is a nineteenth-century "living paintings" where for "50 cents you could travel around the world”. In principle, the human zoo can be compared to peculiar collector's collections. Undeniably, they were humiliating and degrading human dignity. This work aims to bring the topic of the problem to the attention and put it as a topic for a broader analysis on the ethical basis.

PL

Europejski sposób klasyfikowania świata, począwszy od średniowiecza, skończywszy na XIX wieku, zakładał własny, uniwersalny system, przy pomocy którego należy określać co wartościowe, a wykluczać to co zbędne. W tym systemie, naturalnie najwyższe miejsce w hierarchii należało się Europie i Europejczykom. W wyniku takiego myślenia zakładającego wyższość jednego społeczeństwa nad drugim, powstawały tak zwane „ludzkie zoo”, stanowiące w mniemaniu ówczesnych brakujące ogniwo kolekcjonerstwa. Mowa tu o miejscach, w których żywi ludzie odgrywali sceny związane z życiem w ich rdzennym otoczeniu. Zjawisko to dla Europejczyków stanowiło namiastkę podróży do dzikiego lądu. Ludzkie zoo po raz pierwszy pojawiło się na dworach możnowładców finansujących zamorskie wyprawy do „Nowego Świata”. Rozwinięcie jego stanowią zaś XIX-wieczne „żywe obrazy” gdzie za „50 centów można było odbyć podróż dookoła świata”. Ludzkie zoo z założenia przyrównać można do osobliwych zbiorów kolekcjonerskich, stanowiących upokarzające i uwłaczające godności człowieka widowiska. Niniejsza praca ma na celu przybliżenie problematyki tytułowego zagadnienia i postawienie jej jako tematu do szerszej analizy o podłożu etycznym.

15

Tomasz Ujazdowski (1796–1836) — pedagog, publicysta, wydawca, „starożytnik”, miłośnik książek i zabytków przeszłości, działacz polityczny

51%

Ptaszyk M.

Roczniki Biblioteczne

|

2017

|

vol. 61

85-133

PL

Biografia Ujazdowskiego. Pierwsze publikacje. Redagowanie „Pamiętnika Sandomierskiego”. Publicystyka czasu powstania listopadowego („Tandeciarz”). Redagowanie „Rozmaitości Krakowskich”. Pomnik rycerstwa polskiego z wieku XV. Prywatny księgozbiór Ujazdowskiego i kolekcjonerstwo zabytków przeszłości.

EN

Tomasz Ujazdowski was born in 1796 in Vilnius. In 1812 he graduated from a school in Węgrów. The need to become financially independent prompted him to join the Piarist Order in Opole Lubelskie, where he took his perpetual vows. After completing his studies in Opole and Warsaw in 1817, he began to work as a teacher in Piarist-run schools. In 1819 he began his efforts to have his vows annulled. Despite the consent of his order’s authorities, we was not released. He started a family. His longest stint as a teacher was in the regional school in Kielce (1822–1826), from where he was transferred to the regional school in Kalisz. In the summer of 1827 he was dismissed and excluded from the teaching profession. In 1828–1830 we worked in the Public Library at the University of Warsaw. During the November Uprising he was active in the Patriotic Society. In 1826 he began to publish short articles in the Warsaw press about Polish monuments he encountered during his travels. He continued writing about them in Pamiętnik Sandomierski, a quarterly he published (1829–1830). He also included there old literary works as well as documents and articles concerning the regions of Podlasie, Sandomierz, Kraków and Kalisz. During the uprising he published a satirical magazine, Tandeciarz, where he fi ercely denounced traitors and those reluctant to fight against the partitioner. He used contemporary and old works, particularly those from the last years of the Polish-Lithuanian Commonwealth. After the uprising he moved to Kraków, where he was most likely involved in illegal patriotic activities. In 1836 he was deported to Trieste, where he died.

16

Polonorum Icones – zbiór „wyobrażeń ludzi w ojczyźnie znakomitych, na hołd potomności zasługujących”. Przyczynek do kształtowania kolekcji Gabinetu Rycin króla Stanisława Augusta

51%

Przepałkowska I.

Artifex Novus

|

2020

|

issue 4

182-193

EN

The set of portraits of famous Poles, called Polonorum Icones, was a part of the Print Room of Stanisław August Poniatowski, the king of Poland. In spite of the opinion of previous researchers, this set of portraits was shaped earlier than 1778. This article attempts to reveal the influence of the relation between King Poniatowski and Michał Mniszech on the formation of the discussed set of portraits. The author also raises the issue of the dependence of Polonorum Icones on the idea of creating Museaum Polonicum.

PL

Zespół portretów sławnych Polaków Polonorum Icones powstał jako część kolekcji Gabinetu Rycin króla Stanisława Augusta. Wbrew dotychczasowym ustaleniom jego kształtowanie przypada na wcześniejsze lata niż rok 1778. W artykule podjęto próbę ukazania wpływu relacji między Poniatowskim a Michałem Mniszchem na formowanie się omawianego zespołu portretów oraz jego zależności od idei utworzenia Museaum Polonicum.

17

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego

51%

Chramiec M.

Opuscula Musealia

|

2019

|

vol. 26

59-81

EN

This article is an attempt to provide a comprehensive view on the history of hoplology in relation to the most popular type of weapon used in the old Polish-Lithuanian Commonwealth, the sabre. The research history addresses the issue of modern weapons, which is motivated by the emergence of various types of sabre at that time. Research on old weapons, inspired primarily by collectors, museologists and members of academia, traditionally uses a range of methods developed by history, art history, archaeology and art restoration. Such research can also enter the field of sociology and cultural studies, provided that we take into account the fact that weapons, sabres in particular, symbolized social standing. The variety of issues, which are generally confined to the above mentioned concepts, also translates into the historiographic sphere. Because of that, it may be surprising that Polish literature on historical weapons only dates back to the second half of the 19th century. However, collectors had shown interest in military items much earlier. The first part of the article presents the most important private collections of weapons from the end of the 18th century to the beginning of the 20th century, with particular focus on the almost entirely preserved collection of Izabela Czartoryska, who founded the first museum in Poland. This layout is the starting point for presenting academic interest in military items, divided into the pre- and post-war periods.

18

Elie Nadelman. Kilka uwag i dopowiedzeń

51%

Wierzbicka A.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2023

|

vol. 85

|

issue 1

145-184

EN

The article concerns the exhibitions and reception of the works of the Polish-Jewish sculptor Elie Nadelman, recognised especially in the United States of America, where he lived from 1914, and in Western Europe, above all in France, where he stayed in the years 1904–1914. The point of departure for the author’s analysis is the exhibition Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco [Elie Nadelman – the Polish Precursor of Art Déco] in the Wejman Gallery in Warsaw (2022). The Warsaw exhibition brought to attention not only the sculptor himself, but also the promoter of his work, the art critic and art dealer Adolf Basler, born in Tarnów and active in France, who played a crucial role in acquainting the Polish, French and German public with Nadelman’s art. Nadelman’s oeuvre was commented upon by other contemporary journalists as well, whose texts are also discussed in the article.

PL

Artykuł dotyczy wystaw i recepcji twórczości polsko-żydowskiego rzeźbiarza Eliego Nadelmana, dobrze znanego przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, gdzie mieszkał od 1914 r. oraz w Europie Zachodniej, a zwłaszcza we Francji, gdzie przebywał w latach 1904–1914. Punktem wyjścia rozważań autorki stanowi wystawa Elie Nadelman – polski prekursor Art Déco w warszawskiej Wejman Gallery (2022). Ekspozycja przypomniała nie tylko postać rzeźbiarza, ale także promotora jego twórczości działającego we Francji, a pochodzącego z Tarnowa krytyka sztuki oraz marszanda Adolfa Baslera, który odegrał niezwykle ważną rolę w zaznajomieniu publiczności polskiej, francuskiej i niemieckiej ze sztuką Nadelmana. Na temat sztuki Eliego Nadelmana wypowiadali się też inni współcześni mu krytycy, których teksty zostały również omówione.

19

Emotywne funkcje ekslibrisu polskiego z lat 1939–1945

51%

Sterczewska I., Bochaczek-Trąbska J.

Transfer. Reception studies

|

2021

|

vol. 6

219-233

EN

Ekslibris – the book ownership mark, has a tradition dating back more than five centu-ries. The history of this form of graphic design is closely connected with the epoch-making inven-tion of the font by Jan Gutenberg and the printing of incunabula - the first books. It grew and ma-tured where the book and the library appeared. Initially, it was a carrier of information about its owner. Over the centuries, it has undergone numerous transformations, which were related to cur-rent artistic trends, but also to the personal preferences of the clients. The changes also concerned graphic techniques. The 20th century brought a rebirth of cult and book decoration. On the one hand, it was greatly influenced by the development of modern graphics as an autonomous and inde-pendent visual discipline, on the other hand, it was influenced by the intensification and the need to search for new means of expression within the style and form of the bookshop. Today, a large number of bibliophiles have their own exlibris, often a few. In the era of ubiquitous digitization, dynamic development of technology and techniques, its use undoubtedly proves high cultural needs, respect for books and great care for them. Ekslibris can still be described as the emblem of the bibliophile.

DE

Ekslibris, die Eigentumsmarke eines Buches, hat eine Tradition, die mehr als fünf Jahrhunderte zurückreicht. Die Geschichte dieser Form der grafischen Gestaltung ist eng verbunden mit der bahnbrechenden Erfindung der Schrift von Jan Gutenberg und dem Druck von Inkunabeln - den ersten Büchern. Es wuchs und reifte dort, wo das Buch und die Bibliothek erschienen. Ursprünglich war es ein Informationsträger über seinen Besitzer. Im Laufe der Jahrhunderte hat es zahlreiche Veränderungen erfahren, die sich auf aktuelle künstlerische Trends, aber auch auf die persönlichen Vorlieben der Kunden bezogen. Die Änderungen betrafen auch grafische Techniken. Das 20. Jahrhundert brachte eine Wiedergeburt des Kultes und der Buchdekoration. Einerseits war sie stark von der Entwicklung der modernen Grafik als eigenständige und eigenständige Bilddisziplin geprägt, andererseits von der Intensivierung und der Notwendigkeit, nach neuen Ausdrucksmitteln im Stil und in der Form der Buchhandlung zu suchen. Heute haben viele Bibliophile ihre eigenen Exlibris, oft einige wenige. Im Zeitalter der allgegenwärtigen Digitalisierung, der dynamischen Entwicklung von Technologie und Technologie beweist ihre Nutzung zweifellos hohe kulturelle Bedürfnisse, den Respekt vor Büchern und die große Sorgfalt für sie. Ekslibris kann noch immer als das Emblem des Bibliophilen bezeichnet werden.

PL

Ekslibris – znak własności książki, posiada ponad pięciowiekową tradycję. Historia tej formy grafiki użytkowej ściśle spaja się z epokowym wynalazkiem czcionki przez Jana Gutenberga i drukiem inkunabułów – pierwszych ksiąg. Krzewił się on i dojrzewał tam, gdzie pojawiała się książka oraz biblioteka. Początkowo był nośnikiem informacji o jej właścicielu. Na przestrzeni stuleci ulegał licznym przeobrażeniom, co było związane z aktualnymi trendami artystycznymi, ale również z osobistymi preferencjami zamawiających. Zmiany dotyczyły także technik graficznych. Wiek XX przyniósł odrodzenie się kultu i zdobnictwa książki. Z jednej strony ogromny wpływ miał na to rozwój nowoczesnej grafiki, jako autonomicznej i samodzielnej dyscypliny plastycznej, z drugiej natomiast wzmożenie się i potrzeba poszukiwań nowych środków wyrazu w obrębie stylu i formy księgoznaku. Obecnie duża liczba bibliofilów posiada własny ekslibris, nierzadko kilka. W dobie wszechobecnej cyfryzacji, dynamicznego rozwoju technologii, techniki, posługiwanie się nim niewątpliwie świadczy o wysokich potrzebach kulturalnych, szacunku wobec książek i dużej dbałości o nie. Ekslibris nadal można określić mianem godła bibliofila.

20

Muzea przemysłowe w Krakowie i we Lwowie. Geneza i pierwszy okres działalności (1868–1914)

51%

Manikowska E.

Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych

|

2020

|

vol. 81

EN

The article discusses the early stages in the activity of industrial museums founded in Kraków and Lviv. The issue is analyzed as an example of creative adaptation of models and blueprints developed in the erstwhile European capitals to the reality of provincial imperial centers. The article puts emphasis on the civic character of both institutions and their role in shaping urban, regional, and national identities. Both of the discussed museums followed European models, having particularly close connections to the South Kensington Museum and the Imperial-Royal Museum of Art and Industry in Vienna and referring to it in their statutes and program activities; they also engaged in vibrant scientific exchange with institutions in the capital and other cities of the Empire and formed part of the imperial network of industrial museums. Nonetheless, the museum in Kraków and Lviv displayed uniquely local elements, developed thanks to the involvement of municipal associations, institutions, and residents.

PL

Artykuł przedstawia wczesną działalność galicyjskich muzeów przemysłowych w Krakowie i we Lwowie. Jest ona analizowana jako przykład twórczej adaptacji w prowincjonalnych ośrodkach imperiów modeli i wzorców wypracowanych w ówczesnych europejskich stolicach. Szczególną uwagę zwracono na obywatelski charakter obu instytucji oraz ich rolę w kształtowaniu tożsamości miejskich, regionalnych i narodowych. Choć oba analizowane muzea wzorowane były na przykładach zagranicznych, a zwłaszcza South Kensington Museum i Imperial-Royal Museum of Art and Industry, odwoływały się do ich statutów i programów, prowadziły z instytucjami w Wiedniu i innych ośrodkach Cesarstwa ożywioną wymianę naukową, należały do sieci muzeów przemysłowych w Cesarstwie, to każde z nich miało swój odrębny rys lokalny, kształtowany dzięki zaangażowaniu miejskich stowarzyszeń, instytucji i obywateli.

Refine search results

Filatelistyka – alternatywny kierunek inwestycji

Na styku kultur. Wizja Europy w muzeum Kultur Europejskich w berlinie

Eli Broad i jego dzieło – Muzeum The Broad w Los Angeles

Przedstawienia dewocyjne na obrazkach świętych, jako przedmiot zainteresowań kolekcjonerskich

Między tym, co „nasze” a atrakcją turystyczną. Prywatne kolekcje i izby regionalne na Śląsku Cieszyńskim w perspektywie antropologicznej

W oczekiwaniu na Niepodległą – działalność kolekcjonerska Heleny Dąbczańskiej

Marynarz, dyplomata, kolekcjoner – Andrzej Wawrzyniak (1931–2020)

O peregrynacjach artysty i jego dzieła. Przypadek "Efektu melodramy" Feliksa Pęczarskiego

Artysta – emigrant – pielgrzym. O norwidowskim autoportrecie „Ipse ipsum”

Wydawnictwa periodyczne w asortymencie wtórnego rynku książki

Księcia Czartoryskiego zakupy rzeźb w Rzymie (1800–1801)

Widzialne i wyobrażone – historia muzeum jako przedmiot wiedzy. Na marginesie pierwszego tomu „Muzeum. Historii światowej” Krzysztofa Pomiana

Eli Broad and his work: The Broad Museum in Los Angeles

Ludzkie zoo - ciemna strona kolekcjonerstwa

Tomasz Ujazdowski (1796–1836) — pedagog, publicysta, wydawca, „starożytnik”, miłośnik książek i zabytków przeszłości, działacz polityczny

Polonorum Icones – zbiór „wyobrażeń ludzi w ojczyźnie znakomitych, na hołd potomności zasługujących”. Przyczynek do kształtowania kolekcji Gabinetu Rycin króla Stanisława Augusta

Szable w kontekście badań nad bronią dawną – przyczynek do dziejów bronioznawstwa polskiego

Elie Nadelman. Kilka uwag i dopowiedzeń

Emotywne funkcje ekslibrisu polskiego z lat 1939–1945

Muzea przemysłowe w Krakowie i we Lwowie. Geneza i pierwszy okres działalności (1868–1914)