Search results

1

Koniunktura gospodarcza a jakość portfeli kredytowych banków komercyjnych oraz banków spółdzielczych w Polsce

100%

Rachuba J.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 521

153-162

PL

Celem artykułu jest analiza porównawcza jakości portfeli kredytowych banków spółdzielczych oraz banków komercyjnych w Polsce w latach 2010-2016, ze szczególnym uwzględnieniem kształtowania się poziomu wskaźników makroekonomicznych (wzrost PKB, stopa bezrobocia oraz poziom inflacji) określających stan koniunktury gospodarczej w Polsce. Na podstawie badań wykazano, iż banki spółdzielcze charakteryzowały się niezmiennie lepszą jakością kredytów w latach 2010-2015, natomiast w 2016 roku osiągnęły wyższy niż banki komercyjne udział kredytów zagrożonych w kredytach ogółem. W analizowanym okresie wzrostowi PKB towarzyszyła poprawa jakości portfeli kredytowych w bankach komercyjnych. Od roku 2014 do roku 2016 pozytywne zmiany sytuacji na rynku pracy w większym stopniu znalazły odzwierciedlenie w zmniejszeniu udziału zagrożonych ekspozycji kredytowych w kredytach ogółem w bankach komercyjnych niż w bankach spółdzielczych. Z kolei wyniki analizy jakości portfeli kredytowych sektora bankowego na tle dynamiki cen w gospodarce mają charakter niejednoznaczny.

2

Tendencje rozwojowe we współczesnej gospodarce światowej

100%

Pałaszewski H., Dziekański P.

Acta Scientifica Academiae Ostroviensis

|

2010

|

issue 33

65-82

PL

Gospodarka światowa obecnie przezywa perturbacje, które można porównać tylko do Wielkiego Kryzysu lat trzydziestych dwudziestego wieku. Potrafimy w miarę precyzyjnie określić początek obecnego kryzysu, który rozpoczął się na rynkach finansowych od załamania rynku kredytów hipotecznych w USA. Nie należy zapominać, że zaufanie przedsiębiorstw i konsumentów w bezprecedensowy sposób zostało nadwerężone. Pogłębiająca się niepewność może być jedną z przesłanek wystąpienia negatywnego sprzężenia zwrotnego między sektorem finansowym a sferą realną. Rosnące bezrobocie, obniżający się poziom dobrobytu wpływa na ograniczenie wydatków konsumpcyjnych społeczeństw wielu krajów. W handlu międzynarodowym wiele krajów ma trudności z dostosowaniem się do nowych warunków na rynkach zagranicznych wywołanymi zmianami tempa wzrostu gospodarczego i popytu zewnętrznego.

3

WZROST GOSPODARCZY POLSKI PO WSTĄPIENIU DO UNII EUROPEJSKIEJ – ANALIZA PORÓWNAWCZA

75%

Ossowski J. C.

Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

|

2015

|

issue 7/I

39-58

PL

W początkowej części artykułu zostały opisane warunki funkcjonowania gospodarki polskiej w okresie poprzedzającym przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. W pierwszej części empirycznej artykułu dokonano porównania wzrostu gospodarczego Polski ze wzrostem gospodarczym pozostałych dziewięciu krajów, z którymi Polska 1 maja 2004 roku została przyjęta do Unii Europejskiej. Wstępna analiza pozwoliła stwierdzić, że w okresie 2003−2014 wśród analizowanych dziesięciu krajów najwyższym wzrostem gospodarczym charakteryzowały się Polska i Słowacja. Wzrost ten wynosił około 53%. Następna część artykułu została poświęcona analizie porównawczej wzrostu gospodarczego grupy krajów nadbałtyckich oraz grupy krajów wyszehradzkiej. Analiza porównawcza pozwoliła stwierdzić, że spośród państw tych grup jedynie Polska charakteryzowała się równomiernym wzrostem gospodarczym. Każde inne państwo w grupie państw bałtyckich i grupie wyszehradzkiej w roku 2009, w okresie światowego kryzysu gospodarczego, odnotowało spadek PKB. Następnie w oparciu o oszacowane postacie modelu dynamiki wzrostu gospodarczego odnotowano, że w analizowanych grupach państw najwyższą roczną stopę wzrostu gospodarczego osiągnęła Polska (4,03%). Na następnych miejscach były: Słowacja (3,82%), Litwa (2,45%), Estonia (1,96%), Czechy (1,96%), Łotwa (1,53%) oraz Węgry (0,41%). W ostatniej części artykułu przedstawiono analizę porównawczą dotycząca krajów UE w okresie światowego kryzysu gospodarczego. Stwierdzono, że porównując poziom PKB z roku 2014 z poziomem PKB z roku 2007 najwyższy wzrost gospodarczy odnotowano w Polsce (24,3%). Na następnych miejscach zostały ocenione Malta (14,2%) i Słowacja (13,8%). Warto odnotować, że w rozpatrywanym okresie wzrost gospodarczy dla przykładu w Szwecji wyniósł 8,0% a w Niemczech około 5,9%.

EN

In the beginning part of the article the condition of polish economy before the time of accession Poland to the European Union was described. In the first stage of the empirical part of the article the economic growth of Poland was compare with the economic growth of the another 9 countries which were accession in 01 may 2004 together with Poland to the EU. The beginning analysis allows to state that in the period 2003−2014 from amongst 10 countries the highest economic growth was noted in Poland and Slovakia. It was about 53%. The next part of the article was devoted to the comparing analysis of economic growth of Baltic and Wyszehrad's countries. The comparing analysis allows to note that from amongst those groups of countries only Polish economy had equal growth. Each another countries from Baltic and Wyszehrad's groups in period of the world economic crisis in 2009 noted fall down GDP. Next on the basis of the estimated models of the dynamic growth it was noted that the highest yearly rate of growth was in Poland (4,03%). On the next places were: Slovakia (3,82%), Lithuania (2,45%), Estonia (1,96%), Czech Republic (1,96%), Latvia (1,53%) and Hungry (0,41%). In the last part of the article the comparing analysis of the economic growth in the European Union countries in the period of the world economic crises was presented. It was noted that comparing the level of GDP from 2014 with the level of GDP from 2007 the highest economic growth was in Poland (24,3%). On the next places were estimated Malta (14,2%) and Slovakia (13,8%). It is worth to notice that in considered period economic growth for example in Sweden was 8,0% and in Germen about 5,9%.

4

Cykliczność czy antycykliczność cen w Polsce?

75%

Misztal P.

Optimum. Studia Ekonomiczne

|

2016

|

vol. 3(81)

PL

Celem artykułu jest analiza współzależności między zmianami cen konsumpcyjnych i produkcyjnych a produkcji w Polsce w okresie 1995-2015. W pracy wykorzystano metodę badawczą opartą na studiach literaturowych z zakresu makroekonomii i finansów międzynarodowych oraz metody statystyczno-ekonometryczne. Wyniki przeprowadzonych badań sugerują brak obecności zjawiska cykliczności cen konsumpcyjnych oraz występowanie zjawiska cykliczności cen produkcyjnych w krótkim i długim okresie. Rezultaty badań mają istotne implikacje teoretyczne i praktyczne. W tradycyjnym podejściu do relacji między cenami a produkcją najczęściej zakłada się, że poziom cen jest procykliczny, co oznacza wzrost cen w warunkach wzrostu poziomu produkcji i spadek cen w sytuacji spadku wielkości produkcji. Jednakże wyniki badań przedstawionych w niniejszym artykule wskazują, iż przyjęte założenie o cykliczności cen nie zawsze jest właściwe. Wyniki analizy są także ważne ze względu na politykę pieniężną prowadzoną w kraju, bowiem brak istnienia cykliczności cen konsumpcyjnych wymaga od banku centralnego odmiennych reakcji w odpowiedzi na wahania aktywności gospodarczej w kraju.

EN

The aim of the article is to analyze the interdependence between changes in consumer and producer prices and production in Poland in the period 1995-2015. In the study were used a research methods based on the study of literature in the field of macroeconomics and international finance as well as statistical and econometric methods. The results of the study suggest the absence of the phenomenon of cyclical consumer prices and the phenomenon of cyclical production prices in the short and long run. Research results have important theoretical and practical implications. In the traditional approach to the relationship between prices and production usually it assumes that the price level is pro-cyclical, which means an increase in prices in the conditions of increase in production and a decline in prices in the situation of a fall in production. However, the results of the study indicate that the accepted assumption about the cyclicality of prices is not always appropriate. The results of the analysis are also important from the monetary policy point of view, as the absence of cyclical consumer price requires from the central bank's different reaction in response to fluctuations in economic activity in the country.

5

Synchronizacja wahań cyklicznych między krajami

75%

Dudek S.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2012

|

vol. 89: Wahania cykliczne w Polsce i w strefie euro

22-159

PL

W rozdziale tym zaprezentowano wyniki analizy empirycznej, tj. wyniki analizy morfologii wahań koniunkturalnych w wybranych krajach UE i analizę synchronizacji wahań koniunkturalnych z cyklem referencyjnym. Badanie przeprowadzono dla wybranych krajów członkowskich UE, jako obszar referencyjny przyjęto strefę euro jako całość (EA17). Spośród starych krajów członkowskich analizowano trzy największe gospodarki: Niemcy (DE), Francję (FR) i Włochy (IT) oraz trzy kraje należące do tzw. grupy krajów peryferyjnych, tj. Hiszpanię (ES), Portugalię (PT) i Grecję (GR). Spośród nowych krajów członkowskich, analizowano siedem krajów (NMS7), kraje bałtyckie: Litwę (LT), Łotwę (LV) i Estonię (EE) oraz kraje grupy wyszechradzkiej: Polskę (PL), Czechy (CZ), Węgry (HU) i Słowację (SK). Przedmiotem analizy było 11 zmiennych, w tym 6 ilościowych: PKB (PKB), produkcja sprzedana przemysłu (IP), konsumpcja prywatna (CONS), produkcja budowlano-montażowa (CP), inwestycje (GFCF), sprzedaż detaliczna (RS) i 5 jakościowych: wskaźnik nastrojów ekonomicznych (ESI), wskaźnik nastrojów konsumentów (CSI), wskaźnik koniunktury w przemyśle (ICI), wskaźnik koniunktury budownictwie (CCI), wskaźnik koniunktury handlu (RCI). Opis wyników został pogrupowany według 11 analizowanych zmiennych. Struktura opisu wyników w ramach poszczególnych zmiennych była podobna. Najpierw opisywano wyniki analizy cech morfologicznych wahań danej zmiennej morfologicznej w strefie euro, a następnie wahania w pozostałych analizowanych krajach UE, przy czym odnoszono je do obszaru referencyjnego i analizowano synchronizację z cyklem w strefie euro. W opisie zamieszczono wykresy ukazujące wahania komponentu cyklicznego danej zmiennej dla wszystkich analizowanych krajów na tle strefy euro wraz z oznaczeniem punktów zwrotnych i podstawowymi miarami cech morfologicznych. Należy mieć na uwadze, że syntetyczne miary synchronizacji pokazują pewien średni obraz wzajemnej zależności wahań. Korzystając z wykresów, czytelnik może samodzielnie przeanalizować przebieg wyestymowanych wahań cyklicznych. Podsumowanie obliczeń dla każdej zmiennej zawarto w 3 tablicach, z cechami morfologicznymi, z zestawieniem wzajemnej synchronizacji punktów zwrotnych i z miernikami podobieństwa wahań. Uzyskane wynik wskazują, że wahania komponentów cyklicznych wszystkich zmiennych były pozytywnie skorelowane z wahaniami komponentu cyklicznego PKB. Najwyższe wartości współczynniki korelacji jednoczesnych i krzyżowych z PKB przyjmowały dla inwestycji, produkcji przemysłowej, handlu i konsumpcji. Najniższe dla wskaźników koniunktury w przemyśle i handlu. Przeprowadzone analizy pozwoliły na potwierdzenie głównej hipotezy badawczej. Stwierdzono znaczną, rosnącą w czasie, synchroniczność wahań cyklicznych w Polsce i krajach członkowskich strefy euro. Potwierdzają ją zarówno wyniki analizy statystycznej, jak i charakterystyki głównych cech morfologicznych wahań. Wahania czynnika cyklicznego badanych zmiennych w poszczególnych krajach są silnie skorelowane z wahaniami tych zmiennych w strefie euro jako całości. Wartości współczynników korelacji krzyżowych dla większości badanych zmiennych w poszczególnych krajach najczęściej przybierają wartości z przedziału 0,7-0,9. Podobnie wysokie wartości przyjmują współczynniki korelacji rekursywnych. Widoczny jest także wzrost ich wartości w czasie. Wśród zmiennych ilościowych największy stopień synchroniczności wahań stwierdzono dla PKB i produkcji przemysłowej, najmniejszy dla produkcji budowlano-montażowej i konsumpcji. Wśród zmiennych jakościowych najbardziej zsynchronizowane były wahania wskaźnika nastrojów gospodarczych oraz wskaźnika koniunktury w przemyśle, najmniej wskaźniki koniunktury w budownictwie i wskaźniki nastrojów konsumentów. W grupie badanych krajów największy stopień synchroniczności wahań stwierdzono dla największych gospodarek unijnych: Niemiec, Francji i Włoch. Dla grupy nowych krajów członkowskich największy stopień synchroniczności występował w krajach bałtyckich i w Polsce. Dla tej grupy widoczna była także tendencja upodobniania się przebiegu wahań cyklicznych w czasie. Wskazują na to zarówno wyniki analizy statystycznej, szczególnie zmiany wartości współczynników korelacji rekursywnych, jak i charakterystyki cech morfologicznych, zwłaszcza lokalizacja punktów zwrotnych i segmentacja faz cyklu.

EN

This chapter presents the results of the empirical analysis, i.e. morphology analysis of economic fluctuations in selected EU countries and the analysis of economic fluctuations synchronization with the reference cycle. The study was conducted for selected EU Member States, as a reference area it was adopted the euro area as a whole (EA17). Among the old Member States analyzed three largest economies: Germany (DE), France (FR) and Italy (IT), and three countries belonging to the so-called. group of peripheral countries such as Spain (ES), Portugal (PT) and Greece (GR). Among the new Member States, there were analyzed seven countries (NMS7), the Baltic states: Lithuania (LT), Latvia (LV) and Estonia (EE) and the Visegrad Group countries: Poland (PL), Czech Republic (CZ), Hungary (HU) and Slovakia (SK). The analysis was conducted for 11 variables, including six quantitative: GDP (GDP), industrial production (IP), private consumption (CONS), construction output (CP), investment (GFCF), retail trade (RS) and five qualitative : economic sentiment indicator (ESI), the consumer sentiment index (CSI), business climate indicator in industry (ICI) construction confidence index (CCI) retail trade confidence index (RCI). The results have been grouped according to the 11 analyzed variables. The structure of the description of results within the individual variables were similar. First there were reported the results of the analysis of morphological features of fluctuation of macroeconomic variables in the euro zone, and next economic fluctuation in other EU countries, in comparison to reference area and especially synchronization with the cycle in the euro area. The description contains graphs showing variations of cyclical component of the variable for all of the countries compared the euro area, together with an indication of turning points and the basic measures of morphological features. It should be noted that the synthetic measure of synchronization shows a picture of the interdependence of the average fluctuations. Using the charts, the reader can independently analyze the course estimated cyclical fluctuations. Summary of calculations for each variable was presented in the three tables, with the morphological features, with a turning point mutual sequences and measures of similarity of the fluctuations. The obtained results indicate that the cyclical fluctuations of all variables were positively correlated with fluctuations in the cyclical component of GDP. The highest values of correlation coefficients and cross-correlation with GDP were for investment, industrial production, retail trade and consumption. The lowest, for industry confidence index and retail trade confidence index. The analyzes allowed us to confirm the main hypotheses. There was a significant, growing over time, synchronicity of cyclical fluctuations in Poland and the euro area member states. The results were confirmed both by the statistical analysis, and as well as the characteristics of the main morphological cycle features. Fluctuation of the cyclical component of analyzed variables studied in different countries are highly correlated with fluctuations in these variables in the euro area as a whole. Cross-correlation coefficients for most of the variables tested in different countries often take the values in the range 0.7-0.9. Similarly, recursive correlation coefficients take high values. It is also seen increase of its value over time. Among the quantitative variables greatest degree of synchronicity of fluctuations were found for GDP and industrial production, the smallest for construction and assembly production and private consumption. Among the qualitative variables, fluctuations of economic sentiment index and the sentiment index in the industry were most synchronized. The weak synchronicity were observed for sentiments index in construction and indicators of consumer sentiment. Among the countries greatest degree of synchronicity was observed for the largest EU economies: Germany, France and Italy. For a group of new Member States the greatest degree of synchronicity occurred in the Baltic countries and Poland. For this group there was also visible increasing trend of synchronicity of cyclical fluctuations in the course of time. This is indicated by both, the results of the statistical analysis, particularly changes in the recursive correlation coefficients and morphological characteristics, especially the location of the turning points and segmentation of the cycle phases.

6

Structural Determinants of Changes in Unemployment in Poland during the COVID-19 Pandemic

63%

Knapińska M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2022

|

issue 2(996)

49-67

EN

Objective: The study analyses the determinants of the level and dynamics of unemployment in Poland in the years 2018–2021. The general hypothesis explored is: the level and structure of unemployment are influenced by the economic situation, the number of job offers reported by employers, migration and border movements, and social attitudes to employment. The article presents an analysis of whether these factors had an impact on the unemployment level in Poland during the COVID-19 pandemic by presenting the development of these measures in the Polish economy. Research Design & Methods: The determinants were presented in the form of quantitative measures available for the quarters of the 2018–2021 period (sometimes the scope and availability of data resulted in a different time range). The data were obtained from public databases of the Central Statistical Office (GUS) and the results of surveys carried out by the Center for Public Opinion Research (CBOS) were used. To achieve the study’s aims, descriptive statistics, analysis, including logical analysis of cause-and-effect influences were used. Findings: The results of the analysis of the presented research material led to conclusions confirming the relationship between the successive waves of disease and the introduction of economic restrictions and the shaping of measures of the economic situation, the number of job offers reported to labour, migration and border traffic offices, as well as social moods regarding employment and opportunities of finding a job. Further research on the causality and determinants of the unemployment situation could lead to the diagnosis of monthly data, or to search for the strength of the tested relationships using more advanced econometric methods. Implications / Recommendations: The analysis included in this paper is an enrichment of the empirical explanation of the economic consequences of the COVID-19 pandemic. This pandemic is an interesting phenomenon not only in the medical sphere, but also carries a number of consequences affecting the world of the economy, which should be investigated with the greatest possible detail. Contribution: This article deepens the understanding the pandemic period and its implication on the labour market and its influence on the unemployment in 2018–2021.

PL

Cel: Celem artykułu jest wstępna diagnoza determinant poziomu i dynamiki bezrobocia w Polsce w latach 2018–2021. Sformułowano hipotezę, zgodnie z którą na poziom i strukturę bezrobocia ma wpływ kształtowanie się sytuacji gospodarczej, liczba ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców, migracje i ruch graniczny, a także nastroje społeczne związane z zatrudnieniem. Głównym problemem jest zatem przeanalizowanie, czy te czynniki mogły mieć wpływ na poziom bezrobocia, poprzez przedstawienie kształtowania się tych miar w polskiej gospodarce w okresie pandemii. Metodyka badań: Tak zdiagnozowane determinanty ujęto w postaci mierników ilościowych dostępnych dla kwartałów okresu 2018–2021 (niekiedy zakres i dostępność danych wpłynęła na wybór innego zakresu czasowego). Dane pozyskano z ogólnodostępnych baz danych Głównego Urzędu Statystycznego oraz posłużono się wynikami badań ankietowych prowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej. By zrealizować cel opracowania, wykorzystano metody statystyki opisowej, analizę dynamiki zjawisk, a także logiczną analizę wpływów przyczynowo- -skutkowych. Wyniki badań: Wyniki analizy zaprezentowanego materiału badawczego potwierdziły związek między następowaniem po sobie fal zachorowań i wprowadzaniem obostrzeń gospodarczych a kształtowaniem się mierników opisujących sytuację gospodarczą, liczby ofert pracy zgłaszanych do urzędów pracy, migracji i ruchu granicznego, a także nastrojów społecznych dotyczących zatrudnienia i możliwości znalezienia pracy. Wnioski: Dalsze badania nad przyczynowością i determinantami sytuacji dotyczącej bezrobocia mogłyby prowadzić do diagnozy danych miesięcznych bądź do poszukiwania siły badanych związków za pomocą bardziej zaawansowanych metod ekonometrycznych. Wkład w rozwój dyscypliny: Zawarte w opracowaniu analizy stanowią wzbogacenie sposobów empirycznego wyjaśniania skutków ekonomicznych pandemii COVID-19. Pandemia ta jest zjawiskiem interesującym nie tylko w sferze medycznej, także jej konsekwencje dla świata gospodarki powinny zostać możliwie szczegółowo zbadane.

7

Czy kryzys zagraża wynikom spółek notowanych w WIG Spożywczy?

63%

Firlej K.

Problemy Rolnictwa Światowego

|

2012

|

vol. 12[27]

|

issue 1

PL

Celem napisania artykułu była odpowiedź na pytanie postawione w jego tytule, czy kryzys zagrażał spółkom włączonym do indeksu WIG Spożywczy. Analiza wyników ekonomicznofinansowych wykazała, że przedsiębiorstwa przemysłu rolno-spożywczego wykorzystały sprzyjające warunki akcesji Polski do Unii Europejskiej, a następnie dobrze poradziły sobie z trudnym okresem kryzysu. Analizie poddano oddziaływanie koniunktury gospodarczej na działalność przedsiębiorstw należących do indeksu WIG Spożywczy w okresie ostatnich lat. Stwierdzono, że spółki spożywcze dobrze funkcjonowały w okresie światowego kryzysu finansowego i gospodarczego, jednak indeks WIG Spożywczy zawsze był i jest zależny od ogólnoświatowej koniunktury gospodarczej i panującego ogólnego klimatu giełdowego.

EN

The aim of the article was to answer the question asked in its title, if the crisis was a threat to the companies noted in the WIG Food Industry index. An analysis of their economic and financial results has showed that Agriculture and Food Industry companies had taken advantage of the favourable circumstances accompanying the Polish accession to the European Union and then coped well with the difficult period of crisis. The subject of analysis was the impact of this economic situation on functioning of WIG Food Industry companies in recent years. It was found that Food Industry companies functioned well during the global financial and economic crisis. However, the WIG Food Industry index has always depended on the global economic situation and the general stock exchange climate.

8

Podsumowanie

63%

Adamowicz E.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH

|

2012

|

vol. 89: Wahania cykliczne w Polsce i w strefie euro

201-209

PL

Praca omawia wyniki badań nad cyklami koniunkturalnymi w wybranych krajach UE. Wahania cykliczne stwierdzone w przebiegu PKB ujawniły się mniej więcej tym samym czasie w różnych obszarach aktywności gospodarczej. Najwyższe wartości współczynniki korelacji jednoczesnych i krzyżowych przyjmowały dla inwestycji, produkcji przemysłowej, handlu i konsumpcji. Najniższe dla wskaźników koniunktury w przemyśle i handlu. Z kolei wskaźniki koherencji, wskazujące na dopasowanie wahań poszczególnych zmiennych, najwyższe wartości przyjmowały dla inwestycji, produkcji przemysłowej i handlu, najniższe dla wskaźnika koniunktury w handlu i wskaźnika nastrojów gospodarczych. Stwierdzono znaczną, rosnącą w czasie, synchroniczność wahań cyklicznych w Polsce i krajach członkowskich strefy euro. Potwierdzają ją zarówno wyniki analizy statystycznej, jak i charakterystyki głównych cech morfologicznych wahań. Występujące różnice wynikają najprawdopodobniej z odmienności struktur poszczególnych gospodarek i różnej reakcji na szoki. Stwierdzono również, że zmienne jakościowe z wyprzedzeniem w stosunku do zmiennych ilościowych sygnalizowały zmianę kierunków aktywności gospodarczej.

EN

The paper discusses the results of the research on business cycles in selected EU economies. Cyclical fluctuations of GDP were found to be simultaneously accompanied by cyclical fluctuations in a number of sectors. The highest correlation (with GDP) were noted for investments, industrial production, retails trade and private cinsumption and the lowest for confidence indicators in the manufacturing industry and retail trade. On the other hand, coherence, which is the measure of spectral correlation, were found the highest for investments, industrial production and retail sales and the lowest for the retail confidence indicator and the economic sentiments index. Furthemore, we found high and increasing synchronicity of business cycles around the European Union. This was confirmed by both statistical analysis and main morphological features of cyclical fluctuations. Any differences between particular economies are probably due to structural divergence and varied robustness to exogenous shocks. We also found that, on the whole, BTS indicators were leading upturns and downturns of business activity.

9

Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część I)

63%

Klimiuk Z.

Społeczeństwo i Polityka

|

2020

|

issue 1(62)

23-40

PL

Artykuł zawiera analizę polityki pieniężno-walutowej Banku Rzeszy w latach 1929–39 ze zwróceniem szczególnej uwagi na jego podwójną rolę w tym okresie: było to źródło pieniądza, z którego finansowano potrzeby Skarbu Państwa oraz najskuteczniejszy czynnik oddziaływania na rynek pieniężny i skarbowy. Głównym zadaniem polityki pieniężnej i walutowej Banku Rzeszy było przywrócenie zaufania do marki niemieckiej i utrzymanie jej kursu na poziomie parytetu. Chodziło przede wszystkim o zaufanie zagranicznych sfer finansowych, bowiem krajowe nie odgrywały żadnej roli na skutek dewastacji kapitalizacyjnej dokonanej przez hiperinflację. Plan Dewesa stworzył możliwości napływu zagranicznych kapitałów, które dostarczały dewiz będących prawnym zabezpieczeniem emisji not Banku Rzeszy. 15 czerwca 1939 r. kanclerz Rzeszy podpisał nową ustawę o „niemieckim Banku Rzeszy”. Ustawa ta była wyrazem zmian, jakie nastąpiły w ostatnich latach w Niemczech w poglądach na rolę banku centralnego.

EN

The article analyzes the monetary and foreign exchange policy of the Reichsbank in the period 1929–1939 with particular attention given to the bank’s dual role in this period: as a source of money used to finance the state treasury’s needs and as the most effective actor affecting the money market and treasuries’ market. The main task of the Reichsbank’s monetary and exchange rate policy was to restore confidence in the German currency (the Reichsmark) to maintain its exchange rate at the level of parity. The main objective of such a policy was to gain and maintain the trust of foreign financial circles, since domestic ones did not play any role because of the devastation of capital caused by hyperinflation. Dewes’ plan created the possibility of an inflow of foreign capital, which provided foreign exchange serving as legal collateral for the issuance of the Reichsbank’s notes. On June 15, 1939, the Reich’s Chancellor signed a new act on the Germany’s Reichsbank. This act was an expression of changes that have taken place in the previous years in Germany concerning the views on the central bank’s role.

10

FISKALIZM I POLITYKA RYNKU PRACY

63%

Zarzecki J.

Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo

|

2014

|

issue 5/I

107-122

PL

Finansowanie ubezpieczeń społecznych może być ważnym czynnikiem braku równowagi budżetowej i wzrastania długu publicznego, jak też powodować wzrost fiskalizmu przejawiającego się we wzroście pozapłacowych kosztów pracy. Różnica między całkowitym kosztem pracy, ponoszonym przez pracodawcę, a wynagrodzeniem netto, otrzymywanym przez pracownika, stanowi pozapłacowe (fiskalne) koszty pracy, określane także jako klin podatkowy. Podstawowymi składnikami pozapłacowych kosztów pracy są podatki i składki na ubezpieczenia społeczne. W opracowaniu przeanalizowano zależności pomiędzy fiskalnymi kosztami pracy i strukturą PKB wskazując na istotną zależność między odsetkiem PKB przeznaczonym na interwencję państwa na rynku pracy a klinem podatkowym.

EN

Financing of social insurance can be an important factor in the lack of a balanced budget and growing public debt. It can also increase the tax burden manifested in the growth of non-wage labor costs. The difference between total labor costs, incurred by the employer and the net wage, received by the employee, is a non-wage (fiscal) labor cost, also referred to as the tax wedge. The basic components of non-wage costs are taxes and social security contributions. This study analyses the relationship between fiscal costs of labor and the structure of GDP indicating a significant correlation between the percentage of GDP dedicated to state intervention in the labor market and the tax wedge.

11

Zmiany w koniunkturze gospodarczej Polski w wyniku epidemii COVID-19

63%

Rokicki T.

Przegląd Prawno-Ekonomiczny

|

2020

|

issue 3

105-126

EN

The main aim of the work was to identify the situation and present changes in the economic climate in Poland as a result of the COVID-19 epidemic. The sources of materials were the literature on the subjectas well es data from the Central Statistical Office. The work uses a comparative method, the indicators of the economic situation were used, the Gini concentration coefficient for the number of cases was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenz curve. Pearson’s linear correlation coefficients were also used. The descriptive, tabular and graphic methods were used to present the research results. The deterioration of the economic situation was found in all sectors of the economy, the greatest in services and industry, and the smallest in construction. There were also differences in the activities assigned to particular sectors. As a rule, larger enterprises were less affected by the economic crisis. The scale of the economic downturn in 2020 was greater than in 2008-2009. The economic situation during the epidemic was influenced by the administrative ban on conducting business activity and the possibility of remote work. Activities that were performed remotely gained or lost less. In the absence of such a possibility and the closure of the plant, there was no chance of obtaining satisfactory revenues. The greater number of cases in a given voivodeship was associated with better economic conditions and the demand for transport services, delivery of goods directly to homes.

PL

Celem głównym pracy było rozpoznanie sytuacji i przedstawienie zmian w koniunkturze gospodarczej Polski w wyniku epidemii COVID-19. Źródła materiałów stanowiła literatura przedmiotu, dane GUS. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami koniunktury, obliczono współczynnik koncentracji Giniego dla liczby zachorowań oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również współczynniki korelacji liniowej Pearsona. Do prezentacji wyników badań wykorzystano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Stwierdzono pogorszenie się koniunktury gospodarczej we wszystkich sektorach gospodarki, największe w usługach i przemyśle, najmniejsze zaś w budownictwie. Występowały też różnice w działalnościach przypisanych do poszczególnych sektorów. Z reguły większe przedsiębiorstwa mniej odczuwały skutki kryzysu gospodarczego. Skala pogorszenia się koniunktury w 2020 r. była większa niż w latach 2008-2009. W czasie epidemii miały na nią wpływ zakaz administracyjny prowadzenia działalności oraz możliwość wykonywania pracy zdalnej. Te działalności, które były wykonywane zdalnie, zyskiwały lub traciły mniej. W przypadku braku takiej możliwości i zamknięciu zakładu nie było szansy na uzyskiwanie zadawalających przychodów. Większa liczba przypadków zachorowań w danym województwie wiązała się z lepszą koniunkturą i zapotrzebowaniem na usługi przewozowe, dostawy towarów bezpośrednio do domów.

12

Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część II )

63%

Klimiuk Z.

Społeczeństwo i Polityka

|

2020

|

issue 3(64)

63-78

PL

W artykule przeanalizowano politykę pieniężno-walutową Banku Rzeszy w latach 1929–1939 ze zwróceniem szczególnej uwagi na jego podwójną rolę w tym okresie: jako źródło pieniądza, z którego finansowano potrzeby skarbu oraz najskuteczniejszy czynnik oddziaływania na rynek pieniężny i skarbowy. Głównym zadaniem polityki pieniężnej i walutowej Banku Rzeszy było przywrócenie zaufania do marki niemieckiej (Reichsmrek, RM) i utrzymanie jej kursu na poziomie parytetu. Chodziło przede wszystkim o zaufanie zagranicznych sfer finansowych, bowiem krajowe nie odgrywały żadnej roli na skutek dewastacji kapitalizacyjnej dokonanej przez hiperinflację. Plan Dewesa stworzył możliwości napływu zagranicznych kapitałów, które dostarczały dewiz będących prawnym zabezpieczeniem emisji not Banku Rzeszy. W dniu 15.06.1939 r. kanclerz Rzeszy podpisał nową ustawę o niemieckim Banku Rzeszy. Akt ten był wyrazem zmian, jakie nastąpiły w ostatnich latach w Niemczech w poglądach na rolę banku centralnego.

EN

The article analyzes the monetary and foreign exchange policy of the Reichsbank in the period 1929–1939 with particular attention given to the bank’s dual role in this period: as a source of money used to finance the state treasury’s needs and as the most effective actor affecting the money market and treasuries’ market. The main task of the Reichsbank’s monetary and exchange rate policy was to restore confidence in the German currency (the Reichsmark) to maintain its exchange rate at the level of parity. The main objective of such a policy was to gain and maintain the trust of foreign financial circles, since domestic ones did not play any role because of the devastation of capital caused by hyperinflation. Dewes’ plan created the possibility of an inflow of foreign capital, which provided foreign exchange serving as legal collateral for the issuance of the Reichsbank’s notes. On June 15, 1939, the Reich’s Chancellor signed a new act on the Germany’s Reichsbank. This act was an expression of changes that have taken place in the previous years in Germany concerning the views on the central bank’s role.

13

Wyniki finansowe oraz wzrost przedsiębiorstw w Polsce w 2016 roku i pierwszej połowie 2017 roku na tle lat poprzednich

51%

Mościbrodzka K.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2017

|

issue 56(5) Ekonomia XV

36-58

PL

Opracowanie poświęcono badaniu kondycji finansowej sektora przedsiębiorstw w 2016 roku i pierwszej połowie 2017 roku. Celem była ocena sytuacji finansowej przedsiębiorstw ogółem, jak też w podziale według klas wielkości na małe, średnie i duże przedsiębiorstwa. Badanie opiera się na analizie porównawczej wyników finansowych w 2016 roku z latami poprzednimi. Ocenie poddano także przychody, koszty, zmiany w majątku obrotowym i trwałym, liczebność badanych podmiotów i zatrudnienie. Do oceny zastosowano wskaźniki efektywnościowe, a także określające bezpieczeństwo prowadzonej działalności, takie jak: stopień zadłużenia, płynność, kapitał pracujący, rotacje zapasów i cykl inkasa należności. Do oceny kondycji finansowej wykorzystano informacje sprawozdawcze GUS z lat 2012-2016 dotyczące podmiotów gospodarczych, jak też przedsiębiorstw niefinansowych z połowy 2017 roku.

EN

The study deals with surveying financial condition of the sector of enterprises in 2016 and in the first half of 2017. The aim is to assess financial condition of enterprises as a whole and in division thereof by the size class on small, medium and large enterprises. The survey is based on a comparative analysis of financial performance in 2016 vis-à-vis previous years. There were also assessed revenues, costs, changes in current and fixed assets, number of entities surveyed, and employment. For her assessment, the author applied effectiveness indicators such as debt ratio, liquidity, working capital, inventory turnover, and receivables collection period. For assessment of financial condition, she used CSO’s reporting information of the years 2012-2016 related to economic entities as well as non-financial enterprises of the mid-2017.

14

Antykryzysowa aktywna polityka monetarna Banku Rezerw Federalnych w kontekście bezpieczeństwa systemu finansowego i koniunktury globalnej gospodarki

51%

Gwoździewicz S., Prokopowicz D.

Studia Administracji i Bezpieczeństwa

|

2016

|

issue 1

87-97

PL

Trwający od lat 90. XXI w. rozwój rynkowego systemu finansowego w Polsce został przyhamowany, gdy od jesieni 2008 roku zaczęły koniunkturalnie docierać do Polski echa kryzysu finansowego. W krajach rozwiniętych uruchomiono antykryzysowe interwencjonistyczne programy pomocowe względem systemu finansowego oraz prorozwojowe instrumenty interwencjonistyczne, celem pobudzania znacząco osłabionego wzrostu gospodarczego. Koszty ratowania banków i przedsiębiorstw przed upadłością finansową przyczyniły się do zwiększenia zadłużenia w systemach finansów npublicznych wielu krajów. Już od 2009 roku analizowano i oceniano przeprowadzone interwencjonistyczne rządowe programy antykryzysowe i programy aktywizowania popytu, inwestycji, produkcji i płynności na rynku kredytowym. W ramach prorozwojowych działań interwencjonizmu państwowego Bank Rezerw Federalnych stosował łagodną politykę monetarną niskich stóp procentowych oraz program aktywizowania akcji kredytowej i utrzymania płynności w systemie finansowym poprzez finansowanie skupu od banków komercyjnych najbardziej zagrożonych aktywów.

EN

Lasting from 90 years of market development of the financial system in Poland has been slowed down, when the fall of 2008 began cyclical reach the Polish echo of the financial crisis. In developed countries launched anti-crisis interventionist aid programs in relation to the financial system and pro-growth instruments interventionist aim of stimulating economic growth weakened significantly. The costs of rescuing banks and businesses out of bankruptcy financial contributed to the increase in debt in the system of public finances in many countries. Already since 2009, they were carried out analysis and evaluation carried out interventionist government programs anti-crisis programs and activation of demand, investment, production and liquidity in the credit market. As part of the development-oriented activities of government intervention Federal Reserve Bank used the mild monetary policy of low interest rates and program activation lending and liquidity in the financial system by financing the purchase of commercial banks most vulnerable assets.

15

Recenzja podręcznika akademickiego Stanisława Lisa „Współczesna makroekonomia” (Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2011)

51%

Jarmołowicz W.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2013

|

issue 920

115-118

PL

Recenzja dotyczy podręcznika akademickiego przeznaczonego do studiowania makroekonomii w uczelniach ekonomicznych i pozaekonomicznych. Publikacja ta w pełni odpowiada kanonom współczesnej makroekonomii zarówno pod względem teorii, jak i formy ich prezentacji. Praca została wyróżniona w konkursie Zarządu Krajowego Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego na najlepszy podręcznik wydany w Polsce w latach 2009–2011.

EN

The review concerns a textbook for the study of macroeconomics at economics and non-economics institutions alike. This publication corresponds to canons of contemporary macroeconomics in terms of both theories and the forms in which they are presented. In a competition held by the National Board of the Polish Economic Society, the book received the award for the best textbook published in Poland in the years 2009–2011.

16

ŁAGODNA POLITYKA MONETARNA BANKOWOŚCI CENTRALNEJ I PLAN NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU JAKO GŁÓWNE UREGULOWANE NORMATYWNIE INSTRUMENTY INTERWENCJONISTYCZNEJ POLITYKI AKTYWIZACJI WZROSTU GOSPODARCZEGO W POLSCE

45%

Prokopowicz D.

International Journal of Legal Studies (IJOLS)

|

2018

|

issue 4(2)

303-337

PL

At the beginning of the 1990s, due to the commercialization and privatization of many busi-ness entities, the processes of economic globalization of the Polish economy, including trans-formed financial markets, were intensifying. This globalization is determined by the increasing links between the Polish economy and the economic environment of other countries. These processes indicate that the economic crisis in the Eurozone has been seriously sought for sev-eral years, but the negative effects of the slowdown in economic development in some coun-tries have remained. The development of the market financial system in Poland, which has been ongoing since the 1990s, has been slowed down when, since autumn 2008, the echoes of the global financial crisis have begun to enter the global market. In highly developed countries since the beginning of the financial crisis in 2008, the governments of individual countries in consultation with central banks undertook various anti-crisis measures and support for national banking systems. Also in this respect, one can notice many analogies in the relation of the economic situation of national economies, economic policy, including monetary policy and the state of the banking system. These analogies are observed when both developed and develop-ing countries are taken within the comparative analysis. Due to the favorable situation in the Eurozone during the recent years, and the continuation of key aspects of economic growth there are rather positive scenarios for the development of the macroeconomic situation in Poland prevailing among economists. In Poland, since 2015, interventionist monetary policy has been supported by the proeconomic plans of the Plan for Responsible Development devel-oped in the Ministry of Development. This plan, also known as Prime Minister Mateusz Morawiecki's plan, is a key solution that brings together many of the goals and tasks currently implemented by the government of the socio-economic policy called Economy Plus.

EN

Z początkiem lat 90. w związku z komercjalizacją i prywatyzacją wielu podmiotów gospodar-czych nasileniu ulegają procesy globalizacji ekonomicznej polskiej gospodarki, w tym także transformowanych rynków finansowych. Globalizacja ta zdeterminowana jest zwiększaniem się powiązań polskiej gospodarki z otoczeniem gospodarczym innych krajów. Procesy te powodują, że kryzys gospodarczy także w strefie euro od kilku lat zasadniczo został zażegna-ny, ale negatywne efekty spowolnienia rozwoju gospodarczego w niektórych krajach jeszcze pozostały. Trwający od lat 90. rozwój rynkowego systemu finansowego w Polsce został przyhamowany, gdy od jesieni 2008 roku zaczęły koniunkturalnie docierać do Polski echa globalnego kryzysu finansowego. W krajach wysoko rozwiniętych od chwili pojawienia się kryzysu finansowego w 2008 roku rządy poszczególnych krajów w porozumieniu z bankami centralnymi podejmowały różne działania antykryzysowe i wspierające krajowe systemy bankowe. Także pod tym względem daje się zauważyć wiele analogii w zakresie relacji koniunktury krajowych gospodarek, prowadzonej polityki gospodarczej, w tym pieniężnej a stanem systemu bankowego. Analogie te obserwowane są wówczas, gdy zestawia się w anali-zach porównawczych kraje wysoko rozwinięte, niektóre rozwijające się w tym Polskę. W związku z sukcesywnie poprawiającą się w ostatnich latach koniunkturą w eurolandzie i kontynuacją kluczowych aspektów aktywizacji wzrostu gospodarczego wśród ekonomistów dominują raczej pozytywne scenariusze rozwoju sytuacji makroekonomicznej w Polsce. W Polsce od 2015 roku interwencjonistyczna polityka monetarna została wsparta poprzez opracowane w Ministerstwie Rozwoju prokoniunkturalne programy Planu na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Plan ten zwany także planem premiera Mateusza Morawieckiego jest kluczowym rozwiązaniem spajającym wiele celów i zadań obecnie realizowanej przez rząd polityki społeczno-gospodarczej nazwanej jako Gospodarka Plus.

17

Determinanty wprowadzenia waluty euro w Polsce

32%

Prokopowicz D., Kwasek A.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2018

|

issue 62(5) Ekonomia XVI

105-126

PL

Dyskusja na temat różnych aspektów przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty europejskiej toczy się od dawna. Ekonomiści przedstawiają różne i zasadniczo odmienne poglądy na ten temat. Stąd potrzeba dogłębnej analizy i wypracowania najlepszych dla Polski rozwiązań. Większość ekonomistów zgodnie przyjmuje, że przyjęcie waluty euro w Polsce stanowić będzie kolejny szczególnie istotny impuls prorozwojowy dla polskiej gospodarki. Z drugiej strony wynagrodzenia wypłacane w euro oraz ceny produktów i usług wyrażone w euro mogą wygenerować wzrost cen i inflacji w początkowym okresie wprowadzania waluty euro w Polsce. W maju 2004 r., tj. w momencie wchodzenia Polski do Unii Europejskiej, w wielu debatach znów pojawiało się pytanie: Czy Polska, jako członek Unii Europejskiej powinna przyjąć wspólną walutę euro i jeżeli miałoby to nastąpić to kiedy? Zgodnie z normatywnymi zapisami Traktatu z Maastricht, wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej powinny docelowo wejść w skład unii walutowej. Polska wcześniej, tj. w momencie wchodzenia do Unii Europejskiej, potwierdziła swe zobowiązanie do wejścia do strefy euro w bliżej nieokreślonej przyszłości, tj. zrezygnowania z krajowej waluty złotego i wprowadzenia euro. Poza tym opisane w niniejszym opracowaniu zawirowania gospodarcze, lokalnie i krajowo ujawniające się kryzysy walutowe i gospodarcze, będące pochodną globalnego kryzysu finansowego z 2008 r., zasadniczo podważyły zasadność dążenia do szybkiego wprowadzenia waluty euro w Polsce. Polska będzie w pełni przygotowana do przyjęcia waluty euro, gdy wysokość dochodów w Polsce osiągnie średni poziom dochodów w Unii Europejskiej. Poza dochodami obywateli istotna w tej kwestii jest również produktywność, innowacyjność, potencjał wytwórczy, kapitałowy i finansowy polskiej gospodarki.

EN

The discussion on various aspects of Poland’s adoption of the single European currency has been going on for a long time. Economists present different and fundamentally diverse views on the subject. Hence the need for an in-depth analysis and development of the best solutions for Poland. Most economists agree that adopting the euro in Poland will be another particularly important development stimulus for the Polish economy. On the other hand, wages paid in euros and prices of products and services expressed in euros may generate price and inflation growth in the initial period of introducing the euro currency in Poland. In May 2004, i.e. when Poland entered the European Union, in many debates the question arose again: Should Poland, as a member of the European Union, adopt the single currency, the euro, and if it should happen, so when? According to the normative provisions of the Maastricht Treaty, all EU member states should ultimately enter the monetary union. Poland earlier, i.e. when joining the European Union, confirmed its commitment to enter the euro area in an unspecified future, i.e. the abandonment of the national currency, PLN, and the introduction of the Euro. Poland did not specify a term. In addition, the economic turmoil, the locally and nationally emerging monetary and economic crises resulting from the global financial crisis of the year 2008, have fundamentally undermined the legitimacy of striving for the early introduction of the euro in Poland. Poland will be fully prepared to adopt the euro currency when the amount of incomes in Poland reaches the average level in the European Union. In addition to the incomes of citizens, productivity, innovation, production, capital and financial potential of the Polish economy are also important in this respect.

Refine search results

Koniunktura gospodarcza a jakość portfeli kredytowych banków komercyjnych oraz banków spółdzielczych w Polsce

Tendencje rozwojowe we współczesnej gospodarce światowej

WZROST GOSPODARCZY POLSKI PO WSTĄPIENIU DO UNII EUROPEJSKIEJ – ANALIZA PORÓWNAWCZA

Cykliczność czy antycykliczność cen w Polsce?

Synchronizacja wahań cyklicznych między krajami

Structural Determinants of Changes in Unemployment in Poland during the COVID-19 Pandemic

Czy kryzys zagraża wynikom spółek notowanych w WIG Spożywczy?

Podsumowanie

Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część I)

FISKALIZM I POLITYKA RYNKU PRACY

Zmiany w koniunkturze gospodarczej Polski w wyniku epidemii COVID-19

Metody finansowania koniunktury gospodarczej w Niemczech. Polityka pieniężno-walutowa Banku Rzeszy w latach 1929–1939 (część II )

Wyniki finansowe oraz wzrost przedsiębiorstw w Polsce w 2016 roku i pierwszej połowie 2017 roku na tle lat poprzednich

Antykryzysowa aktywna polityka monetarna Banku Rezerw Federalnych w kontekście bezpieczeństwa systemu finansowego i koniunktury globalnej gospodarki

Recenzja podręcznika akademickiego Stanisława Lisa „Współczesna makroekonomia” (Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2011)

ŁAGODNA POLITYKA MONETARNA BANKOWOŚCI CENTRALNEJ I PLAN NA RZECZ ODPOWIEDZIALNEGO ROZWOJU JAKO GŁÓWNE UREGULOWANE NORMATYWNIE INSTRUMENTY INTERWENCJONISTYCZNEJ POLITYKI AKTYWIZACJI WZROSTU GOSPODARCZEGO W POLSCE

Determinanty wprowadzenia waluty euro w Polsce