Search results

1

Granice odpowiedzialności karnej za przestępstwo składania fałszywych zeznań w interpretacji Sądu Najwyższego

100%

Kaczmar P., Krzyżaniak B.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2020

|

issue 10

s. 193-206

PL

W niniejszym artykule analizie poddano problem zakresu kryminalizacji przestępstwa fałszywych zeznań z uwzględnieniem nowelizacji art. 233 Kodeksu karnego z dnia 11 marca 2016 r. oraz orzecznictwa Sądu Najwyższego. W opracowaniu skupiono się na interpretacji uchwał Sądu Najwyższego z lat 1991 i 2007 oraz postanowienia z 2020 r., które dotyczyły składania fałszywych zeznań w obawie przed odpowiedzialnością karną grożącą osobom te zeznania składającym oraz im najbliższym. Uchwała z 1991 r. oraz dwie uchwały z 2007 r. poprzez wprowadzenie do porządku prawnego kontratypów pozaustawowych, koncentrujących się wokół prawa do obrony, przesądzały o tym, kto nie ponosi odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań. Orzeczenia te wskazywały na okoliczności, w których może dojść do wyłączenia bezprawności czynu, począwszy od uchwały z roku 1991 r., w której podkreślono, że nie będzie ponosiła odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań osoba, która zeznania złożyła jako świadek we własnej sprawie, poprzez uchwałę z 26 kwietnia 2007 r., która potwierdzała taki stan rzeczy, aż do uchwały z 20 września 2007 r., zgodnie z którą za fałszywe zeznania nie będzie odpowiadała osoba, które złożyła je w celu realizacji prawa do obrony. Postanowienie z 15 stycznia 2020 r., stanowiące rekonstrukcję ratio legis ustawodawcy, który wprowadził nowelizację Kodeksu karnego z marca 2016 r., przesądziło, że funkcjonujące wcześniej kontratypy pozaustawowe wprowadzone przez wymienione powyżej uchwały, nie mają już racji bytu oraz, że aktualnie za składanie fałszywych zeznań co do zasady odpowiadał będzie każdy, nawet składający je w obawie przed odpowiedzialnością karną. Wydane ostatnio postanowienie nie wyjaśniło kontrowersji związanych ze stosowaniem art. 233 § 1a Kodeksu karnego, ale pogłębiło wątpliwości co do jego konstytucyjności.

EN

In the present article the issue of criminal liability for perjury was submitted for analysis in the context of amendment of article 233 of the penal code of 11 March 2016 and the judicature of the Supreme Court. The study was focused on the interpretation of the Supreme Court’s resolutions from years 1991 and 2007, as well as a decision of 2020, which considered the problem of giving false testimony because of possible penal liability for the person in question and their families. The resolution of 1991 and both decisions of 2007 by implementing the non-statutory justification – focusing on the right to defense - to the legal system, indicated who , and in which circumstances, could be held liable for false testimony. In the resolution of 1991 it was pointed out that the person who gave testimony as a witness in its own case, is not held liable. The said standpoint was confirmed in the resolution of 26 April 2007. In the same year, in the resolution of 20 September 2007, the Supreme Court went further and decided that the person is not held liable for false testimony if such were made in order to exercise its right to defense. However in the recent resolution of 15 January 2020, the Supreme Court, basing on the amendment of the penal code of March 2016, decided that previous justifications implemented to the legal system by way of the above resolutions can no longer function in the legal system, and at present every person giving false testimony shall be held liable, even if such were given in fear of criminal liability. Nevertheless, the issued ruling did not resolve doubts related with the application of article 233 § 1a of the penal code and raised even more questions about its constitutionality.

2

Odpowiedzialność karna artysty za przestępstwo obrazy uczuć religijnych

60%

Dziwisz S.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2017

|

vol. 27

|

issue 1

7-22

PL

Artykuł dotyczy możliwości wyłączenia odpowiedzialności karnej artystów za zachowanie realizujące znamiona przestępstwa obrazy uczuć religijnych, a będące przejawem ich ekspresji twórczej. Analizie poddano zaprezentowane dotychczas koncepcje tzw. pozaustawowego kontratypu sztuki. Omówiono również znaczenie przysługującego dziennikarzom uprawnienia do publikowania ujemnych ocen działalności twórczej, zawodowej lub publicznej i jego wpływ na ocenę karalności zachowania obrażającego uczucia religijne. Odniesiono się także do możliwości powołania się, w przypadku przestępstwa obrazy uczuć religijnych, na tzw. kontratyp zgody pokrzywdzonego, w szczególności w sytuacji, gdy pokrzywdzony rozmyślnie i dobrowolnie zapoznaje się z treściami obrażającymi jego uczucia religijne. Rozważanie dogmatyczne uzupełniono prezentacją wyroków sądowych dotyczących analizowanych kwestii.

EN

The article focuses on possible exclusion of the criminal liability of artists for their conduct bearing the hallmarks of the crime of insulting religious feelings which is a manifestation of their creative expression. It includes analysis of the notion of a “lawful excuse” for thearts postulated to date. The article also discusses the importance of the right enjoyed by journalists to publish critical appraisals of creative, professional and public activities and its impact on the assessment of the punishability of conduct insulting religious feelings. Further, references are made to possibly evoking, in the case of the crime of insulting religious feelings, to the “justification of the injured party’sconsent”, in particular when the injured party becomes familiar with content insulting their religious feelings intentionally and voluntarily. Dogmatic considerations have been supplemented with a presentation of court rulings pertaining to the matters discussed in the article.

3

Wpływ klauzuli sumienia i obrony przez kulturę na ocenę elementów struktury przestępstwa

48%

Sitarz O., Bek D., Hanc J.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2017

|

vol. 2(15)

60-79

PL

Przedkładane opracowanie poświęcone jest klauzuli sumienia oraz obronie przez kulturę. Początkowe wywody koncentrują się na wyjaśnieniu wskazanych pojęć, poprzez przywołanie dotychczasowych stanowisk doktrynalnych. Zasadniczy tok rozważań – poświęcony pierwotnej i wtórnej legalności, kontratypom ustawowym i pozaustawowym, okolicznościom wyłączającym winę lub ją umniejszającym – stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, gdzie w strukturze przestępstwa znajduje się miejsce dla klauzuli sumienia i obrony przez kulturę.

EN

The submitted study is devoted to the clause of conscience and cultural defense. The initial arguments are focused on explaining the indicated terms, by referring to current doctrinal positions. The basic course of considerations – devoted to primary and secondary legality, legislative and non-legislative lawful excuses, circumstances reducing or excluding guilt – is an attempt to answer the question of where in the structure of crime is a place for conscience clause and cultural defense.

4

SPORY W LITERATURZE NIEMIECKIEJ O NIEZGODNE Z PRAWDĄ ZEZNANIA OSKARŻONEGO O POPEŁNIENIE PRZESTĘPSTWA

30%

Byczyk M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2013

|

vol. 75

|

issue 1

133-143

EN

An attempt is being made to outline the historical evolution of the debate in the German doctrine concerning the right of the accused to lie. The considerations begin with a claim that this issue was not solved during the codification work carried out in the nineteenth century, and had consequently given rise to an ample discussion among German lawyers, that resulted in the formulation of three major positions. According to the first one, the accused in the penal process should be obliged to confess the truth. The opposite view stressed that the accused could resort to lying as long as he did not infringe the rights of others. And only recently (R. Torka) has originated a conception that under certain circumstances, namely when infringing the rights of the others is the sine que non condition for the escaping of criminal responsibility, a so-called right to lie of the accused has to be taken into account. The arguments brought to life by German lawyers may also considerably enrich the debate over the same issue in Poland.

PL

Autor stara się przedstawić ewolucję debaty na temat prawa oskarżonego do kłamstwa w doktrynie niemieckiej. Punktem wyjścia rozważań autora jest stwierdzenie, że problem ten nie został rozstrzygnięty w trakcie prac kodyfikacyjnych w XIX w. Dało to asumpt do szerszej debaty prawników niemieckich. Wykształciły się zasadniczo trzy główne stanowiska. Wedle pierwszego z nich oskarżony w procesie karnym powinien być zobligowany do wyjaśniania zgodnie z prawdą. Pogląd przeciwstawny przyznawał mu w tej materii pełną swobodę, ograniczoną jedynie prawami osób trzecich. Dopiero niedawno pojawiła się koncepcja (R. Torka), że w pewnych okolicznościach, a więc wtedy, gdy naruszenie praw innych osób ma być warunkiem sine qua non uniknięcia odpowiedzialności karnej, przyjąć należy tak zwany kontratyp prawa do kłamstwa. Argumenty podnoszone przez jurystów niemieckich mogą również wzbogacić debatę na ten temat prowadzoną w Polsce.

Refine search results

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Roczniki Nauk Prawnych

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

1 Bek D.

1 Byczyk M.

1 Dziwisz S.

1 Hanc J.

1 Kaczmar P.

1 Krzyżaniak B.

1 Sitarz O.

1 2020

2 2017

1 2013

Granice odpowiedzialności karnej za przestępstwo składania fałszywych zeznań w interpretacji Sądu Najwyższego

Odpowiedzialność karna artysty za przestępstwo obrazy uczuć religijnych

Wpływ klauzuli sumienia i obrony przez kulturę na ocenę elementów struktury przestępstwa

SPORY W LITERATURZE NIEMIECKIEJ O NIEZGODNE Z PRAWDĄ ZEZNANIA OSKARŻONEGO O POPEŁNIENIE PRZESTĘPSTWA