Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: kronikarstwo

Sort By:

Limit search:

Historiograficzne inicjatywy związane z odnowieniem Królestwa Polskiego

100%

Drelicharz W.

Historia Slavorum Occidentis

2023

issue 1(36)

55-68

The unification and revival of the Polish Kingdom in the late 13th and the early 14th centuries, an event of great political significance, was accompanied by a remarkable development of medieval Polish historiography. It was the first time that historiographic works covered so many parts of Poland, almost simultaneously. In the chronicles produced at that time, great significance was attached to the reasons for the division of the Polish Kingdom, as well as identifying the prince who had the right to unite the Polish state and finally legitimise the royal power. This issue was equally addressed by hagiographical and strictly historiographic works (yearbooks and chronicles). This article deals with devising an ideological programme for the unification of Poland and discusses the various historiographic works in which this programme, formulated in different ways, was taken up. In the case of historiography, the political importance of the revival of the Polish Kingdom is evident both in the number of works on political themes and in the fact that unification ideas appeared several decades before the royal coronation of Vladislaus the Short, which sealed the process, as well as during the unification struggle, and even after the actual revival of the regnum Poloniae.

Zeit in Peters von Dusburg "Chronica terre Prussie" (1326). Chronologische Ordnung oder Mittel zum Zweck?

80%

Vercamer G.

Zapiski Historyczne

2011

vol. 76

issue 4

7-23

W ramach artykułu podjęto próbę zbadania zagadnienia pojmowania czasu przez Piotra z Dusburga w jego dziele "Chronicon terre Prussie". Na wstępie ogólnie zauważono, że czas był dla późnośredniowiecznego człowieka elementem porządkującym dłuższe okresy (epoki w dziejach świata itd.), natomiast w przypadku krótszych odcinków nie odgrywał już takiej roli. Mając to na uwadze, przeprowadzono analizę koncepcji czasu, obecnej w kronice Piotra z Dusburga. Zaakcentowano przy tym, że w dwóch pierwszych księgach oraz ostatniej (de incidentibus) upływ czasu tworzy bezosobowy, lecz posiadający z perspektywy czasu wyraźną strukturę porządek. W najważniejszej części kroniki, a więc w trzeciej księdze, która obejmuje podbój Prus i konflikt z Litwą, zrezygnowano z tego bezosobowego dystansu, jak również stracił na znaczeniu porządek chronologiczny. Porządek koncepcyjny został całkowicie zakłócony na korzyść opisów pojedynczych losów. Jedyny centralny punkt czasowy tworzy rok 1283, wyznaczający koniec powstań Prusów i początek opisów konfliktów z Litwinami. Na pierwszy plan wypływają wówczas wojny i konflikty rycerzy krzyżackich oraz stojących później po ich stronie Prusów (po 1283 r. określanych mianem „sprzymierzeńców”). Morale braci zakonnych, skromne i prawe życie ich oraz ich pruskich poddanych zajmują w kronice istotną pozycję – nie miała ona za zadanie sformowania obrazu nieodwracalnie straconego czasu, lecz bracia zakonni mieli w przyszłości traktować pojedyncze losy jako aktualne i godne naśladowania. Konflikt jest czasowym kontinuum (czy też „powtarzalnym procesem”), w którym Piotr z Dusburga i współcześni mu bracia zakonni, w okresie redagowania kroniki (1326), sami się nadal osobiście znajdowali. Obserwowanie Prusów i Litwinów z perspektywy porównawczej dodatkowo to podkreśla. Obie bałtyckie grupy etniczne miały podobne obyczaje, ale w kronice Dusburga, Litwini byli znacznie silniej charakteryzowani z użyciem czarno-białych stereotypów niż spacyfikowane i teraz „sprzymierzone” pruskie plemiona, które częściowo zostają przedstawione bardzo pozytywnie. Według stworzonego przez Hugona ze św. Wiktora obrazu historii większe znaczenie miało „kto co robi”, niż „kiedy to się zdarzyło”: liczy się pojedynczy los, który bez trudności może zostać odniesiony do współczesności.

Refine search results

1 Historia Slavorum Occidentis

1 Zapiski Historyczne

1 Drelicharz W.

1 Vercamer G.

1 2023

1 2011

Search results

Historiograficzne inicjatywy związane z odnowieniem Królestwa Polskiego

Zeit in Peters von Dusburg "Chronica terre Prussie" (1326). Chronologische Ordnung oder Mittel zum Zweck?