Search results

1

Z badań nad schyłkowo paleolitycznym osadnictwem w Kotlinie Kolskiej

100%

Płaza D., Twardy J., Kitell P.

Acta Geographica Lodziensia

|

2014

|

vol. 102

87-95

PL

Badania archeologiczne w Kotlinie Kolskiej mają długą, ponad 90-letnią tradycję. W tym czasie przebadano metodami ar-cheologicznymi kilkanaście stanowisk ze schyłkowego paleolitu. Większość z nich pozostawiła ludność określana mianem kultury świderskiej. Odnotowano też pojedyncze zabytki krzemienne wiązane ze starszymi społecznościami – z kulturą hamburską oraz z tzw. tylczakami łukowymi. Powiązanie wyników badań archeologicznych z interdyscyplinarnymi studiami środowiskowymi, które są prowadzone od kilkunastu lat w Kotlinie Kolskiej, pozwoliło na bardziej precyzyjne osadzenie zabytków pozostawionych przez człowieka z końca paleolitu w czasie i przestrzeni. Kooperacja geografii i archeologii daje szansę na kolejne odkrycia stanowisk archeologicznych z paleolitu w tym rejonie

EN

Archaeological research in Koło Basin has a long, over 90 years, history. During that time dozen of late Palaeo-lithic sites were discovered. Most of them are linked with Tanged point Complex which is also called Sviderian Culture. From other periods of the Late Weichselian there are just signals of possible presence of settlement of Hambugian Culture and Federmessergruppe or Arch Back Pieces. Combination of interdisciplinary palaeoecological research at the Koźmin Las site and archaeological query helped with more accurate dating and locating of the Palaeolithic camps in the geomorfological landscape. Cooperation of geography and archaeology also gives chance for future discovery of unknown late Palaeolithic sites from that area.

2

Final Paleolithic sites in Kuyavia

100%

Płaza D., Wicha J., Papiernik P.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2017

|

vol. 63

29-36

PL

Kujawy są znane z wielu stanowisk z epoki kamienia (szczególnie neolitu) przy czym stanowiska datowane na paleolit schyłkowy są bardzo rzadko spotkane. W trakcie realizacji programu badawczego w rejonie grobowców kujawskich w Wietrzychowicach otrzymaliśmy informacje o wykopywanych w torfie przedmiotach kościanych w Skaszynie. Kilkukrotna wizytacja tego miejsca przyniosła obok nielicznych materiałów neolitycznych i wczesnobrązowych niespodziewane odkrycia charakterystycznych krzemieni, które powinny być datowane na schyłkowy paleolit i łączone z kulturą świderską.

EN

Kuyavia is one of the richest regions in archaeological finds especially in stone age archaeology. Unfortunately for a long time there were almost no data about Paleolithic sites. The first insubstantial information came from the Polish Archaeological Research Project from late 70-ties when the first Paleolithic flint were identified. A new perspective appeared around 2010 and the beginning of PhD research about Mesolithic in Kuyavia when all Final Paleolithic sites from archive of Polish Archaeological Research were registered (Płaza 2015). This research showed around 30 sites which could be indirectly linked with Final Paleolithic cultures. During last few years several further Final Paleolithic sites have been identified during field walking studies connected with execution of project “Archaeological sources in the region of Wietrzychowice Culture Park” supported by Ministry of Culture and National Heritage. All the data collected suggests that in the near future much more Final Paleolithic sites ought to be found in Kuyavia.

3

Spatial, functional and comparative analysis of a Late Palaeolithic Swiderian culture settlement at Kraków-Bieżanów site 15

80%

Pyżewicz K., Serwatka K., Stefański D.

Acta Archaeologica Lodziensia

|

2017

|

vol. 63

7-27

PL

Niniejszy artykuł jest studium poświęconym organizacji przestrzennej osadnictwa kultury świderskiej na stanowisku w Krakowie-Bieżanowie 15. W trakcie szerokopłaszczyznowych badań ratowniczych (2004-2008), pozyskano tam liczne materiały krzemienne wiązane z tą kulturą. Pochodzą one zarówno z obiektów, jak np. niewielkiej krzemienicy (KB-15/1 – obiekt 1), czy skupiska materiału (obiekt 2 i 3), jak również ze znacznej części przebadanej partii stanowiska, gdzie zostały podjęte jako znaleziska pojedyncze. Analiza planigraficzna podstawowych grup narzędziowych, tj. liściaków (ostrzy) świderskich, drapaczy i rylców, pokazała, że ich rozrzut wokół obiektów archeologicznych nie jest przypadkowy i wskazuje on na zróżnicowanie w zakresie funkcjonalnej organizacji przestrzeni przez ludność kultury świderskiej na stanowisku. Niniejsze badanie miało odpowiedzieć na pytanie dotyczące właściwości tego zróżnicowania. W tym celu przebadano mikroskopowo część dostępnego materiału. Chociaż stan zachowania zabytków mocno ograniczył możliwość przeprowadzenie analizy traseologicznej, to poczyniono szereg cennych obserwacji. Szczególnie interesujące wnioski dotyczyły liściaków i drapaczy. Dodatkowo, liściaki świderskie, jako miarodajna kategoria zabytków związanych z kulturą świderską, zostały przeanalizowane przez zastosowanie metod morfometrycznych (analiza przekroju poprzecznego ostrza, analiza kąta ostrza, morfometria geometryczna kształtu liściaków), a płynące z nich wnioski uzupełniły badania traseologiczne. Uzyskane wyniki pozwoliły na wskazanie wyróżniających się obszarów (strefy liściaków, drapaczy i rylców) oraz ich interpretację funkcjonalną.

EN

This article is a study devoted to the spatial organization of a settlement of the Swiderian culture at Kraków-Bieżanów site 15. In the course of wide-scale rescue excavations (1999-2008), numerous lithic materials associated with this culture were discovered. They come from archaeological features such as the small kshemenitsa (KB-15/1 – feature 1) or spots of material clustering (features 2 and 3), they were collected as single finds. The spatialanalysis of the basic tool groups, i.e. Swiderian points, endscrapers and burins, showed that their distribution around archaeological objects wasnot accidental and points to diversity in functional space organization at the site. The aim of this investigation was to find the reason for the nature of this differentiation. For this purpose, a part of the available material has been studied by means of use-wear analysis. Although the state of preservation of lithics greatly reduced the possibility of carrying out functional analysis, a number of valuable observations were made. Particularly interesting were results concerning Swiderian points and endscrapers. In addition, Swiderian points, as the most intriguing category of typological tool related to the Swiderian culture, were analyzed by morphometric methods (tip cross-sectional area analysis, tip angle analysis, geometrics morphometrics) which were subjected to corroborated use-wear studies. The results obtained indicated the distictive areas (points, endscrapers and burins zones) and shed light on their functional interpretation.

Refine search results

2 Acta Archaeologica Lodziensia

1 Acta Geographica Lodziensia

2 2017

1 2014

2 Płaza D.

1 Kitell P.

1 Papiernik P.

1 Pyżewicz K.

1 Serwatka K.

1 Stefański D.

1 Twardy J.

1 Wicha J.

Z badań nad schyłkowo paleolitycznym osadnictwem w Kotlinie Kolskiej

Final Paleolithic sites in Kuyavia

Spatial, functional and comparative analysis of a Late Palaeolithic Swiderian culture settlement at Kraków-Bieżanów site 15