Search results

1

Metal Music Studies w Polsce... Obszary, perspektywy i wyzwania badawcze

100%

Kosek J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione

|

2021

|

vol. 16

|

issue 363

154-163

PL

W artykule dokonano syntetycznej charakterystyki rozwijających się w ostatnich latach w Polsce interdyscyplinarnych studiów nad kulturą muzyki metalowej, wskazano kluczowe kierunki, tematy i obszary prac podejmowanych przez rodzimych badaczy i badaczki. Przekrojowo omówiono stan międzynarodowych badań z zakresu metal music studies oraz główne krajowe inicjatywy akademickie, nakreślono także wyzwania związane z rozwojem tej subdyscypliny studiów nad kulturą muzyki popularnej.

2

Polychoral music trends in Poland in the 17th century

75%

Ślusarczyk D.

Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy

|

2017

|

issue 2(23)

PL

Kultura muzyczna XVII-wiecznej Rzeczypospolitej ulegała silnym wpływom innych ośrodków europejskich, zwłaszcza tych z północy kontynentu. Powstałe we Włoszech kompozycje na kilka zespołów szybko znalazły uznanie wśród ówczesnego duchowieństwa oraz możnowładców ze względu na nowe jakości wyrazowe. Wykonywane w ramach liturgii dzieła rozbrzmiewały z różnych miejsc świątyni, w rezultacie dając niespotykany wcześniej efekt stereofonii. Pierwszym kompozytorem tworzącym utwory polichóralne w Niemczech był H. Schütz, natomiast jedne z najwcześniejszych polskich dzieł tego typu znaleźć można m.in. w twórczości M. Zieleńskiego. Artykuł omawia cechy stylistyczne owych rozbudowanych pod względem obsady i techniki utworów, wskazując na ich cechy wspólne wraz z odniesieniem do repertuaru środkowoeuropejskiego. Fenomen dzieł polichóralnych jest jednym z kluczowych aspektów sztuki muzycznej wczesnego baroku

EN

The music culture of the 17th century Poland was strongly influenced by other music centres, especially those in Northern Europe. Italian compositions for several ensembles soon gained high esteem among the clergy and aristocracy of that time. Works of innovative expression were performed within liturgy in different parts of the church, creating a whole new stereophonic effect. H. Schütz was the first musician to compose polychoral works in Germany. In Poland the earliest compositions of this kind include works by M. Zieleński. The article discusses the stylistic features of the aforementioned compositions, which are elaborated in terms of both cast and technique, points at their common features and refers to the repertoire offered in Central Europe. The phenomenon of polychoral works constitutes one of the key aspects of the early Baroque music.

3

Kanon wykonawczy muzyki poważnej jako przestrzeń spotkania Innego

75%

Sasin M.

Kultura i Wychowanie

|

2018

|

vol. 14

|

issue 2

125-138

EN

This article considersprocesses of exploring and popularising the culture of other nations and civilisations through the example of classical music in the context of cultural safety. The sense of cultural safety, difficult in a changing world, is not possible without openness to the Other, which, in turn, cannot be obtained without appreciating one’s own culture’s values. Taking this line, the author analyses the activity of selected concert halls and contemporary music festivals in Poland and abroad (in Europe and outside). These cultural events manifest various interesting phenomena related to tradition, listeners’ customs, social expectations towards cultural institutions, cross-cultural differences, etc. The performance and perception of a musical piece are communicative acts. Given the right circumstances, they make it possible to come closer to the Other and get to know Him/Her.

PL

Tematem artykułu jest poznawanie i upowszechnianie kultury innych narodów i kręgów cywilizacyjnych na przykładzie muzyki poważnej w kontekście bezpieczeństwa kulturowego. Poczucie bezpieczeństwa kulturowego, trudne do osiągnięcia w zmieniającym się świecie, nie jest możliwe bez otwartości na Innego, które z kolei nie może zaistnieć, gdy brak uznania wartości własnej kultury. Wychodząc z tego założenia, autorka analizuje działalność wybranych orkiestr symfonicznych i festiwali muzyki współczesnej w Polsce i za granicą (w Europie i poza nią). Ten wycinek życia kulturalnego pozwala na dostrzeżenie ciekawych zjawisk, związanych z tradycją, przyzwyczajeniami słuchaczy, społecznymi oczekiwaniami wobec instytucji kultury, różnicami międzykulturowymi. Akt wykonania i percepcji utworu muzycznego jest aktem komunikacyjnym, w sprzyjających okolicznościach umożliwiając zbliżenie się do Innego i poznanie go

4

Przeobrażenia tekstowe w pieśniach adwentowych i bożonarodzeniowych zamieszczonych w Śpiewniku kościelnym M.M. Mioduszewskiego (1838) oraz w Śpiewniku kościelnym J. Siedleckiego (2015)

71%

Bodzioch B.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 12

103-112

EN

The comparative research undertaken concerns the repertoire of Advent songs and Christmas carols contained in two selected songbooks. Over the course of almost 200 years many textual changes have been made to the songs. These include changing the order, exchanging many words for others, replacing whole phrases and verses with new wording, and corrections in the number of stanzas. The tendency to modernise old texts and to reduce stanza is particularly noticeable. These processes are not the result of the natural evolution of language, but the result of the intervention of individuals. It is difficult to agree with many of the consequences of these interventions. The scale of transformation of the selected song group and the conclusions can only be more fully determined after a comparative study of the melody and rhythm of the songs.

PL

Podjęte badania komparatystyczne dotyczą repertuaru pieśni adwentowych i kolęd zawartego w dwóch wybranych śpiewnikach. W ciągu niemal 200 lat dokonano w pieśniach wielu zmian tekstowych. Obejmują one zmianę szyku, wymianę wielu słów na inne, zastępowanie nowym brzmieniem całych zwrotów i wersów oraz korekty w liczbie zwrotek. Zauważa się przede wszystkim tendencje do uwspółcześniania tekstów dawnych i redukcję strof. Zachodzące procesy nie są wynikiem naturalnej ewolucji języka, ale rezultatem ingerencji pojedynczych osób. Z wieloma skutkami zaistniałych interwencji trudno się zgodzić. Skalę przeobrażeń wybranej grupy pieśni i wiążące wnioski można będzie w sposób pełniejszy określić dopiero po przeprowadzeniu studiów porównawczych dotyczących melodyki i rytmiki pieśni.

5

Śpiewy religijne w wybranych drukach użytkowych. Idee cecylianizmu a żywa tradycja

63%

Pucia M.

Musica Ecclesiastica

|

2023

|

vol. 18

69-90

PL

Idee cecyliańskie są dziś powszechnie znane. Najważniejszą jest postulat podnoszenia poziomu muzyki liturgicznej. Na gruncie założeń cecyliańskich dostępnych jest sporo publikacji użytkowych, ukazujących ich praktyczną realizację. Nie powstały one jednak w oderwaniu od innych źródeł, z funkcjonowaniem śpiewów religijnych w żywej tradycji Kościoła włącznie. Porównanie źródeł użytkowych i wykonawstwa na przykładzie znanych wątków pieśniowych ukazuje interesujący proces wzajemnego wpływu ludowego śpiewu i ważnych idei, wyrażanych poprzez charakterystyczne sposoby animacji, których odzwierciedleniem są zapisy nutowe w licznie wydawanych śpiewnikach i zbiorach śpiewów kościelnych. Myślą przewodnią jest dostrzeżenie tego procesu oraz bogatej, wielobarwnej spuścizny chrześcijańskiej kultury muzycznej.

EN

Cecilian ideas are widely known today. The most important is the postulate to raise the level of liturgical music. Quite a few useful publications are available based on Cecilian assumptions, showing their practical implementation. However, they were not created in isolation from other sources, including the functioning of religious chants in the Church’s living tradition. A comparison of utilitarian and performance sources, using the example of well-known hymn themes, reveals an interesting process of the mutual influence of folk singing and important ideas, expressed through characteristic modes of animation, reflected in the musical notations in numerous published songbooks and collections of church chants. The main idea is to recognize this process and the rich, multicolored legacy of Christian musical culture.

6

Michał Klubiński, Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej, Kraków 2017 Wydawnictwo Universitas, ss. 476. ISBN 97883-242-3087-7

63%

Ciesielski R.

Muzyka

|

2021

|

vol. 66

|

issue 2

182-188

7

Lisa Jakelski, Making New Music in Cold War Poland. The Warsaw Autumn Festival, 1956–1968, Oakland 2017 (= California Studies in 20th Century Music) University of California Press, ss. 272. ISBN 9780520292543

63%

Bolesławska-Lewandowska B.

Muzyka

|

2018

|

vol. 63

|

issue 2

149-153

8

Pieśń żydowska na estradach koncertowych Pragi czeskiej w dwudziestoleciu międzywojennym

63%

Jaczyński M.

Muzyka

|

2018

|

vol. 63

|

issue 2

27-42

EN

A distinguishing characteristic of the music culture of Prague, which was then one of the leading centres of music culture in Central Europe, was its multiculturalism. The city, and its German-speaking part in particular, was receptive – among other influences – to Jewish culture. As early as in the 1920s, it could be observed that Jewish songs were becoming in vogue in Prague. They were performed in the major concert halls in Prague (Urania, Mozarteum, The Lucerna Palace, the hall of the German theatre, and others) in Hebrew and in Yiddish by local and visiting cantors and professional singers specializing in Jewish repertoire, including many newcomers from the territories of former Russia. In the first part of the article, the author discusses the origins of the popularity of Jewish songs (or, broadly speaking, Jewish music) in the concert venues of Prague during the period between the two world wars (the contributing factors included cantors' concert movement, the rising popularity of research into synagogue music and Jewish folk music, the marketing activities of European music publishers and the stance of Czech press on Jewish music); also, the author identifies the probable sources of the repertoire of Jewish songs performed in Central Europe. In the latter part of the article, the author chronicles the performances of Jewish songs in their synagogue, art and folk versions (performed by both Jewish and non-Jewish artists: cantors, opera and cabaret singers, or reciters) in the Prague venues during the prewar period, listing the performers and, where possible, the compositions. The gathered press materials concerning the reception of those performances have been analyzed as documents of the attitude of the Prague audiences, including non-Jewish listeners (the author uses the term 'non-Jewish' as a loan translation of the German words 'Nichtjuden', 'nichtjüdisch', used by German-speaking circles before the Second World War), to Jewish music and, in broader terms, to the Jewish community. The preliminary search of press materials covered daily newspapers published in Prague during the pre-war period (Prager Presse and Prager Tagblatt) and the then-leading music periodical in the city, Listy Hudební Matice and Tempo.

PL

Charakterystyczną cechą międzywojennej kultury muzycznej Pragi – jednego z czołowych ośrodków kultury muzycznej w ówczesnej Europie Środkowej, była wielokulturowość. Miasto – szczególnie jego część niemieckojęzyczna – było otwarte m.in. na kulturę żydowską. Już we wczesnych latach 20. XX wieku można obserwować nastanie w Pradze mody na pieśń żydowską. Wykonywali ją w czołowych salach koncertowych Pragi (Urania, Mozarteum, Pałac Lucerna, sala niemieckiego teatru i in.) w języku hebrajskim oraz jidysz miejscowi i przyjezdni kantorzy oraz zawodowi śpiewacy specjalizujący się w żydowskim repertuarze, w tym liczni przybysze z terenów byłej Rosji. W pierwszej części artykułu autor nakreśla genezę zjawiska popularności pieśni żydowskiej (szerzej zaś: muzyki żydowskiej) na estradach koncertowych Pragi w okresie międzywojennym (wśród omawianych czynników wymienić można m.in. ruch koncertowy kantorów, zwiększenie popularności badań nad muzyką synagogalną i żydowską muzyką ludową, działalność promocyjną europejskich wydawców muzycznych oraz stanowisko czeskiej prasy wobec muzyki żydowskiej), a ponadto wskazuje prawdopodobne źródła żydowskiego repertuaru pieśniowego wykonywanego w Europie Środkowej. Dalszą część artykułu stanowi kronika prezentacji pieśni żydowskiej, zarówno w jej wersji synagogalnej, artystycznej, jak i ludowej (w postaci występów tak żydowskich, jak i nieżydowskich artystów: kantorów, śpiewaków operowych i kabaretowych, recytatorów) na praskich estradach dwudziestolecia międzywojennego, obejmująca listę wykonawców oraz – w miarę możliwości – wykonywane utwory. Zebrane materiały prasowe dotyczące recepcji tych występów zostały poddane analizie jako dokumenty ilustrujące stosunek praskiej publiczności, także „nieżydowskiej” (termin ten autor wprowadza jako kalkę stosowanego w ośrodkach niemieckojęzycznych przed wojną określenia Nichtjuden, nichtjüdisch) do muzyki żydowskiej i szerzej – żydowskiej społeczności. Kwerenda prasowa objęła międzywojenne dzienniki praskie („Prager Presse” i „Prager Tagblatt”) oraz czołowe muzyczne czasopismo Pragi „Tempo. Hudební Listy”.

9

ULICZNI MUZYCY A FENOMEN MIEJSCA I EGZYSTENCJALNE DOŚWIADCZENIE SYTUACJI GRANICZEJ

63%

Tupieka-Buszmak A.

Ars inter Culturas

|

2017

|

issue 6

37-56

EN

The article focuses on open forms of musical expression. A general characteristic of a street performance is only a starting point for building own identity through music and making contact with environment by means of music. Therefore, the author focuses her article on individual experience of particular people whose narrative refers to the selected theoretical solutions, including the phenomenon of place as quality-oriented geography, sociology, psychology and the extreme situation in an existential dimension.

10

Mecenat muzyczny Habsburgów na jezuickim Śląsku

51%

Jeż T.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 13: Muzykologia

23-43

EN

In the process of dissemination in Europe of the new, early-seventeenth-century Italianate style in music, an important role was played by the House of Habsburg. Its historic and cultural significance was increased by close contacts of the members of this family, ruling in many lands on our continent, with the Society of Jesus, one of the most important religious circles in this period. Long-term relationships between the secular authorities and the spiritual elites of the post-Tridentine era created a kind of social symbiosis of the highest importance for a proper understanding of the early modern culture. This phenomenon can easily be observed in areas of confessional and political confrontation, such as Silesia, which was the subject of both secular and religious reconquest. One of the weapons in this cultural war was the music performed by the students of the Jesuit boarding schools in this region and financed by the foundations established by the Habsburgs: by the successive emperors and their children, who played important political functions in the area. Both sides of this relationship regarded music as a language of social representation and a medium for the reconstructed identity of the local communities on various levels: parishes, cities, duchies, countries, the Empire and the university. The repeated efforts at music patronage, stimulated by the House of Habsburg and undertaken in the Jesuit circles, were not limited to their residences and churches. The new soundscape of this culture quickly gained dominance in the city councils, schools, streets and squares. The music performed in this context was to be first of all very pragmatic and answer the current needs, which was not favourable to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not, however, underestimate its artistic value. The archival records that correspond to the preserved music sources from this environment seem to confirm the above claims.to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not,

PL

W procesie rozpowszechniania w Europie nowego stylu barokowej muzyki włoskiej istotną rolę odegrał mecenat Habsburgów. Jego historyczne i kulturowe znaczenie spotęgowały związki tej rodziny z Towarzystwem Jezusowym. Bliskie relacje między władzą świecką a elitami duchownymi epoki potrydenckiej stworzyły specyficzny rodzaj symbiozy społecznej, która pozwala na lepsze rozumienie kultury nowożytnej. Zjawisko to można obserwować na obszarach intensywnej konfrontacji konfesyjnej i politycznej, np. takich jak Śląsk, który był przedmiotem zarówno świeckiej i religijnej rekonkwisty. Ważnym jej elementem była muzyka wykonywana przez uczniów jezuickich konwiktów, finansowanych przez Habsburgów. Muzyka służyła jako język reprezentacji społecznej i medium rekonstrukcji tożsamości społeczności lokalnych na poziomach: parafii, miast, księstw, państw i całego imperium. Stymulowany przez Habsburgów i jezuitów mecenat muzyczny nie ograniczał się do pałaców i kościołów; dotyczył także muzyki wykonywanej w przestrzeni publicznej. Muzyka służyła więc potrzebom pragmatycznym i reprezentacyjnym; miała też niemałą wartość artystyczną.

11

Wstępne wyniki badań nad rękopisami muzycznymi ze skasowanego opactwa cystersów w Obrze przechowywanymi w Bayerische Staatsbibliothek w Monchium

51%

Mądry A.

Hereditas Monasteriorium

|

2015

|

vol. 7

265-279

EN

Between 5 and 9 October 2015 I conducted preliminary research at the Bayerische Staatsbibliothek in Munich (Musikabteilung). Its purpose was to carry out a more detailed examination of a part of the collection of music items associated with the vocal-instrumental ensemble active in the 18th century at the Cistercian Abbey of Obra, items currently kept in Munich. Over the course of five days I carried out an in-depth analysis of 26 musical manuscripts. The Obra collection encompasses 181 manuscripts, including 16 sets (between two and six compositions in one manuscript). They originated mostly in the 18th century. The choice of manuscripts from the collection was inspired by my previous research into music items from Wielkopolska, and a desire to confirm, explain or revise some my research hypotheses. We know that the Obra manuscripts currently kept in Munich are not the complete collection the Obra ensemble used. The question is explained in the article. The analysed manuscripts can be divided into three groups: – Wojciech Dankowski’s autographs: Mus.ms. 5025, 5027, 5030, 5096, 5121; – compositions by other authors for whom Dankowski acted as a scribe: Mus.ms. 5017, 5063, 5066, 5083, 5084,5110, 5417; – other compositions: Mus.ms. 4996a, 5060, 5061, 5070, 5090, 5094, 5098, 5102, 5122-1, 5122-2, 5139, 6594,6596, 6597. The analysis of the selected manuscripts clearly demonstrates that there is a need for further research. The Obra collection should be examined in detail as a whole and compared with other music collections from Wielkopolska, especially with the one from Grodzisk Wielkopolski frequently mentioned in the article. The collection should also be digitised to make it accessible to scholars. My analysis of the 26 manuscripts has shown unequivocally that the musical manuscripts from Obra are an important part of the musical culture of 18thcentury Polish-Lithuanian Commonwealth and must be returned to it as quickly as possible through research.

12

"Communiones" mszalne dawniej i dziś

51%

Towarek P.

Studia Elbląskie

|

2020

|

vol. 21

131-153

EN

This article presents an outline of the history of shaping communio chants (one of the Proprium Missae chants for Communion): from Christian antiquity (Cyril of Jerusalem, John Chrysostom, Apostolic Constitutions), through the Middle Ages (Ordo Romanus Primus), the post-Tridentine period (Communiones totius anni by Mikołaj Zieleński), to the reform of the Second Vatican Council, to which we owe the collection of antiphonae ad communionem (Graduale romanum, Graduale Simplex, Missale romanum, Ordo Cantus Missae) in liturgical books, and indirectly also contemporary chants and songs intended for the communionprocession.

PL

Artykuł niniejszy ukazuje zarys dziejów kształtowania się śpiewu communio (jeden ze śpiewów Proprium Missae przeznaczony na Komunię): od starożytności chrześcijańskiej (Cyryl Jerozolimski, Jan Chryzostom, Konstytucje Apostolskie), poprzez epokę średniowiecza (Ordo Romanus Primus), okres potrydencki (Communiones totius anni Mikołaja Zieleńskiego), aż po reformę Soboru Watykańskiego II, której zawdzięczamy kolekcję znajdujących się w księgach liturgicznych antiphonae ad communionem (Graduale romanum, Graduale Simplex, Missale romanum, Ordo Cantus Missae), a pośrednio również współczesnych śpiewów i pieśni, przeznaczonych na procesję komunijną.

13

„Polsko-rosyjskie spotkania w przestrzeni kultury muzycznej: XIX wiek i początek XX stulecia. Studia, szkice i materiały”, red. Renata Suchowiejko, Kraków: Wydawnictwo księgarnia Akademicka, 2022, ss. 829. ISBN 978-83-8138-667-8 (druk), ISBN 978-83-8138-668-5 (PDF)

51%

Literska B.

Muzyka

|

2022

|

vol. 67

|

issue 3

173-177

Refine search results

Metal Music Studies w Polsce... Obszary, perspektywy i wyzwania badawcze

Polychoral music trends in Poland in the 17th century

Kanon wykonawczy muzyki poważnej jako przestrzeń spotkania Innego

Przeobrażenia tekstowe w pieśniach adwentowych i bożonarodzeniowych zamieszczonych w Śpiewniku kościelnym M.M. Mioduszewskiego (1838) oraz w Śpiewniku kościelnym J. Siedleckiego (2015)

Śpiewy religijne w wybranych drukach użytkowych. Idee cecylianizmu a żywa tradycja

Michał Klubiński, Bohdan Wodiczko. Dyrygent wobec nowoczesnej kultury muzycznej, Kraków 2017 Wydawnictwo Universitas, ss. 476. ISBN 97883-242-3087-7

Lisa Jakelski, Making New Music in Cold War Poland. The Warsaw Autumn Festival, 1956–1968, Oakland 2017 (= California Studies in 20th Century Music) University of California Press, ss. 272. ISBN 9780520292543

Pieśń żydowska na estradach koncertowych Pragi czeskiej w dwudziestoleciu międzywojennym

ULICZNI MUZYCY A FENOMEN MIEJSCA I EGZYSTENCJALNE DOŚWIADCZENIE SYTUACJI GRANICZEJ

Mecenat muzyczny Habsburgów na jezuickim Śląsku

Wstępne wyniki badań nad rękopisami muzycznymi ze skasowanego opactwa cystersów w Obrze przechowywanymi w Bayerische Staatsbibliothek w Monchium

"Communiones" mszalne dawniej i dziś

„Polsko-rosyjskie spotkania w przestrzeni kultury muzycznej: XIX wiek i początek XX stulecia. Studia, szkice i materiały”, red. Renata Suchowiejko, Kraków: Wydawnictwo księgarnia Akademicka, 2022, ss. 829. ISBN 978-83-8138-667-8 (druk), ISBN 978-83-8138-668-5 (PDF)