Search results

1

Crossing Cultural Boundaries in Merchants’ Wills from 14th-Century Cyprus

100%

Coureas N.

Perspektywy Kultury

|

2020

|

vol. 30

|

issue 3

47-62

PL

Kupcy z Europy Zachodniej działający w Famaguście na Cyprze – w tym Genueńczycy, Wenecjanie, Katalończycy, Pizańczycy, Prowansalczycy i przedstawiciele innych narodowości oraz kupcy cypryjscy mający siedzibę w tym portowym mieście – sporządzali u notariuszy genueńskich i weneckich testamenty, z których wiele zachowało się do dzisiaj. Testamenty te stanowią cenne źródło wiedzy o darowiznach i spadkach, które kupcy przepisywali na rzecz członków rodziny i przyjaciół, a także instytucji, zwłaszcza takich jak kościoły, klasztory i zakony żebracze. Ponadto w dokumentach tych znajdziemy zapis kredytów i długów cypryjskich kupców wobec różnych wierzycieli, dekrety wyzwolenia należących do nich niewolników, którzy czasem również otrzymywali spadek, a sporadycznie także listy z wyszczególniem przedmiotów materialnych, takich jak odzież, sztućce lub waluty znajdujące się w ich posiadaniu. Z tego rodzaju informacji możemy wywnioskować, że kupcy utrzymywali stosunki handlowe i osobiste z przedstawicielami innych narodowości lub wyznań chrześcijańskich, posiadali niewolników o różnym pochodzeniu etnicznym i waluty nienależące do królestwa Lusignan na Cyprze, a także przedmioty pochodzące z innych terytoriów. Te zjawiska świadczą o ich mobilności geograficznej i chęci przekraczania granic fizycznych, finansowych oraz kulturowych. Zdarzało się nawet, że kupcy cypryjscy zapisywali sumy pieniężne osobom i Kościołom obrządku niełacińskiego. Moją intencją w tym artykule jest zbadanie oraz ocena znaczenia i użyteczności takich testamentów. Pragnę również w nim zwrócić uwagę, że z treści cypryjskich testamentów możemy się dowiedzieć, jak, dlaczego i do jakiego stopnia kupcy przekraczali granice narodowe, etniczne i religijne zarówno w kontaktach handlowych, jak i osobistych. Ponadto omówione zostaną również ograniczenia zakresu informacji zawartych w tych testamentach oraz przyczyny istnienia tych ograniczeń.

EN

The Western merchants operating in Famagusta, Cyprus-including Genoese, Venetians, Catalans, Pisans, Provençals, other nationalities, and Cypriot merchants based in this port city-drew up wills with Genoese and Venetian notaries, a number of which are extant. These wills impart information on the bequests these merchants made to family members and friends as well as to institutions, particularly churches, monasteries, and mendicant orders. Furthermore, they record the credits and debts of these merchants to various parties, decree the manumission of slaves owned by the merchants-some of whom also received bequests-and on occasion list material objects such as clothing, silverware, or sums of currency in their possession. We can glean from these types of information that merchants had commercial and personal relations with members of nationalities or Christian denominations different to their own, had slaves of various ethnic backgrounds, and had in their possession currencies other than that of the Lusignan kingdom of Cyprus, as well as objects originating from elsewhere. These are phenomena that testify to their geographical mobility and their willingness to cross physical, financial, as well as cultural boundaries. On occasion, they even bequeathed sums of money to individuals and churches of non-Latin rites. In this paper, I intend to examine and assess the importance and utility of such wills, explaining that through their contents one can discover how, why and the extent to which merchants crossed national, ethnic and religious boundaries in both their commercial and their personal dealings. In addition, the limitations of the information such wills offer and the reasons why these limitations exist will also be discussed.

2

Praca w życiu chrześcijanina. Stanowisko św. Jana Chryzostoma

94%

Szczur P.

Verbum Vitae

|

2014

|

vol. 25

171-201

EN

This article is a presentation of St. John Chrysostom’s social teaching on the value of work. This teaching is grounded in the Holy Scriptures. By describing Christ and certain biblical figures (e.g. St. Paul) as people of work, Chrysostom underscores the meaning and value of labor. He does so contrary to the opinion of the wealthy in the Antioch society, who despised both the physical labor and the people performing it. In the teaching of the Archbishop of Constantinople, physical work is a cooperation with God in the effort of transforming the world. It is an element which ennobles a human being, provides him with the means necessary to support his life and enabling him to undertake the works of mercy. St. John also highlights the difficult situation of many peasants, craftsmen and merchants, and in this way he tries to direct the attention of the wealthy to this social problem. It can be deduced from Chrysostom’s writing that the life of slaves, which constituted a large portion of the late antique society, was generally modest and filled with work – especially the most onerous one. In giving instructions to slaves, St. John admonishes them to be submissive to their masters and do their work well. In speaking to the masters, however, he recommended that their relationships with slaves were humanitarian and shaped according to the Gospel. It is noteworthy to see that the element of love of one’s neighbor (philanthropy) and forgiving mercy brought new quality into the social structures of the time, especially between a master and a slave.

3

Spław wiślany w 1662 roku (w świetle rejestru celnego komory nowodworskiej)

94%

Kazusek S.

UR Journal of Humanities and Social Sciences

|

2023

|

issue 4(29)

38-67

PL

W artykule omówiony został spław wiślany w 1662 r. na podstawie jedynego zachowanego rejestru komory celnej na Wiśle z drugiej połowy XVII w. Przedstawiona analiza sezonowości żeglugi wiślanej dowiodła, że znany z literatury spław z tzw. pierwszą wodą nie odgrywał kluczowej roli w handlu. Zależał on istotnie od pory letnich i jesiennych deszczów w żegludze z nurtem rzeki, a także od rytmu potrzeb konsumenckich. Dowiedziono zależności pomiędzy wielkością transportu wodnego a kategorią społeczną uczestnika spławu oraz porą sezonu żeglugowego. Wykazano dominujący udział szlachty w spławie z nurtem Wisły oraz mieszczan w spławie w górę rzeki. Opisano strukturę taboru wodnego, a także preferencje w zakresie jego wykorzystania, w tym także w zależności od pory roku kalendarzowego. Przedstawiono strukturę własności jednostek pływających, zwracając uwagę na dominację szlachty. Podkreślono rolę Warszawy i innych, w tym nadwiślańskich, miast w handlu spławnym. Scharakteryzowano pełną strukturę spławianych towarów, a także środowisko uczestników spławu, dostrzeżono rolę dopływów Wisły w handlu spławnym. Porównując badane zjawisko ze spławem w latach 1605–1651 oraz w 1766 r., dowiedziono wyjątkowego znaczenia handlu wiślanego tuż po potopie szwedzkim.

EN

The article discusses Vistula rafting in 1662 on the basis of the only surviving register of a customs house on the Vistula, dating from the second half of the 17th century. The presented analysis of the seasonality of the Vistula shipping proved that rafting with the so-called first water, as it was known from in literary circles, did not play a key role in trade. Instead, navigation of the river current primarily depended on the summer and autumn rains, as well as on the rhythms of consumer needs. The relationship between the size of water transport and the social category of the rafting participant as well as the time of the shipping season is also highlighted. It is also shown that the majority of the downriver traffic was nobility while the upstream traffic was mainly townspeople. The structure of the water fleet was established, as well as its preferred use, which was also dependant on the season. The ownership structure of the vessels is discussed, paying attention to the dominance of the nobility. The role of Warsaw and other cities, including those on the Vistula River, in nautical trade is discussed. A comprehensive description of the transported goods was presented, as well as the environment of raft occupants, the role of the Vistula tributaries in floating trade was noticed. Comparing rafting in the years 1605-1651 and in 1766, the exceptional significance of the Vistula trade just after the Swedish Deluge was proved.

4

Niemieccy kupcy i czarownica w Krakowie w 1642 r.

94%

Kowalski W.

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

|

2021

|

vol. 64

57-70

EN

On 25 October 1642, Adam Fister, a Cracow merchant, reported to the local justice that the Lübeck tradesman Casper Bekman had recurred to magical practices with the help of the witch he visited at the Spital Garden, behind the city walls, near St Florian’s Gate. Next to the Spital, serving as an almshouse, there was a cemetery with the graves discovered in 1837. They were groundlessly connected with the Polish Brethren, and this false interpretation has its continuation today in the name of Arian St., downtown Cracow. In fact, the hospital and the graveyard belonged to the local Lutheran congregation, and the Cracow merchants whose opinions Fister recalled at the court were its members.

PL

25 października 1642 r. krakowianin Adam Fister zdał relację miejscowemu wójtowi o magicznych rytuałach odprawianych na prośbę lubeckiego kupca Kaspra Bekmana przez czarownicę w ogrodzie szpitalnym za murami miejskimi, nieopodal Bramy Floriańskiej. Wzmiankowany w źródle szpital-przytułek sąsiadował z cmentarzem, którego groby odkryto w 1837 r. Połączono je wtedy bezpodstawnie z braćmi polskimi, a współczesnym świadectwem tej fałszywej tradycji jest ul. Ariańska. Faktycznie szpital i cmentarz należały do miejscowej gminy luterańskiej, jej członkami byli zaś zapewne wymienieni w źródle krakowscy kupcy.

Refine search results

1 Odrodzenie i Reformacja w Polsce

1 Perspektywy Kultury

1 UR Journal of Humanities and Social Sciences

1 Verbum Vitae

1 2023

1 2021

1 2020

1 2014

1 Coureas N.

1 Kazusek S.

1 Kowalski W.

1 Szczur P.

Crossing Cultural Boundaries in Merchants’ Wills from 14th-Century Cyprus

Praca w życiu chrześcijanina. Stanowisko św. Jana Chryzostoma

Spław wiślany w 1662 roku (w świetle rejestru celnego komory nowodworskiej)

Niemieccy kupcy i czarownica w Krakowie w 1642 r.