Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  language system
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Nauczanie kompetencji językowych w układzie zintegrowanym, czyli praktyka w praktyce

100%
Seretny A., Lipińska E.
Postscriptum Polonistyczne
|
2012
|
issue 2(10)
165-176
EN
The cognitive approach in teaching points out clearly to the necessity of integrating language skills in didactic process. Such skills in everyday situations usually appear together: we read in order to write down certain information, we listen to someone’s utterance in order to repeat it to someone else, we write something for someone else to read it etc. Such attitude in teaching imitates a real character of natural communication that combines different types of skills in one multidimensional entity. Methodological materials say nothing or very little on the necessity of integral teaching of the parts of language system that are connected even closer than language skills. No statement can be produced if we do not know the words that this statement should contain and we do not know the rules that must be followed to put these words together. We also need to be able to spell and write down the words correctly in order to make our statement understandable. The article discusses the idea of integrated teaching of the parts of language system along with highlighting its advantages. It is also going to be proved that due to such approach in teaching a learner has numerous and various contacts with language materials, which according to Craik and Lockhart (1971) enhances the process of remembering learnt material.
2
Publication available in full text mode
Content available

Strategie nauki czytania w terapii dzieci z zaburzeniami komunikacji językowej

88%
Bielenda-Mazur E., Orłowska-Popek Z.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
|
2019
|
vol. 26
|
issue 2
27-39
EN
In this article, the authors present the reading difficulties of children with language communication disorders. The authors’ experience in therapy allows them to determine the most important difficulties characteristic of people with particular disorders (SLI, dyslexia, autism, Asperger’s syndrome and deafness) and to propose a strategy for therapy.
3
Publication available in full text mode
Content available

Symultaniczno-Sekwencyjna Nauka Czytania® na wczesnym etapie edukacyjnym w kontekście roli umiejętności czytania w rozwoju człowieka

88%
Orłowska-Popek Z., Bielenda-Mazur E.
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
|
2019
|
vol. 26
|
issue 2
163-173
EN
In this article, the authors present a reading technique addressed to pre-school and earlyschool children in the context of the role of reading skills in human development. The authors of the paper describe the technique of teaching reading and the neurobiological basis of this technique, dedicated to children with and without developmental disorders.
4
Publication available in full text mode
Content available

Сибирь (Syberia) w świetle danych systemowych języka rosyjskiego

63%
Starzyńska A.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2016
|
vol. 28
EN
Сибирь belongs to concepts whose position in the Russian lexis, and so in the Russian worldview, is special. As proposed by Jerzy Bartmiński, the study reconstructs the image of Сибирь on the basis of the Russian language system (more precisely, on the basis of dictionaries) and with the use of the cognitive definition. Discussed is the etymology of Сибирь, the lexeme’s synonyms, opposites, semantic and word-formational derivatives. The analysis is complemented with a survey of fixed expressions and collocations. Thus, the cognitive definition is proposed, consisting of thirty defining features organised into the following facets: category, part, opposition, location, size, appearance, conditions of living, function, feelings, attitudes to Siberia, the region’s inhabitants. In various contexts of the usage of Сибирь (and its derivatives) the most conspicuous is the negative valuation of Siberia as a place of exile, harsh climate, and unwelcoming living conditions.
PL
Сибир należy do tej grupy pojęć, które zajmują szczególne miejsce w leksyce języka rosyjskiego, zatem i w rosyjskim myśleniu o świecie. W artykule zrekonstruowano wyobrażenie Сибири na podstawie danych systemowych języka rosyjskiego (za źródło których posłużyły opracowania leksykograficzne), przy wykorzystaniu metody definicji kognitywnej, zgodnie z postulatami Jerzego Bartmińskiego. Zaprezentowano kwestię etymologii nazwy Сибирь, definicje, synonimy, opposita, derywaty: semantyczne i słowotwórcze. Analizę dopełnia przegląd utartych zestawień, wyrażeń i zwrotów frazeologicznych. Na podstawie danych systemowych zbudowano definicję kognitywną pojęcia, którą współtworzy 30 cech definicyjnych, uporządkowanych w następujące fasety: kategoria, część czego, opozycja, lokalizacja, cechy niezwiązane z wyglądem, rozmiar, cechy związane z wyglądem, lokalizator, warunki bytowe, funkcja, odczucia i uczucia ludzi wobec Syberii, mieszkańcy.W różnych kontekstach językowego użycia wyrazu Сибирь (i jego derywatów) najbardziej wyraźnie ujawnia się negatywne wartościowanie Syberii, które w sposób bezpośredni wyrażają jej charakterystyki związane z miejscem odbywania kary, także ze specyficznymi warunkami klimatycznymi oraz trudnymi warunkami bytowymi, jakie w niej panują.
5
Publication available in full text mode
Content available

Nie taki motyl straszny, jak go malują – kulturowy obraz g/Głuchego

63%
Waląg E.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
|
2016
|
issue 8(1) "Rozwiązania antydyskryminacyjne w edukacji formalnej"
78-92
PL
Jednym z podstawowych celów współczesnej edukacji powinno być przełamanie konwencji związanej z wymazywaniem ze społecznej pamięci osób słabosłyszących czy g/Głuchych. Brak zbiorowej świadomości wiąże się często z niedostrzeganiem osób z uszkodzonym słuchem, które są praktycznie niewidoczne na poziomie publicznym. Stereotypizujące określenia, wtłaczanie g/Głuchych w sztucznie wytworzony system językowy mogą zostać wstrzymane poprzez zmiany w nauczaniu oraz budowanie wrażliwości na Drugiego. Czynnikiem wspierającym takie działania może stać się propagowanie wspólnoty doświadczeń osób słyszących, słabosłyszących i niesłyszących.
EN
One of the basic aims of contemporary education should be to break a convention connected with erasing deaf or hard of hearing people from social memory. The lack of collective consciousness is often linked with not noticing people with hearing defects, who are practically invisible on a public level. Stereotyping terms, squeezing deaf people into artificial language system may be stopped by the changes in teaching and building the sensitivity to The Other, at the same time. The factor that supports such activities may become the propagation of a community of hearing, hard of hearing and deaf people’s experiences.
6
Content available remote

Ударение как полифункциональный системный элемент русского языка (на материале глагольных форм)

51%
Woch J.
Annales Neophilologiarum
|
2014
|
issue 8
219-230
EN
The aim of this paper is to emphasise the multifunctional character of the word stress in Russian language system. Being a suprasegmental unit of language it is interconnected with other subsystems of language. Russian word stress may be the only semantic differentiator of homonyms, binds words belonging to the same derivational type and indicates the grammatical meaning of the words.
PL
Celem niniejszego artykułu jest podkreślenie wielofunkcyjnego charakteru akcentu wyrazowego w systemie języka rosyjskiego. Ze względu na swój ruchomy charakter oraz supersegmentowość, akcent wyrazowy w języku rosyjskim jest ściśle związany z innymi podsystemami języka. Akcent może nie tylko samodzielnie rozróżniać znaczenia homonimów, ale wiąże słowa należące do tego samego typu słowotwórczego oraz wskazuje na znaczenia gramatyczne wyrazów.
RU
В данной статье ударение рассматривается как полифункциональный элемент языковой системы. Ударение, будучи суперсегментной единицей языка, взаимосвязанной с другими подсистемами языка, выполняет в русском языке ряд функций. Благодаря своей разноместности, ударение может быть единственным смысловым различителем омонимов в процессе высказывания, связывать слова, принадлежащие к одному словообразовательному типу, и указывать на грамматическое значение лексем.
7
Publication available in full text mode
Content available

Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018)

51%
Dubisz S.
Poradnik Językowy
|
2022
|
vol. 799
|
issue 10
11-26
EN
The latest history of the Polish language (1918–2018) consists of four phases (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, after 1990). In the area of extra-linguistic phenomena and sociolinguistic trends, the Polish language has evolved from the status of an elite language to a democratised code and from the double division of communication varieties (common language : dialects) to the triple division (common language : folk dialects : mixed codes). In the area of intra-linguistic phenomena, the trends of economisation and completion of linguistic devices dominated throughout the history, while preserving the uniform dynamics of other trends (unification, repartition, nobilitation). These processes and specific language changes have affected all structural layers of the Polish language system in a proportional manner, which proves the effectiveness of optimisation processes.
PL
Najnowsze dzieje języka polskiego (1918–2018) przebiegały w czterech fazach (1918–1939, 1939–1945, 1945–1990, po 1990). W sferze zjawisk zewnętrznojęzykowych i tendencji socjolingwistycznych polszczyzna ewoluowała od statusu języka elitarnego do kodu zdemokratyzowanego oraz od dwudzielnego podziału odmian komunikacyjnych (język ogólny : dialekty) do podziału trójdzielnego (język ogólny : dialekty ludowe : kody mieszane). W sferze zjawisk wewnętrznojęzykowych dominowały tendencje do ekonomizacji i do kompletacji środków językowych w całym przebiegu dziejów przy zachowaniu równomiernej dynamiki pozostałych tendencji (unifikacja, repartycja, nobilitacja). Procesy te i szczegółowe zmiany językowe w sposób proporcjonalny objęły wszystkie warstwy strukturalne systemu polszczyzny, co świadczy o efektywności procesów optymalizacyjnych.
8
Publication available in full text mode
Content available

Was kann moderne Linguistik für die Fremdsprachendidaktik leisten? Ausgewählte Aspekte

45%
Szeluga A.
Forum Filologiczne Ateneum
|
2019
|
vol. 7
|
issue 1
213-226
DE
Im Artikel werden die wichtigsten Relationen zwischen der Fremdsprachendidaktik und der Linguistik, insbesondere der angewandten Linguistik behandelt. Linguistische Theorien und Modelle waren oft theoretische Grundlagen des Fremdsprachenunterrichts, was in einzelnen Methoden und Lerntechniken sichtbar wurde (vom Strukturalismus, über generative Grammatik, kommunikativ-pragmatische Wende der 60-er und 70-er Jahre, kognitive Linguistik bis zur anthropozentrischen Theorie der Sprachen von F. Grucza). In dieser Perspektive werden ausgewählte Möglichkeiten dargestellt, wie moderne linguistische Theorien vor allem die Effektivität des Fremdsprachenunterrichts verbessern können.
EN
The article deals with the most important relations between Foreign Language Didactics and the main theoretical models in modern linguistics, especially the Applied Linguistics of second- and foreign-language teaching. Theories and models of modern linguistics have often laid the theoretical foundations of foreign language teaching, as we can observe in the individual methods and learning techniques (from structuralism to generative grammar, communicativepragmatic turn of the 60s and 70s, cognitive linguistics and to F. Grucza's anthropocentric theory of languages). In this perspective, the purpose of this article is to raise and discuss the question of how modern linguistic theories can improve the effectiveness of language teaching.
9
Publication available in full text mode
Content available

The linguistic view of East and West in contemporary Polish

45%
Mirocha P.
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
|
2020
|
vol. 32
EN
The cultural concepts of Wschód (East) and Zachód (West) are products of contemporary, modern Polish languaculture, one that significantly shapes contemporary social and political discourses. A reconstruction of the cognitive definitions of these concepts, along with their profiles, can thus lead to a better understanding of the two kinds of discourse.In accordance with the principles of the cognitive definition, couched within the framework of the Lublin Ethnolinguistic School, the analysis is based on data from dictionaries, texts, and questionnaires. Four major dictionaries of Polish have been surveyed, as well as questionnaires conducted for the 1990 and 2000 editions of the Axiological Lexicon, along with a random selection of texts from the National Corpus of Polish, from internet editions of the press, from belles-lettres, and essays.After a detailed analysis of the systemic data, facet-based cognitive definitions of the two cultural concepts are constructed. For the concept of Wschód (East), the facets include location, economy, reasons for going East and returning, the role of East for Poland, the characteristics of its inhabitants and of the East as space. In the case of Zachód (West), instead of inhabitants and space, the relevant facet is that of values. The last part of the article prosents the profiles of these concepts, which correlate with ideological orientations in the press and in politics: the liberal profile (the West is good, it is associated with personal freedom, human rights, democracy and the rule of law; the East is negative, it ignores the rule of law and standards of liberal democracy); the right-wing profile (the East is evaluated similarly to the liberal profile, whereas the West is portrayed as Poland’s “moral debtor”); the Catholic-national profile (the East is a threat, the West is characterised by materialism and a degradation of values); the everyday-living profile (the West is wealthy, the East is poor).
PL
Pojęcia Wschodu i Zachodu stanowią wytwór nowożytnej i nowoczesnej polskiej lingwokultury, który w istotny sposób kształtuje dyskursy o sprawach społecznych i politycznych. Rekonstrukcja definicji kognitywnych tytułowych pojęć wraz z uwzględnieniem profilowania może zatem przyczynić się do lepszego zrozumienia wymienionych dyskursów.Zgodnie z założeniami definicji kognitywnej w ujęciu tzw. lubelskiej szkoły etnolingwistycznej, przedmiotem analiz są dane słownikowe, ankietowe oraz tekstowe. Analizie zostały poddane definicje czerpane z czterech najistotniejszych współczesnych słowników polszczyzny, ankiety przeprowadzane na potrzeby Słownika aksjologicznego w 1990 i 2000 oraz losowa próba tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego i konteksty z internetowych wydań prasy, z literatury pięknej i eseistyki.Po przeprowadzeniu szczegółowej analizy danych systemowych z osobna rekonstruowane są fasetowe definicje kognitywne omawianych pojęć. Dla konceptu Wschód swoiste są takie fasety, jak jego położenie, charakterystyka ekonomiczna, przyczyny wyjazdu na Wschód oraz opuszczania tegoż, jego rola dla Polski, cechy jego mieszkańców i przestrzeni. W odniesieniu do Zachodu miejsce cech mieszkańców i przestrzeni zajęły wyznawane wartości. W ostatniej części tekstu odtworzone zostały profile badanych pojęć, korelujące z orientacjami ideologicznymi w prasie i polityce: profil liberalny (pozytywnie wartościujący Zachód, utożsamiany z wolnościami jednostki, prawami człowieka, demokracją i rządami prawa, negatywnie oceniający Wschód, któremu przypisuje ignorowanie praworządności i standardów demokracji liberalnej), prawicowy (podobnie oceniający Wschód, zaś Zachód przedstawiający jako „moralnego dłużnika” Polski), katolickonarodowy (negatywnie nastawiony do Wschodu, postrzeganego jako zagrożenie, oraz Zachodu, któremu przypisuje materializm i upadek wartości), a także profil bytowy (utożsamiający Zachód z zamożnością, a Wschód z ubóstwem).
10
Publication available in full text mode
Content available

O roli kodu kulturowego i jego komponentów w procesie konstytuowania znaczenia w języku obcym

38%
Szeluga A.
Forum Filologiczne Ateneum
|
2020
|
vol. 8
|
issue 2
57-71
EN
The article analyses the notion of the so-called cultural code, understood as a complex interweaving of culturally and socially conditioned elements, through the prism of which we give (most often unconsciously) things and phenomena their particular meanings. The native language user acquires this code in the process of upbringing and socialisation in the society and during acquisition of the first language. However, the process of mastering a foreign language is subject to far greater constraints. Hence, the main problem addressed in the text is the issue of ‘learnability’ of the cultural code, which is specific for each language. Although the foreign-language specific elements have a negative impact on the processes of understanding and expressing the intended meanings in the foreign language, they can at the same time positively shape the awareness of native culture as well as the bi-cultural relations between the native and the foreign culture.
PL
W artykule podjęto analizę pojęcia tzw. kodu kulturowego, rozumianego jako splot kulturowych i społecznie uwarunkowanych elementów, przez pryzmat których nadajemy (najczęściej nieświadomie) rzeczom i zjawiskom określone znaczenia. Użytkownik języka ojczystego nabywa tenże kod w procesie wychowania i socjalizacji w społeczeństwie, a także naturalnej akwizycji języka pierwszego. Proces opanowania języka obcego podlega jednak dalece większym ograniczeniom, stąd też centralnym problemem tekstu jest zagadnienie ‘wyuczalności’ kodu kulturowego w języku obcym. Mimo, że elementy obcojęzycznego kodu kulturowego wpływają negatywnie na procesy rozumienia i tworzenia znaczeń w języku obcym, mogą zarazem pozytywnie kształtować świadomość kultury ojczystej oraz relacje bikulturowe pomiędzy nią a kulturą obcą.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.