Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 6

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  language unit
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

O granicach jednostek języka. Jeszcze o klasie otwartej na przykładzie polskich jednostek z elementem ani

100%
Kisiel A., Stępień M.
Linguistica Copernicana
|
2016
|
issue 13
87-105
EN
The article concerns the basic linguistic notion of "a language unit", in particular the term: "open class" that is essential in the structuralist theory of language units. The authors present possible misinterpretations of this term and their consequences for delimitating language units. A more detailed analysis is devoted to expressions ani (+preposition) + noun and ani + verb. The authors justify the thesis on semantic and functional homogeneity of ani in the expressions of both types. By doing so, they set against the lexicographic tradition of noting multiple idiomatic expressions consisting of the sequence ani.
2
Content available remote

Uwagi na temat normy językowej z perspektywy metodologii strukturalnej

63%
Gębka-Wolak M.
Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego
|
2017
|
vol. 73
19-28
PL
Zadaniem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jak w świetle współczesnych interpretacji myśli Ferdynanda de Saussure’a patrzeć na problematykę normatywności w języku. W pierwszej części tekstu norma językowa jest ujmowana z perspektywy triady lingwistycznej langage – langue – parole. Normatywność jest tu przedstawiana jako immanentna właściwość danego kodu. To systemy konwencji (m.in. gramatyczne, semantyczne, pragmatyczne), na których opiera się język naturalny i które warunkują jego funkcjonowanie w sferze komunikacji międzyludzkiej. W drugiej części artykułu normatywność jest rozpatrywana w aspekcie badań lingwistycznych. W tym ujęciu norma jest postrzegana w opozycji do dewiacyjności. Opozycję normatywność – dewiacyjność wykorzystuje się z kolei do uzyskania wiedzy wyraźnej o języku. Stanowi element procedury delimitacji jednostek języka oraz ich adekwatnego opisu.
EN
The purpose of this paper is to investigate the way linguistic normativity may be approached, using contemporary interpretations of Ferdinand de Saussure’s writings. The first part of the article presents language norm from the perspective of the linguistic triad of langage – langue – parole. Normativity is perceived here as an inherent feature of each linguistic code. It is a system of conventional rules (concerning grammar, semantics, pragmatics, etc.) which are the basics for a natural language, conditioning its functioning in human communication. The second part of the article presents normativity in the context of linguistic research. In this approach, the norm is perceived in opposition to deviation. The normativity vs. deviation opposition is used, in turn, to gain explicit knowledge about language. It is part of a larger procedure of defining and describing linguistic units.
3

Co tu zaszło? O cechach semantycznych czasownika zajść

63%
Zemlanaja N.
Język Polski
|
2021
|
vol. 101
|
issue 1
22-30
XX
Artykuł przedstawia analizę składniowo-semantyczną jednostki języka zaszło coś, która jest bliskoznaczna wobec zdarzyło się [coś], wydarzyło się [coś]. W trakcie badań wykorzystano metodę stawiania hipotez i ich weryfikacji za pomocą testów sprzecznościowych i testu substytucji, przeprowadzono analizę typowej sytuacji, do której nazwania używamy danego wyrażenia, a także zbadano negatywny materiał językowy. Jednostkę języka zaszło coś odróżniono od innej, formalnie do niej podobnej – zaszło/zachodzi [coś]. Odnotowano różnice formalno-gramatyczne między nimi, a także zaproponowano projekt eksplikacji znaczenia jednostki będącej przedmiotem analizy.
EN
The article presents a syntactic-semantic analysis of the language unit zaszło coś (‘something happened’), which is synonymous with zdarzyło się [coś], wydarzyło się [coś]. During the research the author employed the method of formulating hypotheses and verifying them using contradiction tests, substitution tests, an analysis of a typical situation which would be referred to with the given expression, and an analysis of nega-tive language material. The language unit zaszło coś was differentiated from another, formally similar to it – zaszło/zachodzi [coś]. Formal and grammatical differences between them were noted, and a project of the meaning explication of the analyzed language unit was proposed.
4

O cechach semantycznych jednostki języka wydarzyło się [coś]

63%
Zemlanaja N.
Prace Językoznawcze
|
2021
|
vol. XXIII/4
263–272
PL
Artykuł jest poświęcony analizie semantycznej jednostki języka wydarzyło się [coś]. Istniejące definicje słownikowe danego wyrażenia z wielu powodów są niezadowalające, co uzasadnia podjęte badania. Analizę semantyczną oparto na kilku właściwych dla niej metodach: obserwacji kontekstów użycia jednostki wydarzyło się [coś], wysuwaniu hipotez o składnikach jej treści oraz weryfikacji danych hipotez za pomocą testów sprzecznościowych. W procesie badań przeprowadzono dekompozycję złożonego znaczenia jednostki na prostsze składniki semantyczne. Jednym z nich jest komponent sformułowany w sposób następujący: ‘p (to, co się stało) jest takie, że x jest nieobojętny wobec p’. Dany składnik znaczenia odróżnia analizowaną jednostkę od innych, bliskoznacznych, a także reguluje jej użycie w języku, m.in. warunkuje pojawianie się indywidualnych, wysoce subiektywnych ocen stanu rzeczy p w jej najbliższym kontekście.
EN
The article is devoted to semantic analysis of a language unit wydarzyło się [coś] ([something] happened). Dictionary definitions of this expression are unsatisfactory for many reasons, which justifies undertaking such research. Semantic analysis was based on several methods specific to it: scrutinising contexts of usage of the selected language unit wydarzyło się [coś], formulating hypotheses about the components of its meaning and verifying these hypotheses using contradiction tests. In the research process, complex meaning of the language unit was decomposed into simpler semantic components. One of them was formulated in the following way: ‘p (something that happened) is such that x is not indifferent to p.’ This component of meaning distinguishes the analysed unit from other synonymous units and regulates its usage in language as well, i.a. it conditions the emergence of individual, highly subjective judgements of the state of affairs p in its immediate context.
5
Publication available in full text mode
Content available

O tym, co nam się przydarza i jaki mamy na to wpływ. Analiza składniowo-semantyczna czasownika przydarzyć się

63%
Zemlanaja N.
Język Polski
|
2023
|
vol. 103
|
issue 4
22-35
PL
Artykuł jest poświęcony analizie składniowo-semantycznej czasownika przydarzyć się. Na początku poddano obserwacji konteksty użycia tytułowego czasownika oraz układy proporcjonalne, w których skład on wchodzi. Następnie, po wyodrębnieniu właściwej jednostki języka konstytuowanej przez dany czasownik, przebadany został negatywny materiał językowy, w tym zdania testowe zawierające sprzeczność. Operacja kontrastowania eliminacyjnego z kolei pozwoliła odsłonić wzajemne uporządkowanie składników tematycznych i rematycznych w rozpatrywanych zdaniach. Wymienione procedury badawcze umożliwiły rekonstrukcję struktury semantycznej czasownika przydarzyć się. Wyniki analizy przedstawiono w formie eksplikacji jego znaczenia.
EN
The article is devoted to the syntactic-semantic analysis of the verb przydarzyć się ‘to happen’. In the beginning, the contexts of use of the verb, as well as the proportional patterns in which it can be included were scrutinised. Then, after extracting the relevant language unit constituted by the verb, negative linguistic material, including test sentences containing a contradiction, was analysed. The elimination contrast test, in turn, revealed the mutual arrangement of the thematic and rhematic elements in the sentences under consideration. The aforementioned research procedures made it possible to reconstruct the semantic structure of the verb przydarzyć się. The results of the analysis are presented in the form of an explication of its meaning.
6
Publication available in full text mode
Content available

Ruina, ruiny, rujnować. Delimitacja jednostek i charakterystyka pojęć

51%
Kruk D.
Poradnik Językowy
|
2023
|
vol. 807
|
issue 8
18-32
EN
 The aim of this article is the delimitation and semantic analysis of language units represented in the contemporary Polish language by the forms ruina (a ruin), ruiny (ruins), rujnować (to ruin). The text is situated in the steam of structuralist linguistics, and more specifically in reduction semantics. The outcome of the conducted analysis is the identification of both verbal units in the form of [ktoś] zrujnował [kogoś], [ktoś] zrujnował się na [coś], [ktoś] zrujnował [coś], [ktoś] obrócił [coś] w ruinę and nominal units in the form of ruiny [czegoś], as well as three expressions associated with the form ruina, namely the specific noun ruina and the abstract nouns ruina [kogoś] and ruina [czegoś]. The author describes the semantic propertied of the distinguished lexemes and formulates an explication of the notions assigned to them.
PL
Celem artykułu jest delimitacja i analiza semantyczna jednostek języka reprezentowanych we współczesnej polszczyźnie przez kształty ruina, ruiny, rujnować. Tekst sytuuje się w nurcie językoznawstwa strukturalistycznego, a dokładnie w obrębie semantyki redukcyjnej. Rezultatem przeprowadzonej analizy jest wyodrębnienie jednostek zarówno czasownikowych o kształcie [ktośi] zrujnował [kogośj], [ktośi] zrujnował się na [cośj], [ktośi] zrujnował [cośj], [ktośi] obrócił [cośj] w ruinę, jak i rzeczownikowych o kształcie ruiny [czegośi], a także  trzech wyrażeń związanych z postacią ruina, a mianowicie rzeczownik konkretny – ruina oraz rzeczowniki abstrakcyjne - ruina [kogośj] i ruina [czegośj] Autorka opisuje właściwości semantyczne wyróżnionych leksemów oraz formułuje eksplikacje pojęć do nich przyporządkowanych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.