Search results

1

The principle of non-retroactivity of the law in the Romanian civil code

100%

Duminică R.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2020

|

issue 1(26)

61-70

EN

The principle of non-retroactivity of the civil law has its fundament in ensuring the security of the civil circuit and in its compliance with the rights and legitimate interests of the subjects of law. After 1991, the Romanian legislator has chosen to constitutionalize the non-retroactivity of the law, stating a single exception, namely that of the criminal or administrative law more favourable. Therefore, the principle has acquired a mandatory feature, both for the legislator, for the law enforcement organs, as well as for other participants in the judicial circuit. In its turn, the Romanian Civil Code of 2011, by preserving the tradition of the Civil Code of 1864, expressly states the non-retroactivity of the civil law. Thus, the non-retroactivity is configured as a guarantee of the stability of the state of law, of the constitutionality, an essential guarantee of the constitutional rights and, especially, of the personal freedoms and safety.

2

Problems of the Implementation of the Principles of Legitimate Expectations, Legal Certainty and Legal Safety in the Sphere of Higher Education

100%

Pranevičienė B., Ruibytė L.

Baltic Journal of Law & Politics

|

2009

|

vol. 2

|

issue 2

56-73

EN

The article addresses conceptions of legitimate expectations, legal certainty and principles of legal safety, as well as the relationship between them and the reform of higher education in Lithuania. The article inquires into the approaches of Lithuanian students to higher education reform. One of the main reasons for the reform of higher education in Lithuania is that the state has limited possibilities to fund all those interested in university education. Under the Lithuanian Constitution, "Higher education shall be accessible to everyone according to his individual abilities. Citizens who are good at their studies shall be guaranteed education at State schools of higher education free of charge." The guarantee of the studies free of charge should be based on state and public interest - e.g. the need for specialists in different spheres.This paper focuses on the aspects of reform connected with the constitutionally guaranteed right to a free of charge higher education for the students that show good achievement results and also to the aspect of the fixing of fees for students not funded by the government. The results of the survey show that the majority of respondents did not understand the aims of the reforms conducted by politicians, which makes it difficult to feel secure about the future of Lithuanian high schools. The conclusions offered here are that the reforms enacted in Lithuanian higher education, in particular in connection with tuition, are only partially linked to the principles of legitimate expectations, legal safety and legal certainty. The fact that the Law of Higher Education and Studies, as initiated during the reform, is applied only for new entrants to the colleges and universities is assessed according to the principle lex retro non agit, but the fact that there were no concrete objectives to the reform, which itself was followed by changes in legal regulation, made students feel a lack of legal safety and legal certainty.

3

General principles of law and taxation

100%

Lasiński-Sulecki K., Morawski W., Prejs E.

Review of European and Comparative Law

|

2022

|

vol. 48

|

issue 1

85-101

EN

Although the general principles of law at first sight do not bring about numerous associations with the sphere of taxation where the processes of compliance with legal rules or applying them must end with a precise numerical result, both the relevance and the significance of these principles in the sphere of tax law are more and more noticeable. The principle of proportionality has been invoked in probably every second VAT judgment of the Court of Justice for years. The principle of legal certainty has made its way to the case law of the said court as well as the Constitutional Tribunal in Poland. The importance of other principles is definitely on the rise.

4

Commitment Decisions under the Polish Competition Act – Enforcement Practice and Future Perspectives

100%

Kozieł T.

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

|

2010

|

vol. 3(3)

71-91

EN

The aim of this paper is to provide an analysis of the commitments procedure under the Polish competition law, including both legal and economic perspective. The outcome of this research is supposed to help in estimation whether novel negotiated instruments may be successfully employed in the field of antitrust enforcement. Hence, the paper first introduces the legal background of the commitments decisions, with focus on the specific features of the procedure. Being a tool of antitrust enforcement, commitment decisions should contribute to its goals. Therefore, the paper identifies such objectives drawing on the economic literature. It is in the light of these criteria that the decision practice of the Polish competition authority, still in the stage of development, is subsequently evaluated. This assessment reveals circumstances, under which the competition authority is particularly apt to engage into commitments procedure. It allows also for a conclusion that the application of this negotiated instrument is in principle commensurate with the exigencies following from economic theory.

FR

Le but de cet article est de présenter une analyse de la procédure d’engagements en droit polonais de la concurrence, d’un point de vue juridique et économique. Le résultat de cette recherche permettra d’estimer l’efficacité de ces nouvelles procédures négociées dans le domaine du droit de la concurrence. Ainsi, l’article introduit le cadre juridique de la procédured’engagements en Pologne, en se focalisant sur les éléments spécifiques d’un tel mécanisme. Instrument de mise en œuvre du droit de la concurrence, la procédure d’engagements devrait contribuer à accomplir les buts de cette politique. Par conséquent, l’article essaie d’identifier de tels objectifs, en s’appuyant sur la littérature économique. La pratique décisionnelle de l’autorité de la concurrence polonaise est par la suite analysée à la lumière de ces critères, tout en gardant à l’esprit qu’elle n’en est qu’à ses prémisses. Cette analyse revèle les circonstances dans lesquelles l’autorité de la concurrence est particulièrement susceptible de mettre en œuvre une procédure d’engagements. Elle nous permet aussi de constater que l’application des procédures négociées en Pologne est, en principe, conforme aux exigences relevant de la théorie économique. Néanmoins, quelques suggestions visant à l’amélioration de la procédure d’engagements sont proposées, au cas où cela soit nécessaire.

5

Multilingualism, Divergent Authentic Versions of a Legal Rule and Legitimate Expectations Of Individuals

88%

Mańko R.

Studies in Logic, Grammar and Rhetoric

|

2016

|

vol. 45

|

issue 1

141-159

EN

The paper argues that the multilingualism of the EU legal order should be viewed from the point of view of the right of individuals to acquaint themselves with the their rights and duties under EU law in the official language of their Member State. In case of discrepancies of equally authentic versions, individuals should have the possibility to rely on an ‘authentic version’ defence, especially in tax, customs and criminal law relationships.

6

The Resurrection of the Comfort Letter: Back to the Future?

88%

Ünekbaş S.

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

|

2022

|

vol. 15

|

issue 25

37-61

FR

Les chocs économiques induits par la pandémie ont amené la Commission européenne et les autorités nationales de la concurrence à adopter des lettres dites de confort pour fournir des orientations, des assurances et une sécurité juridique aux entreprises afin de contribuer à atténuer les effets néfastes de la crise. S’il est vrai que les temps désespérés appellent des mesures désespérées, le fait que la Commission continue à émettre des lettres de confort pour des initiatives peu pertinentes par rapport à l’urgence actuelle soulève des questions. Cet article analyse la réapparition des lettres de confort au regard de la base juridique et de la certitude. Il constate que les fondements sur lesquels ces lettres sont construites sont fragiles, ce qui se traduit par un encouragement à l’incertitude. À cet égard, cet article explore les alternatives pour les autorités chargées de l’application de la législation de l’Union de mettre en place un solide régime d’orientation sur mesure pour l’avenir.

EN

Pandemic-induced economic shocks saw the European Commission and national competition authorities adopt so-called comfort letters to provide guidance, assurance, and legal certainty to undertakings in order to help mitigate the detrimental effects of the crisis. Whereas it is true that desperate times may call for desperate measures, the fact that the Commission continues to issue comfort letters for initiatives with little relevance to the ongoing emergency raises questions. This article analyzes the re-emergence of comfort letters from the viewpoints of legal basis and certainty. It finds that the foundations upon which the letters are constructed are shaky, which translates into the fostering of uncertainty. In that regard, explored are alternatives for Union enforcers to deploy a robust bespoke guidance regime for the future.

7

Idea bezpieczeństwa prawnego w polskim prawie spadkowym

75%

Mącik P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2014

|

vol. 2(9)

66-84

PL

The purpose of this paper is to present the issues of legal protection within inheritance law. A court decision made in the case of the ascertainment of inheritance, acquisition, or registered deed of succession, constitute the only proofs of legal succession, so their amendment or revocation is permissible only in the special cases indicated in the Act. Time and procedure limitations on amendments in respect of succession can potentially affect the accepted principle of justice. However, the State protects inheritance law and at the same time upholds legal protection. The fact that the legislator facilitated such a mode of procedure attests to the fact that legal stability and security of transactions are valued more than the protection of legal succession. However, this does not mean that the principle of justice and the protection of legal succession are not applied. Au contraire a person who is not a successor has the possibility to assert the protection of his/her rights at a particular time. On the other hand, the person who is a successor has to invoke the statutory presumption and has to have the sense of legal security guaranteed by the legislator which is required of him/her. As a consequence the conflict between the protection of legal succession and legal security arises. This presents the opportunity for reflection on the status of Polish inheritance law which will be provided in this article.

8

Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji

75%

Stępień-Załucka B.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 2 (66)

51-63

PL

W niniejszej wypowiedzi przybliżona zostanie rola i znaczenie Konstytucji RP w zachowaniu pewności oraz stabilności prawa i ustroju. Poczynione rozważania w tym zakresie posłużą do zweryfikowania tezy mówiącej, iż okres trwania pandemii nie jest właściwy dla dokonywania zmian. Następnie przedstawione zostaną argumenty uzasadniające postawioną tezę, oparte z jednej strony, na historii i realiach nadzwyczajnej sytuacji jaka występuje - pandemii, a z drugiej zaś strony bazujące na doświadczeniach legislacyjnych z okresu trwającej pandemii. Ich badanie pozwoli uwydatnić wątpliwości związane ze zmianą ustawy zasadniczej w specyficznym, nadzwyczajnym czasie - okresie pandemii, a także mankamenty trybu ustawodawczego, którym posługiwał się ustawodawca w czasie pandemii.

EN

In this speech I will present the role and importance of the Constitution of the Republic of Poland in maintaining certainty and stability of the law and system. Considerations in this regard will serve to verify the thesis that the duration of a pandemic is not appropriate for making changes. Then, the arguments justifying the thesis will be presented, based, on the one hand, on the history and reality of the extraordinary situation that occurs - the pandemic, and on the other hand, based on the legislative experience from the period of the ongoing pandemic. Their examination will allow to highlight the doubts related to the amendment of the Basic Law in a specific, extraordinary time - the period of the pandemic, and the shortcomings of the legislative mode, which was used by the legislature during the pandemic.

9

The Public Character of Criminal Proceedings in the Light of Legal Security as Provided for in Amended Art. 357 of the Code of Criminal Procedure of 10 June 2016

75%

Kwarciana K.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2017

|

vol. 27

|

issue 2 English Online Version

47-60

EN

This article discusses external openness of criminal proceedings in respect of legal security. The realization of such openness is done through the statutory permission to record and broadcast a hearing which is granted to representatives of the mass media. The article also attempts to assess amendments to article 357 of the Code of Criminal Procedure (2016) in terms its realization of the idea of legal security. The author gives a positive assessment of the direction of changes in the Polish law; however, she also tries to identify the legislation which could undermine legal certainty, and thereby negatively affect the possibility of realising the concept of legal security in the context of criminal law.

10

Najem komercyjny lokali mieszkalnych a zwolnienie z podatku VAT

63%

Koziollek J.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2015

|

vol. 17

99 - 113

EN

The VAT exemption of commercial lease of residential premises issue constitutes a new and at the same time very current research topic. While renting residential premises is an everyday occurrence, the commercial form of such lease has appeared on the Polish market relatively recently and has become very fast an interesting alternative to other investment products. The article is devoted to an analysis of current regulations regarding VAT exemptions of commercial lease of residential premises in terms of their validity, i.e. applicability to the current socioeconomic relations, predictability, and fi rst of all certainty. In particular, this paper focuses on the process of applying the regulations in question by courts as well as tax authorities.

11

On the Role of Precedents and Legal Certainty in German Private Law

63%

Oppermann B. H.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2018

|

vol. 27

|

issue 1

EN

The article discusses the role of precedents in the German judicial practice. In the European continental tradition, law enactment is within the legislature, whereas the role of the judiciary is to enforce law. In the continental system, precedent does not constitute a source of law sensu stricto, that is, a formal source of law. In order to guarantee the law utility and, ultimately, the legal certainty, courts interpret legal provisions in a unified manner. It is noteworthy that during the recent years the coherent interpretation of legal provisions and, by the same token, the commitment to law development, have increased. That means that a unified interpretation of law performed by courts may be considered a precedent. In this context, precedents and stare decisis have been replacing the logical interpretation of law in German courts.

PL

W artykule poruszono kwestię roli precedensów w niemieckiej praktyce prawniczej. W europejskiej tradycji kontynentalnej stanowienie prawa leży w kompetencji władzy ustawodawczej, podczas gdy władza sądownicza polega na stosowaniu prawa. Precedens w systemie kontynentalnym nie stanowi źródła prawa sensu stricto, czyli formalnego źródła prawa. W systemie tym w celu zapewnienia jednolitości prawa, a ostatecznie – pewności prawa, sądy dokonują jednolitej interpretacji przepisów prawnych. Wskazać należy, że w ostatnich latach wzrosło dokonywanie przez sędziów spójnej interpretacji przepisów i przyczynianie się tym samym do rozwoju prawa. Oznacza to, że jednolita wykładnia dokonywana przez sądy może być traktowana jako precedens. W tym znaczeniu coraz częściej w sądach niemieckich precedens i stare decisis zastępują wykładnię logiczną.

12

Rule of law, stato di diritto e certezza del diritto

63%

Ancora F.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2017

|

vol. 9

|

issue 4

2-35

EN

In his study, F. Ancora is exploring the fundamental concepts of jurisprudence: the rule of law, the state of law and the concept of legal certainty. This analysis proves – according to its author – that the aforementioned concepts evolve and that they are completely unchangeable in their content. F. Ancora considers this feature to be not only important, but also desirable. It makes it possible to adopt the content of basic legal categories into changing social, economical and political conditions, even if it may threaten legal certainty.

PL

F. Ancora w swoim studium zajął się przeanalizowaniem fundamentalnych pojęć prawoznawstwa: rule of law, stato di diritto (państwo prawa, praworządność) oraz pojęciem pewności prawa. Analiza ta dowodzi, że – zdaniem jej autora – wspomniane pojęcia ewoluują, nie są w swej treści absolutnie niezmienne. Cechę tę F. Ancora uważa za istotną, ale i pożądaną. Umożliwia to bowiem dostosowywanie treści podstawowych kategorii prawnych do zmieniających się warunków społecznych, ekonomicznych, politycznych. Choć może zagrażać pewności prawa.

13

Spojrzenie na zasadę określoności w kontekście jej źródeł

63%

Dziewulska-Gaj I.

Studia Prawa Publicznego

|

2014

|

issue 2(6)

131-152

EN

The sources of the principle of certainty constitute the first phase of the search for answers about the purpose, understanding and practical application of the principle. The basis for the considerations in the subject matter is primarily the Polish Constitution, the case law of the Constitutional Court and the much more modest achievements of the doctrine. Because the principle of certainty does not only bear its legal aspect but also the linguistic one, the literature within the scope of linguistics has been also taken into consideration. In its legal aspect, the principle encompasses its relation to the law in general and as well as its axiological and normative foundations. The principle of certainty is undoubtedly a legal issue. It arises from the very concept of law, as certainty is an inherent feature of the law, especially of positive law, and hence its linguistic aspect. The principle of certainty in the axiomatic foundations protects human dignity setting out the framework for the activities of the state in the sphere of the regulation of restrictions of rights and freedom, the protection of which is an integral element of the rule of law. It is the guarantor of the implementation of the idea of lex est rex, which is a determinant for a constitutional clause of the rule of law. To provide effective protection to the citizen against the omnipotence of the state, the principle had to obtain the rank of a constitutional one, while in order to pursue its practical objective, the rule of law must obtain a linguistic dimension. Thus, the principle of certainty being a legal category cannot exist outside the language realm. Defining is primarily a linguistic activity. The linguistic aspect of the principle of certainty allows to determine a clear boundary between what is and is not lawful, a boundary which forms the basis of the principle of ignorantia juris non excusat. The principle of certainty in its axiomatic foundations protects not only the dignity of a man, but also the balance in the functioning of the state. A failure to implement the rigour of the principle of certainty in the sphere of the regulation of restrictions of rights and freedom causes confusion and fear of an unidentified threat. It suggests that the rights granted are only apparent. The principle of certainty as a value is therefore a guarantee of legal security and its implementation is an act of loyalty of the state authorities to the citizen. Conclusively, there arises an assumption that a lack of a regulation is always a conscious action of a rational legislator, therefore the silence of a legislator regarding rights restrictions means that such restrictions do not exist.

PL

Źródła zasady określoności to pierwszy etap poszukiwań odpowiedzi na pytania dotyczące jej celu, rozumienia i praktycznego zastosowania. Podstawą rozważań w tym temacie jest przede wszystkim Konstytucja RP, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i znacznie skromniejszy dorobek doktryny, a także literatura z zakresu językoznawstwa, ponieważ zasada określoności ma swój aspekt nie tylko prawny, ale i językowy. Na ten pierwszy składa się zaś zarówno jej relacja do prawa w ogóle, jak i aksjologiczne oraz normatywne jej podstawy. Zasada określoności jest niewątpliwie zagadnieniem prawnym. Wynika z samego pojęcia prawa, ponieważ określoność jest immanentną cechą prawa, szczególnie prawa pozytywnego, stąd też i jej aspekt językowy. Zasada określoności w swoich aksjologicznych podstawach chroni godność człowieka. Określa bowiem ramy działalności państwa w sferze stanowienia ograniczeń praw i wolności, których ochrona jest nieodłącznym elementem państwa prawnego. Jest również gwarantem realizacji idei lex est rex, będącej wyznacznikiem konstytucyjnej klauzuli państwa prawa. By skutecznie chronić obywatela przed omnipotencją państwa, musiała uzyskać rangę zasady konstytucyjnej. By zaś prawo realizowało swój praktyczny cel, norma prawna musi uzyskać swój językowy wymiar. Tak więc zasada określoności, jako kategoria prawna, nie może istnieć poza sferą językową, gdyż określanie to czynność o charakterze przede wszystkim językowym. Ten językowy aspekt zasady określoności pozwala wyznaczyć wyraźną granicę pomiędzy tym, co zgodne, a tym, co niezgodne z prawem, granicę, która stanowi podstawę stosowania zasady ignorantia iuris nocet. Zasada określoności w swoich aksjologicznych podstawach chroni nie tylko godność człowieka, ale i równowagę w funkcjonowaniu państwa. Niespełnienie rygoru określoności w obszarze stanowienia ograniczeń praw i wolności powoduje dezorientację i życie w obawie przed niezidentyfikowanym zagrożeniem oraz w poczuciu, że przyznane jednostce prawa są pozorne. Zasada określoności jako wartość jest więc gwarancją bezpieczeństwa prawnego, a jej realizacja - aktem lojalności organów państwa wobec obywatela. Z tego wynika założenie, iż brak regulacji jest zawsze świadomym działaniem racjonalnego ustawodawcy, zatem milczenie ustawodawcy w kwestii ograniczeń praw oznacza brak tych ograniczeń.

14

Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit

63%

Bielska-Brodziak A., Suska M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 36

|

issue 3

51-65

EN

Referring to Józef Nowacki’s research on the principle of non-retroactivity of law [lex retro non agit], the authors of this study focus on the relationship between legal certainty and retroactive changes in the prevailing interpretation of legal provisions. The main topic of the study is the expression ‘interpretatio retro non agit‘, which is already well-known in the legal culture, but not widely used. The objectives of the study were: (1) to determine the content related, or potentially related, to the statement above in case law and literature; (2) to examine whether there are grounds to consider this principle as binding in adjudication; and (3) to explain why changes in the prevailing interpretation of legal provisions are perceived as a necessary evil. The research gave the authors a basis to distinguish between two understandings of the interpretatio retro non agit principle: the narrow one and the broad one. Moreover, the broad understanding contains four sub-types of the thus understood principle. The narrow approach prohibits recognizing a change in the prevailing interpretation as a circumstance that would allow legally valid court judgments or final administrative decisions to be challenged. On the other hand, the broad approach introduces a presumption that legal effects should not be ascribed solely because of a change in the prevailing interpretation that occurred after the legal fact took place. Four possible justifications for the interpretatio retro non agit principle were also considered: formal, natural, cultural, and instrumental justification. The authors found that the instrumental justification, which connects the principle with the value of legal certainty, seems to be the most appropriate. However, some elements of the principle can also be convincingly justified formally. Retroactive interpretation changes are only briefly discussed in literature, which the authors regard as an unfavourable state of affairs. However, the fundamental differences between law-making and the application of law allow us to understand that protecting the addressees of the law in practice is much more complicated in cases of applying the law.

PL

W nawiązaniu do badań Józefa Nowackiego nad zasadą lex retro non agit, autorzy artykułu podjęli refleksję na temat związków pomiędzy pewnością prawa a retroaktywną zmianą dominującej w praktyce wykładni przepisów prawa. Głównym przedmiotem zainteresowania uczyniono sformułowanie interpretatio retro non agit, funkcjonujące w kulturze prawnej, choć nieznane powszechnie we wspólnocie interpretacyjnej. Cele badawcze obejmowały: 1) ustalenie treści wiązanej lub możliwej do powiązania z tą zasadą w wypowiedziach orzecznictwa i piśmiennictwa, 2) zbadanie, czy istnieją podstawy, aby mówić o „związaniu” stosujących prawo to zasadą, i 3) określenie, dlaczego zmiany dominującej wykładni są w życiu prawnym postrzegane jako zło konieczne. Badania dały podstawy do wyróżnienia wąskiego i szerokiego ujęcia zasady interpretatio retro non agit, z dalszym powiązaniem z szerokim ujęciem tej zasady czterech jej możliwych wariantów. Ujęcie wąskie zakazuje uznawania zmiany dominującej wykładni za okoliczność pozwalającą wzruszać prawomocne orzeczenia sądowe lub ostateczne decyzje administracyjne. Ujęcie szerokie zaś – wprowadza domniemanie, że nie należy wiązać z pewnym faktem prawnym takich skutków prawnych, które wynikają wyłącznie ze zmiany wykładni dominującej w chwili, gdy miał miejsce ten fakt prawny. Rozważono także cztery możliwe rodzaje uzasadnień zasady interpretatio retro non agit – formalne, prawnonaturalne, kulturowe i instrumentalne. Najbardziej adekwatne z nich wydaje się to ostatnie, wiążące analizowaną zasadę z wartością pewności prawa. Przynajmniej niektóre elementy zasady mogą być jednak również przekonująco uzasadniane formalnie. Problematyka retroaktywnej zmiany wykładni jest dostrzegana w literaturze jedynie na marginesie innych rozważań, co autorzy opracowania uważają za niekorzystny stan rzeczy. Zasadnicze różnice między tworzeniem a stosowaniem prawa pozwalają jednak zrozumieć, że w praktyce udzielanie ochrony adresatom prawa jest w tych drugich sytuacjach znacznie bardziej skomplikowane.

15

Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne

63%

Grzybowski T., Sarnowiec-Cisłak M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2022

|

vol. 98

209-220

EN

The position of the administrative judiciary, as it has functioned since 2004, situates this institution not only as a guarantor of the legality of public authority action in a given case, but also of the coherence and functionality of the administrative law system as such. The protection of the legal order by administrative courts is naturally related to the issue of the stability of the judicial practice and the responsibility of the judge for the content of the ruling, and further to the effectiveness of the judicial-administrative application of the law. Thus, this issue is situated on the edge of different methodological planes, covering such threads of analysis as: the place and role of administrative courts in the modern legal order (constitutional-legal method), the procedural model of judicial application of law and its effectiveness (administrative-legal method), or theoretical and even ethical-legal aspects of judicial application of law. In the light of the decisional model of judicial application of law, the issue of care for legal order is revealed with particular force in the layer of validation and interpretation findings, which gives significant importance to the reasons for the justification, especially if one takes into account that the execution of the decision in principle remains outside the competence of the administrative court. Against this background authors pay attention on the relatively restrained use of reformatory powers and disciplinary measures by administrative courts, as a kind of last resort legal remedy. This allows to maintain thesis that administrative courts generally protect the legal order with the force of arguments rather than with the argument of force. On the other hand, they treat measures to ensure the certainty and effectiveness of decisions of judicial application of law as measures to protect the legal order.

PL

Pozycja ustrojowa sądownictwa administracyjnego, w kształcie funkcjonującym od 2004 r., sytuuje tę instytucję nie tylko w roli gwaranta legalności działania władzy publicznej w konkretnym przypadku, lecz również koherencji i funkcjonalności systemu prawa administracyjnego jako takiego. Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne w naturalny sposób wiąże się z zagadnieniem stabilności praktyki orzeczniczej i odpowiedzialnością sędziego za treść orzeczenia, w dalszej kolejności ze skutecznością sądowoadministracyjnego stosowania prawa. Problematyka ta plasuje się tym samym na krawędzi różnych płaszczyzn metodologicznych, obejmując takie wątki analizy, jak: miejsce i rola sądów administracyjnych we współczesnym porządku prawnym (metoda konstytucyjno-prawna), model proceduralny sądowego stosowania prawa i jego efektywność (metoda administracyjno-prawna), czy też teoretyczno-, a nawet etyczno-prawne aspekty sądowego stosowania prawa. W świetle decyzyjnego modelu sądowego stosowania prawa zagadnienie dbałości o ład prawny ujawnia się ze szczególną mocą w warstwie ustaleń walidacyjnych i interpretacyjnych, co nadaje istotne znaczenie motywom uzasadnienia, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę, że wykonanie orzeczenia w zasadzie pozostaje poza kompetencją sądu administracyjnego. Na tym tle autorzy zwracają uwagę na stosunkowo powściągliwe korzystanie przez sądy administracyjne z kompetencji reformatoryjnych i środków dyscyplinujących jako swego rodzaju rozwiązań ostatecznych. Pozwala to sformułować tezę, że sądy administracyjne zasadniczo chronią porządek prawny siłą argumentów, nie zaś argumentem siły. Działania zapewniające pewność i skuteczność decyzji sądowego stosowania prawa traktują zaś jako środki ochrony porządku prawnego.

16

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

62%

Siwek K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

vol. 78

|

issue 4

69-79

EN

The aim of the article is to confront the postulate of the comprehensibility of legal texts with the derivative concept of the interpretation of law by Maciej Zieliński. The point of reference are provisions of penal legislation (norms or criminal law and their understanding) and how they are understood by persons with vocational, secondary and post-secondary education, who constitute the majority of the Polish population. Using the protective function of the penal law, an attempt has been made to question the thesis that provisions of criminal law are comprehensible and understood by their interpreters who are the above individuals. The assumptions of the derivative concept of interpretation require that the interpreter has an extraordinary legal knowledge. Therefore the area where the traditional formula of ignorantia legis non excusat is used should be considerably limited.

PL

Przedmiotem artykułu jest konfrontacja postulatu komunikatywności tekstu prawnego z derywacyjną koncepcją wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Przedmiotem odniesienia uczyniono normę sankcjonowaną z perspektywy osoby o wykształceniu zawodowym, średnim i policealnym, a więc dominującym wśród polskiej populacji. Wykorzystując ochronną funkcję prawa karnego, autor podjął próbę zakwestionowania tezy, że przepisy karnoprawne są komunikatywne dla tak określonego interpretatora. Zastosowanie założeń derywacyjnej koncepcji wykładni uświadamia, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym) oraz wykorzystanie dyrektywy języka prawniczego (literatury i orzecznictwa), które – ponieważ stanowią powszechnie obowiązujący materiał interpretacyjny na równi z wykładnią autentyczną i mają w działaniu interpretacyjnym pierwszeństwo przed językiem ogólnym – wymagają od interpretatora nieprzeciętnej wiedzy prawniczej oraz prowadzenia żmudnych poszukiwań, co czyni prawo karne niezrozumiałym. W konsekwencji istotnemu praktycznemu ograniczeniu powinna podlegać sfera stosowania tradycyjnej formuły ignorantia legis non excusat.

17

Nad koncepcí dovolání v civilních věcech

51%

Dvořák B.

Právník. Teoretický časopis pro otázky státu a práva (The Lawyer - Scientific Review for Problems of State and Law)

|

2018

|

vol. 157

|

issue 4

343-353

EN

The article deals with the conception of review appeal in civil matters. In particular, it points out that the current Czech legislation treats the review appeal as an extraordinary appeal. Reasons for this approach are subject to criticism. Firstly, the author argues that dealing the review appeal as an extraordinary appeal may be more expensive and less effective. Secondly, the author doubts that the recommendations of the Council of Europe require such a conception of the review appeal. Finally, the criticized conception of review appeal can no longer be justified by the division of competences in the federal state. The author concludes that an incorrect legal assessment of the case is not appropriate as a reason for extraordinary appeal. In compliance with the ECHR case-law, the reasons for breaking the res iudicata should consist only in the fundamental defects of a final and binding decision. However, an incorrect legal assessment of the case by the lower court does not constitute such a serious defect. The review appeal should therefore be designed as an ordinary appeal (as an ordinary third instance).

18

Unia Europejska – wspólnota wartości i środków finansowych

51%

Świątkowski A. M.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2022

|

vol. (30)

|

issue 1

55-70

PL

Uczestnictwo w Unii Europejskiej nakłada na państwa członkowskie UE bezwzględny obowiązek przestrzegania wartości określonych w art. 2 TUE. Jednym z nich jest wspólny system porządku prawnego, który buduje zaufanie między państwami członkowskimi a utworzoną przez nie regionalną organizacją międzynarodową. UE to państwo prawa. Poszanowanie prawa unijnego jest niezbędnym warunkiem korzystania przez każde państwo członkowskie ze wszystkich praw wynikających ze stosowania traktatów unijnych przez cały okres członkostwa danego państwa w tej organizacji międzynarodowej. Wyroki wydawane przez TSUE w sprawach C-157/21 z inicjowanych przez Rzeczpospolitą Polską i C-157/21 – Węgry uświadomiły władzom tych krajów, że wartości związane i wynikające z praworządności nie mogą być respektowane jedynie w okresach poprzedzających akcesję do UE. Procedury określone w art. 7 TUE oraz przepisy rozporządzenia 2020/2092 gwarantują wszystkim zainteresowanym, że wydatki finansowane z budżetu UE są zgodne z celami finansowanymi przez UE. Mechanizm warunkowości horyzontalnej ustanowiony stosunkowo niedawno w ww. z wyjątkiem tych, którzy jako „przyjaciele sądowi” po stronie pozwanego Komisji Europejskiej), że należyte zarządzanie finansami UE, a także interesy finansowe UE niektórych państw członkowskich UE mogą być poważnie zagrożone w wyniku naruszenia zasady rządów prawa.

EN

Participation in the European Union imposes an absolute obligation on EU Member States to comply with the values set out in Article 2 of the TEU. One of them is the common system of the legal order that builds trust between the Member States and the regional international organization established by them. The EU is a state of law. Respect for EU law is a necessary condition for each Member State to exercise all the rights resulting from the application of the EU treaties throughout the period of a given state’s membership of this international organization. The judgments issued by the CJEU in cases C-157/21 initiated by the Republic of Poland and C-157/21 – Hungary made the authorities of these countries aware that the values related to and resulting from the rule of law cannot be respected only in the periods preceding accession to the EU. The procedures set out in Article 7 of the TEU and the provisions of Regulation 2020/2092 guarantee to all interested parties that the expenditure financed from the EU budget is in line with the objectives financed by the EU. The horizontal conditionality mechanism established relatively recently in the aforementioned regulation and presented in the justifications issued in both cases on February 16, 2022, makes it clear not only the authorities of the states acting as parties to these proceedings, but also other EU Member States (with the exception of those that as “court friends” on the defendant’s side of the European Commission) that the sound management of EU finances as well as the EU financial interests of some EU Member States may be seriously threatened as a result of a breach of the rules of the rule of law.

19

Effect of National Decisions on Actions for Competition Damages in the CEE Countries

51%

Pärn-Lee E.

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

|

2017

|

vol. 10(15)

177-198

EN

One of the main objectives of the so-called Damages Directive (2014/104/EU) was to make antitrust enforcement more effective. Although in most EU countries private antitrust enforcement has been possible subject to general rules of civil law; the number of private antitrust litigations has remained relatively low. It is presumed that the complementary roles of public and private enforcement, as well as the synergy between them, will take effect if formal decisions taken during public enforcement will have binding effect with regard to follow-on private litigations. According to the Damages Directive, final national decisions on competition infringements shall have binding effect in follow-on litigations. What is to be understood under ‘binding effect’, and the potential effects thereof, has been subject to a lively debate among academics and practitioners. It has been questioned if decisions of an executive body can bind the judiciary, and if so, to what extent. What is the evidentiary value of a formal decision of a NCA regarding national courts, but also on the court of another Member State. The article deals with the main issues and arguments presented in the general debate on the binding effect of national competition law decisions, and provides a closer look on this topic with regard to specific CEE countries.

20

What Do Limitation Periods for Sanctions in Antitrust Matters Really Limit?

51%

Blažo O.

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

|

2012

|

vol. 5(7)

79-103

EN

Limitation periods represent a legal safeguard for a person who has once broken the law in order not to be put at risk of sanctions and other legal liabilities for an indefinite amount of time. By contrast, public interest can sometimes require that a person who has committed a serious breach of law cannot benefit from limitation periods and that it is necessary to declare that the law had indeed been infringed and that legal liability shall be expected irrespective of the passage of time. This article aims to answer the question whether limitation periods for sanctions attached to competition restricting practices by Slovak competition law also limit the powers of its competition authority to declare the illegality of illicit behaviour or to prohibit it. Although this question can arise, and has done so already, as a defence in antitrust proceedings, as well as the fact that an answer to this question can potentially, as well as actually, affect rights of undertakings which have broken competition rules, Slovak jurisprudence cannot be seen as explicit in answering this question.

FR

Les délais de prescription représentent une garantie juridique pour éviter que celui qui a violé la loi soit pour toujours exposé à la contrainte d’une sanction ou d’un autre type de responsabilté juridique. Toutefois, dans certains cas, il est dans l’intérêt public que la personne qui a gravement enfreint la loi ne puisse pas bénéficier du délai de prescription et qu’il soit possible de constater la violation du droit et d’engager la responsabilité juridique. Le présent article essaie de répondre à la question fondamentale, celle de savoir si les délais de prescription prévus, dans le droit slovaque actuel, pour infliger des sanctions pour accords limitant la concurrence ou pour abus de position dominante sont, également, en situation de limiter la compétence de l’autorité slovaque de la concurrence de constater l’illégalité d’une démarche d’une entreprise ou sa compétence d’interdire une telle démarche. Même si cette question peut être posée, ou a déjà été posée, en défense contre les démarches anti-cartel et la réponse à la question peut, potentiellement mais aussi réellement, avoir une influence sur les droits de l’entreprise qui a violé les règles de concurrence, la jurisprudence slovaque donne une réponse claire à cette question.

Refine search results

The principle of non-retroactivity of the law in the Romanian civil code

Problems of the Implementation of the Principles of Legitimate Expectations, Legal Certainty and Legal Safety in the Sphere of Higher Education

General principles of law and taxation

Commitment Decisions under the Polish Competition Act – Enforcement Practice and Future Perspectives

Multilingualism, Divergent Authentic Versions of a Legal Rule and Legitimate Expectations Of Individuals

The Resurrection of the Comfort Letter: Back to the Future?

Idea bezpieczeństwa prawnego w polskim prawie spadkowym

Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji

The Public Character of Criminal Proceedings in the Light of Legal Security as Provided for in Amended Art. 357 of the Code of Criminal Procedure of 10 June 2016

Najem komercyjny lokali mieszkalnych a zwolnienie z podatku VAT

On the Role of Precedents and Legal Certainty in German Private Law

Rule of law, stato di diritto e certezza del diritto

Spojrzenie na zasadę określoności w kontekście jej źródeł

Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit

Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

Nad koncepcí dovolání v civilních věcech

Unia Europejska – wspólnota wartości i środków finansowych

Effect of National Decisions on Actions for Competition Damages in the CEE Countries

What Do Limitation Periods for Sanctions in Antitrust Matters Really Limit?