Search results

1

Definicja i status rolnika indywidualnego w świetle nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

100%

Blajer P.

Studia Iuridica Agraria

|

2012

|

vol. 10

473-488

EN

The article discusses a wide range of issues concerning the amendments introduced to the Polish bill od 11th April 2003 on shaping of agricultural structure by the law of 16th September 2011. Among other things, the law altered definition of the individual farmer, one of the most important institutions in Polish system of agricultural law. In the first instance, the article examines the modifications of the criteria which construct the definition of the individual farmer. Among them the special emphasis is laid on the criterion of professional qualifications, because of the fact that its redaction was strongly criticized on the basis of the former legislation. Author makes an attempt to evaluate the new formulation of above mentioned definition trying to point out its both positive and negative aspects. Further, Author describes current status of individual farmers in Polish agricultural law, indicating few regulations which concern this professional group in Poland. The analysis refers to the situation after the introduction of the law of 16th September 2011 and results in firm dispraise of the current regulations. With respect to above–mentioned arguments, the strong need of further studies both on definition of individual farmer and his status in Polish legal system– is to be stressed.

2

Defining Law Terms: A Cross-Cultural Perspective

100%

Jopek-Bosiacka A.

Research in Language

|

2011

|

vol. 9

|

issue 1

9-29

EN

Legal definitions are vital for effective legal communication. This paper outlines main conventions of formulating definitions in statutes and contracts. Legal definitions are analyzed here from cross-cultural perspective against (legislative) drafting guidelines and theory of law. Their formulation may depend, inter alia, on legal system, branch of law, legal genre, position within the document, and type of legal definition.An attempt is then made to examine how formal aspects of formulating legal definitions may affect the interpretation and thus translation of law terms. This interdisciplinary cross-cultural examination provides a theoretical basis for sketching main approaches to English-Polish (Polish-English) translation of the definition section in ratified international instruments published in Polish Journal of Laws.The translation practice trends towards legal definitions seem to be more and more informed by the globalization and ‘Europeanisation’ processes now constituting a still broader context of legal communication rather than confined to the text of a legal instrument itself.

3

Defining Law Terms: A Cross-Cultural Perspective

100%

Jopek-Bosiacka A.

Research in Language

|

2011

|

vol. 9

|

issue 1

9-29

EN

Legal definitions are vital for effective legal communication. This paper outlines main conventions of formulating definitions in statutes and contracts. Legal definitions are analyzed here from cross-cultural perspective against (legislative) drafting guidelines and theory of law. Their formulation may depend, inter alia, on legal system, branch of law, legal genre, position within the document, and type of legal definition. An attempt is then made to examine how formal aspects of formulating legal definitions may affect the interpretation and thus translation of law terms. This interdisciplinary cross-cultural examination provides a theoretical basis for sketching main approaches to English-Polish (Polish-English) translation of the definition section in ratified international instruments published in Polish Journal of Laws. The translation practice trends towards legal definitions seem to be more and more informed by the globalization and ‘Europeanisation’ processes now constituting a still broader context of legal communication rather than confined to the text of a legal instrument itself.

4

A comparative analysis of legal versus cultural and psychological connotations of the term ‘guilt’: implications for cognitive linguistics and for legal sciences

88%

Strębska-Liszewska K., Strębska-Liszewska K.

Linguistica Silesiana

|

2020

|

vol. 41

5

Determinant ograniczenia nieostrości przy formułowaniu definicji w prawie podatkowym. Uwagi na tle klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

75%

Borszowski P.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

589 - 598

PL

W opracowaniu poddano analizie jeden z rodzajów definicji legalnych, które mają coraz częstsze zastosowanie w przepisach prawa podatkowego. Chodzi o definicje legalne ograniczające nieostrość przepisów prawa podatkowego. Kluczowe w konstruowaniu tych definicji staje się zastosowanie determinantu ograniczenia nieostrości. Nieuwzględnienie tego determinantu przez ustawodawcę podatkowego może powodować negatywne skutki w postaci wyboru niewłaściwego obszaru podlegającego definiowaniu czy w sensie błędów popełnionych już w samym formułowaniu danej definicji legalnej. Dlatego też w artykule wskazano sposób rozumienia determinantu ograniczenia nieostrości. W celu ukazania praktycznego zastosowania tego determinantu odniesiono się do rozwiązań przyjętych w klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

EN

The article analyses one of the legal definitions used in tax law. Within this definition, determinants for its formulation should be highlighted. The determinant of blur focus is basic. Based on this determinant, an analysis of the clause against tax avoidance was made. Proposed amendments to legal regulations were also indicated.

6

Definicja legalna działalności gospodarczej z Ordynacji podatkowej a determinanty jej formułowania

75%

Borszowski P.

Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze

|

2018

|

vol. 9

95-105

EN

The article analyzes one of the key issues when it comes to the application of legal definitions in the tax law. The tax legislator, regardless of the fact that the legal definition of economic activity was introduced in the provisions of public commercial law, formulates its own definition of this concept in general tax law. In such a case, the determinants of formulating the definition of legal business activity in the Tax Ordinance Act should be determined. Two determinants were chosen and the defi nition of economic activity from the Tax Ordinance Act was analyzed from this point of view. The hypothesis was confirmed that the tax legislator did not use these determinants. For tax theory and practice, this makes it necessary to assess whether a definition of this concept is needed in general tax law.

7

Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?

71%

Münnich M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2020

|

vol. 82

|

issue 1

203-215

EN

For many years, the costs of obtaining revenue, regulated in the acts on personal income tax andcorporate income tax, in numerous judgments of both provincial administrative courts and theSupreme Administrative Court, as well as in administrative decisions of tax authorities and taxliterature, are referred to as a ‘specific general clause’. At the same time, the title institution of taxcosts is sometimes referred to as a legal definition in both the judicature and scientific literature.The aim of the article is to clearly determine to which legal category this extremely importanttechnical element of the construction of both income taxes in Poland belongs. One legal term,which is encoded at the stage of making law in the wording of a legal norm, cannot be interpretedby various entities applying the law at the same time as: a non-specified phrase, a general clauseand a legal definition.

PL

Unormowane w ustawach o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych koszty uzyskania przychodów od wielu lat w licznych wyrokach zarówno wojewódzkich sądów administracyjnych, jak i Naczelny Sąd Administracyjny, a także w orzecznictwie administracyjnym organów podatkowych i piśmiennictwie podatkowym określane bywają mianem „specyficznej klauzuli generalnej”. Jednocześnie tytułowa instytucja kosztów podatkowych bywa zarówno w judykaturze, jak i literaturze naukowej określana mianem definicji legalnej. Celem artykułu jest jednoznaczne ustalenie tego jaką kategorią prawną jest ten niezwykle ważny element techniczny konstrukcji obydwóch podatków dochodowych w Polsce. Jeden zwrot prawny zakodowany na etapie stanowienia prawa w treści normy prawnej nie może być bowiem interpretowany przez różne podmioty stosujące prawo jednocześnie jako: zwrot niedookreślony, klauzula generalna i definicja prawna. Zjawisko takie jest sprzeczne z obowiązującą pozytywistyczną koncepcją racjonalnego ustawodawcy.

8

Precyzja języka prawnego jako przykład precyzji języka fachowego

63%

Bukowska-Pelc U.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2017

|

issue 24

37-43

EN

The purpose of the paper is to present how the basic assumption of the professional language, namely precision, is implemented in legal texts. The paper focuses on language structures that are characteristic of the legal language but at the same time affect its precision. Some examples include ambiguous terms, or unclear and underspecified expressions. The paper concentrates mainly on analysing legal definitions as a way of avoiding ambiguity as well as on the manner of building correct definitions. The author indicates which categories of errors should be avoided in constructing legal definitions (vicious circle of definition; defining the unknown by the unknown; definition irrelevance) in order to make a legal text clear. Given that legal norms define orders, prohibitions and permits, precision of the language used is of paramount importance. For it is precision that influences interpretation as well as translation to foreign languages.

9

Sporne pojęcia „pornografii” oraz „treści pornograficznych” w polskim prawie karnym

63%

Żarnowska-Grabarz P.

Pieniądze i Więź

|

2018

|

vol. 21

|

issue 2(79)

132-137

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie trudności interpretacyjnych związanych z szeroko rozumianym pojęciem ,,pornografii” oraz pojęciem, którym posługuje się ustawodawca w kodeksie karnym w art. 202 k.k. – ,,treści pornograficznych”. Pogłębiona analiza tych pojęć pozwala, z jednej strony na zreferowanie obecnie prezentowanych przez przedstawicieli doktryny prawa stanowisk oraz poglądów wskazywanych w orzecznictwie (ze szczególnym uwzględnieniem wyroku Sądu Najwyższego, sygn. akt IV KK 173/10, w którym podjęta została próba wykładni pojęcia ,,treści pornograficzne”), jak również na skonfrontowanie ich w ujęciu przedstawianym w psychologii. Zagadnienie to pozostaje o tyle ciekawe, iż wprowadzenie do kodeksu karnego pojęcia treści pornograficznych, które stanowi znamię czynu zabronionego i które każdorazowo w procesie musi podlegać dowodzeniu, jest konglomeratem poglądów kształtujących się w społeczeństwie w długim okresie czasu, przedmiotem zainteresowania przedstawicieli wielu nauk (nie tylko prawnych) oraz rezultatem podlegającej ciągłej ewolucji świadomości kulturowo-moralnej. Pogodzenie tak różnorakich refleksów tego zagadnienia wydaje się być zadaniem niezmiernie skomplikowanym. Ciekawym pozostaje także interpretacja pojęcia pornografii i treści pornograficznych na tle działalności artystycznej i zasadności penalizowania sięgania przez artystów po motywy o charakterze seksualnym w dziełach sztuki.

EN

The article aims to present interpretational difficulties related to the broadly understood term "pornography" and the concept used by the legislator in the penal code in art. 202 – "pornographic content". An in-depth analysis of these concepts allows, on the one hand, to present the positions and views presented in the jurisprudence by the representatives of the doctrine of law (with particular emphasis on the judgment of the Supreme Court, reference number IV KK 173/10, in which an attempt was made to interpret the term "pornographic content"), as well as confronting them with the psychological approach. The issue remains interesting because the introduction in the penal code of the concept of pornographic content, which is a sign of a prohibited act and which each time in the trial must be subject to proving, is a conglomeration of views shaped in society in the long term, the subject of interest of representatives of many sciences (not only law), and the result of evolving cultural and moral awareness. Reconciling such various reflections on this subject seems to be an extremely complicated task. An interesting issue is also the interpretation of the concept of pornography and pornographic content in the context of artistic activity and the legitimacy of penalizing artists to sexual themes in works of art.

10

Zakres semantyczny pojęcia „rodzina” w prawie polskim

63%

Sterna-Zielińska K.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2016

|

vol. 8

|

issue 1

99-117

EN

The recent changes in moral and the influence of other cultures caused that the traditional scope of the term “family” as people bound by the ties of marriage or blood is not so obvious. The Polish legislation does not provide for one legal definition of this term. The family status and its composition is determined by both the provisions of the Polish Constitution and other acts, but the scope of this notion fundamentally differs, depending on the area of legislation which is considered. The question then arises whether there is a need, and if so, whether it is possible to create a definition which would be common to different areas of law. The article contains a semantic analysis of the concept of “family” in Polish legislation on account of its structural scope.

PL

Ostatnie zmiany zarówno obyczajowe, jak i wpływ innych kultur spowodowały, że tradycyjny zakres pojęcia „rodzina” jako osób powiązanych węzłem małżeńskim bądź więzami krwi nie jest już tak oczywisty. W polskim ustawodawstwie brak jest jednej mającej normatywny charakter legalnej definicji pojęcia „rodziny”. Status tej instytucji i jej skład jest jednak wyznaczany zarówno przez przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jak i inne ustawy szczegółowe, przy czym zakres tego pojęcia różni się zasadniczo w zależności od obszaru ustawodawstwa, który rozpatrujemy. Powstaje zatem pytanie, czy istnieje potrzeba, a jeśli tak, to czy możliwe jest stworzenie takiej definicji, która byłaby wspólna dla różnych dziedzin prawa. Artykuł zawiera analizę semantyczną pojęcia „rodzina” w polskim ustawodawstwie ze względu na jego zakres strukturalny.

11

Ustawowe determinanty działalności gospodarczej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych

63%

Grzymisławska-Cybulska M.

Studia Prawa Publicznego

|

2014

|

issue 1(5)

89-106

EN

The definition of “economic activity” formulated pursuant to the provisions of the Act on freedom of economic activity has been a subject of research and deliberations presented in literature. Thus it seems justified to analyse the same against relevant judicial decisions. In this paper rulings of the Supreme Administrative Court and regional administrative courts given after 1 January 2004 have been analysed. In some cases, it was deemed reasonable to include opinions delivered by the Supreme Administrative Court in Warszawa and its branches before the reform of administrative judiciary. The basic deliberations are focused on the practical understanding of individual determinants of economic activity. The research was conducted with a view of establishing whether the understanding of particular characteristics of actual economic activity is clear, or whether their interpretation has posed or poses certain difficulties or doubts. The existence of some common features has justified the references to judicial decisions that were made pursuant to two statutory acts currently no longer binding, i.e. the Act of 23 December 1988 on economic activity and the Act of 19 November 1999: Law on economic activity. Hence, the inclusion in the analysis of judgments delivered by administrative courts in cases that had actually occurred prior to the entry into force of the currently binding Act on freedom of economic activity. Further, an account has been made for the fact that there are several definitions of economic activity. Consequently, possible interpretations of the term that may emerge either in the scope of the statutory act itself, or in other branches of law where the same term ‘economic activity’ is used, have been analysed. The main goal of the research was to determine the manner in which current practice verifies earlier views and to establish whether it is at all justified to refer to the judgments delivered on the basis of previously applicable legal acts. Questions may also be asked about a possible change in the practical approach to defining and assessing individual features of economic activity.

PL

Sformułowana na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej definicja pojęcia „działalność gospodarcza” była przedmiotem licznych badań i rozważań prezentowanych w piśmiennictwie. Dlatego też celowe wydawało się przeanalizowanie tej problematyki na gruncie orzecznictwa. Przedstawiane opracowanie koncentruje się na poglądach wyrażanych w orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych, które zapadły po 1 stycznia 2004 r. W niektórych przypadkach zasadne stało się jednak przytoczenie również poglądów prezentowanych przez Naczelny Sąd Administracyjny i jego ośrodki zamiejscowe jeszcze przed reformą sądownictwa administracyjnego. Zasadnicze rozważania koncentrują się na praktycznym pojmowaniu poszczególnych wyznaczników działalności gospodarczej. Badania przeprowadzono w celu ustalenia, czy – w praktyce – rozumienie poszczególnych cech działalności gospodarczej jest jasne, czy też ich interpretacja rodzi lub rodziła jakieś trudności i wątpliwości. Ze względu na pewne elementy wspólne zasadne stało się nawiązanie do orzeczeń wydanych na gruncie dwóch nieobowiązujących już aktów rangi ustawowej, tj. Ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej oraz Ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej. Dlatego też przeprowadzona analiza uwzględnia wyroki sądów administracyjnych wydane na gruncie stanów faktycznych zaistniałych jeszcze przed wejściem w życie obowiązującej ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W toku badań uwzględniono również fakt funkcjonowania kilku definicji pojęcia „działalność gospodarcza” i odniesiono się do zagadnienia sposobu interpretacji tego pojęcia w ramach ustawy „statutowej” oraz w obrębie innych gałęzi prawa posługujących się tym pojęciem. Intencją przeprowadzonych analiz było ustalenie, w jaki sposób obecnie praktyka weryfikuje dotychczas prezentowane poglądy oraz czy za zasadne należy uznać odwołania do orzeczeń wydanych na gruncie minionych stanów prawnych. Miały one także udzielić odpowiedzi na pytanie o ewentualne zmiany w praktyce definiowania poszczególnych cech działalności gospodarczej oraz umożliwić ich ocenę.

12

NOWY PRZEDSIĘBIORCA W USTAWIE Z 6 MARCA 2018 R. PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW

63%

Etel M.

Acta Scientifica Academiae Ostroviensis. Sectio A, Nauki Humanistyczne, Społeczne i Techniczne

|

2018

|

issue 12(2)/2018

56-70

PL

Ustawa z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców modyfikuje, względem obowiązujących na gruncie ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, brzmienie definicji legalnych pojęć „przedsiębiorca” oraz „działalność gospodarcza” i w ten sposób tworzoną nową koncepcję identyfikacyjną. Niniejsze opracowanie wskazuje na potrzebę tych zmian, przedstawia znaczenie terminu „przedsiębiorca” oparte na art. 4 ust. 1 i art. 3 u.PP, w tym także kategorię tzw. działalności nieewidencjonowanej, o której mowa w art. 5 tego aktu. Ukierunkowane jest przede wszystkim na ukazanie odmienności względem definicji obowiązujących na gruncie u.SDG oraz zasygnalizowanie trudności interpretacyjnych oraz problemów praktycznych, które mogą one powodować.

EN

The new sense of the term entrepreneur (in force from 30 April 2018) is specified in the form of a legal definition formed in Article 4 of the Act of 6 March 2018 – Law of Entrepreneurs. In accordance with this regulation, an entrepreneur is a natural person, legal person and organisational entity not being a legal person, to whom a separate law grants legal capacity, and who performs an entrepreneurial activity. This article is aimed at pointing at key differences in the identification of entrepreneur between the new and the former definition (which was formed in Article 4 of the Act of 2 July 2004 on Freedom of Entrepreneurial Activity). It also indicates the consequences, including the difficulties, that this reform may cause in practice.

13

Definicja legalna beneficjenta środków publicznych wydatkowanych w ramach polityki spójności

63%

Talaga R.

Acta Iuris Stetinensis

|

2022

|

vol. 37

125-143

EN

Defining a given concept by the legislator may result in consequences exceeding the scope of application of a single legal act. This is undoubtedly the case with the definition of a beneficiary, which was introduced by national legal provisions. On the one hand, it required taking into account concepts that were universal for the entire legal system. On the other hand, it was limited by the regulations that were applicable to the implementation of specific strategic goals set by individual operational programs. The indicated conditions should be taken into account in the process of interpreting the concept of an entity entitled to benefit from EU funds. At the same time, the legislative structure applied required taking into account claims presented by legal scholars and commentators and judicial decisions. The presented views on the definition of the concept of “beneficiary” used in the framework of the cohesion policy have primarily a descriptive aspect, but they are part of a broader scope of the normative concept of legal interpretation.

PL

Zdefiniowanie określonego pojęcia najczęściej ma zastosowanie do konkretnego aktu prawnego. W praktyce jednak wprowadzona definicja może mieć szersze znaczenie systemowe. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku definicji beneficjenta, która – została wprowadzona krajowymi przepisami prawnymi. Z jednej strony wymaga ona uwzględnienia pojęć o charakterze uniwersalnym dla całego systemu prawnego. Z drugiej jednak jest ograniczana regulacjami stosowanymi przy realizacji określonych celów strategicznych wyznaczonych przez poszczególne programy operacyjne. Zasygnalizowane uwarunkowania powinny być brane pod uwagę w procesie wykładni pojęcia podmiotu uprawnionego do skorzystania ze środków unijnych. Celem niniejszego artykułu jest analiza definicji beneficjenta środków unijnych przeznaczonych na realizację polityki spójności. Z uwagi na obszerność tematyki przeprowadzoną analizę ograniczono do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju oraz ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, co wiązało się z uwzględnieniem pojęcia beneficjenta stosowanego jeszcze przed dniem akcesji, a także z zastosowaniem podobnych, ale bardziej rozbudowanych konstrukcji, które zostały wprowadzone później do krajowego systemu prawnego. W konsekwencji w opracowaniu zastosowano zarówno metodę historyczną, jak i metodę dogmatyczno-analityczną. W pewnej mierze uwzględniono również metodę analizy pojęciowej w zakresie odnoszącym się do definicji beneficjenta oraz poszczególnych jej części składowych. Na tej podstawie możliwe było sformułowanie ogólnych twierdzeń dotyczących zarówno podmiotowych, jak i przedmiotowych ograniczeń związanych z możliwością uzyskania statusu beneficjenta.

14

W kwestii legalnej definicji granic karnoprocesowego środka odwoławczego

54%

Sychta K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 4

161-172

EN

The limits of an appellate measure constitute a fundamental factor influencing the examination of a matter in models with a reduced scope of appellate control. The quantity and type of its constituents are interpreted in a highly diverse manner. Article 433 § 2 of the Code of Criminal Procedure (k.p.k.) appears to be a solution to the question of ambiguity of the said disputable notion. The elements contained therein that are subject to obligatory control in the appellate instance are treated as a definition of the limits of an appellate measure. As per Article 433 § 2 of k.p.k., the controlled elements comprise accusations and appellate motions, but the enumeration lacks an unquestionable constituent of the limits, which is the scope of appeal. A list of controlled elements is only a fragmentary list of designations of the limits of an appellate measures. Article 433 § 2 of k.p.k. does not eliminate the question of ambiguity of the disputable notion. Likewise, the list of controlled elements does not include expressions typical for a legal definition. The legal provisions that have been in effect since 1 July 2015 do not include the disputable notion. It has been replaced by a criterion indicating the questioned extract of the judgment and default of the governing body.

PL

W modelach o zawężonym zakresie kontroli odwoławczej podstawowy czynnik wpływający na zakres rozpoznania sprawy stanowią granice środka odwoławczego. Ilość i rodzaj tworzących je elementów postrzegane są w sposób bardzo zróżnicowany. Rozwiązaniem kwestii wieloznaczności spornego pojęcia wydaje się art. 433 § 2 k.p.k. Zawartą w nim listę elementów podlegających obligatoryjnej kontroli w instancji odwoławczej traktuje się bowiem jako definicję granic środka odwoławczego zawierającą wyliczenie desygnatów tej nazwy. Zgodnie z treścią art. 433 § 2 k.p.k. elementami kontrolowanymi są jedynie zarzuty i wnioski odwoławcze, w wyliczeniu zabrakło natomiast niekwestionowanego składnika granic, jakim jest zakres zaskarżenia. Desygnaty elementów kontrolowanych nie tworzą więc pełnego zakresu nazwy definiowanej. Tym samym lista elementów kontrolowanych nie eliminuje wieloznaczności spornego pojęcia. Wyliczenie elementów kontrolowanych w instancji odwoławczej nie zawiera również zwrotów typowych dla definicji legalnej. W przepisach obowiązujących od 1 lipca 2015 r. zrezygnowano z posługiwania się spornym pojęciem, zastępując je kryterium wskazującym na kwestionowany fragment orzeczenia i uchybienia popełnione przez decydenta.

15

Tworzenie aktów normatywnych jako instrument polityki publicznej. Technika budowy tekstu

54%

Oniszczuk J.

Studia z Polityki Publicznej

|

2014

|

vol. 1

|

issue 3(3)

25-49

EN

There is no law making without law writing. Creating an act of law means organizing (coding) a rule into a strictly designed form. That form and the knowledge of coding allows a reader to extract rules from statues. The knowledge necessary for law writing includes but is not limited to the following elements of acts of law: statues, directives, editing, text structure, rules for amending and unifying etc. Development of legislative techniques and quality control in law writing are necessary to provide high quality law that citizens can trust.

PL

W zakresie problematyki tworzenia prawa znajduje się m.in. sprawa techniki budowy tekstu aktu normatywnego, np. ustawy. Konstruowanie tekstu aktu normatywnego oznacza w tym wypadku zorganizowanie czy zakodowanie treści pewnej reguły w konwencjonalnie zaprojektowaną formę pisemną. Tworzenie aktów normatywnych zbliżone jest do pisania dzieła literackiego o szczególnym charakterze, tj. takiego, które ma wpływać na postępowanie ludzi. Wspomniana konwencjonalność budowy aktu i znajomość sposobu kodowania umożliwia następnie – ilekroć to będzie konieczne – wydobycie z tej struktury przepisów zawartej w nich normy. Wiedza legislacyjna, o której tu mowa, dotyczy elementów tekstu aktu normatywnego, a zwłaszcza przepisów o różnym charakterze, dyrektyw konstruowania aktu normatywnego, redagowania jego przepisów, systematyki (struktury) tekstu, a także zasad zmieniania, ujednolicania i tzw. uelastyczniania tekstu aktu normatywnego. Rozwój techniki legislacyjnej i stała dbałość o utrzymanie wysokiego jej poziomu w praktyce prawotwórczej ma ogromne znaczenie dla pewności prawa i zaufania obywateli do państwa.

16

Judicial search for a legal definition of religion

45%

Kříž J.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2023

|

vol. 26

11-31

PL

Przesłanką właściwej aplikacji prawa jest pewne zdefiniowanie używanych w nim pojęć. Zmienność takich definicji pozostaje w sprzeczności z wymogiem pewności prawa, a nazbyt wąskie lub nazbyt szerokie zdefiniowanie danego pojęcia (w zestawieniu z powszechnym postrzeganiem jego treści) może prowadzić do wątpliwości co do słuszności regulacji prawnej. Chociaż pojęcie religii używane jest w systemach prawnych relatywnie często, nie jest w nich ono zwykle definiowane expressis verbis. W większości przypadków nie powoduje to problemów, ponieważ nie ma racjonalnych wątpliwości co do tego, czy w danym przypadku mamy do czynienia z elementem religijnym. Jednak w trudniejszych sprawach istnieje konieczność podjęcia decyzji dotyczącej przeprowadzenia granicy pomiędzy religią i innymi typami przekonań. Alternatywą jest zaprzestanie dokonywania pomiędzy nimi rozróżnień, a więc pozbawienie specjalnego statusu tego, co religijne. W naukach społecznych wyróżnia się cztery zasadnicze podejścia do definiowania zjawiska religijnego. Definicje substancjalne starają się uchwycić, jakie treści mają być uwzględnione w danym zespole przekonań, aby mógł on zostać uznany za religijny. W podejściu esencjalistycznym podkreśla się znaczenie doświadczenia religijnego osób wierzących. Definicje funkcjonalne koncentrują się na funkcji, jaką religia pełni w życiu wyznawców. Natomiast podejście oparte na analogii nie dąży do uchwycenia istoty religii, lecz raczej skupia się na jej przejawach oraz na cechach wspólnych różnych religii. Niniejszy artykuł omawia przykłady aplikacji tych teoretycznych ujęć w praktyce orzeczniczej. Autor dochodzi do wniosku, że sądy podchodzą do pojęcia religii w sposób elastyczny i nierzadko przypisują mu różną treść, w zależności od kontekstu analizowanej sprawy.

EN

A prerequisite for the proper application of the law is a certain definition of the terms used in the law. A variable definition of a concept undermines the requirement of legal certainty, and an overly narrow or broad definition of a concept (compared with the general idea of its content) may lead to doubts about the fairness of legal regulation. Although the legal system uses the term “religion” relatively frequently, it does not generally define it explicitly. In most cases, this does not cause problems because there is no reasonable doubt as to whether we are dealing with a religious element. In hard cases, however, there is no choice but to decide where to draw the line between religion and other types of beliefs. The alternative is to stop distinguishing between them, thus depriving the religious element of its special legal status. The social sciences distinguish four basic approaches to the definition of a religious phenomenon. The substantive definition seeks to capture the content that a particular belief must satisfy in order to be labelled religious. The essentialist approach emphasises the experience of the believer. The functionalist definition notes the function that religion serves in the life of the believer. The analogical approach does not seek to capture the essence of religion but rather notes its manifestations and what different religions have in common. This article offers examples of the application of these theoretical approaches in jurisprudential practice. It also highlights the fact that courts work flexibly with the concept of religion and often give it a different content depending on the context under consideration.

Refine search results

Definicja i status rolnika indywidualnego w świetle nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego

Defining Law Terms: A Cross-Cultural Perspective

Defining Law Terms: A Cross-Cultural Perspective

A comparative analysis of legal versus cultural and psychological connotations of the term ‘guilt’: implications for cognitive linguistics and for legal sciences

Determinant ograniczenia nieostrości przy formułowaniu definicji w prawie podatkowym. Uwagi na tle klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Definicja legalna działalności gospodarczej z Ordynacji podatkowej a determinanty jej formułowania

Koszty uzyskania przychodów w podatkach dochodowych od osób fizycznych i prawnych – specyficzna klauzula generalna czy definicja legalna?

Precyzja języka prawnego jako przykład precyzji języka fachowego

Sporne pojęcia „pornografii” oraz „treści pornograficznych” w polskim prawie karnym

Zakres semantyczny pojęcia „rodzina” w prawie polskim

Ustawowe determinanty działalności gospodarczej w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych

NOWY PRZEDSIĘBIORCA W USTAWIE Z 6 MARCA 2018 R. PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW

Definicja legalna beneficjenta środków publicznych wydatkowanych w ramach polityki spójności

W kwestii legalnej definicji granic karnoprocesowego środka odwoławczego

Tworzenie aktów normatywnych jako instrument polityki publicznej. Technika budowy tekstu

Judicial search for a legal definition of religion