Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: legal disagreement

Sort By:

Limit search:

Legal Narrative and Legal Disagreement

100%

Dubowska M., Dyrda A.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2018

vol. 2(17)

47-59

What is the relationship between general legal theories and legal narratives? In this paper we aim to problematise this relationship in the context of different legal disagreements. As we see it, the Dworkinean category of “theoretical disagreement”, which basically refers to the phenomenon of disagreement “about the grounds of law” (between different general legal theories) is not sufficient to cover all substantial disagreements that appear in legal practice. Thus, we propose a category of “narrative disagreement” which has a wider scope. Eventually, we discuss the thesis of a possible equality of legal theories, as well as legal narratives, which we understand as an inevitable consequence of the relationship between legal theories/narratives and a special type of evidence on which they both rely: truisms about the law that laymen and/or legal professionals generally share.

Celem tekstu jest zbadanie relacji między teoriami prawa i narracjami prawnymi oraz roli jaką pełnią one w sporach prawniczych. W pierwszej kolejności wyeksponowane zostaje zjawisko sporów teoretycznych w prawoznawstwie, które rozumiane są jako spory między rywalizującymi teoriami prawa. Wskazane zostają przy tym dwa podejścia do rozumienia „teorii”: węższe (tradycyjne, m.in. pozytywistyczne) oraz szersze (paradygmatycznym przykładem jest teoria Dworkina). Szersze rozumienie „teorii” pozostaje – gł. z uwagi na podstawę w pragmatyczno-holistycznej metodologii – w bliższych związkach z ideą „narracji” (metafora pisania powieści). Wydaje się jednak, że wciąż pewne istotne różnice między „teorią prawa” a „narracją prawną” pozostają, stąd dalsza część artykułu poświęcona zostaje ich problematyzacji. Na samym końcu dochodzi do porównania idei „sporów teoretycznych” z ideą „sporów narracyjnych” (w związku z zaproponowanym rozumieniem narracji prawnej).

Uzasadnienie zdania odrębnego jako wypowiedź dialogiczna na przykładzie wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego

100%

Wojciechowski M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2018

vol. 1(16)

69-82

Artykuł przedstawia próbę ujęcia uzasadnienia zdania odrębnego jako wypowiedzi dialogicznej. U jego podstaw leży przekonanie, że zdanie odrębne, nawet pojmowane jako głos sprzeciwu wobec rozstrzygnięcia sądu, stanowi jakąś wobec niego reakcję, odpowiedź. Jest też silnym argumentem na rzecz twierdzenia, że w sali narad, w ramach składu orzekającego, w czasie rzeczywistym doszło do dialogu, którego śladów można poszukiwać w tekście uzasadnienia rozstrzygnięcia oraz uzasadnieniu zdania odrębnego. Punktem wyjścia analizy jest oczekiwanie, że przynajmniej niektóre wypowiedzi składające się na ich pisemne uzasadnienie będą nawiązywały do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu orzeczenia. Formy owego nawiązywania są przedmiotem niniejszego szkicu. W artykule przyjęto bowiem założenie, że cecha zdań odrębnych określona jako dialogiczność jest czymś więcej aniżeli jedynie przejawem osobistego stylu konstruowania wypowiedzi pisemnych przez jej autora. Artykuł, obok pokazania przejawów dialogiczności zdań odrębnych w praktyce Trybunału Konstytucyjnego zawiera próbę wyjaśnienia tych sytuacji, w których dane zdanie odrębne jest dialogiczne w stopniu niskim (co nie oznacza bynajmniej cechy waloryzowanej negatywnie). Artykuł przedstawia trzy czynniki tego rodzaju: uwarunkowania instytucjonalne związane z organizacją pracy składu orzekającego, potencjał argumentacyjny danej sprawy, wreszcie jej waga aksjologiczna.

This paper claims that the statement of reasons for a dissenting opinion is a dialogical utterance. Due to the limitations imposed by the secrecy of judicial deliberations it is impossible to describe the direct exchange of arguments between the members of a judicial panel. To some extent, however, we can assume that the presented opinion of the court and a dissenting opinion represent the end result of such deliberations. It is not the same, however, to call both of them examples of dialogue. Real-time dialogue consists of a multitude of utterances of people taking part in a discussion. In the case of the final statement of reasons of the judgment and of the dissenting opinion, the number of utterances is in general limited to two separate large blocks of sentences, each block being one utterance. For this reason we can distinguish between the notion of ‘dialogue’ and that of ‘dialogical utterance’. Such a distinction was proposed in Polish theory of literature in the 1970s by J. Lalewicz. According to Lalewicz, a dialogical utterance depends on the preceding opinion, and its main feature is the ability to become a reference to that opinion. Apart from presenting forms of dialogicality, the article aims to explain these forms by presenting features other than the personal style of legal writing of a given judge. Three factors that might explain the higher or lower level of dialogicality in dissenting opinions are presented. The first factor is of an institutional nature, that is, the way work in the court is organised. The second factor is what I call a potential for an argument. Finally, the third one is the axiological importance of a given case.

Refine search results

2 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

2 2018

1 Dubowska M.

1 Dyrda A.

1 Wojciechowski M.

Search results

Legal Narrative and Legal Disagreement

Uzasadnienie zdania odrębnego jako wypowiedź dialogiczna na przykładzie wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego