Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 23

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  liberalizacja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Celem artykułu jest wskazanie na ewolucję warunków świadczenia usług turystycznych z punktu widzenia interesu konsumenta tych usług. Autor wyróżnia dwie tendencje. Po pierwsze, ogólną tendencję liberalizacyjną. Po drugie, w zakresie niektórych regulacji odwrotny proces, związany zwłaszcza z zabezpieczeniem finansowym na wypadek niewypłacalności organizatorów turystyki i pośredników turystycznych oraz regulacją działalności przedsiębiorców ułatwiających nabywanie powiązanych usług turystycznych. Przedmiotem analizy są przede wszystkim regulacje ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (od 1 lipca 2018 r. ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych) oraz ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych, której przepisy częściowo zastąpiły przepisy ustawy o usługach turystycznych. Wbrew spotykanym często w literaturze postulatom wskazującym na potrzebę zaostrzenia regulacji w zakresie przedmiotowych wymagań, w artykule wskazuje się, iż ważny interes publiczny za tym najczęściej nie przemawia. W najbliższym czasie ustawodawca powinien dokonać jednak przeglądu obecnych regulacji, co czyni zasadnym przedstawienie niniejszego artykułu.
EN
The article is about the liberalization of the gas market in Germany. It contains characteristics of main elements of the market and an assessment of the process of liberalization. There were also formulated recommendations for further research and suggestions for Poland, that is about to face challenges related to the implementation of European Union directives relating to the liberalization of the energy market.
PL
Artykuł wskazuje na znaczenie regionalnych rozwiązań integracyjnych, które dominują obecny etap międzynarodowych stosunków gospodarczych. Nie jest to nadmiernie odkrywcze i opinia na ten temat znalazła swoje odbicie w literaturze przedmiotu. Szczególna uwaga w tym opracowaniu skupia się na strukturach liberalizujących wymianę handlową, które tworzą zbiory łączne. Właściwością tych rozwiązań jest tworzenie warunków, w których wspólne elementy konkurują kosztami, co decyduje o dynamice ich rozwoju. Równocześnie mają dostęp do rynków zbytu reprezentujących najwyższy poziom rozwoju, a więc takich, na których odnotowuje się wysokie dochody i co za tym idzie – wysokie wymagania. Podkreśla się tu znaczenie zróżnicowanego poziomu rozwoju gospodarek, których kontakty są liberalizowane, i wskazuje się na znaczenie tego procesu dla gospodarek reprezentujących zarówno wyższy, jak i niższy poziom rozwoju. Zwraca się uwagę zarówno na różnice interesów obu grup gospodarek, jak i na trudności towarzyszące decyzjom o otwieraniu rynków i odejściu od wcześniej stosowanych rozwiązań protekcyjnych. W sumie dostarcza się argumentów wskazujących na określone koszty i dominację korzyści z wzajemnych kontaktów rynków rozwiniętych i tych pokonujących lukę rozwojową. Jest to syntetyczna argumentacja wskazująca na instytucjonalne rozwiązania, które sprzyjają rozwojowi w skali globalnej
EN
The article focuses on the rules for the operation of air services in the EU. It presents the process of liberalisation of the air services sector and analyses the particular requirements associated with the undertaking of such activities. Firstly, the author focuses on the conditions for obtaining an operating license for air transport services which are common in all Member States. Then, legal acts designed to ensure equal access to airports for all air carriers are analysed. In the conclusion, the author evaluates the introduced solutions.
PL
Artykuł poświęcony jest wprowadzonym przez unijnego prawodawcę zasadom prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozów lotniczych. Przedstawia on proces liberalizacji sektora przewozów lotniczych oraz analizuje poszczególne wymogi związane z podjęciem przez przedsiębiorców takiej działalności. W pierwszej kolejności autor skupił się na warunkach uzyskania koncesji na przewozy lotnicze. Następnie zostały przeanalizowane akty prawne mające na celu zagwarantowanie każdemu z przewoźników lotniczych równego dostępu do portów lotniczych. W zakończeniu autor dokonuje oceny wprowadzonych rozwiązań.
EN
The article is devoted to the analysis of the postal market in Poland, divided into its segments, and as a whole. The purpose of this article is to try to identify the two basic service segments (courier and letter), as well as the entire postal area, with appropriate market models (structures) Even before 2002, in the period preceding the launch of liberalization processes on the Polish postal market, this market was quite commonly regarded as a monopoly. In the period 2003–2012, when laws and other regulations were adopted that released competition mechanisms in the postal area, it was customary to say that the public operator Poczta Polska was losing its monopoly position. At the beginning of 2013 – the moment of entry into force of the EU directive liberalizing the postal services sector in Poland, by definition we are dealing with a fully competitive market. The analysis presented in this article is an attempt to define more precisely what real market mechanisms operate today in the area of postal services and what, therefore, real market structures have developed within this sector. Statistical analysis made it possible to examine the market shares and positions of postal operators as well as trends in this respect. On the other hand, the case study method was used to examine the structural changes taking place in the studied areas and to determine the characteristic features of individual segments in order to identify them with the relevant market models. The conducted research allows us to conclude that currently on the postal services market we are dealing with structures resembling an oligopoly in the field of courier services and parcels, while the monopoly – in the area of letter items. The analysis of the Polish postal market in a holistic approach seems to justify the claim that it shows some similarities to the monopolistic competition model.
PL
Artykuł poświęcony został analizie rynku pocztowego w Polsce, w rozbiciu na jego segmenty, jak i w ujęciu całościowym. Celem niniejszego artykułu jest próba identyfikacji dwóch podstawowych segmentów usług (kurierskich i listowych), a także całego obszaru pocztowego, z odpowiednimi modelami (strukturami) rynkowymi. Jeszcze przed rokiem 2002, a więc w okresie poprzedzającym uruchomienie proce- sów liberalizacyjnych na polskim rynku pocztowym, dość powszechnie rynek ten uznawany był za monopol. W okresie 2003–2012, kiedy wprowadzane były ustawy i inne regulacje uwalniające mechanizmy konkurencji w obszarze poczty, zwyczajowo mówiło się, iż publiczny operator Poczta Polska traci swoją monopolistyczną pozycję. Wraz z początkiem roku 2013 – momentem wejście w życie dyrektywy unijnej liberalizującej sektor usług pocztowych w Polsce, z założenia mamy do czynienia z rynkiem w pełni konkurencyjnym. Przedstawiona w artykule analiza służy próbie ściślejszego określenia, jakie rzeczywiste mechanizmy rynkowe funkcjonują dziś w obszarze usług pocztowych i jakie w związku z tym realne struktury rynkowe wykształciły się w ramach tego sektora. Analiza statystyczna pozwoliła zbadać udziały i pozycje rynkowe operatorów pocztowych oraz tendencje występujące w tym zakresie. Metodę analizy przypadku wykorzystano natomiast do oceny zmian strukturalnych zachodzących w badanych obszarach oraz do określenia charakterystycznych cech poszczególnych segmentów, w celu ich identyfikacji z właściwymi modelami rynkowymi. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że obecnie na rynku usług pocztowych mamy do czynienia ze strukturami przypominającymi oligopol w zakresie usług kurierskich i paczek, zaś monopol – w obszarze przesyłek listowych. Analiza polskiego rynku pocztowego w ujęciu holistycznym zdaje się natomiast upoważniać do twierdzenia, iż wykazuje on pewne podobieństwa do modelu konkurencji monopolistycznej.
EN
The goal of the article is to present the historical development of the exception from the rule of the court administration review by administrative courts, which is the transference of its conducting to the Antitrust Court (currently the Court of Competition and Consumer Protection). The additional goal is to answer the question of the grounds of the transference to a popular court the jurisdiction in antitrust cases, and then in regulatory cases. Two theses were formulated by the authors. The first thesis states that the Polish antitrust court model were based on the liberalization processes. The second thesis assumes that, despite faulty solutions in the procedural area, the functioning of the jurisdiction of the Court of Competition and Consumer Protection contributed to the development of competitive economy in Poland. The authors begin their consideration with the Act from 17th March 1921. The Constitution of the Republic of Poland (the so-called March Constitution) and the Act of 3rd August 1922 on the Supreme Administrative Tribunal. In addition, they analyze the liberalization processes that took place in Poland after the changes of 1989. The second part covers the genesis of the Competition and Consumer Protection Court, the evolution of the jurisdiction of the Antimonopoly Court from 1990 to 2017 and the analysis of the issue of hybrid appeal proceedings. In this part, the authors refer to draft laws, transcripts of the sittings of the Sejm of the Republic of Poland and analyze the statistics of the case law of the Court of Competition and Consumer Protection from 1992 to 2020. The deliberation shall be based on legal regulations and scientific papers. The analysis shall focus on the proposed bills and on the related legislative process. The following methods were applied in the article: dogmatic-legal and analytic-synthetic.
PL
Celem artykułu jest ukazanie historycznego rozwoju wyjątku od zasady kontroli administracji sądowej przez sądy administracyjne, jaki stanowi powierzenie jej sprawowania przez Sąd Antymonopolowy – obecnie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (SOKiK). Celem dodatkowym jest odpowiedź na pytanie o zasadność przekazania sądowi powszechnemu orzecznictwa w sprawach antymonopolowych, a później regulacyjnych. Autorzy sformułowali dwie tezy. Teza pierwsza, że źródłem takiego ukształtowania polskiego modelu sądownictwa antymonopolowego były procesy liberalizacyjne. Teza druga, że pomimo wadliwych rozwiązań w obszarze proceduralnym, jego funkcjonowanie i orzecznictwo SOKiK przyczyniło się do rozwoju konkurencyjnej gospodarki w Polsce. Artykuł dzieli się na dwie części. W pierwszej kolejności zostanie przedstawiony rys historyczny kontroli administracji publicznej przez sądy administracyjne w Polsce, następnie stan obecny kontroli administracji publicznej przez sądy administracyjne i powszechne. Autorzy rozpoczynają swoje rozważania od ustawy z dnia 17 marca 1921 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. Konstytucja marcowa) oraz ustawy z dnia 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym (NTA). Ponadto, analizują procesy liberalizacyjne, które następowały w Polsce po zmianach 1989 r. Druga cześć obejmuje genezę Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, ewolucję właściwości Sądu Antymonopolowego w latach 1990–2017 oraz analizę problematyki hybrydowego postępowania odwoławczego. W tej części Autorzy odwołują się do projektów ustaw, stenogramów posiedzeń Sejmu RP oraz poddają analizie statystykę orzecznictwa Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w latach 1992–2020. Rozważania będą prowadzone w oparciu o przepisy prawa oraz opracowania naukowe. Analizie zostaną poddane projekty ustaw oraz związany z nimi proces legislacyjny. W artykule zostały zastosowane metody: dogmatyczno-prawna oraz analityczno-syntetyczna.
PL
Celem badania była weryfikacja, czy unijne rozwiązania regulacyjne wpłynęły na poprawę konkurencji na rynku gazu, zdefiniowanej za pomocą wskaźnika zmiany sprzedawcy. Analizie poddano 11 reform gazowych w 22 krajach UE między 1998 a 2013 rokiem. Do niezbilansowanej próby czasowo-przekrojowej zastosowano systemowy estymator Uogólnionej Metody Momentów ze względu na najlepsze właściwości statystyczne oraz możliwość uwzględnienia endogenicznego charakteru zmiennych regulacyjnych.Wyniki oszacowań potwierdziły skuteczność i pozytywny wpływ na konkurencję narzędzi regulacyjnych, które poprawiają płynność obrotu hurtowego i obniżają bariery wejścia na rynek związane z dostępem do sieci gazowej. Dodatkowo prywatyzacja największych przedsiębiorstw gazowych aktywizowała konkurencyjne zachowanie klientów w krótkim i w długim okresie. W celu zbadania kolektywnego wpływu rozwiązań regulacyjnych na konkurencję na rynku gazu skonstruowano prosty indeks deregulacyjny. Wykazano istotny związek między ilością wprowadzonych prorynkowych regulacji a wzrostem konkurencji na rynku gazu
EN
This paper verified if the EU-favoured regulatory tools influenced the level of competition in EU members’ gas sectors. Dynamic panel models were applied to an unbalanced sample of 22 countries between 1998 and 2013 to check the efficacy of 11 EU regulations in activating gas suppliers’ switching. Estimation results supported the hypothesis that the regulatory tools that improved liquidity of the gas wholesale market and lowered gas market entry barriers related to gas network encouraged higher gas suppliers’ switching. Additionally, privatisation of gas incumbent companies had a positive effect on competition in the gas industry in the short and long term.To analyse the joint impact of regulations on the gas competition a simple liberalisation index was constructed. The conclusion was that the more regulatory tools were implemented in member’s gas market, the higher was the switching rate.
EN
As a result of socio-economic changes in the early 1990s, the inhabitants of Poland gained the opportunity of unrestricted movement beyond the country’s borders. However, only with the liberalization of air transportation, brought about by Poland’s entry into the European Union, were Poles given a real option of using an airplane as a feasible means of travel. This was in large part attributed to the introduction of low-fare airlines, which utilize mainly regional airports. The large wave of migration stemming from the opening up of labor markets to the inhabitants of new E U member states served as an additional factor creating additional demand. Owing to the above, since 2004, passenger air transportation in Poland has reached new levels. I n 2013 the number of passengers checked in at Polish airports should exceed 25 million. Although the global economic crisis has hampered all air transportation markets in Europe, Polish airports have exceptionally quickly returned to the path of dynamic growth. I n the immediate future, the direction and dynamics of air transportation growth in Poland will be in large part bound to the fate of Poland’s national air carrier – P L L L O T.
PL
In 1956, political liberalization in Poland resulted in the revival of sociology, previously banned from Polish universities. Julian Hochfeld (1911–1966), previously a leading Socialist politician and currently professor of the University of Warsaw, played an important role in this process by (a) initiating the debate on the revision of Marxist social theory in the spirit of „Open Marxism”, and (b) establishing the chair of political sociology at the University of Warsaw. His closest associate and successor was Zygmunt Bauman (1925–2107) until his politically motivated dismissal from the University of Warsaw and emigration in 1968. Academic interests of Hochfeld’s school focused on (a) reinterpretation of Marxist social theory and its confrontation with main trends in contemporary sociology, (b) empirical research on political life in Poland, and (c) comparative cross-national study of politics. This tradition is now continued by the new generation of Polish political sociologists.
PL
W artykule, na przykładzie działalności związanej z obsługą nieruchomości, przedstawiono problem podjętych w ostatnich latach działań liberalizujących dostęp do zawodów regulowanych w Unii Europejskiej i ich ekonomicznego znaczenia dla rozwoju krajowych rynków oraz przepływów na rynku wewnętrznym. Do najważniejszych zmian wprowadzonych w 2013 roku na poziomie unijnym należy uproszczenie procedur uznawania kwalifikacji, głównie w zakresie tymczasowego świadczenia usług. W badanym okresie wzrosły przepływy usług związanych z nieruchomościami świadczonych w ramach tymczasowej obecności, przy czym obroty usługowe na rynku nieruchomości realizowane były głównie między państwami UE-15. W Polsce po liberalizacji w 2014 roku dostępu do zawodów związanych z rynkiem nieruchomości nastąpił szybki rozwój tego rynku przy niepogorszonej jakości świadczonych usług.
EN
This article attempts to present the problem of recent deregulations in the access to professions in the EU as well as their economic impact on development of domestic markets and flows within the internal market. The major modifications to the existing EU rules introduced in 2013 consist of simplification of qualification recognition procedures, mainly in the area of temporary provision of services. EU internal flows in services connected with the real estate under temporary presence evolved positively during the period under observation, with EU15 countries being the main players. In Poland since the liberalisation in 2014 the real estate market has developed rapidly without deteriorating the quality of provided services.
PL
"Celem badań była identyfikacja i pomiar wolności gospodarczej w krajach Unii Europejskiej na przełomie XX i XXI w. Na tym tle szczególną uwagę zwrócono na zmiany (liberalizację) zachodzące w polskiej gospodarce. Podstawą analizy porównawczej między 25 krajami UE (poza Maltą i Cyprem) był materiał liczbowy uzyskany z corocznych badań wolności ekonomicznej, prowadzonych przez Heritage Foundation i Wall Street Journal w latach 1996–2008. Na łączny wskaźnik (indeks) wolności gospodarczej składała się średnia ocena dziesięciu różnych cech – kryteriów bardziej szczegółowych. Średni wskaźnik uzyskany z wszystkich 10 cech pozwalał natomiast ocenić kraj pod względem stopnia liberalizmu (wolności) gospodarki lub poziomu etatyzmu. Zaproponowane podejście metodyczne, w którym dokonuje się podziału na dwa nurty: etatyzm i liberalizm, okazało się szczególnie przydatne przy ocenie procesów zachodzących również w polskiej gospodarce. W wyniku badań stwierdzono, że wśród 15 krajów tzw. dawnej UE 10 zalicza się do grona bardziej liberalnych. W tej grupie jest też najbardziej liberalna w UE Irlandia, natomiast drugą grupę stanowi pięć państw wyraźnie mniej liberalnych: Hiszpania, Francja, Portugalia, Włochy i Grecja. Polska to kraj najbardziej etatystyczny spośród wszystkich członków UE, chociaż w pierwszych latach transformacji należała nawet – obok Czech i Estonii – do trzech liderów pod tym względem. Trudno więc utożsamiać gospodarkę polską z zaawansowanym bądź nadmiernym liberalizmem. Jest to – zgodnie ze współczesnymi standardami – raczej gospodarka etatystyczna, z pewnymi, i to nielicznymi, elementami liberalizmu. Badania wskazują, że kryzysu gospodarczego, który ujawnił się w połowie 2007 r., nie można utożsamiać wyłącznie z gospodarką liberalną, chociaż za takim źródłem przemawiają przyjmowane metody wychodzenia z zapaści gospodarczej. Przeważają tu rozwiązania etatystyczne, ale w wyraźnej mniejszości pojawiają się również metody liberalne. Rozstrzygnięcia należy jednak oczekiwać dopiero po kilku latach."
EN
The aim of the research was to identify and measure the level of economic freedom across the EU at the turn of the 20th and 21st centuries. Special attention was paid to the changes in (i.e. liberalization of) the Polish economy. The basis of the comparative analysis between the 25 EU countries (excluding Malta and Cyprus) was provided by data acquired from the annual economic freedom study conducted by the Heritage Foundation and the Wall Street Journal in the years 1996–2008. The overall economic freedom index consisted of the average from marks for 10 different features – more detailed criteria. The average index acquired from all 10 features was the basis of a country’s mark for the level of liberalism (economic freedom) or statism. The proposed methodological approach, in which the two main currents of statism and liberalism are exposed, was especially useful in evaluating the processes occurring in the Polish economy. The results of the research show that, in the group of 15 countries of the “old” EU, 10 can be considered more liberal. This group includes, as the most liberal EU state of all, Ireland. The second group is formed of 5 countries apparently less liberal, i.e. Spain, France, Portugal, Italy and Greece. Poland is found to be the most statist country anywhere in the EU, notwithstanding its status (along with the Czech Republic and Estonia) as one of the three leaders of liberalism in the first years of transformation. In this situation it is hard to identify the Polish economy with advanced or even excessive liberalism. It is – according to the present standards – a rather state-controlled economy, albeit with certain but scarce elements of liberalism. The research shows that the economic crisis which occurred from mid 2007 cannot be identified only with the liberal economy, even though the implemented methods of dealing with the crisis seem to point to such a source. Statist solutions prevail here, but some liberal methods appear as well. A solution to this dilemma can only be anticipated after several years have passed.
EN
The following text discusses the first attempt to transform the authoritarian Jordan monarchy into a constitutional monarchy, in which the parliament chosen by the people was supposed, apart from the king, to serve the role of a real supervisor of the state. Such an attempt was made in 1951-1957. It ended up in a failure and, in fact, the return of the authoritarian methods of exercising the power. This failure resulted both from the specific circumstances of the contemporary Middle East, as well as certain permanent features of Arabic societies. Thus, it is important to trace back these events to show both the attempt at reforms, as well as the causes of the failure. The following text makes use first and foremost of English language resources concerning the history of Jordan. Also, the archive documents collected in the National Archives were used, especially the ones that refer to the correspondence between the authorities in London and the British embassy in Amman. To understand the issue, it will be necessary to go back beyond the year 1951 and to present in brief the very process of how the Hashemite monarchy came into existence.
PL
W tekście poniższym przedstawiona zostanie pierwsza próba przekształcenia autorytarnej monarchii jordańskiej w monarchię konstytucyjną, w której wybrany przez naród parlament miał pełnić obok króla rolę realnego zwierzchnika państwa. Próbę taką podjęto w latach 1951-1957. Zakończyła się ona niepowodzeniem i powrotem do de facto autorytarnych metod sprawowania władzy. Niepowodzenie to wynikało zarówno ze specyficznych warunków ówczesnego Bliskiego Wschodu jak i z pewnych stałych cech społeczeństw arabskich. Warto więc prześledzić te wydarzenia by ukazać zarówno tą próbę reform, jak i przyczyny jej porażki. W tekście poniższym wykorzystane zostały przede wszystkim opracowania angielskojęzyczne dotyczące historii Jordanii. Wykorzystano również dokumenty archiwalne zgromadzone w National Archives szczególnie te wynikające z korespondencji między władzami w Londynie a ambasadą brytyjską w Ammanie. Aby zrozumieć temat konieczne będzie cofnięcie się poza rok 1951 i przedstawienie skrótowo samego procesu powstawania instytucji haszymidzkiej monarchii.
PL
Sytuacja konkurencyjna w sektorze towarowego transportu towarowego jest szczególna, gdyż rozpoczęty proces liberalizacji nie został jeszcze zakończony. W związku z tym istnieje duża dysproporcja skali aktywnych uczestników rynku, gdzie dominacja publicznych operatorów stanowi pozostałość ich statusu monopolisty sprzed liberalizacji. Wyzwanie, przed jakim stoi Komisja Europejska, nie polega więc na ochronie procesu konkurowania, tylko a na zapewnieniu, żeby w przyszłości rynek osiągnął pożądany poziom konkurencyjności, realizując tym samym cele liberalizacji. Niniejszy artykuł przedstawia w tym kontekście szczegółowe uwarunkowania stosowania przepisów kontroli koncentracji w prawie Unii Europejskiej.
EN
The competitive situation in rail transport is peculiar because the liberalisation process is still ongoing. As a result, there is a significant difference in scale between various undertakings active on the market, where existing dominance is inherited from the pre-liberalisation monopolist status. The challenge faced by the European Commission is thus not the safeguarding of the competitive process, but rather creating a level playing field to foster future competition and thus making it possible to achieve the goals of liberalisation. In this context, this paper presents a detailed analysis of the application of merger control rules in EU Law.
PL
Na relacje zachodzące pomiędzy podstawowymi podmiotami stosunków międzynarodowych wpływa w znacznej mierze proces globalizacji, który w swą obecną, trzecią już, fazę rozwoju wszedł w latach 80. XX w. Najczęściej analizuje się go od strony ekonomicznej, politycznej, społecznej i kulturowej. Problem sprawia jednak określenie jego istoty. Dzięki wysiłkom nakierowanym na określenie głównych założeń globalizacji wiadomo jest coraz więcej o jej funkcjonowaniu. Nadal utrzymuje się niepewność co do tego, czym właściwie jest wspominany proces. Poszukiwanie odpowiedzi utrudnia brak jednej, powszechnie akceptowanej definicji globalizacji. Przyczyną tego jest ogromna złożoność owego „super‑procesu”, który obejmuje coraz to nowe obszary życia społecznego.
EN
Relations arising between main components of international relations are determined by the process of globalization. According to a hypothesis assumed in this article its power is channelled in various directions. At present the contemporary world has experienced a third wave of globalization, which according to professor Nuti started in the early 80’s of 20th century. In social sciences the analysed process is frequently taken into consideration from economical, political, social or cultural point of view. We know quite a lot about how the globalization works, but there remains a cloud of uncertainty about its true nature, the essence. Searching for the solution is more difficult, than one could presume because until now there is no consensus reached in terms of definition of globalization. Thanks to describing its main assumptions, we know how it works, but no one can tell what it really is. This hardship is mostly caused by enormous complexity of analysed „super‑process”, which still occupies new fields of the public life. There is, however, a glimmer of hope in the search for the essence of globalization, a trace which may lead researchers into cognition. This is interdependence of various spheres of social life.
EN
In the situation of crisis not only in the economic, but also social, political and cultural dimension assuming of civilization trends more expressive form, are becoming more available to the description and analysis. It is necessary to emphasize that only these chosen, concerning peculiarly societies will be described and of the knowledge: liberalization, secularization, modernization, globalization, europeanization, spreading the higher education among the masses and commodifi cation of knowledge. The attempt of their analysis will allow to highlight the co-occurrence of challenges, chances and threats, brought by these trends. He will create also a possibility of outlining possible scenarios of of civilization changes in Poland and not only.
PL
W sytuacji kryzysu nie tylko w wymiarze ekonomicznym, ale i społecznym, politycznym oraz kulturowym trendy cywilizacyjne. przybierając wyrazistszą postać, stają się dostępniejsze dla opisu i analizy. W artykule przedstawione zostaną tylko te wybrane, dotyczące szczególnie społeczeństwa i wiedzy: liberalizacja, sekularyzacja, modernizacja, globalizacja, europeizacja, umasowienie szkolnictwa wyższego i utowarowienie wiedzy. Próba ich analizy pozwoli uwypuklić współwystępowanie wyzwań, szans i zagrożeń niesionych przez te trendy. Stworzy też możliwość zarysowania możliwych scenariuszy zmian cywilizacyjnych w Polsce, i nie tylko.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie korzyści i zagrożeń (barier) dla funkcjonowania polskich przedsiębiorstw usługowych na rynku Unii Europejskiej w warunkach liberalizacji rynku usług. Autorzy przeprowadzili badanie ilościowe przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety wśród 400 polskich przedsiębiorstw usługowych, które świadczą usługi w innych krajach Unii Europejskiej, najczęściej w: Niemczech (64% wskazań), Francji (29%), Włoszech (29%), Czechach (28%), Holandii (23%), Wielkiej Brytanii (22%) i Hiszpanii (21%). Respondentami byli właściciele, kadra zarządzająca i osoby kompetentne w zakresie handlu zagranicznego. Przedmiotem badania były usługi ujęte w sześciu grupach: usługi handlowe; usługi budowlane; usługi rzemieślnicze; usługi specjalistyczne i związane z działalnością biznesową; turystyka i usługi zakwaterowania i wyżywienia; usługi szkoleniowe, edukacyjne i informacyjne. Z badania wynika, że do bardzo ważnych korzyści respondenci zaliczyli: możliwość zdobycia nowych zleceń, możliwość rozwoju firmy, możliwość nawiązania kontaktów biznesowych, większy rynek zbytu, natomiast do największych zagrożeń (barier): zmianę kursów walut, nadal zbyt dużą biurokrację, zbyt dużą konkurencję. Może to wskazywać, że wdrożenie Dyrektywy 2006/123/WE o usługach na rynku wewnętrznym nie przyniosło zapowiadanych efektów w pełnym wymiarze. Artykuł ma charakter badawczy.
EN
The aim of the article is to present benefits and threats (barriers) to functioning of Polish service enterprises in the European Union’s market under the conditions of service market liberalisation. The authors carried out a quantitative survey using a survey questionnaire among 400 Polish service enterprises rendering services in other EU countries, most often in Germany (64% of indications), France (29%), Italy (29%), the Czech Republic (28%), the Netherlands (23%), the United Kingdom (22%), and Spain (21%). Respondents were owners, managers and individuals competent in the field of foreign trade. The subject matter of the research was services from sic groups: commercial services; construction services; craft services; specialist services and those related to business activity; tourism and accommodation and catering services; training, education and information services. The research shows that the respondents mentioned as very important benefits the following: the possibility to gain new orders, to develop one’s business, to establish business contacts, and a bigger sales market, whereas as the most serious threats (barriers): alteration of currency exchange rates, still too high bureaucracy, and too great competition. This may indicate that the implementation of Directive 2006/123/EC on services in the internal market has failed to yield the heralded effects in full amount. The article is of the research nature.
RU
Цель статьи – представить выгоды и угрозы (барьеры) для функционирования польских предприятий сферы услуг на рынке Европейского Союза в условиях либерализации рынка услуг. Авторы провели количественное обследование с использованием вопросника анкеты среди 400 польских пред- приятий услуг, которые оказывают услуги в других странах Европейского Союза, чаще всего в Германии (64% указаний), Франции (29%), Италии (29%), Чехии (28%), Голландии (23%), Великобритании (22%) и Испании (21%). Респондентами были владельцы, менеджеры и компетентные лица в области внешней торговли. Предметом изучения были услуги, входящие в шесть групп: торговые услуги; строительные услуги; ремесленные услуги; срециалистические услуги и услуги, связанные с бизнесом; туризм, гостиничные услуги и услуги общепита; услуги в сфере образования (тренировка и обуче- ние) и информационные услуги. Изучение показывает, что к числу весьма важных выгод респонденты отнесли: возможность получать новые заказы, возможность развивать фирму, возможность установить бизнес-контакты, больший рынок сбыта, тогда как к числу самых больших угроз (барьеров): из- менение курсов валют, по-прежнему слишком большой бюрократизм, слишком большую конкуренцию. Это может указывать, что внедрение Директивы 2006/123/ЕС об услугах на внутреннем рынке не принесло ожидаемых эффектов в полной мере. Статья имеет исследовательский характер.
17
Publication available in full text mode
Content available

1956 – rewolucja w pół drogi

51%
XX
Odgórna liberalizacja systemu komunistycznego nastąpiła po śmierci Józefa Stalina w całym bloku sowieckim. W Polsce zmiany odbywały się pod silną presją społeczną, czego gwałtownym wyrazem był bunt robotników Poznania w czerwcu 1956 r. Na ruch wolnościowy składali się działacze robotniczy i studenccy, niepokorni dziennikarze, animatorzy Klubów Młodej Inteligencji, intelektualiści. Ich program obejmował zaniechanie represji, uwolnienie życia społecznego spod kontroli partii, zahamowanie kolektywizacji, równoprawne stosunki z ZSRR, Rady Robotnicze. W ruchu wolnościowym silne były także hasła narodowe i religijne. Społeczne poparcie dla powrotu do władzy Władysława Gomułki wiązało się z nadziejami na głęboką demokratyzację. Jednak zmiany roku 1956 zatrzymały się w pół drogi, utrzymując zasadnicze cechy systemu monocentrycznego.
EN
Top-down liberalization of communist sytstem in the whole soviet block took place after Joseph Stalin death. In Poland, the changes underwent under strong social pressure, which was reflected in the Poznan workers’ revolt in June 1956. The freedom movement consisted of workers and students, pro-freedom journalists, animators of the Young Intelligentsia Clubs, intellectuals. They wanted the government to stop the repressions and collectivisation, release of social life from party control, equal relations with the USSR, the Workers’ Council. Strong national and religious postulates were also present. Social support for the return to power of Władysław Gomułka was due to the hope of deep democratization. However, changes of 1956 stopped halfway, keeping core characteristics of monocenter political system.
EN
European Union after years of relatively small activity, in 2007 offered a strategy to Central Asia. In that strategy were addressed many issues, including democratic deficit or human rights violations. EU in its activity is overshadowed by the US and has small capacity for pursuing its own policy to the Central Asia. Another problem is a fact that after accomplishing EU strategy to Central Asia there are no new initiatives which will contribute for more visible European activity in that region.
PL
Unia Europejska dopiero w 2007 r. zaproponowała wobec regionu Azji Centralnej strategię, w której odniesiono się do różnych problemów, w tym deficytu demokracji i łamania praw człowieka. Istotnym ograniczeniem działań UE jest występowanie w cieniu USA oraz brak ambicji by także rozwijać współpracę w innych obszarach jak bezpieczeństwo czy zwiększenie europejskich inwestycji. Kolejnym problemem jest po zakończeniu jedynej strategii brak nakreślenia priorytetów, które umożliwiłoby UE na odgrywanie większej roli w Azji Centralnej.
EN
The subject matter of the paper is focused on selected aspects of the German electric power market liberalization in the context of the EU’s electric power (and natural gas) market liberalization initiated in the 1990s. The shape of electric power industry in Germany before liberalization along with cases of abuse of dominant position in the sector by German energy concerns RWE and E.ON have been presented in the article. Furthermore, the article describes an impact of liberalization on German electric power market through the prism of change in the market structure.
PL
Problematyka artykułu koncentruje się na wybranych aspektach procesu liberalizacji rynku energii elektrycznej w Niemczech w kontekście zainicjowanej w latach 90. XX wieku liberalizacji rynku energii elektrycznej (i gazu ziemnego) w Unii Europejskiej. W artykule przedstawiono kształt sektora energii elektrycznej w Niemczech przed liberalizacją, jak również przykłady nadużywania przez niemieckie przedsiębiorstwa energetyczne RWE i E.ON pozycji dominującej w tym sektorze. Ponadto artykuł prezentuje wpływ liberalizacji na rynek energii elektrycznej w Niemczech przez pryzmat zmiany struktury tego rynku.
EN
The adjustments made in 2015 to the Austrian Law on Reproductive Medicine represent a step towards a liberalization in matters of reproductive medicine, permitting different techniques and applications, but at the same time setting certain limits. The new law serves as an opportunity for generally reflecting on the dynamics in liberal societies and the durability of once determined boundaries in modern states. Although certain techniques remain prohibited in the home country, they are usually provided in some other countries and will thus be “available”. Consequently, the challenge for an ethical reflection is increasingly shifting to the question as to how individuals on their own responsibility will deal with the growing options of reproductive medicine. A responsible handling needs to face the fact that reproductive medicine will have a profound effect on the biographies of present and future human beings. Unlike it is often stated, reproduction and procreation always have a holistic dimension and will sooner or later involve the concerned individuals not merely on a physical, but also on an emotional and personal level. Therefore, an individual ethics of responsibility must not only relate to those consequences which are immediately visible and accessible, but needs to develop a much more comprehensive approach. In addition, it needs to be aware of the escalation tendencies inherent in these techniques, and of the danger that there might be taken steps which in retrospect clearly seem unjustifiable to the subjects involved.
DE
Die Novellierung des österreichischen Fortpflanzungsmedizingesetzes im Jahr 2015 kommt einem Liberalisierungsschritt in Sachen Reproduktionsmedizin gleich, der einige Techniken und Anwendungen freigibt, zugleich aber auch Grenzen setzt. Das neue Gesetz wird zum Anlass genommen, allgemein über die Dynamik liberaler Gesellschaften und über die Haltbarkeit einmal gezogener Grenzen in modernen Staaten zu reflektieren. Auch wenn bestimmte Techniken im eigenen Land verboten bleiben, werden sie meist doch in anderen Staaten angeboten und sind insofern „verfügbar“. Damit verlagert sich die Herausforderung für die ethische Reflexion immer stärker auf die Frage, wie die einzelnen Individuen in eigener Verantwortung mit den wachsenden Möglichkeiten der Reproduktionsmedizin umgehen. Ein verantwortlicher Umgang muss sich der Tatsache stellen, dass die Reproduktionsmedizin tief in die Biographie gegenwärtiger und zukünftiger Menschen eingreift. Anders als oft behauptet haben Reproduktion und Fortpflanzung immer eine ganzheitliche Dimension und involvieren die Betroffenen früher oder später nicht nur auf körperlicher Ebene, sondern auch emotional und personal. Eine individuelle Verantwortungsethik darf sich daher nicht nur auf die unmittelbar sichtbaren und erfahrbaren Konsequenzen beziehen, sondern möglichst umfassend vorgehen. Sie muss sich auch der diesen Techniken innewohnenden Tendenz zur Eskalation bewusst sein, der Gefahr, dass man Schritte setzt, die aus späterer Sicht nicht mehr verantwortet werden können.
PL
Poprawki wniesione w 2015 roku do prawa austriackiego dotyczące medycyny reprodukcyjnej stanowią krok w kierunku liberalizacji w sprawach dotyczących medycyny reprodukcyjnej, dopuszczenia różnych technik i działań, ale również ustalenia pewnych ograniczeń. Nowe prawo służy jako sposobność do refleksji nad dynamiką liberalnych społeczeństw i stałością raz określonych granic we współczesnych krajach. Choć pewne techniki pozostają zabronione w ojczyźnie, są one zwykle możliwe w innych krajach, i w ten sposób również „dostępne”. Zatem, zadanie refleksji etycznej coraz bardziej przenosi się na kwestię, jak jednostki, ponosząc odpowiedzialność, poradzą sobie z rosnącymi możliwościami medycyny reprodukcyjnej. Odpowiedzialne postępowanie musi zmierzyć się z faktem, że medycyna reprodukcyjna będzie miała ogromny wpływ na obecne i przyszłe życie człowieka. W przeciwieństwie do tego, co się mówi, reprodukcja i prokreacja ma zawsze wymiar holistyczny i prędzej czy później będzie dotyczyć osób nie tylko na poziomie fizycznym, ale także emocjonalnym i osobistym. Dlatego, indywidualna etyka odpowiedzialności nie może tylko odnosić się do skutków natychmiast widocznych i namacalnych, ale musi opracować znacznie bardziej kompleksowe podejście. Ponadto, należy zdawać sobie sprawę z tendencji eskalacji tkwiących w tych technikach, a także z niebezpieczeństwa podjęcia kroków, które z perspektywy czasu będą wydawać się nieuzasadnione w stosunku do zaangażowanych podmiotów.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.