Search results

1

Wariantywność gatunkowa w ujęciach kontrastywnych na przykładzie wybranych polskich i niemieckich tabloidów

100%

Hanus A.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2014

|

issue 7

197-218

PL

W prasowych realizacjach tekstowych coraz częściej obserwuje się skłonność do swobodnego traktowania reguł gatunkowych. Opisem tendencji zaznaczających się nie tylko w obrębie tekstów medialnych zajęła się pod koniec lat 90. ubiegłego stulecia Ulla Fix. Badaczka zwróciła uwagę na coraz częściej pojawiające się, głównie w tekstach użytkowych, przykłady tekstów charakteryzujących się kompozycją łamiącą kanon (1997: 97) poprzez tzw. ‘montaże wzorców tekstu’, ‘mieszanie wzorców tekstowych’, czy też ‘łamanie wzorca’. W badaniach polonistycznych wymienionym zagadnieniom szczególnie wiele uwagi poświęciła Maria Wojtak, która opierając się na bogatym materiale empirycznym, wyróżniła tzw. ‘wzorce alternacyjne’ i ‘adaptacyjne’ poszczególnych gatunków tekstów (por. Wojtak 2004: 18) powstałe obok ‘wzorców kanonicznych’ w wyniku przeobrażeń w obrębie tekstów prasowych. W niniejszym artykule zaprezentuję i skonfrontuję koncepcje obu badaczek reprezentujących dwie odmienne tradycje lingwistyczne pod kątem możliwości ich wykorzystania w analizach współczesnej prasy codziennej.

EN

A tendency at free treatment of text genre rules has been observed to become a more frequent phenomenon in the textual realizations of the press discourse. An attempt to describe this tendency, which was noticeable not only in the media texts at the end of the 1990s, has been made by Ulla Fix. While examining the non-literary texts, the scholar observed several examples whose composition was deviating from the canonical pattern (1997: 97), i.e. the so called ‘montage of textual patterns’, ‘mixture of textual patterns’, or ‘breaking the pattern’. In the academic research conducted in the field of Polish language studies, the above mentioned issues have been examined in detail by Maria Wojtak, who drawing on ample empirical material, distinguished the following patterns within the textual genres: the ‘alternative’ and the ‘adoptional’ one (cf. Wojtak 2004:18), which were created apart from the ‘canonical patterns’ as a result of alternations occurring within the press texts. The following article presents and confronts the concepts of both scholars who represent two diverse linguistic traditions, with special emphasis placed on the possibilities of their application in further analyses of the contemporary daily press.

2

Kontrastive Analyse deutscher und englischer Kohäsionsmittel in verschiedenen Diskurstypen

100%

Menzel K., Lapshinova-Koltunski E.

tekst i dyskurs - text und diskurs

|

2014

|

issue 7

247-266

DE

In diesem Artikel geben wir einen Überblick über unsere Forschungsarbeiten im Zusammenhang mit der Thematik der Diskursrelationen im Sprach- und Registervergleich und dem korpuslinguistischen Forschungsprojekt „German-English contrasts in cohesion – Towards an empirically-based comparison (GECCo)“. Die Arbeiten sollen zu einer Analyse und Erklärung von Textkohäsion im Englischen und Deutschen beitragen. Beispiele für sprachvergleichende korpusbasierte Ansätze zu Fragen der englischen und deutschen Textkohäsion sind bislang selten und behandeln hauptsächlich einzelne Kohäsionsmittel, aber nicht Textualität und Diskursorganisation in einem größeren Zusammenhang. In diesem Artikel wird speziell auf die korpusbasierte Untersuchung von endophorischen Ellipsen als beispielhaft gewählte Fallstudie im Kontext des GECCo-Projektes eingegangen, wobei im Projekt die gesamte Bandbreite von Kohäsionsmitteln abgedeckt wird. Es wird gezeigt, wie sich die Subtypen von Ellipsen in englischen und deutschen Subkorpora der geschriebenen und gesprochenen Sprache verteilen und was die Präferenzen einzelner Register und Textsorten beider Sprachen in Bezug auf die Ellipsenarten sind.

EN

This article provides an overview on our current research with regard to language- and register-related discourse relations and gives an outline of the corpus linguistic project “German-English contrasts in cohesion—Towards an empirically-based comparison (GECCo)“. With the design of the GECCo corpus, we intend to provide a resource allowing an intensive contrastive investigation of cohesion in English and German. Contrastive research on English and German with an empirical methodological orientation is rare and has usually only covered individual cohesive devices, but not textuality and discourse organization in a wide-ranging context. This article has a special focus on the corpus-based analysis of endophoric ellipses as a case study in the context of the GECCo project in which all cohesive devices are discussed and described. It shows some differences in the frequency distribution of ellipsis subtypes between English and German subcorpora for written and spoken data and how registers and text types in both languages differ in their preference for particular ellipsis types.

3

Jak porównywać obrazy Europy? Refleksje teoretyczno-metodologiczne po lekturze "Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów"

71%

Czachur W.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

|

2019

|

vol. 53

7-20

EN

The aim of this work is to compare the concepts of EUROPE in Polish and German. This comparative study is based on the analysis of these concepts presented in Leksykon aksjologiczny Słowian i ich sąsiadów [Axiological lexicon of the Slavs and their neighbours] in volume 2, dedicated to Europe (2018). In this context, the main theoretical and methodological assumptions relevant to the comparative study are discussed, including ways to create tertium comparationis.

PL

Celem pracy jest analiza porównawcza konceptu/pojęcia EUROPA w językach polskim i niemieckim. Badanie porównawcze przeprowadzone jest w oparciu o analizy owych konceptów zaprezentowanych w Leksykonie aksjologicznym Słowian i ich sąsiadów w tomie drugim, poświęconym Europie (2018). W tym kontekście omówiono również główne założenia teoretyczne i metodyczne istotne dla badań porównawczych, w tym sposób tworzenia tertium comparationis.

4

ZUR VERSTÄNDLICHKEIT VON ÜBERSETZUNGEN DEUTSCHER UND POLNISCHER GERICHTSBENENNUNGEN

54%

BIELAWSKI P.

Comparative Legilinguistics

|

2018

|

vol. 34

65-84

PL

W niniejszym tekście podjęty został problem przekładu nazw niemieckich oraz polskich nazw sądów. Na podstawie analizy używanych form tłumaczeń w literaturze prawniczej oraz w słownikach autor stwierdza, że przekłady te są często na tyle nieczytelne, że nie pozwalają one odbiorcom określić ani instytucji kraju języka wyjściowego, ani tej języka docelowego, co w znacznym stopniu ogranicza zrozumiałość tekstów docelowych. Wskazując na różnice istniejące pomiędzy sądami niemieckimi i polskimi, autor zastanawia się, czy w przekładzie należy zaznaczać każdego rodzaju dywergencje, występujące między instytucjami dwóch różnych systemów prawnych. W oparciu o teorię komparatystyki prawniczej wskazane zostają te elementy znaczeniowe, które odgrywają istotną rolę w komunikacji prawniczej oraz przekładzie tekstów tego rodzaju. W dalszej części autor zastanawia się, w jaki sposób nazwy sądów mogą, albo powinny być przetłumaczone, aby instytucja kraju języka wyjściowego i decelowego były w translacie rozpoznawalne. W odpowiedzi na to pytanie zaproponowane zostają trzy techniki, których zastosowanie zostaje w tekście przedstawione w analitycznym przekładzie niemieckich i polskich nazw sądów.Przedstawione techniki tłumaczeniowe mają umożliwić poprawę czytelności przekładów prawniczych, a ponadto mają one stanowić alternatywę dla często stosowanego przekładu opisowego nazw sądów.

EN

The focus of this paper is centered on the translation of German and Polish court names. Based on a thorough analysis of the translation terms used in legal literature and dictionaries, the author concludes that the court names are often being translated in a way that makes it impossible for the reader to correctly identify the institution in question, thus undermining the comprehensibility of the target texts significantly. Pointing to the differences between the court systems of Germany and Poland, the author contemplates whether the dissimilarities between two institutions from different legal systems need always to be marked in the translation. On the basis of the comparative law theory, the meaning features essential for both legal communication and legal translation are identified and presented. In the next part, the author examines how to translate the court names so that the institution at issue is instantly recognizable in the target text. As a result, three comprehensive translation techniques are proposed.The presented translation techniques shall contribute to improving the comprehensibility of legal texts, and constitute an alternative to the descriptive translation of these institutions.

DE

Im Fokus des vorliegenden Textes liegt das Problem des Übersetzens deutscher und polnischer Gerichtsbenennungen. Aufgrund einer Analyse der in der rechtswissenschaftlichen Literatur und in den Rechtswörterbüchern gängigen Übersetzungsformen stellt der Autor fest, dass die Übersetzungen der deutschen und der polnischen Gerichtsbenennungen den Empfängern in vielen Fällen nicht ermöglichen, die entsprechende Institution zu erkennen, was die Verständlichkeit der Zieltexte deutlich beeinträchtigt. Unter Hinweis auf bestehende Divergenzen zwischen den deutschen und den polnischen Gerichten überlegt der Autor, ob Unterschiede, die zwischen zwei Institutionen verschiedener Rechtssysteme bestehen, in der Übersetzung immer signalisiert werden sollen. In Anlehnung an die Theorie der Rechtsvergleichung werden diejenigen Bedeutungsmerkmale festgestellt, die in der Rechtskommunikation und somit auch in der Rechtsübersetzung wesentlich sind. Vor diesem Hintergrund versucht der Autor die Frage zu beantworten, wie Gerichtsbezeichnungen übertragen werden können, und vielleicht sollen, damit der Zieltext an Verständlichkeit nicht verliert. Diesbezüglich werden drei Übersetzungsverfahren vorgeschlagen und in einer analytischen Übertragung der deutschen und der polnischen Gerichtsbenennungen angewendet. Es wird hier das Ziel verfolgt, zur Verständlichkeit der Übersetzungen juristischer Texte beizutragen und zugleich eine Alternative für umschreibende Übersetzungen der Gerichtsbezeichnungen vorgeschlagen.

Refine search results

2 tekst i dyskurs - text und diskurs

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica

1 Comparative Legilinguistics

1 2019

1 2018

2 2014

1 BIELAWSKI P.

1 Czachur W.

1 Hanus A.

1 Lapshinova-Koltunski E.

1 Menzel K.

Wariantywność gatunkowa w ujęciach kontrastywnych na przykładzie wybranych polskich i niemieckich tabloidów

Kontrastive Analyse deutscher und englischer Kohäsionsmittel in verschiedenen Diskurstypen

Jak porównywać obrazy Europy? Refleksje teoretyczno-metodologiczne po lekturze "Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sąsiadów"

ZUR VERSTÄNDLICHKEIT VON ÜBERSETZUNGEN DEUTSCHER UND POLNISCHER GERICHTSBENENNUNGEN