Search results

1

Status quo czy panta rhei? Atrakcje turystyczne Krakowa od końca XVIII wieku do czasów współczesnych

100%

Ziarkowska J., Ziarkowksi D.

Turystyka Kulturowa

|

2015

|

issue 7

34-53

PL

Kraków jako miasto historyczne o dużym potencjale dziedzictwa kulturowego od wieków wywoływał zainteresowanie przyjezdnych. O pierwszych wizytach o charakterze turystycznym można jednak mówić dopiero począwszy od schyłku XVIII wieku, kiedy na ziemiach polskich zaczęło się rozwijać krajoznawstwo, ukierunkowane na poznawanie przeszłości i zabytków narodowych. Wówczas zaczęli też przyjeżdżać do miasta cudzoziemcy, zainteresowani jego historią, urbanistyką, architekturą oraz niepowtarzalną atmosferą. W kolejnych okresach popularność Krakowa jako destynacji turystycznej rosła, co związane było z poprawą infrastruktury, działaniami w zakresie restauracji zabytków, a także organizacją wydarzeń kulturalno-promocyjnych. Celem artykułu jest identyfikacja najważniejszych atrakcji Krakowa w poszczególnych okresach historycznych. Jako materiał badawczy wykorzystano źródła historyczne, takie jak drukowane przewodniki, artykuły prasowe, relacje z podróży, a ponadto opracowania naukowe na temat dziejów turystyki w mieście. Analiza wykazała, iż zabytki, miejsca oraz organizowane w Krakowie imprezy, decydujące o atrakcyjności turystycznej miasta, zmieniały się w czasie. Mimo to możliwe jest wskazanie dwóch obszarów miasta, mianowicie Rynku wraz ze zlokalizowanymi w jego pobliżu zabytkami oraz Wzgórza Wawelskiego, które w każdym z omawianych okresów stanowiły wiodące atrakcje, stanowiąc fundamenty turystycznej atrakcyjności Krakowa.

2

Early Modern Grand Tourer in Poland-Lithuania

75%

Basista J.

Studia Historyczne

|

2021

|

vol. 61

|

issue 4 (244)

5-16

PL

In the last fifty or so years, Grand Tour has become a very popular and extensively researched phenomenon. Although mainstream researchers have analyzed various aspects of the Grand Tour, they have tended to adopt a narrow definition limited to the experiences of young English gentlemen undertaking a study tour of Italy and France. This article poses a somewhat provocative question: was the Grand Tour feasible as a study tour of an English gentleman visiting Poland- Lithuania? Based on contemporary travel writing, the author reveals the challenges and the difficult logistics of such an undertaking.

3

Sanselige Verdener. Poetik Og Repræsentation I Dea Trier Mørchs Rejsebøger

75%

Schab S. I.

Folia Scandinavica Posnaniensia

|

2014

|

vol. 16

EN

The article deals with three travel books (Sorgmunter socialisme (1968), Polen (1970) and Da jeg opdagede Amerika (1986)) written by a Danish graphic designer, writer and political activist Dea Trier Mørch (1941-2001). In focus of the text analysis is the question of poetological aspects, a.o. of the position of the three texts in relation to travel books as a genre and the narrative strategies, which are used by the author to represent the visited countries. As the analysis will reveal, Mørch (as author and protagonist) can be understood as a modern sentimental traveler - both in terms of the structure of her narratives and the existential dimension of her travels.

4

Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne

75%

Gębuś S.

|

2021

|

vol. 27

|

issue 1

289-306

EN

Texts classified as travel literature remain underused material in the teaching of world literature, as well as within Polish studies. This article attempts to rectify this by formulating an original teaching proposal. It is intended to help construct curricula for future courses on world literature in Polish studies. In terms of genre, the proposal is based on the use of a wide range of foreign travel writing originating in different cultural environments and historical periods, and representing various literary genres. With reference to teaching methods, this proposal is based on the simultaneous and coordinated use of two modern teaching techniques: presenting students with tasks requiring creative thinking and with open-ended problems intended to provoke intellectual effort. Student activity, supervised by the teacher, thus becomes one of the main objectives of the class. The form of teaching that is most conducive to the realisation of this teaching proposal is a conversation-based class and lecture. Both facilitate effective, multi-vectorial intellectual interaction and team work.

PL

Teksty zaliczane do literatury podróżniczej pozostają materiałem niedostatecznie wykorzystywanym w dydaktyce literatury światowej, a także w obrębie studiów polonistycznych. Niniejszy artykuł stara się wyjść naprzeciw takiemu stanowi rzeczy, formułując autorską propozycję dydaktyczną. W zamierzeniu ma ona pomóc w konstruowaniu programów przyszłych kursów literatury światowej na studiach polonistycznych. W planie genologicznym bazuje ona na wykorzystaniu szerokiej gamy zagranicznych utworów podróżopisarskich, pochodzących z różnych kręgów kulturowych i odmiennych epok historycznoliterackich oraz reprezentujących rozmaite gatunki literackie. Z kolei w planie wykonawczym jej istota dydaktyczna bazuje na jednoczesnym i skoordynowanym wykorzystaniu dwóch nowoczesnych technik nauczania: sformułowaniu zadań o charakterze kreacyjnym oraz na postawieniu otwartych pytań o charakterze problemowym, mających sprowokować studentów do wysiłku intelektualnego. Aktywność studentów staje się dzięki temu jednym z głównych celów zajęć dydaktycznych, prowadzonych przez nauczyciela kontrolującego całość tak sprofilowanego procesu dydaktycznego. Formą nauczania najbardziej sprzyjającą realizacji tej idei dydaktycznej staje się zaś konwersatorium lub wykład konwersatoryjny, które ułatwiają efektywną, wielowektorową interakcję intelektualną i współpracę zespołową.

5

Krwiopijstwo jako 'othering' lub doświadczenia podróżnicze z Galicji XVIII wieku. Kilka uwag o 'postkolonializmie' i 'dyskursie wampirycznym'

75%

Augustynowicz C.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2012

|

vol. 42

6

DVĚ STOLETÍ ČESKÉHO OBJEVOVÁNÍ RUSKA. OBROZENSKÉ CESTOPISY

71%

Tomášek M.

Porównania

|

2018

|

vol. 22

|

issue 1

67-90

EN

The study explores the ambiguities of Czech relations with contemporary Russia seeking their historical roots in the pictures of the Russian reality constructed in Czech period travel books. The travelogue production was characterized by a relatively low number of publications and remarkable heterogeneity. Between the end of the 18th century and the beginning of the 1940s this genre included not only authentic travelogues – travel reportage and business travelogue – but also fictitious travelogues or travelogue imitations, scientific travel books as well as compilations of texts on related topics compensating for restrained opportunities to travel. This repertoire provided Czech readers with rather limited possibilities for getting to know contemporary Russia through the personal experiences of their fellow countrymen, nevertheless, it shows the readers’ interest in the Slavonic East. These period pictures do not tend to evaluate Russia in a specific or prescribed way.

CS

Niejednoznaczny stosunek Czechów wobec obecnej Rosji prowokuje pytanie, czy owa ambiwalencja ma historyczne korzenie. Brak możliwości zaczerpnięcia wiedzy bezpośrednio od przodków skazuje nas na metody pośrednie. Jedną z nich jest analiza historycznej literatury podróżniczej. Gatunek ten może zawierać znaczne nasycenie refleksjami na temat realiów, niestety czeska literatura podróżnicza dotycząca Rosji w badanym okresie (od końca XIII w. do początku lat 40. XIX w.) jest nieliczna i różnorodna: obok autentycznej literatury podróżniczej (o charakterze naukowym, typu reportażowego lub autorstwa przedsiębiorców) można znaleźć mistyfikacyjną literaturę podróżniczą, imitację literatury podróżniczej lub kompilację przekładów kilku tekstów naukowych, mającą pełnić rolę literatury podróżniczej. Powstanie tych tekstów można uznać za dowód zainteresowania czytelników słowiańskim wschodem; ograniczone możliwości podróżowania wymuszały zaś na redaktorach rozwiązania zastępcze. Należy stwierdzić, że ówczesne obrazy Rosji nie pozwalają oceniać jej konkretnym, z góry przyjętym sposobem.

7

Eugène Fromentin, un artiste complet ?

71%

Gubińska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica

|

2018

|

issue 13

55-62

PL

Eugène Fromentin należy do tych wyjątkowych artystów, którzy odnieśli sukcesy w malarstwie i w literaturze. W swojej epoce odniósł duży sukces dzięki obrazom przedstawiającym algierską przyrodę i obyczaje tego kraju. Utalentowany pisarz, zafascynowany orientalizmem, podróżował do Algierii i Egiptu, by szukać ożywczych impulsów dla własnej wyobraźni, eksploatować go artystycznie i wyobrażeniowo jako rozległą przestrzeń wszelkich możliwości. Przywożąc ze swych podróży na Wschód obrazy będące wyrazem jego samotniczego usposobienia, Fromentin „uzupełnił” we właściwy sobie sposób swe dokonania malarskie, publikując trzy dzienniki podróży: Lato na Saharze (1857), Rok w Sahelu (1859) i Notatki z podróży do Egiptu (1881). W przedmowie do wydania swej drugiej książki podróżniczej, napisał, że celem jego pisarstwa „orientalizującego” nie jest powtarzanie wrażeń malarskich, ale wyrażenie tych odczuć, które może wyrazić wyłącznie słowo. W naszym artykule chcemy pokazać Fromentina jako malarza, pisarza, podróżnika, krytyka sztuki, człowieka wielu talentów, niesłusznie zapomnianego, dla którego malarstwo było impulsem do stworzenia dzieła wielowymiarowego.

EN

Eugène Fromentin belongs to those outstanding artists who achieved successes in both painting and literature. In his epoch, he was greatly successful thanks to his paintings depicting Algerian nature and customs of that country. A talented writer, fascinated with orientalism, he travelled to Algeria and Egypt in order to search for invigorating impulses for his own imagination, to exploit them artistically and imaginatively as a vast space of sundry possibilities. From his travels to the East, Fromentin brought with him paintings being expressions of his solitary disposition and ‘supplemented’ his painting achievements in his unique way by publishing three travel diaries, A Summer in the Sahara (1857), A Year in Sahel (1859) and Notes from the Journey to Egypt (1881). In the preface to his second travel book he wrote that the objective of his ‘orientalising’ writing was not to restate the painting impressions but to express those feelings that only words can express. In our paper we want to show Fromentin as a painter, writer, traveller, art critic, a man of many talents, undeservedly forgotten, for whom painting was an impulse for creating multidimensional works.

8

“BETWEEN REAL PLACE AND MENTAL LANDSCAPE” THE MODERN SUBLIME IN PETER BOARDMAN’S AND JOE TASKER ’S ACCOUNTS OF CLIMBING CHANGABANG

63%

Moczyńska J.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2017

|

issue 52(1) Filologia

139-151

EN

This article focuses on the accounts of climbing the particularly difficult West Wall of Changabang, a mountain in the Garhwal Himalaya, by a team of two British mountaineers: Peter Boardman and Joe Tasker. Close-reading of these non-fiction narratives is aimed at tracing the echoes of the best-known theories of the sublime developed by Edmund Burke and Immanuel Kant, as well as the modern interpretation of the concept by Jean-François Lyotard. It appears that, though never explicitly referring to the sublime, Boardman’s and Tasker’s portrayals of their Changabang expedition not only contain some of its conventional elements, but also highlight the impossibility of representation and internal contradictions that are now emphasized as its important characteristic features. Based on Tsang Lap Chuen’s theory of the sublime, the article is an example of reclaiming the now mostly art-related concept so that it is more closely linked with real-life experience. In this way, mountain literature can be read as a reflection of the process at the origin of a cultural construct.

PL

Przedmiotem analizy są relacje ze wspinaczki wyjątkowo trudną Ścianą Zachodnią himalajskiej góry Changabang przez dwuosobową wyprawę brytyjską – Petera Boardmana i Joego Taskera. Szczegółowa analiza opisów autentycznych wydarzeń pozwala odnaleźć elementy zarówno najbardziej znanych teorii wzniołości (sublime) sformułowanych przez Edmunda Burke’a oraz Immanuela Kanta, jak i współczesnej interpretacji tego pojęcia przez Jean-François Lyotarda. Choć sama koncepcja wzniosłości nie jest bezpośrednio przywoływana przez Boardmana i Taskera, ich relacje z wyprawy na Lśniącą Górę zawierają odniesienia do poszczególnych konwencjonalnych motywów, a także uwypuklają niemożność pełnego odzwierciedlenia przeżyć oraz wewnętrzne sprzeczności Bazując na teorii wzniosłości zaproponowanej przez Tsanga Lap Chuena podjęto próbę odzyskania pojęcia wzniosłości, używanego obecnie głównie w kontekście sztuki, na potrzeby opisu autentycznych doświadczeń i przeżyć. W tym ujęciu literaturę górską można interpretować jako odwzorowanie procesu, który ukształtował sublime jako kulturową konstrukcję myślową.

9

Зрение как литературно-культурный код в жанре путешествия русского сентиментализма (А.Н. Радищев — Н.М. Карамзин)

63%

Ałpatowa T.

Slavica Wratislaviensia

|

2015

|

vol. 161

5 - 15

EN

The article is devoted to the examination of the motif of vision in Journey from Petersburg to Moscow by A.N. Radishchev and Letters of a Russian Traveler by N.M. Karamzin. On the basis of visual images’ examination in the texts the following conclusions about the evolution of vision representation method as a leading sensual code in the Russian literature of the 18th–early 19th centuries are drawn. The development of the motif came from the allegoric reading of the vision as the truth opening (Radishchev) to the multifaceted philosophic understanding of vision as a sense, serving as a ground for an emotional bond between people and the ability to sympathise with all the events of the world (Karamzin and his successors).

10

Strategie dyskursywne w obszarze onimicznym tekstu wobec wielokulturowości jako cechy współczesnego podróżopisarstwa

63%

Rejter A.

Onomastica

|

2022

|

vol. 66

201-217

EN

Modern travel literature is the research material used in the article, and particularly how it represents a particular vision of multiculturalism. One can make use of contemporary travel reports as an example of nowadays very popular branch of literature relating to other cultures, thereby confirming the consequential status of multiculturalism as a socio-cultural aspect. As the methodological basis of the work, modern literary and cultural onomastics, and onomastics of discourse have been selected. Discourse is understood as a communication phenomenon of a higher level, concentrating various components and not only verbal ones. Furthermore, it is motivated by social, ideological, and cultural factors which are manifested in different forms. The crucial methodological context is the adoption of discourse linguistics as an extensive research program that can help to create the additional context of the proper names observed in travel literature. The aim of the work is to highlight the main discourse strategies concerning the multiculturalism aspects of proper names present in modern travel literature. Three primary strategies were identified i.e. assimilation, exoticisation and neutralisation. Depending on the strategy adopted, the proper name relates to the ideological level of discourse to a varying degree, it also profiles the Known–Other/Strange relation, approximates given cultures or reflects their disparateness. As one can see, the research has identified many different points of liaison between proper names and the ideology of the text and, what is more, the creation of the world in a chosen discourse. Moreover, it confirms the thesis that proper names, analyzed on the discourse level, requires a context approach revealing its whole semantic and functional potential in microtext as well as macrotext.

11

(Auto)portret intelektualny Antoniego Rehmana a formy komunikacji z czytelnikami w „Kilku kartkach z Kaukazu”

63%

Pękalska D.

Napis. Pismo poświęcone literaturze okolicznościowej i użytkowej

|

2021

|

vol. 27: IZOLACJA I KOMUNIKACJA – ROZWAŻANIA NAD FORMAMI KOMUNIKACJI LITERACKIEJ I KULTUROWEJ

231-252

EN

The subject of this article is a forgotten text, A few Pages form the Caucasus. Passages from a Journey Previously not Announced in Print, Made in 1873, published in 1879 in the Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego [Tatra Society Memoir] by Antoni Rehman, a Galician scholar, traveller and plant collector. The author of the article endeavours to identify elements of an intellectual (self)portrait of Rehman, evident in the author’s strategies of describing the region. The author of the article examines Rehman’s research sensitivity, characteristics of his professional ethos and, finally, his subjectivity as a traveller and as an author of travel accounts. The author of the article continually confronts the portrait of the scholar prepared in this way with Rehman’s visible need to communicate with a readership not versed in scientific research. Furthermore, the author of the article situates the above-mentioned examination in a postcolonial perspective. This, however, is not done in a way that would exhaust the topic, but as a supplement to the postcolonial portrayal of Rehman, which already exists in literature of this field.

12

Malinowski w „Żółtym Prostokącie”, czyli po co nam antropologia? O interpretacji dzieł antropologicznych w pismach popularnonaukowych

63%

Orzeł Z.

Laboratorium Kultury

|

2013

|

vol. 2

234-254

PL

Artykuł ogniskuje się wokół zagadnień badań antropologicznych Bronisława Malinowskiego i ogólnego celu antropologii jako nauki, zestawiając je z problemem upraszczania idei antropologicznych przez media popularne oraz ich głównych odbiorców (widzów i czytelników). W pracy omawiany jest problem turystyki pod kątem głównych powodów, dla których ludzie podróżują w miejsca nieznane, a także kryzys w mediach popularnych (programach turystycznych, czasopismach popularnonaukowych oraz w literaturze podróżniczej). Współcześnie postulaty Malinowskiego, by zrozumieć inną kulturę, sprowadzane bywają do ekspozycji jaskrawych różnic przy równoczesnym zaprezentowaniu ich w formie stylizowanej na fachowy dyskurs naukowy. Według autorki owo przesunięcie znaczenia powoduje skupienie się przez odbiorców na powierzchownym, tanim orientalizmie i egzotyce. Dzieje się tak, ponieważ wielu współczesnych podróżników i odbiorców mediów realizuje schemat Baumanowskiego „ponowoczesnego turysty”, który w czasie podróży poszukuje z góry określonych, wręcz stereotypowych zjawisk i nie wiąże ich z intensywnym poznaniem nowej kultury oraz jej członków. Zagadnienia te prowadzą do pytania: czy główne cele antropologii są wciąż aktualne?

EN

The article is focusing upon anthropological research of Bronislaw Malinowski and the general purpose of anthropology as a science, in comparison to the problem of reducing anthropological theories by the media and their main public (audience and readership). The paper focuses upon the main purposes behind travelling to the unknown places, and a crisis in the media (travel programs, popular science magazines and travel literature). Nowadays, Malinowski’s postulate of an in-depth insight into a culture has been brought to the maximal exposition of most vivid differences and simultaneously presenting it stylised on proper scientific discourse. Thus, the author concludes, that this transfer of senses causes the recipients focusing on the shallow, superficial orientalism and expected exotics. It happens, because many nowadays travellers carries out Bauman’s conception of the “postmodernist tourist”, who seeks certain, stereotypical, phenomenon during their journey and does not connect them with an intense experiencing the culture and its members. Those questions lead to an attempt of defining if the main criteria of anthropology are still up-to-date.

13

Przewodniki turystyczne jako teksty kultury (perspektywa diachroniczna)

63%

Płonka K.

Eruditio et Ars

|

2022

|

vol. 5

|

issue 2

215-229

EN

The subject of this paper is the description of the changes occurring across the ages in the field of travel and tourist literature in Poland and across the world. The guide books and tourist literature, in essence known since ancient times, changed their form significantly and contemporarily serve as a compendium of knowledge regarding selected travel destinations and tourism regions of the world. The paper also presents selected definitions and typology of tourist travel guides; the attention has also been drawn to the fact that despite the ancient heritage of this type of literature the unambiguous criteria enabling marking a publication as a tourist guide do not exist. The significant differences between the old guides and their modern counterparts as well as the changes in the form of guides occurring across the past few centuries are a result of various needs of readers on one hand and development of technology and knowledge on the other.

PL

Przedmiotem artykułu jest opis zmian, jakie na przestrzeni wieków zaszły w obrębie literatury turystycznej i podróżniczej zarówno na świecie, jak i w Polsce. Literatura przewodnikowa i turystyczna, znana już w zasadzie od czasów starożytnych, znacznie zmieniła swoją formę i współcześnie jest kompendium wiedzy o wybranych kierunkach podróży i turystycznych regionach świata. W artykule przedstawiono również przykładowe definicje oraz typologie przewodników turystycznych, a także zwrócono uwagę na fakt, iż, mimo starożytnego rodowodu tego typu literatury, nie istnieją jednoznaczne kryteria pozwalające uznać wydawnictwo za przewodnik turystyczny. Znaczne różnice między dawnymi przewodnikami a wydawnictwami współczesnymi oraz zmiany ich formy, które miały miejsce na przestrzeni ostatnich kilkunastu wieków, są wynikiem z jednej strony różnych potrzeb ich użytkowników, z drugiej zaś – rozwoju wiedzy i technologii.

14

„Hiszpania! Jakież czarodziejskie słowo, jakże uroczo brzmi ten wyraz!" Obraz Hiszpanii na przełomie XIX i XX wieku w polskich listach z podróży

63%

Mikinka A. E.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

|

2021

|

vol. 21

131-146

EN

Modern Polish ideas about the Iberian Peninsula can often be summarised in slogans: azure sky, beautiful women, bullfighting, Don Quixote from La Mancha. Has this image of Spain been with us for centuries, or has it been “produced” by modern mass tourism? The aim of this article is to analyse travel texts from the 19th and 20th centuries describing journeys around the Iberian Peninsula and an attempt to answer the question of what Spain looks like in the eyes of Poles deprived of their own statehood. Is it terra incognita, an exotic country with a rich history, in which travellers find a reflection in architecture and customs, fascinated by Madrid, Barcelona, and Salamanca? Or maybe it evokes disappointment? The article compares travel letters by four Polish travellers and historians: Aleksander Hirschberg, Adolf Pawiński, Józef Wawel-Louis, and Stanisław Starża. The analysis of the letters was divided into thematic blocks: historical Polish-Spanish relations, perceptions and impressions, opinions about Spaniards and Spanish women, and cultural controversies (corrida, cockfighting).

15

Czy Georg Forster nie lubił Polaków? Pendant do refleksji nad literaturą podróżniczą jako źródłem historycznym

63%

Kordel J.

Kwartalnik Historyczny

|

2023

|

vol. 130

|

issue 3

493-528

EN

The picture of Poland and Poles painted by the hand of Georg Forster, botanist and traveller staying in Vilnius between 1784 and 1787, has been covered with a thick layer of varnish by successive generations of historians. It decayed, darkened, and lost its transparency, making it impossible to see the details of the composition. The author tries to pull back this veil by analysing Forster’s correspondence from his stay in the Commonwealth against the broad background of the late eighteenth-century literary phenomena. He also undertakes a polemic against the myth of Forster as an objective observer and cosmopolitan.

PL

Obraz Polski i Polaków malowany ręką Georga Forstera, botanika i podróżnika, bawiącego w latach 1784–1787 w Wilnie, kolejne pokolenia historyków pokryły grubą warstwą werniksu. Zżółkł on, ściemniał i stracił przezroczystość, nie pozwalając dostrzec detali kompozycji. Analizując Forsteriańską korespondencję z okresu pobytu w Rzeczypospolitej na szerokim tle literackich zjawisk końca XVIII w., autor stara się tę zasłonę odsunąć. Podejmuje także polemikę z mitem Forstera jako obiektywnego obserwatora i kosmopolity.

16

Poznaj Mousmé. Odmienność japońskiej kobiety w dziełach francuskich podróżniczek z pierwszej połowy XX wieku

51%

Seya-Grondin A.-A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia

|

2020

|

vol. 38

|

issue 2

EN

From Pierre Loti to Nicolas Bouvier, via Roland Barthes and many other Western travellers, the perception of Japanese women and their otherness since the 1860s has been constantly enriched by diverse and recurring mental images linked to a certain form of exoticism and Japonism. It seems essential to enrich the reflections on the concept of the otherness of feminine discourse in order to shed new light on major issues of the history of French women travellers, the French imagination of Japan and Japanese exoticism. This article explores some avenues of reflection on the construction of the figure of the Japanese woman, a pillar theme of travel literature, present in travel writings produced by French women. How to meet the other and the other’s elsewhere when this other is also a woman? What is the perception of Japanese women in French women’s travel writings? What areas of the allegory of the elsewhere inherited from a dominant discourse of male travellers can be found (or not) in these discourses of women travellers? Beginning from the concept of Mousmé, introduced by Loti, and all the exotic load that results from it, the author reflects on the circumstances of encounters and the particularities of writings from the perception of the other as a female and her feminity. But it is not simply a question of entering into a purely comparative vision by confronting women travellers with dominant male travel literature. By analysing several writings in the light of a collective Japanese imagination in French, the author can reveal facets of Japanese exoticism and otherness hitherto subcontracted and intrinsically linked to women’s travel practices; but also open the door to a reflection on the importance of enriching the mental representations of Japan with narrative produced by women about women.

FR

De Pierre Loti à Nicolas Bouvier, en passant par Roland Barthes et bien d’autres encore, la perception des femmes japonaises et de leur altérité n’a cessé de s’enrichir d’images mentales diverses et récurrentes liées à une certaine forme d’exotisme et de japonisme. Mais que dire du discours des voyageuses françaises ? Que dire de ces femmes, grandes oubliées de l’Histoire du voyage français au Japon ? Parfois dans l’ombre de leur mari, parfois parce que l’histoire a oublié leur épisode japonais... Ou tout simplement parce que personne n’avait désiré faire parler (ou n’avait même pu trouver) les sources léguées par ces dernières, on évoque peu leurs écrits de voyage et surtout leur perception de l’allogène japonais.Il nous paraît indispensable d’enrichir les réflexions sur le concept d’altérité d’un discours féminin afin d’apporter un nouvel éclairage à des enjeux majeurs de l’histoire des voyageuses françaises, de l’imaginaire français du Japon et de l’exotisme japonais. Il ne s’agit pas simplement d’entrer dans une vision purement comparatiste voyageurs-voyageuses, mais plutôt d’explorer d’autres facettes de l’altérité et d’autres images mentales liées à la femme Japonaise en voyageant d’un versant à l’autre.Cette altérité s’entend bien sûr au sens de contact physique, de rencontre de l’autre; or, une voyageuse n’ira justement pas à la rencontre du Japon de la même façon que ses homologues masculins, ne serait-ce que parce les pratiques et enjeux du voyage en tant que femme donnent à voir (ou à ne pas voir) certaines choses et à faire l’expérience du Japon d’une autre façon. De facto, les modalités de la rencontre et les interactions produisent des perceptions qui diffèrent de celles auxquelles l’historiographie nous a habitué. L’altérité se pense alors comme une rencontre entre le « soi » occidental et l’« autre » japonais, qui se déclinent tous les deux au féminin.Dans notre article, nous explorons quelques axes de réflexion de la construction de la figure de la femme japonaise dans la littérature viatique produite par des femmes françaises liés à l’altérité, la perception de l’allogène et l’exotisme. Comment rencontre-t-on l’autre et son ailleurs quand cet autre est aussi une autre ? Quel regard portent les voyageuses françaises sur les femmes japonaises dans leurs écrits de voyage ? Existe-t-il une forme de sororité, une proximité ou bien même encore une intimité ? Comment appréhender et comprendre sa différence quand l’autre est elle aussi une femme ? L’autre est-elle un alter-ego japonais au féminin ? Quels espaces de l’allégorie de l’ailleurs hérités d’un discours dominant de voyageurs masculins est-il possible de retrouver (ou non) dans ces discours de voyageuses ?Les éléments de réponses à ces questionnements permettront d’ouvrir la porte à une réflexion sur l’importance d’enrichir l’interprétation de l’altérité japonaise en analysant des discours produits par des femmes (ainsi que leur contexte de production) et en abordant entre autres des thématiques inédites dans le processus de construction de l’image de la femme japonaise et sa féminité tout en présentant une certaine constance dans l’imaginaire exotique japonais convoqué par les récits de voyage, aussi bien féminins que masculins.

PL

Od Pierre’a Loti do Nicolasa Bouviera, przez Rolanda Barthesa i wielu innych podróżników z Zachodu, postrzeganie japońskich kobiet i ich inności od lat 60. XX wieku stale wzbogacane jest przez różnorodne i powracające obrazy mentalne związane z pewną formą egzotyki i japońskości. Wzbogacenie refleksji nad pojęciem inności kobiecego dyskursu wydaje się autorce tego artykułu niezbędne, aby rzucić nowe światło na główne zagadnienia historii francuskich podróżniczek, francuskiego wyobrażenia Japonii i japońskiej egzotyki. Niniejszy artykuł zgłębia niektóre kierunki refleksji nad konstrukcją postaci japońskiej kobiety, filaru literatury podróżniczej, obecnego w zapisach z podróży, których autorkami były Francuzki. Jak spotykać się z innym i jego przestrzenią, gdy innym jest ona? Jaka jest percepcja japońskich kobiet w literaturze podróżniczej tworzonej przez Francuzki? Jakie obszary alegorii innego miejsca, odziedziczonej po dominującym dyskursie podróżników płci męskiej, można odnaleźć (lub nie) w dyskursie podróżniczek? Wychodząc od koncepcji Mousmé wprowadzonej przez Lotiego i wynikającego z niej egzotycznego ładunku, autorka zastanawia się nad okolicznościami kontaktu z odmiennością i specyfiką literatury dotyczącej kobiecej inności z punktu widzenia kobiet. Ale nie jest to tylko kwestia wejścia w czysto porównawczą wizję poprzez skonfrontowanie kobiet podróżujących z dominującą męską literaturą podróżniczą. Analizując wybrane teksty w świetle zbiorowej japońskiej wyobraźni, możemy ukazać aspekty japońskiej egzotyki i inności, do tej pory nierozerwalnie związane z kobiecymi praktykami podróżniczymi, a także stworzyć dogodne warunki do refleksji nad znaczeniem wzbogacenia mentalnych obrazów Japonii o narrację tworzoną przez kobiety o kobietach.

17

An Irish Nationalist Perspective on Eastern Europe: William Smith O’Brien’s Travel Journals, 1861-1864

51%

Healy R.

Studia Historyczne

|

2021

|

vol. 61

|

issue 4 (244)

55-72

PL

The travel journals of Irish nationalist politician William Smith O’Brien, challenge the claim by Lar-ry Wolff of a general western European condescension towards eastern Europe from the eighteenth century onwards. Hostility towards British rule in Ireland led Smith O’Brien to celebrate and identify with the Hungarians and Poles in their struggles against their imperial rulers during his travels in the 1860s. He concluded, however, that the Irish suffered more under Britain than these nations under either Austria or Russia.

18

STERNE/YORICK JAKO SENTYMENTALNY PODRÓŻNIK I WSPÓŁ- CZESNE STUDIA LITERATURY PODRÓŻNICZEJ: PROBLEMATYZACJA KRYTYCZNEGO ŻYCIA W “PODRÓŻY SENTYMENTALNEJ”.

45%

Jakub Lipski J. L.

Porównania

|

2019

|

vol. 24

|

issue 1

231-242

EN

This article addresses two critical topoi in contemporary travel writing studies – Laurence Sterne’s agency in the so-called paradigm shift from the scientific to the subjective in eighteenth- century travel writing and the vague concept of “Sternean/Shandean fashions”, which has tended to be used as an umbrella term for stylistic idiosyncrasies in post-1768 travel writing. The former is approached as reflective of a style of reception that yearns to establish a myth of origin at the cost of historical accuracy. The latter is analysed with reference to the East Central European notion of sternizm, and exemplifies a pattern of disconnection, where a critical term derived from a name begins an autonomous life of its own and loses contact with the point of origin.

PL

Artykuł podejmuje problematykę wkładu twórczości Laurence’a Sterne’a, a w szczególności jego Podróży sentymentalnej (1768), w rozwój literatury podróżniczej. Krytyce poddane zostają dwa toposy badawcze: wkład Sterne’a w tzw. przeformułowanie paradygma-tu, z podróżopisarstwa „naukowego” na „subiektywne”, oraz koncepcja „maniery sternowskiej”, często pochopnie stosowana w odniesieniu do różnorodnych przemian stylistycznych w literaturze podróżniczej po 1768 roku. Topos pierwszy potraktowany jest jako przykład stylu odbioru niepotrzebnie dążącego do ustanowienia mitu początku, często kosztem rzetelności historyczno-literackiej. Topos drugi, analizowany w odniesieniu do współczesnych zastosowań pojęcia sternizmu, stanowi ilustrację braku ciągłości pomiędzy koncepcją badawczą a pierwotnym punktemodniesienia.

Refine search results

Status quo czy panta rhei? Atrakcje turystyczne Krakowa od końca XVIII wieku do czasów współczesnych

Early Modern Grand Tourer in Poland-Lithuania

Sanselige Verdener. Poetik Og Repræsentation I Dea Trier Mørchs Rejsebøger

Literatura podróżnicza na polonistycznych kursach literatury światowej. Propozycje dydaktyczne

Krwiopijstwo jako 'othering' lub doświadczenia podróżnicze z Galicji XVIII wieku. Kilka uwag o 'postkolonializmie' i 'dyskursie wampirycznym'

DVĚ STOLETÍ ČESKÉHO OBJEVOVÁNÍ RUSKA. OBROZENSKÉ CESTOPISY

Eugène Fromentin, un artiste complet ?

“BETWEEN REAL PLACE AND MENTAL LANDSCAPE” THE MODERN SUBLIME IN PETER BOARDMAN’S AND JOE TASKER ’S ACCOUNTS OF CLIMBING CHANGABANG

Зрение как литературно-культурный код в жанре путешествия русского сентиментализма (А.Н. Радищев — Н.М. Карамзин)

Strategie dyskursywne w obszarze onimicznym tekstu wobec wielokulturowości jako cechy współczesnego podróżopisarstwa

(Auto)portret intelektualny Antoniego Rehmana a formy komunikacji z czytelnikami w „Kilku kartkach z Kaukazu”

Malinowski w „Żółtym Prostokącie”, czyli po co nam antropologia? O interpretacji dzieł antropologicznych w pismach popularnonaukowych

Przewodniki turystyczne jako teksty kultury (perspektywa diachroniczna)

„Hiszpania! Jakież czarodziejskie słowo, jakże uroczo brzmi ten wyraz!" Obraz Hiszpanii na przełomie XIX i XX wieku w polskich listach z podróży

Czy Georg Forster nie lubił Polaków? Pendant do refleksji nad literaturą podróżniczą jako źródłem historycznym

Poznaj Mousmé. Odmienność japońskiej kobiety w dziełach francuskich podróżniczek z pierwszej połowy XX wieku

An Irish Nationalist Perspective on Eastern Europe: William Smith O’Brien’s Travel Journals, 1861-1864

STERNE/YORICK JAKO SENTYMENTALNY PODRÓŻNIK I WSPÓŁ- CZESNE STUDIA LITERATURY PODRÓŻNICZEJ: PROBLEMATYZACJA KRYTYCZNEGO ŻYCIA W “PODRÓŻY SENTYMENTALNEJ”.