Search results

1

Strona redakcyjna

100%

Red. R.

Przegląd Rusycystyczny

|

2020

|

vol. 170

|

issue 2

2

Władysław Nehring jako badacz literatury romantycznej

80%

Grzęda E.

Onomastica Slavogermanica

|

2011

|

vol. 30

61 - 71

EN

The article focuses on the research of Władysław Nehring on Polish Romanticism. It attempts an analysis and assessment of the researcher’s achievements in this field. Polish Romantic literature became an object of Nehring’s interest ever since he worked in schools of Great Poland so before his taking over chair of Slavic philology at the University of Wrocław (1868–1907). Evidence of his fascination with the period of Adam Mickiewicz (this is how Nehring described Polish Romanticism) are substantial passages on this period in his coursebook Kurs literatury polskiej dla użytku szkół (Poznań 1866). Nehring clearly stated there that development of Polish Poetry took place no sooner than in the period of Mickiewicz. In the mature period of his scientific work on literature of Romanticism there are outstanding studies on the most prominent texts by Polish inspired poets. Most important are essays on Grażyna, Konrad Wallenrod and Pan Tadeusz by Adam Mickiewicz, Balladyna and Lilla Weneda by Juliusz Słowacki and Nie-Boska komedia by Zygmunt Krasiński. In his research Nehring particularly paid attention to both cultural background and literary genetics (genre.) He was also the first scholar to systematically research on Mickiewicz’s lectures in Paris (O paryskich prelekcjach Adama Mickiewicza). One of Nehring’s most interesting scientific projects was an attempt to explain the influence of Andrzej Towiański’s texts and personality on Polish Romanticists (Nieznane szczegóły z nauki Andrzeja Towiańskiego).

3

O Profesor dr hab. Janinie Sałajczykowej słowa pamięci

80%

Wołodźko-Butkiewicz A.

Studia Rossica Gedanensia

|

2017

|

issue 4

604-608

PL

wspomnienie

4

Honor albo trzy pojedynki w "Lalce". Lekcja języka polskiego jako wycieczka antropologiczna

80%

Waligóra J.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2013

|

vol. 4

|

issue 140

187-207

PL

W artykule poruszony został problem honoru jako wartości regulującej zachowania społeczno-kulturowe i podlegającej przemianom historycznym na przestrzeni dziejów. Co za tym idzie – analizie poddano zmienny zespół okoliczności, w których posługiwanie się pojęciem honoru wywołuje różnorodne konsekwencje społeczne i psychologiczne. Punktem wyjścia uczynione zostały trzy „sytuacje pojedynkowe” w Lalce, które tylko w jednym przypadku – zdarzenie na wyścigach między Wokulskiem a baronem Krzeszowskim – doprowadziły do autentycznej konfrontacji. Z tej perspektywy ukazano funkcjonowanie wzorca kulturowego w momencie dokonującej się w drugiej połowie XIX w. i celnie uchwyconej przez Prusa zmiany kulturowego paradygmatu. Przejście od „moralności feudalnej” do „moralności mieszczańskiej” wzbogacone zostało szeroką refleksją historyczną, kulturową i antropologiczną. Szerokość i specyfika ujęcia wiążę się z prezentowaną strategią edukacyjną – lekcja języka polskiego to próba poznania człowieka w maksymalnie bogatych przejawach jego istnienia, w aspekcie lokalnym i uniwersalnym, za pomocą bezpośredniego doświadczenia (teraźniejszość) oraz rozmaitych znaków kulturowych (tradycja).

5

„Na początku było Słowo – a na końcu Frazes”. Lekcja pisania aforyzmów w szkole ponadgimnazjalnej

80%

Waligóra J.

|

2014

|

vol. 5

|

issue 161

116-127

PL

Artykuł poświęcony jest metodyce kształcenia kompetencji literackich i językowych w szkole ponadgimnazjalnej. Przedmiotem opisanych działań edukacyjnych jest doskonalenie umiejętności pisania aforyzmu. Ze względu na artystyczne walory i właściwości tego gatunku, praca ma charakter twórczy. Autor korzysta z metody analizy i twórczego naśladowania wzoru, wykorzystując w swoim projekcie starannie dobrane przykłady aforyzmów, głównie z dorobku Stanisława Jerzego Leca. Poszczególnym ćwiczeniom towarzyszy refleksja teoretycznoliteracka, dydaktyczna i metajęzykowa.

6

Koncepcja ukraińskiej kultury „miedzy Wschodem a Zachodem” w monografiach literaturoznawczych dotyczących prozy Wałerija Szewczuka

70%

Zambrzycka M.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2017

|

vol. 17

EN

In the article I analyze how the concept of “Ukraine between East and West” is reflected in the contemporary literary texts by an example of three monographs on Valery Shevchuk’s prose. The authors of these monographs define Valeriy Shevchuk’s prose as a synthesis of elements derived from the Ukrainian traditions and folklore, as well as from trends and tendencies of Western literature.

7

Ingardenowska koncepcja jakości metafizycznych zrekonstruowana i uzupełniona. Recenzja: Beata Garlej, Ingardenowskie jakości metafizyczne - między otwartością a ścisłością pojęcia, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2016

70%

Kłusek T.

Kultura i Wartości

|

2017

|

issue 21

PL

Tekst ten jest recenzją książki Beaty Garlej Ingardenowskie jakości metafizyczne - między otwartością a ścisłością pojęcia. Autorka rekonstruuje koncepcję jakości metafizycznych Romana Ingardena w odniesieniu do teorii dzieła literackiego. Jest to jedna z nielicznych w polskim piśmiennictwie prób wykorzystania jakości metafizycznych do praktycznej analizy dzieł literackich. Autorka rozwija też koncepcję Ingardena w ten sposób, że omawiając poszczególne warstwy dzieła literackiego, dowodzi możliwości ujawnienia się określonej jakości metafizycznej we wszystkich czterech warstwach dzieła literackiego.

8

Bibliografia wybranych prac naukowych Profesora Tadeusza Bogdanowicza

70%

Kalita L., Wojan K.

Studia Rossica Gedanensia

|

2016

|

issue 3

515-518

PL

Wykaz dorobku naukowego z zakresu literaturoznawstwa rosyjskiego prof. nadzw. dr hab. Tadeusza Bogdanowicza

9

Jubileusz Profesor Ireny Fijałkowskiej-Janiak

70%

Apanowicz F.

Studia Rossica Gedanensia

|

2017

|

issue 4

615-621

PL

laudacja

10

Rola małej ojczyzny w kształceniu polonistycznym na IV etapie edukacyjnym na przykładzie Łodzi. Rozważania aksjologiczne

70%

Gajak-Toczek M.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2017

|

vol. 8

|

issue 227

229-244

PL

Autorka w artykule Rola małej ojczyzny w kształceniu polonistycznym na IV etapie edukacyjnym na przykładzie Łodzi. Rozważania aksjologiczne analizuje funkcję szkolnej edukacji regionalnej w formowaniu tożsamości uczniów, widzi w niej istotne narzędzie w przeciwdziałaniu współczesnym tendencjom fragmentaryzacji świata, podkreśla konieczność kształtowania związku między jednostką, wspólnotą lokalną i narodową. Pytanie kim jestem? proponuje uzupełnić dwoma dodatkowymi: skąd jestem? i gdzie jestem? Kontekstem rozważań czyni krótki rys historyczny dotyczący rozwoju idei regionalizmu, ukazuje ciekawe rozwiązania metodyczne XX-lecia międzywojennego. Zasadniczą uwagę koncentruje na poetyckich wizjach nielirycznego miasta. Ukazuje zmiany w sposobie obrazowania polis na przestrzeni ponad 100 lat. Prezentuje także wyniki badań ankietowych, ukazujących sposoby konceptualizacji Łodzi w świadomości jej młodych mieszkańców.

11

Wstęp

61%

Bazarnik K.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2016

|

issue 32

EN

The guest editor's preface devoted to the key ideas for the contemporary literary theory and liberature, which introduces the debates foregrounded in this issue.

PL

Wstęp autorstwa redaktorki gościnnej wprowadzający kluczowe zagadnienia dla liberatury, współczesnej teorii literatury i komentujący zagadnienia, którym poświęcony jest niniejszy numer.

12

Pamięć, mnemonic turn, literatura. Uwagi wstępne

61%

Komisaruk E. G.

Przegląd Rusycystyczny

|

2020

|

issue 3 (171)

RU

В статье называются главные проблемы, рассматриваемые в настоящее время в рамках так называемых memory studies, а также указываются те ведущие темы и публикации, которые активно используются в литературоведческих исследованиях, посвященных проблематике памяти.

EN

The article is an attempt of synthetic look about the most important problems raised as part of the so-called memory studies, the author highlights those topics and presents lectures that are used in literary studies that are present in the framework of memory turn.

PL

Artykuł jest próbą syntetycznego spojrzenia na najważniejsze problemy podejmowane w ramach memory studies oraz określenia i wskazania tych tematów i publikacji, które wykorzystywane są przez wpisujące się w zakres mnemonic turn literaturoznawstwo.

13

Zamiast wstępu

61%

Fast P.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2015

|

issue 31

EN

The guest-editor’s preface devoted to the key ideas for the contemporary literary theory in Russia, which introduces the debates foregrounded in this issue.

PL

Wstęp autorstwa redaktora gościnnego wprowadzający kluczowe zagadnienia dla współczesnej rosyjskiej teorii literatury i komentujący zagadnienia, którym poświęcony jest niniejszy numer.

14

Strona tytułowa i spis treści

61%

ER(R)GO R.

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

|

2012

|

issue 1-2(24-25) interiory/eksteriory (pod gościnną redakcją Zbigniewa Białasa i Pawła Jędrzejki)

1-4

XX

Title page, contents

15

Between literature and press studies: Bibliometric analysis of Krzysztof Woźniakowski’s publications, 1973–2020

61%

Kolasa W. M.

Rocznik Historii Prasy Polskiej

|

2021

|

issue 1

16

Imiona komunikacji językowej czyli demakijażowanie sensów. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Marcelinie Grabskiej. Red. Katarzyna Wojan, Żanna Sładkiewicz, Anna Hau, Katarzyna Wądołowska-Lesner. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2015, 360 ss.

61%

Ojcewicz G.

Studia Rossica Gedanensia

|

2015

|

issue 2

437-440

PL

Artykuł stanowi recenzję monografii "Imiona komunikacji językowej czyli demakijażowanie sensów. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Marcelinie Grabskiej" pod red. naukową Katarzyny Wojan, Żanny Sładkiewicz, Anna Hau, Katarzyny Wądołowskiej-Lesner, wydanej w Gdańsku w 2015 roku.

17

„Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim” (polemiczne dopowiedzenia)

61%

Obremski K.

Tematy i Konteksty

|

2022

|

vol. 17

|

issue 12

425-432

EN

This publication contains polemic commentaries to the text by BeataGarlej „Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim” [Panorama of axiological research in contemporary Polish literary studies] („Tematy i Konteksty” 11(16)/2021). This publication has been divided into three parts: “Lublin school (KUL school)”, “Torun school” and “Warsaw school”. The lack of the authoress’s explanations of her understanding of the term ‘school’ allows tooverestimate the significance of “Torun school” and underestimate the significance of “»Garden« school”.

PL

Publikacja zawiera polemiczne dopowiedzenia do tekstu Beaty Garlej „Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim” („Tematy i Konteksty” 11(16)/2021). Publikacja ta została podzielona na trzy części: „Szkoła lubelska (KUL-owska”), „Szkoła toruńska”, „Szkoła warszawska”. Brak wyjaśnienia Autorki jak jest przez nią rozumiane słowo „szkoła” sprzyja przeszacowaniu „szkoły toruńskiej” i niedoszacowaniu „szkoły »Ogrodu«”.

18

Gombrowicz Hobbesem podszyty. Iwona, księżniczka Burgunda w świetle filozofii politycznej

57%

Śniowska D. A.

|

2019

|

vol. 10

|

issue 32

73-86

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of the article is to show the interdisciplinary way of interpretation of Witold Gombrowicz’s works. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: There has been discussed the issue of concept of human nature. I analysed the first Gombrowicz’s drama entitled Ivona, Princess of Burgundia. The context of my considerations are the concepts by Aristotle and Thomas Hobbes linked with the political aspects of human nature. The applied methodology includes thus both political science and literary studies research tools. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: First, there has been presented the discussion between classical and modern perception of human nature. Then, the behaviours of characters has been confronted with the concepts of the aforementioned political thinkers. RESEARCH RESULTS: It turns out that it is impossible to determine clearly which one of the philosophical concepts was closer to the idea of Ferdydurke’s author. However, it can be stated that analysis of Gombrowicz’s dramas is more natural from the Hobbes’ perspective. Nevertheless, some nuances indicate that Gombrowicz’s works can also be successfully discussed with reference to Aristotle’s political thought. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Confrontation of the reflections expressed by the author of Ferdydurke with the achievements of political science can broaden both literary studies and political science horizons. The context of discussion ’nature versus nurture’ will be an interesting way of further analysis.

PL

CEL NAUKOWY: Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie interdyscyplinarnej drogi interpretacji dzieł Witolda Gombrowicza. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Omawiam w nim problematykę obrazu władzy i człowieka wyłaniającego się z twórczości autora Ferdydurke. Analizie poddałam pierwszy dramat Gombrowicza, zatytułowany Iwona, księżniczka Burgunda. Kontekstem do niniejszych rozważań są koncepcje Arystotelesa oraz Thomasa Hobbesa odnoszące się do polityczności natury ludzkiej. Zastosowana metodologia obejmuje więc zarówno politologiczne, jak i literaturoznawcze narzędzia. PROCES WYWODU: Przedstawiłam zarys dyskusji pomiędzy klasycznym i nowożytnym postrzeganiem natury człowieka, a następnie – skonfrontowałam działania wybranych bohaterów z omawianymi stanowiskami wspomnianych myślicieli politycznych. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Okazuje się, że nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, która z filozoficznych koncepcji była bliższa autorowi Ferdydurke. Można jednak uznać, że bardziej naturalne wydaje się analizowanie dzieł Gombrowicza w odniesieniu do myśli politycznej Hobbesa. Pewne jednak niuanse wskazują na to, że twórczość Gombrowicza omawiać można również z powodzeniem w kontekście koncepcji antycznych. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Konfrontowanie przemyśleń Witolda Gombrowicza z dorobkiem nauk o polityce może poszerzyć zarówno politologiczne, jak i literaturoznawcze horyzonty. Interesującym kierunkiem dalszych analiz może być odniesienie do szerszego kontekstu, a mianowicie: sporu „natura versus kultura”.

19

O zagrożeniach świata zamkniętego w jednoznacznych opozycjach na podstawie gimnazjalnych wypowiedzi interpretacyjnych

51%

Tomaszewska G. B.

Edukacja

|

2015

|

issue 2(133)

58–67

PL

Przedmiotem artykułu jest refleksja nad konsekwencjami wynikającymi z odrzucania aksjologicznej niejednoznaczności poza sferę przeżyć i doświadczeń, dostrzeżona w wypowiedziach uczniów szkół gimnazjalnych udzielanych w ramach badania Dydaktyka literatury i języka w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej. Wskazuje się na negatywne konsekwencje wynikające z interpretowania obrazu świata przedstawionego w Balladynie Juliusza Słowackiego i Pamiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego jako zamkniętego w wartościach skrajnie opozycyjnych. Zwraca się uwagę, że jedną z tych konsekwencji może być wyobcowanie ucznia z realnej rzeczywistości. Inną – przekształcenie wartości w zbiór antywartości wykluczających jakiekolwiek porozumienie międzyludzkie. Budowanie własnej przestrzeni aksjologicznej na ich podstawie może odbywać się tylko kosztem dyskredytacji wartości cudzych, którym z góry odmawia się prawa do istnienia. W takiej przestrzeni brakuje miejsca na dialog z wartościami innymi niż wyznawane.

EN

The article considers the consequences of abandoning the axiological ambiguity beyond the sphere of human reflection and experience (including that impinging on students – as shown by analytical and interpretive material). The inherent hazards of creating an image of a world closed in extreme binary oppositions is pointed out. It is shown to risk human (student) alienation from reality and a shift of this reality and the human into artificial formations. Another risk is transformation of values into a set of anti-values which exclude any interpersonal agreement. This may result in a situation in which construction of personal axiological space only occurs at the expense of discrediting values of others and denying their rights to hold them in the first place. In effect, another world is created, in which there is no place for the human being.

20

OD SCALANIA DO OBRAZOWANIA. INFORMACJA WZORCOWA JAKO CZYNNIK MODELUJĄCY DZIEŁO LITERACKIE (UJĘCIE KOGNITYWNE)

51%

Saja K.

Świat Tekstów. Rocznik Słupski

|

2018

|

vol. 16

5-19

EN

Schemes and patterns exist in every literature of the world, regardless of time and space. There is a universal set of features and algorithms that construct a given type of literature. They are based on a cognitive foundation. The processes of cognitive infor-mation processing are universal on a global scale. Therefore, we are able to indicate sim-ilarities within the independent literature. This article is to indicate the basic processes through which we build the spaces of a literary work. This will primarily be the merging of the contents of mental maps and representations contained in them.

Refine search results

Strona redakcyjna

Władysław Nehring jako badacz literatury romantycznej

O Profesor dr hab. Janinie Sałajczykowej słowa pamięci

Honor albo trzy pojedynki w "Lalce". Lekcja języka polskiego jako wycieczka antropologiczna

„Na początku było Słowo – a na końcu Frazes”. Lekcja pisania aforyzmów w szkole ponadgimnazjalnej

Koncepcja ukraińskiej kultury „miedzy Wschodem a Zachodem” w monografiach literaturoznawczych dotyczących prozy Wałerija Szewczuka

Ingardenowska koncepcja jakości metafizycznych zrekonstruowana i uzupełniona. Recenzja: Beata Garlej, Ingardenowskie jakości metafizyczne - między otwartością a ścisłością pojęcia, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2016

Bibliografia wybranych prac naukowych Profesora Tadeusza Bogdanowicza

Jubileusz Profesor Ireny Fijałkowskiej-Janiak

Rola małej ojczyzny w kształceniu polonistycznym na IV etapie edukacyjnym na przykładzie Łodzi. Rozważania aksjologiczne

Wstęp

Pamięć, mnemonic turn, literatura. Uwagi wstępne

Zamiast wstępu

Strona tytułowa i spis treści

Between literature and press studies: Bibliometric analysis of Krzysztof Woźniakowski’s publications, 1973–2020

Imiona komunikacji językowej czyli demakijażowanie sensów. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Marcelinie Grabskiej. Red. Katarzyna Wojan, Żanna Sładkiewicz, Anna Hau, Katarzyna Wądołowska-Lesner. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2015, 360 ss.

„Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim” (polemiczne dopowiedzenia)

Gombrowicz Hobbesem podszyty. Iwona, księżniczka Burgunda w świetle filozofii politycznej

O zagrożeniach świata zamkniętego w jednoznacznych opozycjach na podstawie gimnazjalnych wypowiedzi interpretacyjnych

OD SCALANIA DO OBRAZOWANIA. INFORMACJA WZORCOWA JAKO CZYNNIK MODELUJĄCY DZIEŁO LITERACKIE (UJĘCIE KOGNITYWNE)