Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  liturgical reform
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Artykuł dotyczy jednego z najistotniejszych aspektów życia Katolickich Kościołów Wschodnich, jakim jest ich wierność własnemu obrządkowi, czyli liturgicznemu, teologicznemu, duchowemu i dyscyplinarnemu dziedzictwu (por. kan. 28 §1 Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich). Magisterium Kościoła, od dokumentów Soboru Watykańskiego II do wydanej w 1996 r. przez Kongregację Kościołów Wschodnich Instrukcji w sprawie stosowania przepisów liturgicznych Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich wzywa te wspólnoty do ponownego odkrycia bogactwa swojej tradycji, a gdzie zachodzi taka potrzeba – do roztropnego usunięcia obcych zapożyczeń i powrotu do źródeł. Na przykładzie święta celebrowanego na chrześcijańskim Wschodzie 9 grudnia widać, jak trudny jest ten proces w Ukraińskim Kościele Greckokatolickim. Rzymska reforma ksiąg liturgicznych (lata 40. XX wieku), która przywróciła zmienioną w 1891 r. nazwę i liturgię bizantyńskiego święta „Poczęcie św. Anny, gdy poczęła ona Najświętszą Bogurodzicę”, czeka na pełną recepcję i implementację.
EN
The article concerns one of the most important aspects of the Eastern Catholic Churches’ life, which is their faithfulness to their own rite, that is, a liturgical, theological, spiritual, and disciplinary heritage (c. 28 §1 of The Code of Canons of the Eastern Churches). The Magisterium of the Church, from the documents of the Second Vatican Council to the edition in 1996 by the Congregation for the Oriental Churches of The Instruction for the Application of the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches, urges these communities to rediscover the richness of their traditions, and if necessary, to prudently remove foreign borrowings and return to the sources. The example of the holiday celebrated in the Christian East on December 9 shows how difficult this process is in the Ukrainian Greek Catholic Church. The Roman reform of liturgical books (1940s), which restored the name and liturgy of the Byzantine feast: The Conception of St. Anne, when she conceived The Holy Mother of God, changed in 1891, is still waiting for full reception and implementation.
EN
The understanding and celebration of the Sacrament of the Sick have experienced several changes through the ages. On of the results of that state was the limitation of its use only to the dying people. Therefore the reform undertaken after the Second Vatican Council pointed at the need of the restoration of the ancient practice to give the sacrament also to the sick people. This study concerns the phase of redaction of the new Ritual of the Sacrament of the Sick. The author discusses one by one the questions on theology, sacramental form and matter, subject and administrator of the Sacrament.
XX
Zarówno obradom soborowym, jak też redakcyjnym pracom nad nowymi obrzędami sakramentu namaszczenia chorych przyświecał in genere jeden zasadniczy cel: przywrócić ten sakrament jego „historycznie” prawowitemu „właścicielowi”, czyli człowiekowi poważnie choremu, a nie jak dotąd, wyłącznie umierającemu. Powyższe, kategoryczne stwierdzenie z pewnością zostanie wzmocnione dwiema kolejnymi prelekcjami sympozjum: ukazaniem jego teologicznego sensu oraz potrzebą reorientacji dotychczasowej pragmatyki pastoralnej odnośnie do tego sakramentu.
PL
Celem niniejszego opracowania jest próba obrony tradycyjnej wielkopiątkowej modlitwy za Żydów. Realizacja celu pracy jest możliwa dzięki analizie kluczowych fragmentów tej oracji oraz zestawieniu ich z żydowską modlitwą Birkat ha-Minim. Temat został zrealizowany w czterech częściach. Najpierw zestawiono wielkopiątkowe modlitwy za Żydów. Następnie zaprezentowano żydowską „Birkat ha-Minim”, zwracając szczególną uwagę na jej kluczowe frazy. Potem wyjaśniono kluczowe wyrażenia tradycyjnej modlitwy wielkopiątkowej. Na końcu zestawiono obydwie oracje. W świetle przeprowadzonych analiz należy stwierdzić, że tradycyjna wielkopiątkowa ektenia za Żydów była inspirowana tekstami Nowego Testamentu. Nie została ona ułożona po to, by obrazić członków narodu żydowskiego, ale po to, by podkreślić tragiczność sytuacji, w której się znaleźli wskutek odrzucenia Chrystusa. Przeprowadzone analizy nie pozostawiają złudzeń, że celem tej modlitwy było zbawienie Żydów, a zatem najwyższe możliwe dobro, które w żaden sposób nie jest wyrazem nietolerancji czy antysemityzmu.
EN
The paper is an attempt at defending the traditional Good Friday oration for the Jewish people and to present its theological correctness. This was achieved due to analysing the crucial fragments and juxtaposing them with the Jewish prayer called “Birkat ha-Minim”. The study was / presented in four parts. The first one juxtaposes the versions of the Good Friday orations for the Jews. The next one presents Birkat ha-Minim, followed by an explanation of the key fragments of the traditional prayer for the Jews. Finally, the Good Friday oration was juxtaposed with Birkat ha-Minim. The analysis led to a conclusion that the Good Friday oration for the Jews was inspired by the New Testament texts. It was not created to offend the members of the chosen people but to show their tragic situation in which they found themselves as a result of rejecting Christ. A thorough analysis of the prayer leaves no doubt that its purpose is save the Jewish people, that is to say, to offer them the greatest possible goodness, which cannot be regarded as a manifestation of intolerance or anti-Semitism.
EN
This article deals with the issue of the liturgy of the Mass in 1965. This form of celebration is a direct result of the Constitution on the Liturgy of the Second Vatican Council. Unfortunately, due to the pace of post-Council changes, the problem raised has not received much research. However, the liturgy of 1965 is important insofar as it represents the springtime of the Church’s liturgical renewal. This article presents the liturgical renewal of the Mass, showing the relationship between the changes and the decisions of the Constitution on the Holy Liturgy, which allows us to discern the hermeneutics of continuity between the Missal of John XXIII and the Missal of 1965.
EN
The Magisterium of Pope Francis is rich with statements and interventions concerning various aspects of liturgy. The article presents synopses of the most important liturgical statements of Pope Francis with a prominent position given to the apostolic letter Desiderio desideravi.
EN
The period 1972-1978 concludes the early stage of the Vatican II implementation in Poland with its peculiar characteristics, given the socio-political conditions of a totalitarian state. It was marked by such phenomena as the changes in the Polish piety forms, the atomisation of the laity, the growing usage of the mass media by the Church, the ties with the political opposition and the efforts to normalise the Polish - Holy See diplomatic relations. Moreover, some achievements were made when it comes to the post-Vatican II Theology. We should mention here the works of Karol Wojtyla, Stanislaw Olejnik (Moral Theology), Wincenty Granat (Dogmatic Theology), Franciszek Blachnicki (Pastoral Theology and Liturgy), Stanislaw Celestyn Napiorkowski (Ecumenism), Feliks Zaplata (Missiology) and Eugeniusz Waron (Theology of Laity). The liturgical reform was applied with the new books printed, liturgical space alterations made and the lay ministers trained. The new, revised edition of the Scripture called The Poznan Bible was published in 1975. Synods were held in Warsaw, Cracow, Katowice, Gdansk, Czestochowa, Lublin and Gniezno. Some new regulations were introduced to the Catholic university institutions, most notably to the Catholic Theological Academy in Warsaw. There was a growth of the Church movements and associations such as the Light-Life Movement. That time was characterised by the effort to develop the new conceptual framework of the Vatican II renewal in Poland and to establish its institutional applications. 
PL
Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego.  Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum IIpióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
PL
Reforma liturgii katolickiej po Soborze Watykańskim II odnosiła się przede wszystkim do obrządku rzymskiego, ale odnowy wymagały także dwie pozostałe tradycje liturgiczne Kościoła zachodniego: obrządek ambrozjański w Mediolanie i obrządek mozarabski w Toledo. Odnowa rzymskich ksiąg liturgicznych stała się wzorem dla reformy ksiąg ambrozjańskich: mszału, lekcjonarza, liturgii godzin oraz rytuałów niektórych sakramentów. Odnowione mozarabskie księgi liturgiczne: mszał i lekcjonarz (Liber Commicus) zostały natomiast opublikowane między rokiem 1991 a 1995. Posoborowa reforma rytu ambrozjańskiego i mozarabskiego dokonana w ciągu ostatnich czterdziestu lat jest świadectwem tego, że liturgia należy do najważniejszych fundamentów tożsamości Kościoła lokalnego.
EN
The reform of the Catholic liturgy following the Second Vatican Council was primarily concerned with the Roman Rite, but two other liturgical traditions of the Western Church – the Ambrosian Rite in Milan and the Mozarabic Rite in Toledo –  also required renewal. The revision of the Roman liturgical books was followed by a similar revision of the Ambrosian Missal, Lectionary, Liturgy of the Hours and the rituals of some sacraments. The renewed Mozarabic missal and lectionary (Liber Commicus) were published between 1991 and 1995. The reform of the Ambrosian and Mozarabic Rites in the past forty years has shown the liturgy as one of the most important components of the identity of the local Church.
PL
Lata 1972-1978 zamykają fazę wczesną recepcji Soboru Watykańskiego II w Kościele katolickim w Polsce. Teoretyczne i praktyczne wcielanie idei soborowych odbywało się w specyficznych warunkach społeczno-politycznych państwa totalitarnego. Do najważniejszych zjawisk charakteryzujących drugą fazę należały: przemiany polskiej religijności; atomizacja środowisk laikatu; wzrost znaczenia kanałów komunikacji społecznej Kościoła instytucjonalnego z wiernymi; relacje hierarchów Kościoła katolickiego z opozycją demokratyczną; próby uregulowania stosunków dyplomatycznych PRL-Stolica Apostolska. Ważną rolę odgrywała działalność specjalistycznych Komisji Episkopatu Polski, które nadawały całemu procesowi właściwe tempo i wyznaczały główne kierunki zmian. Do najbardziej zaangażowanych gremiów należały: Komisja Liturgiczna, Komisja do Spraw Ekumenizmu, Komisja Apostolstwa Świeckich, Komisji do Spraw Nauki Katolickiej, Komisja Duszpasterstwa Ogólnego. Skromne, ale zasadnicze cele zostały osiągnięte w zakresie aplikacji nauczania soborowego w teologii polskiej. Wśród wielu tytułów na szczególną uwagę zasługuje – opublikowana w 1972 r. – książka „U podstaw odnowy. Studium o realizacji Vaticanum II” pióra kardynała Karola Wojtyły. Ważne dla odnowy posoborowej prace wydali również: ks. Stanisław Olejnik (teologia moralna), ks. Wincenty Granat (teologia dogmatyczna), ks. Franciszek Blachnicki (teologia pastoralna i liturgika), o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv. (historia ekumenizmu), ks. Feliks Zapłata SVD (misjologia), ks. Eugeniusz Weron SAC (teologia laikatu). Reforma liturgii objęła kilka wymiarów, przy czym wskazać można co najmniej trzy zasadnicze: przygotowania i redakcji nowych ksiąg liturgicznych; praktycznego przystosowania świątyń do nowego rytu mszy św. poprzez zmianę umiejscowienia ołtarza, tabernakulum oraz inne adaptacje architektoniczne; nowej formacji służby liturgicznej. Natomiast pogłębienie studiów biblijnych najpełniej uwidoczniło się poprzez tłumaczenie Pisma św. – tzw. Biblię Poznańską, która ukazała się w 1975 r. Z kolei praktyczna realizacja idei synodalności wyrażała się w kolejnych synodach: III Synodzie Warszawskim; Duszpasterskim Synodzie Archidiecezji Krakowskiej; I Synodzie Katowickim; II Synodzie Gdańskim; II Synodzie Częstochowskim; II Synodzie Lubelskim; II Synodzie Gnieźnieńskim. Sporym osiągnięciem ruchu ekumenicznego było podjęcie działalności przez Komisję Mieszaną Polskiej Rady Ekumenicznej i Komisji do spraw Ekumenizmu Episkopatu Polski. Dla wielu zgromadzeń zakonnych przystosowana odnowa życia wiązała się z powrotem do źródeł i pierwotnego ducha wspólnot. Odnowa katolickiego szkolnictwa wyższego wymagała szczególnego uporządkowania, uregulowania i ujednolicenia kwestii prawno-kanonicznej wydziałów teologicznych oraz ATK, co było przedmiotem szczególnej troski kardynała Karola Wojtyły. Wśród ruchów katolickich przykładem posoborowych przemian był dynamiczny rozwój Ruchu Żywego Kościoła/ Ruchu Światło-Życie. W omawianym okresie wyraźny nacisk położono na kształtowanie się struktur oraz dopracowanie założeń koncepcyjnych.
EN
The years 1972-1978 close the early phase of Vatican II reception in the Catholic Church in Poland. Theoretical and practical implementation of council’s ideas took place in particular socio-political conditions of a totalitarian state. The most important phenomena characteristic for the second phase were: changes in Polish piety, atomization of laity groups, growing importance of social communication channels running joining the institutional Church and laity; relationship between catholic hierarchy and democratic opposition; attempts at regulating diplomatic relations between Polish People’s Republic and the Holy See. An important role was played by commissions of Polish bishops entrusted with special tasks. They made sure that everything happened at a proper speed and controlled the tendencies of transformation. The most engaged groups were: Liturgical Commission, Ecumenical Commission, Commission for the Apostolate of Laity, Commission for Catholic Teaching and Commission of General Pastoral Care. Modest, but most important aims were achieved as far as implementing council’s teaching in Polish theology are concerned. A book by cardinal Karol Wojtyła entitled “At the roots of renewal. A study of Vaticanum II implementation” merits special attention. Works which proved crucial to the post-council renewal were published by fr. Stanisław Olejnik (moral theology), fr. Wincenty Granat (dogmatic theology), fr. Franciszek Blachnicki (pastoral theology and liturgical studies), fr. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv (history of ecumenism), fr. Feliks Zapłata SVD (mission studies), fr. Eugeniusz Weron SAC (theology of laity). The liturgical reform had several dimensions. Three major ones need to be underscored: preparation and editing of new liturgical books; practical adaptation of churches to the new rite of the Mass by relocation of the altar, tabernacle and other architectonical adaptations; new formation of altar boys. Deeper interest in biblical studies was manifest in publishing the translation of the Bible, the so called Poznań Bible in 1975. Practical implementation of the idea of synodality was expressed in following synods: III Warsaw Synod, Pastoral Synod of the Archdiocese of Cracow, I Synod in Katowice; II Synod in Gdańsk; II Synod in Częstochowa; II Synod in Lublin; II Synod in Gniezno. A major success of the ecumenical movement was the activity of Mixed Commission of Polish Ecumenical Council and Commission for Ecumenism of Polish Bishops’ Conference. For many congregations and orders this renewal had to do with returning to the sources and reawakening the founders’ spirit. The renewal of catholic university education called for exceptional ordering, regulating and unifying canon-law-related matters of theological departments and Academies of Catholic Theology. Cardinal Wojtyła paid special attention this necessity. Among catholic movements an example of the changes in question was dynamic development of the Movement of Living Church/Light-Life Movement. Emphasis was also put on creating institutional structures and perfecting concepts and assumptions.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.