Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: logical apophaticism

Sort By:

Limit search:

The Logic of God

100%

Heller M.

Edukacja Filozoficzna

2019

issue 68

227-244

When speaking on the “logic of God”, we can understand the logic of our reasoning about God or the logic as it is supposedly employed by God. It is rather obvious, at least for believers in God, that we can infer something about God’s logic in the latter meaning, from how the logic operates in the world created by Him. In the present essay, my strategy is to use this narrow window through which we can grasp some glimpses of “God’s ways of thinking”. There are strong reasons to believe that it is category theory that best displays the role of logic in the system of our mathematical and physical knowledge. It gives us a refreshingly new perspective on logic and its various applications, and could be a good starting point for our speculations concerning the “logic of God”. A quick look at category theory and its applications to physics shows that logic can change from theory to theory, or from level to meta-level. This poses the question of the existence of “superlogic” to which all other logics would somehow be subordinated. The fact that this question remains unanswered forces us to face the problem of plurality of logics. Usually, it is tacitly assumed that the role of “superlogic” is played by classical logic with its non-contradiction law as the most obvious tautology. We briefly discuss paraconsistent logic as an example of a logical system in which contradictions are allowed, albeit under the condition that they do not make the system to explode, i.e. that they do not spill over the whole system. Such logic is an internal logic in categories called cotopoi (or complement topoi). I refer to some theological discussions, both present and from the past, that associate “God’s logic” with classical logic, in particular with the non-contradiction principle. However, we argue that this principle should not be absolutized. The only thing we can, with some certainty, assert on “God’s logic” is that it is not an exploding logic, i.e. that it is not an “anything goes logic”. God is a Source-of-All-Rationality but His rationality need not to conform to our standards of what is rational. This “principle of logical apophaticism” is formulated and briefly discussed. In the history of theology at least one attempt is known to reconstruct the “process of God’s thinking”, namely Leibniz’s idea of God’s selecting the best world to be created from among all possible worlds. Some modifications are suggested which we believe Leibniz would have introduced in his reconstruction, if he knew present developments in categorical logic.

Mówiąc o „logice Boga”, możemy mieć na myśli logikę naszego myślenia o Bogu albo logikę, jaką w naszym wyobrażeniu posługuje się Bóg. Jest dość oczywiste, przynajmniej dla wierzących, że to i owo na temat logiki Boga w tym drugim znaczeniu możemy wywnioskować z logiki obowiązującej w stworzonym przez Niego świecie. W tym eseju stosuję właśnie tę strategię, by zidentyfikować niektóre przebłyski „Boskiego sposobu myślenia”. Istnieją dobre powody, by przyjąć, że rolę logiki w systemie naszej matematycznej i fizycznej wiedzy najlepiej obrazuje teoria kategorii. Daje nam ona nowe, świeże spojrzenie na logikę i jej różne zastosowania, i może być dobrym punktem wyjścia dla badań nad „logiką Boga”. Pobieżne nawet przyjrzenie się zastosowaniom teorii kategorii w fizyce pozwala się przekonać, że logika może się zmieniać przy przejściu od teorii do teorii i z jednego poziomu ogólności na drugi. Nasuwa się pytanie o istnienie „superlogiki”, której w jakimś sensie podlegałyby wszystkie logiki niższego rzędu. Fakt, że nie potrafimy na to pytanie odpowiedzieć, stawia nas w obliczu problemu logicznego pluralizmu. Zwykle przyjmuje się milcząco, że rolę „superlogiki” odgrywa logika klasyczna z zasadą niesprzeczności jako najbardziej oczywistą tautologią. Artykuł omawia krótko logikę parakonsystentną jako przykład logiki, w której sprzeczności są dozwolone, choć jedynie pod warunkiem, że nie eksplodują, tzn., nie rozlewają się na całość systemu. Taka logika jest wewnętrzną logiką w kategoriach zwanych ko-toposami (complement topoi). Przywołuję niektóre teologiczne dyskusje, zarówno dawne, jak i współczesne, w których „logikę Boga” utożsamiano z logiką klasyczną, a zwłaszcza z zasadą niesprzeczności, starając się pokazać, że zasady tej jednak nie powinno się absolutyzować. Jedyne, co z jakąś pewnością możemy powiedzieć o „logice Boga”, to że nie jest to logika bez żadnych reguł, w której wszystko jest dozwolone. Bóg jest Źródłem-Wszelkiej-Racjonalności, ale Jego racjonalność nie musi spełniać naszych standardów. Formułuję zatem i krótko omawiam tę „zasadę logicznej apofatyczności”. Historia teologii zna przynajmniej jedną próbę zrekonstruowania „procesu Boskiego namysłu” – wizję Leibniza, u którego Bóg ze wszystkich światów, które mógłby stworzyć, wybiera najlepszy. Sugeruję na koniec kilka zmian, które moim zdaniem Leibniz wprowadziłby do swojej rekonstrukcji, gdyby znał współczesną logikę kategorialną.

Refine search results

1 Edukacja Filozoficzna

1 2019

1 Heller M.

Search results

The Logic of God