Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  ludność wiejska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Jakość życia społeczności wiejskiej w wybranych gminach województwa małopolskiego

100%
Knapik W.
Krakowskie Studia Małopolskie
|
2011
|
vol. 15
317-334
PL
Artykuł Wioletty Knapik Jakość życia społeczności wiejskiej na podstawie badań porusza problematykę standardów jakości życia wiejskich społeczności lokalnych na przykładzie badań przeprowadzonych w Zakładzie Socjologii i Rozwoju Wsi, w ramach realizowanego grantu badawczego. Na potrzeby niniejszego artykułu przedstawione zostały niektóre aspekty tych badań, ukazane w wybranych 3 gminach wiejskich, położonych w województwie małopolskim: Lipnica Murowana, Słomniki i Tarnów. W artykule scharakteryzowano pojęcie „jakości życia”, przedstawiono je w różnych ujęciach teoretycznych. Sam termin jest niejednoznaczny, ponieważ interpretacja uzależniona jest od podejścia danej dyscypliny naukowej, zastosowanych metod pomiaru i badania. Jakość życia jest także wartością uzależnioną od własnej, subiektywnej oceny jednostki. Konkluzje z badań zamieszczone w niniejszym artykule uzupełnione zostały wybranymi wnioskami zamieszczonymi w raporcie „Diagnoza społeczna 2009. Warunki i jakość życia Polaków”, pod redakcją J. Czapińskiego i T. Panka. Z diagnozy tej wynika, że poziom jakości życia mierzonej odsetkiem gospodarstw domowych korzystających z usług różnych placówek ochrony zdrowia, ludności zamieszkałej w województwie małopolskim plasuje się, w porównaniu z innymi województwami, na średnim poziomie. Najwyższą jakość życia mierzoną liczbą zamieszkiwanych pokoi prezentuje Gmina Lipnica Murowana (56,9% respondentów zamieszkuje w 5, 6 lub w 7 pokojach) oraz w Gmina Tarnów (analogicznie: 50%). Podobnie w przypadku zamieszkiwania respondentów w pobliżu głównej drogi – Lipnica Murowana (86,5%) i Tarnów (85,0%). Natomiast najlepszy dostęp do infrastruktury technicznej mają respondenci z Gmin: Słomniki oraz Tarnów. Niemal wszyscy respondenci ocenili swoje gminy jako bezpieczne.
EN
The paper of Wioletta Knapik „The quality rural community’s life on the basis of research” upons the problems of quality standards rural – local communities life’s the basis of research which done in the Sociology and the Rural Development Institute (research project). In the paper was used some aspects of these research, presented in chosen 3 rural communes, situated in Lesser Poland voivodship: Lipnica Murowana, Słomniki and Tarnow. It was characterized the notion „life’s quality” and introduced in different theoretical seizures. The meaning of this term is ambiguous, because the interpretation is connected with the scientific discipline, applied measuring methods and researches. The life’s quality depends of the own, subjective estimation. Conclusions from research were supplemented with chosen conclusions published in the report “The Social Diagnosis 2009. Conditions and the life’s quality of Poles”, edited by J. Czapiński and T. Panek. On the basis of this diagnosis the life’s quality level in case health protection of population in Lesser Poland voivodship is on the average level, according to the percentage of households using services of different agencies (compared with other provinces). The highest life’s quality according to number of inhabited rooms present the Commune Lipnica Murowana (56,9% respondents inhabit in 5, 6 or in 7 rooms) and the Commune Tarnow (accordingly: 50%). By analogy to case of respondents who are accommodated nearby the high street – Lipnica Murowana (86,5%) and Tarnow (85,0%). However the respondents from Communes: Słomniki and Tarnow; they have best access to the technical infrastructure. Almost all respondents think that their own communes is safe.
2
Content available remote

Financial exclusion of the rural population in Poland

84%
Ryszard K., Alina W., Damian S. P.
Journal of Agribusiness and Rural Development
|
2015
|
issue 4(38)
705-715
EN
The paper attempts to assess the extent of fi nancial exclusion of the rural population in Poland. One of the most basic measures of fi nancial exclusion is percentage of adult residents lacking a bank account. This and other measures verifying the population’s use of fundamental banking services and the statistical data on development of banking infrastructure in the territorial context were then employed to conduct an assessment of the extent and causes of fi nancial exclusion with a particular emphasis on the rural areas. The fi ndings show that, like in many other countries, the extent of provision of fi nancial services among the rural population is more limited compared to the urban population. The fi nancial exclusion, has much deeper roots going beyond the geographical factors. The real causes of the fi nancial exclusion lie not only in access to banking services but also in their price, the population’s income, as well as being strongly aff ected by information and behaviour.
PL
W opracowaniu podjęto próbę określenia poziomu wykluczenia finansowego ludności wiejskiej w Polsce. Jedną z podstawowych miar wykluczenia finansowego jest odsetek dorosłych mieszkańców nieposiadających konta bankowego. Wykorzystując ten miernik, a także inne miary świadczące o korzystaniu przez ludność z podstawowych usług bankowych oraz dane opisujące rozwój infrastruktury bankowej w układzie typów jednostek terytorialnych, dokonano analizy poziomu i przyczyn wykluczenia fi nansowego – ze szczególnym uwzględnieniem obszarów wiejskich. Ustalono, że w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, poziom ubankowienia ludności wiejskiej jest niższy w porównaniu z ludnością zamieszkałą na terenach zurbanizowanych. Wykluczenie fi nansowe ludności wiejskiej ma znacznie szersze podłoże niż tylko geografi czne. Jego przyczyny wiążą się z dostępnością usług bankowych, ale także z ich ceną i dochodami ludności. Mają źródła informacyjne i behawioralne.
3

Patriotyczna i wychowawcza rola pierwszych w historii Polski książek dla ludności wiejskiej autorstwa Izabeli Czartoryskiej

84%
Król K.
Społeczeństwo i Rodzina
|
2012
|
issue 4(33)
126-137
PL
Izabela Czartoryska stworzyła w Puławach centrum życia kulturalnego, literackiego, wychowawczego, społecznego i patriotycznego. Jest autorką Pielgrzyma w Dobromilu oraz Książki do pacierzy dla dzieci wiejskich. Książki te były pierwszymi w historii skierowanymi do ludności wiejskiej, łączącymi środowisko wiejskie ze środowiskiem szlacheckim. Czartoryska w swoich dziełach przedstawiła program wychowawczy dla ludu, który obejmował naukę historii, religii, zasady moralne i gospodarskie. W szczególny sposób Czartoryska przedstawiła umiłowanie ojczyzny jako wartości nadrzędnej również dla chłopów. Księżna twierdziła, że możliwe są zmiany życia na wsi dzięki wychowaniu i kształceniu nowych pokoleń. Przez kilkadziesiąt następnych lat książki Czartoryskiej pełniły rolę wychowawczą i patriotyczną wśród ogromnej liczby Polaków pozostających pod wszystkimi trzeba zaborami.
EN
Izabela Czartoryska created a cultural, literary, educational, social, and patri­otic center of life in Pulawy. She wrote Pilgrim in Dobromil and Book to prayers for country children. These books were the first in the history of the novel, directed to the rural population, to unite the rural and the noble environment. Czartoryska in her books presented the educational program for people, which included the study of history, religion, morals, and farms. In a special way Czartoryska presented novels of love for the homeland as well as the parent for the peasants. Duchess claimed that there may be changes in rural life through education and the education of new generations. For several subsequent years, Czartoryska’s books served as an educational and patriotic purpose among a large number of Poles who still remained under partitions.
4
Publication available in full text mode
Content available

Zmiany aktywności zawodowej ludności wiejskiej w Polsce w latach 2010–2016

84%
Dudek M.
Studia Regionalne i Lokalne
|
2019
|
issue 1(75)
81-98
PL
W artykule analizowano zmiany w skali aktywności zawodowej ludności wiejskiej i wskazano na ich wybrane uwarunkowania. Jako przyczyny zróżnicowania poziomu zatrudnienia rozważano społeczno-demograficzne charakterystyki zasobów pracy, a także przestrzenne odmienności w cechach regionów wiejskich w Polsce. Z przeprowadzonych analiz wynikało, że w latach 2010–2016 aktywność zawodowa ludności wiejskiej, mierzona wskaźnikiem zatrudnienia, wzrosła z 50 do 53%, co było przede wszystkim wynikiem oddziaływania determinant cyklicznych, wyrażających się w przewadze przyrostu liczby osób pracujących nad liczbą biernych zawodowo przy spadku skali bezrobocia. Przeprowadzone badania udokumentowały zbliżoną wartość wskaźnika zatrudnienia dla obszarów miejskich i wiejskich, przy czym różnice w jego poziomie w obrębie wybranych kategorii ludności uwidaczniały się relatywnie nieco wyraźniej w przypadku mieszkańców miast. Świadczyło to o tendencji do przestrzennego upodabniania się rynków pracy, jak również o osłabianiu przydatności prostego podziału na tereny miejskie i wiejskie w wyjaśnianiu odmienności struktur społeczno-zawodowych. Poziom regionalnych zróżnicowań aktywności zawodowej ludności wiejskiej w województwach w Polsce był umiarkowany i powiązany z ich charakterystykami gospodarczymi. Odzwierciedlały one rolę dużych miast i ich obszarów funkcjonalnych w alokacji wiejskiej podaży pracy, jak również stan zaawansowania dywersyfikacji gospodarczej wsi zlokalizowanych w poszczególnych regionach. W części dyskusyjnej artykułu wskazano instytucjonalne możliwości i bariery zwiększenia aktywności zawodowej mieszkańców wsi. Przedstawione wnioski oparto na danych zgromadzonych przez GUS (głównie BAEL, BDL) i rozpatrywanych z wykorzystaniem metod analizy statystyczno-porównawczej oraz analizy literatury przedmiotu.
EN
The paper analyses the changes in the scale of the rural economic activity and identifies their selected determinants. The socio-demographic characteristics of the labour resources and the economic differences between rural regions in Poland were analysed as reasons for the dissimilar levels of rural employment. Analyses have demonstrated that, in 2010–2016, rural economic activity measured by the employment rate increased from 50% to 53%, primarily as a result of the impact of cyclical determinants, reflected in the increase in the number of the employed being higher than the number of inactive persons, with a reduced scale of unemployment overall. The studies indicated similar values of the employment rate for urban and rural areas, while the differences in its level within the selected social categories were much more visible for rural populations. This reflected a persistence of territorial disparities in labour markets as well as a trend towards their convergence. The level of territorial differences in the rural employment in Poland was moderate and should be linked with regional economic characteristics. In this context, the allocation of rural labour supply could be attributed to the impact of cities and their functional areas and to the progress in economic diversification of villages located in a particular region. The discussion section of the paper outlines the institutional opportunities and barriers increasing rural economic activity. The presented conclusions were based on the Central Statistical Office data (mainly the Labour Force Survey and the Local Data Bank) and statistical and comparative analysis methods.
5
Publication available in full text mode
Content available

Determinanty zmiany stanu aktywności ekonomicznej ludności w Polsce

84%
Kołodziejczak W., Wysocki F.
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
|
2012
|
vol. 13
|
issue 1
146-157
PL
Celem artykułu było dokonanie próby oceny wpływu przynależności do wyodrębnionych grup ludności, na wielkości przepływów pomiędzy poszczególnymi stanami aktywności ekonomicznej oraz określenie charakteru bezrobocia występującego w poszczególnych grupach ludności, ze szczególnym uwzględnieniem ludności wiejskiej. Badanie wykazało, że na zmiany stanu aktywności ekonomicznej wpływają przede wszystkim czynniki strukturalne, jednak w niektórych grupach ludności możliwa jest poprawa sytuacji zawodowej poprzez działania zmierzające do ożywienia koniunktury na rynku dóbr i usług.
EN
The aim of the paper was to make an attempt to assess the influence of belonging to selected population groups on the size of flows between different states of economic activity, as well as to determine the nature of unemployment found in the various population groups, especially among the rural population. The research showed that the changes in economic activity are mainly affected by structural factors, but in some population groups it is possible to improve the employment situation through actions towards an improvement of the prosperity on the market of goods and services.
6
Publication available in full text mode
Content available

Rozwój demograficzny wsi: trendy i perspektywy (1950–2030)

84%
Paradysz J., Paradysz K.
Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych
|
2012
|
vol. 13
|
issue 1
167-183
PL
W artykule omawiamy rozwój ludności wiejskiej w Polsce w ciągu ostatnich 60 lat i najnowsze prognozy demograficzne Głównego Urzędu Statystycznego. Przedmiotem naszej uwagi są także procesy demograficzne w przekroju miasto-wieś. Polska należy do mniej zurbanizowanych krajów europejskich. Z krajów sąsiadujących z Polską, niższy odsetek ludności miejskiej występuje tylko na Słowacji. Jednakże w przeszłości różnice w poziomie urbanizacji Polski i innych krajów europejskich były dużo większe. W latach 1950-1990 odsetek ludności miejskiej w Polsce wzrósł z 35 do 62%. Natomiast od 1990r. odsetek ludności wiejskiej przestał opadać a w ostatnich kilku latach widoczny jest nawet spadek urbanizacji naszego kraju. Główną przyczyną zmiany jest systematyczna zmiana kierunków migracji. Coraz więcej ludności miejskiej przesiedla się na wieś. Dość zastanawiające, że proces ten zaczął się znacznie wcześniej, niż zmienił się system polityczny w Polsce. Od 1975r. zmniejsza się systematycznie ujemne saldo migracji wieś -miasto a od 2000r. coraz więcej ludności wędruje na wieś niż niej wychodzi. Zwracamy też uwagę, że podobne zjawiska wzrostu znaczenia zaludnienia obszarów wiejskich występują także w innych krajach. Jednakże, chociaż Polska podąża za krajami europejskimi także w sferze przemian obyczajowych, to wieś wydaje się ostoją tradycyjnych wartości rodzinnych.
EN
In this paper we discuss the development of the rural population in Poland over the past 60 years and the latest demographic projections of Central Statistical Office. The main objects of our attention are the demographic processes in rural-urban cross-section. Poland belongs to the less urbanized countries in Europe. Among Polish neighbors, a lower proportion of urban population is only in Slovakia. However, in the past, differences in the level of urbanization between Poland and other European countries were much higher. In the years 1950-1990 the percentage of urban population in Poland increased from 35 to 62%. However, since 1990. share of rural population has ceased to fall and in the last few years have seen a decline in urbanization even in our country. The main reason for the change is a systematic change in the directions of rural-urban migration. More and more urban population moves to the village. Quite interestingly, this process began much earlier than the changed political system in Poland. Since 1975. decreases systematically negative balance of net rural-urban migration. Since 2000. more and more of the population migrates to the country than comes out. We also pay attention that a similar phenomenon of the growing importance of the share of rural population also occurs in other countries. However, while Poland is following the European countries also in the sphere of customary transformation, the village population seems to be the mainstay of traditional family values.
7
Content available remote

The demographic potential and economic activity of the rural population of the Małopolskie Voivodeship

67%
Łukasz P., Jakub P.
Journal of Agribusiness and Rural Development
|
2016
|
issue 1(39)
155-164
EN
The aim of this elaboration is to identify the demographic situation and the economic activity of the population of rural communes in the Małopolska voivodeship and identifi cation of relations between their level of economic development and features which determine social aspect of their development. The choice of units for the research was based on multicriteria method of zero unitarization. The primary source of information were the statistical data for the years 2004–2011 published by the Local Data Bank and System of Analysis of Local Government. The conducted research demon strates the existence of statistical links between the level of economic development of local government units and the state and quality of their demographic determinants.
PL
Celem opracowania jest próba oceny potencjału demografi cznego i aktywności ekonomicznej ludności gmin wiejskich województwa małopolskiego oraz identyfi kacja zależności występujących między poziomem rozwoju gospodarczego a cechami warunkującymi ich rozwój w wymiarze społecznym. Przy wyborze jednostek do badań zastosowana została wielokryterialna metoda unitaryzacji zerowanej, a podstawowe źródło informacji stanowiły dane statystyczne za lata 2004–2011 publikowane przez Bank Danych Lokalnych oraz System Analiz Samorządowych. Uzyskane wyniki wskazały na występowanie statystycznie istotnych zależności między poziomem rozwoju gospodarczego badanych jednostek samorządu terytorialnego a stanem i jakością uwarunkowań demografi cznych występujących na ich obszarze.
8
Publication available in full text mode
Content available

Samoocena sytuacji dochodowej ludności wiejskiej o niepewnych dochodach

67%
Kalinowski S., Kozera-Kowalska M.
Handel Wewnętrzny
|
2017
|
issue 4 (369) Tom I
110-121
PL
W artykule przedstawiono wyniki badania relacji zachodzących między dochodem pozostającym do dyspozycji gospodarstwa domowego a wielkością dochodu ocenianą subiektywnie. Badaniem została objęta ludność wiejska o niepewnych dochodach. Badano związek między subiektywnie wyznaczonym poziomem dochodu a takimi cechami, jak: płeć i wiek, wykształcenie, typ biologiczny rodziny oraz megaregion zamieszkania. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że czynnikami wpływającymi na pozytywną ocenę są wykształcenie oraz subiektywnie oceniany dobrostan rodziny. Badania wykazały również, że podobieństwo dochodów nie jest równoznaczne z zadowoleniem ich dysponentów z ich wielkości. Na postrzeganie dochodów nie wpływa również w sposób znaczący płaca (ocena dla obu płci była zbliżona). Czynnikami, które w pewnym stopniu determinowały oceny były natomiast wykształcenie oraz wiek, a także zamieszkiwany megaregion.
EN
The article presents the results of a study of the relationship between the disposable income of a household and the subjectively assessed degree of satisfaction of needs. The study covered the rural population with precarious income. The relationship between the subjectively determined level of income and the characteristics of gender and age, education, biological type of family and macroregion of residence were examined. The obtained results indicate that the factors influencing the positive assessment are education and subjectively assessed family well-being. Studies have also shown that the similarity of income is not equivalent to the satisfaction of their disposers of their size. The perception of income also does not significantly affect the salary (assessment for both sexes was similar). The factors that were to some extent determined by the evaluation were education and age, as well as the inhabited macroregion.
RU
В статье представили результаты изучения зависимостей, выступающих между доходом, которым располагает домохозяйство, и размером дохода, оцениваемым субъективно. Изучение касалось сельского населения с неуверенностью в получении доходов. Изучали связь между субъективно определенным уровнем дохода и такими свойствами, как пол и возраст, образование, биологический тип семьи и макрорегион проживания. Полученные результа- ты позволяют констатировать, что факторами, влияющими на положительную оценку, являются образование и субъективно оцениваемое благосостояние семьи. Изучение показало тоже, что сходство доходов неоднозначно с удолетворением их размером тех, кто ими располагает. На восприятие доходов не влияет тоже значительным образом зарплата (оценка для обоих полов была сближенной). Факторами же, которые в некоторой степени предопределяли оценки, были образование и возраст, а также макрорегион, в котором проживают опрошенные.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.