Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 34

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  mężczyźni
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Niniejszy artykuł sytuuje się w ramach nauk społecznych ze szczególnym uwzględnieniem pogranicza socjologii oraz psychologii. Jego cele sprowadzają się do analizy wzorów funkcjonowania mężczyzn korzystających z psychoterapii oraz próby odpowiedzi na pytanie, na ile problemy zdrowia psychicznego mężczyzn odzwierciedlają określone konstrukcje płci społeczno-kulturowej funkcjonujące we współczesnym społeczeństwie. Podstawą empiryczną tekstu są dane uzyskane poprzez wywiady pogłębione z psychoterapeutami. Materiał badawczy został zanalizowany zgodnie z zasadami metodologii teorii ugruntowanej. Jego analiza pozwoliła wyodrębnić najistotniejsze problemy zdrowia psychicznego mężczyzn należących do zróżnicowanych kategorii wiekowych oraz na tej podstawie wnioskować o kierunkach i mechanizmach zmian schematów męskości we współczesnym społeczeństwie. Na postawie uzyskanych wyników sformułowano przesłanki dla dalszych badań analizowanej problematyki oraz rekomendacje do pracy terapeutycznej z mężczyznami realizującymi określone schematy płci społeczno-kulturowej.
PL
Tematem niniejszego artykułu są męskie ruchy społeczne we współczesnej Polsce, zaliczane do socjologicznej kategorii ruchów społecznych, uznawanych za jedne z głównych sił życia społecznego determinujących społeczną zmianę (Sztompka 2005). Analizowane zjawiska należą do ruchów, dla których główną oś definicyjną stanowi tożsamość płciowa. Uznawane są za trzecią odsłonę ruchów gender-owych, które pojawiły się na arenie życia społecznego w drugiej połowie XX w. Pierwsza część artykułu stanowi rezultat poszukiwań polskich prekursorów współczesnych męskich ruchów społecznych, wśród których wymienić można XIX- i XX-wiecznych profeministów, takich jak Edward Prądzyński i Leon Petrażycki lub też najsłynniejszy spośród nich ‒ Tadeusz Boy-Żeleński. Następna poświęcona jest opisowi procedury badawczej, dzięki której możliwe było zebranie danych na temat analizowanych fenomenów społecznych. Kolejna, a zarazem najbardziej obszerna część pracy, poświęcona jest analizie wyników badań nad męskimi ruchami społecznymi w Polsce, jakie autorka artykułu prowadziła od stycznia 2009 do lipca 2011 r. Tym samym przeanalizowana została specyfika trzech typów rodzimych męskich ruchów społecznych: ruchu feministów, ruchu obrony praw ojców oraz grup „Męski krąg” i „Mężczyźni św. Józefa”, wchodzących w skład ruchu męskiej duchowości. Analiza przeprowadzona została w odniesieniu do charakterystycznych dla nich struktur organizacyjnych, aktorów, ich celów i wartości, a także metod działania. W części ostatniej przedstawione zostały wybrane wnioski płynące z badań.
EN
Physical fitness is related to the general condition of the whole human body, not only its locomotor apparatus. Fitness determines the actual ability to perform all motor activities that decide about man's vigor. It results from the beneficial and detrimental influence of ordinary physical activity and is related to health. The authors evaluated diversification of health-related fitness in adult men in relation to their age and physical activity in leisure time. The study involved 841 men aged 20-59. It evaluated selected morphological, muscle, motor, and circulatory-respiratory components of health-related fitness (H-RF). The participants were classified into fo-ur age groups: 20-29, 30-39, 40-49, and 50-59; and into three groups regarding physical activity in leisure time, characterized by: high, medium, and low physical activity. It was observed that higher physical activity in men in leisure time is linked to higher and preferable values of various health-related components of physical fitness. Physical activity in leisure time, similarly to age, is a factor that highly diversifies physical fitness in men. The study results reveal unequivocally that since hypokinesis (occurring from an early age) is a feature typical of the contemporary life, health benefits of physical activity in leisure time, in individual and social aspects, are undeniable.
PL
Sprawność fizyczna wiąże się ze stanem całego organizmu człowieka, a nie tylko z jego aparatem ruchu. Oznacza aktualną możliwość wykonywania wszelkich działań motorycznych, decydujących o zaradności człowieka w życiu. Jest efektem korzystnego i niekorzystnego wpływu zwykłej aktywności fizycznej, wykazując związek z poziomem stanu zdrowia. W pracy dokonano oceny zróżnicowania sprawności fizycznej w ujęciu zdrowia dorosłych mężczyzn w odniesieniu do wieku i ich aktywności fizycznej w czasie wolnym. Badaniami objęto 841 mężczyzn w wieku 20-59 lat, u których dokonano oceny wybranych komponentów morfologicznych, mięśniowych, motorycznych i krążeniowo-oddechowych spraw¬ności fizycznej w ujęciu zdrowia (H-RF). Wyróżniono cztery grupy wiekowe: 20-29, 30-39, 40-49 i 50-59 lat, a w zakresie aktywności fizycznej w czasie wolnym trzy grupy: charakteryzujących się dużą, średnią i małą aktywnością fizyczną. Zaobserwowano, że wyższa aktywność fizyczna mężczyzn w czasie wolnym wiąże się z wyższymi i bardziej pożądanymi wartościami różnych komponentów sprawności fizycznej w ujęciu zdrowia. Aktywność fizyczna w czasie wolnym okazała się, podobnie jak wiek, czynnikiem silnie różnicującym sprawność fizyczną mężczyzn. Wyniki tych badań wskazują jednoznacznie na korzyści zdrowotne aktywności fizycznej w czasie wolnym zarówno w wymiarze jednostkowym, jak i społecznym, gdyż cechą współczesnego życia jest hipokinezja, występująca już od najwcześniejszych lat życia.
EN
Background: Optimal dose of physical activity in the prevention of atherosclerosis remains unclear. The purpose of the study was to investigate the influence of leisure-time physical activity (LTPA) on selected indices of atherosclerosis in the working-age population of men. Materials and Methods: The study was carried out in a cohort of asymptomatic men participating in follow-up examinations in the Healthy Men Clinic, Medical University of Lodz. Of the 132 men who responded to the invitation to participate in this study, 101 men were eligible for the non-invasive assessment of subclinical atherosclerosis indices. Self-reported PA was assessed by interviewer-administered validated questionnaires. During the latest follow-up subclinical atherosclerosis was measured by assessing the coronary artery calcification (CAC), the carotid intima-media thickness (IMT) and the reactive hyperemia index (RHI) using peripheral arterial tonometry (EndoPAT2000). Results: Preliminary results have been elaborated in the group of 60 men (mean age: 61.3±8.85 years). The participants were predominantly white collar workers with low occupational LTPA. The cohort was divided into 3 groups according to the LTPA level. Both dose and energy expenditure of recreational PA significantly correlated with CA, IMT and RHI in the whole cohort. The majority of men maintained their baseline PA throughout the observation period. Men with the highest LTPA level had significantly lower mean CAC, IMT (p < 0.01), and significantly higher mean RHI (p < 0.05) compared to the least active group. On final examination men with high PA had also the most favorable cardiovascular profile. Conclusions: The preliminary results indicate the protective effect of high LTPA level in the context of subclinical atherosclerosis in men. Med Pr 2013;64(6):785–795
PL
Wprowadzenie: Optymalna dawka wysiłku fizycznego w profilaktyce miażdżycy jest przedmiotem badań. Celem analizy jest ocena zależności między wieloletnim poziomem aktywności fizycznej a wybranymi wskaźnikami subklinicznej miażdżycy w grupie aktywnych zawodowo mężczyzn. Materiał i metody: Do udziału w projekcie zaproszono wieloletnich podopiecznych Poradni Zdrowego Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Łodzi bez objawów chorób układu krążenia. U wszystkich uczestników przeprowadzano wywiad, przedmiotowe badanie lekarskie i badania dodatkowe. Poziom AF był oceniany za pomocą standaryzowanych kwestionariuszy. Spośród 132 mężczyzn, którzy odpowiedzieli na zaproszenie, do nieinwazyjnej oceny wskaźników subklinicznej miażdżycy zakwalifikowano 101 osób. Przeprowadzono ocenę grubości kompleksu intima-media tętnic szyjnych (IMT), wskaźnika uwapnienia naczyń wieńcowych (CAC) i wskaźnika reaktywnego przekrwienia (RHI) metodą endoPAT 2000. Wyniki: Wyniki wstępne opracowano w grupie 60 mężczyzn w wieku 61,3±8,8 lat. Badani najczęściej deklarowali małą aktywność fizyczną, związaną z pracą zawodową. Badaną kohortę podzielono na 3 grupy w zależności od wyjściowego poziomu rekreacyjnej aktywności fizycznej (leisure-time physical activity - LTPA). Większość badanych utrzymała wyjściowy poziom LTPA trakcie całej obserwacji. W ostatnim badaniu kontrolnym grupa o najwyższym poziomie LTPA charakteryzowała się najkorzystniejszym profilem ryzyka sercowo-naczyniowego. Zarówno dawka AF, jak i wydatek energetyczny istotnie korelowały z CAC, IMT oraz RHI. W grupie o wysokim poziomie LTPA odnotowano istotnie niższy średni wskaźnik CAC, IMT (p < 0,01) oraz istotnie wyższy średni RHI (p < 0,05) w porównaniu z grupą o najmniejszym wydatku energetycznym. Wnioski: Analiza wstępna wskazuje na protekcyjny efekt wieloletniego wysokiego poziomu LTPA w zakresie występowania subklinicznej miażdżycy u mężczyzn. Med. Pr. 2013;64(6):785–795
EN
Studies on people with personality disorders take into account different aspects of their functioning, diagnostic difficulties and determinants of abnormalities in personality development. Themain variable that is considered in these this article is gender. The present overview mainly refersto the differences and similarities between men and women in terms of the specificity of personality disorders.
PL
Badania dotyczące osób z zaburzeniami osobowości uwzględniają różne aspekty ich funkcjonowania, trudności diagnostyczne oraz uwarunkowania nieprawidłowości w rozwoju osobowości. Zmienną, którą w tych analizach uwzględniono, jest płeć. Poniższy przegląd badań odnosi się głównie do różnic i podobieństw pomiędzy kobietami i mężczyznami pod kątem specyfiki zaburzeń osobowości.
6
81%
Roczniki Teologiczne
|
2021
|
vol. 68
|
issue 1
85-105
EN
In 19th and 20th century sermons to men were generally mentioned within the theory of missions and parish retreat. The problem was widerly presented by Rev. Szczepan Sobalkowski and Rev. Ferdynand Machay. Those homilets pointed the need of showing men’s duties, stressing their positive and negative attributes – showing at the same time the methods the priests may use preaching to this group of listeners. The author of the article emphasizevs that man devoted to Chistian life should pray and strive for perfection. Then he presents man’s devotion to life in marriage and family – stressing the love significance and concern for life. Next, there are indications concerning elderly and alone men. In the end, such circumstances of proclamation of  the word of God as missions and retreat, Sundays and festivities, pastoral days of different professions, pilgrimages have been presented. It is advisable to develop reflection over man’s part in family, nation and in the Church.
PL
W XIX i XX w. o kazaniach do mężczyzn pisano ogólnie w ramach teorii misji i rekolekcji parafialnych. Szerzej ujęli ten problem ks. Szczepan Sobalkowski i ks. Ferdynand Machay. Homileci wskazywali na potrzebę akcentowania obowiązków stanowych mężczyzn, podkreślając ich cechy pozytywne i negatywne oraz metody oddziaływania kaznodziei na tych słuchaczy. Autor artykułu podkreśla, że mężczyzna jest powołany do życia chrześcijańskiego, powinien się modlić i dążyć do doskonałości. Omawiając jego powołanie do życia w małżeństwie i rodzinie, uwydatnił znaczenie miłości i troski o życie. Zaproponował wskazania dla mężczyzn samotnych i w podeszłym wieku. Zwrócił uwagę na takie okoliczności głoszenia słowa Bożego do mężczyzn, jak misje i rekolekcje, niedziele i święta, dni patronalne różnych zawodów czy pielgrzymki. Celowe jest m.in. rozwijanie refleksji na temat roli mężczyzny w rodzinie, narodzie i Kościele.
PL
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem seksualizacji chłopców i mężczyzn. Większość dotychczasowych raportów oraz opracowań traktuje o tej problematyce w odniesieniu do kobiet i dziewczyn, m.in. ze względu na ograniczoną ilość danych opisujących to zjawisko z perspektywy drugiej płci. Artykuł ma charakter przekrojowy, przedstawiono w nim następujące zagadnienia: komercjalizację męskiego ciała, wyidealizowanie męskiej sylwetki i sposoby portretowania męskiej seksualności przez media, wzorce męskości w pornografii oraz konsekwencje tych zjawisk. W opracowaniu wykorzystano liczne dane ukazujące aktualny stan wiedzy na prezentowany temat.
EN
This article is intended to signal the sexualisation of boys and men. Most of the reports and studies to date deal cover this issue relating to women and girls, i.a. due to the limited amount of data describing this phenomenon from the perspective of the other sex. The presented text is cross-sectional, showing the following topics: commercialisation of the male body, idealised male silhouette and ways of portraying male sexuality through the media, masculinity patterns in pornography, and the consequences of the abovementioned phenomena. Numerous data have been used to illustrate the current state of knowledge on the subject.
EN
This article locates itself within the field of social studies with a special focus on the overlap between sociology and psychology. It attempts to answer the question to what extent the problems affecting the mental health of women and men reflect certain constructions of gender that function in modern society. The empirical basis of the article is data obtained during in-depth interviews with psychotherapists. This data was analyzed in accordance with the rules of the Grounded Theory Method. The research shows that gender is a category commonly used in summaries and interpretations of experiences of individuals. The analysis of the research material makes it possible to identify the most important problems of mental health of women and men, and to deduce directions and mechanisms of changes in gender schemes realized by women and men.
PL
Niniejszy artykuł sytuuje się w ramach nauk społecznych ze szczególnym uwzględnieniem pogranicza socjologii oraz psychologii. Jego celem jest próba odpowiedzi na pytanie, na ile problemy zdrowia psychicznego kobiet i mężczyzn odzwierciedlają określone konstrukcje płci społeczno-kulturowej funkcjonujące we współczesnym społeczeństwie. Podstawę empiryczną artykułu stanowią dane uzyskane na podstawie wywiadów pogłębionych z psychoterapeutami. Dane te były analizowane zgodnie z zasadami metodologii teorii ugruntowanej. Z przeprowadzonych badań wynika, że płeć społeczno-kulturowa stanowi kategorię powszechnie stosowaną w celu podsumowań oraz interpretacji doświadczeń osób badanych. Analiza materiału badawczego pozwoliła również wyodrębnić najistotniejsze problemy zdrowia psychicznego kobiet i mężczyzn oraz wnioskować o kierunkach i mechanizmach zmian schematów płci społeczno-kulturowej realizowanych przez kobiety i mężczyzn
EN
Men employment and its characteristics are linked generally to the process of socio-economic development of Poland. However, one must not overlook socio-cultural transforma­tions, which are the aftermath of the women activity in the labour market and ongoing transformations of the family model. More and more widespread dual breadwinner family model transforms the role of man from exclusive breadwinner into a family member more and more involved in housework and child care, which traditionally have been dominated by or were even exclusive areas of woman’s activities. This paper makes an attempt to analyse the evolving position of men in the labour market in Poland based on the available statistics. Furthermore the paper discusses population structure in Poland with a breakdown into demographic and sociooccupational characteristics, men position in the labour market, especially in the managerial positions. The point of reference for the change dynamics to this extent were changes in the women position in the labour market. The paper sought an answer to the question whether family sta­us has an influ­nce on the occupational position of men. Job and employment uncertainty in the modernday world, social and cultural transformations change the approach to the occupational activity and promotion as well as to the achievement of worklife balance not only by women (which has most frequently been emphasized in the studies to date), but also by men. To get better insight into the last issue further studies are required.
PL
Zatrudnienie mężczyzn i jego charakterystyczne cechy wiążą się na ogół z procesami rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Nie można jednak pomijać faktu przemian społeczno-kulturowych, które są następstwem uczestnictwa kobiet na rynku pracy i zmian zachodzących w modelu rodziny. Upowszechnianie się rodziny z dwojgiem pracujących rodziców/partnerów (dual– breadwinner) zmienia rolę mężczyzny z jedynego żywiciela na rzecz członka rodziny uczestniczącego w coraz większym stopniu w pracach domowych i opiece nad dziećmi, a więc w sferach życia rodzinnego stanowiących – w modelu tradycyjnym – wyłączne/dominujące pole działania kobiety. W artykule została podjęta próba analizy zmian sytuacji mężczyzn na rynku pracy w Polsce na podstawie istniejącej statystyki. Omówiono w nim strukturę ludności Polski według cech demograficznych i społecznozawodowych, pozycję mężczyzn na rynku pracy, zwłaszcza na stanowiskach kierowniczych. Punktem odniesienia dynamiki zmian w tym zakresie były zmiany sytuacji kobiet na rynku pracy. Poszukiwano odpowiedzi na pytanie, czy status rodzinny wpływa na pozycję zawodową mężczyzn. Niepewność pracy i zatrudnienia w obecnym świecie, przemiany społeczne i kulturowe zmieniają bowiem podejście do aktywności zawodowej i awansu zawodowego oraz łączenia kariery z życiem osobistym i zawodowym nie tylko przez kobiety (co najczęściej akcentowano w dotychczasowych badaniach), ale także przez mężczyzn. Pogłębienie tego ostatniego zagadnienia wymaga dalszych badań.
EN
Introduction. Research on the literature shows different and sometimes contradictory data on the physical activities of women and men. Aim. The goal of the research study is to compare selected aspects of physical activity in women and men. Material and methods. 100 men and 100 women were selected and tested using the “pairing method” and examined in terms of four variables: place of residence, education, marital status and age. A specially prepared survey questionnaire was used. Results. Men and women differ in terms of certain aspects of physical activity (especially its forms), while their motivations and limitations only slightly differ. Conclusions. Women significantly more often prefer walking as a physical activity, while men prefer running, swimming, and using the weight room and gym for team sports. On working days, women have significantly less free time than men. The only motivating factor for physical activity that differentiates both groups is the “beauty” motif that is more often present in women. Both groups do not differ in terms of obstacles keeping them from undertaking physical activity, although women more often report lack of time.
PL
Wprowadzenie. Analiza literatury ukazuje zróżnicowane, a niekiedy sprzeczne dane dotyczące aktywności fizycznej kobiet i mężczyzn. Cel. Celem pracy jest porównanie wybranych aspektów aktywności ruchowej kobiet i mężczyzn. Przedmiot i metody. Przebadano 100 mężczyzn i 100 kobiet dobierając osoby badane „metodą doboru parami” pod względem czterech zmiennych: miejsca zamieszkania, wykształcenia, stanu cywilnego oraz wieku. Posłużono się zbudowanym kwestionariuszem ankiety. Wyniki. Mężczyźni i kobiety w zakresie pewnych aspektów aktywności ruchowej (zwłaszcza jej form) różnią się, natomiast w odniesieniu do motywów i przeszkód wykazano niewielkie różnice. Wnioski. Kobiety istotnie częściej jako aktywność ruchową preferują spacery, natomiast mężczyźni bieganie, pływanie, korzystanie z siłowni oraz z sal gimnastycznych do gier zespołowych. Kobiety w dni robocze posiadają znacząco mniej czasu wolnego niż mężczyźni. Jedynym czynnikiem inspirującym do aktywności ruchowej, różnicującym obydwie grupy, jest istotnie częściej występujący u kobiet motyw „dla urody”. Obydwie grupy nie różnią się ze względu na przeszkody utrudniające im podejmowanie aktywności fizycznej, chociaż kobiety częściej stwierdzają brak czasu.
PL
Artykuł ma na celu analizę koncepcji, kierunków i perspektyw badawczych, za pomocą których nauki o wsi opisują wiejskich mężczyzn. Analiza powstała na podstawie najważniejszych publikacji podejmujących temat relacji między płcią kulturową a wsią w szeroko pojętych społeczeństwach zachodnich. Artykuł opisuje społeczny kontekst tworzenia konstrukcji wiejskich męskości, ich przemiany oraz główne kategorie, które pozwalają na ich definiowanie. Wyodrębnione kategorie analityczne to: rolnictwo i jego znaczenie w kreowaniu figury rolnika/farmera jako symbolu męskości wiejskiej; alkohol i publiczne odgrywanie męskości; seksualność i erotyczne obrazy wsi; małżeństwo heteroseksualne i praktyki rodzicielskie. Celem artykułu jest ukazanie dynamiki wiejskich męskości i zmian, którym podlegają, oraz wskazanie wzajemnych powiązań miasta i wsi w kontekście męskości. Artykuł wskazuje na potrzebę zwrócenia uwagi na dotychczas rzadko poruszane w polskiej socjologii wsi kwestie, na przykład sytuację osób nieheteronormatywnych.
EN
The article is an analysis of the concepts, perspectives, and premises used in rural studies to depict rural men. The most influential publications that are devoted to the interlinkages between gender and rurality in Western societies have been analyzed. The article presents the social context, in which the constructs of rural masculinities have emerged, the transformations thereof and the key categories they are defined by. These categories are: the agriculture and its role in the construction of a farmer figure as a symbol of rural masculinity; alcohol and public performances of masculinity; sexuality and the erotic images of the countryside; heterosexual marriage and parental practices. The article aims at demonstrating the dynamics of changes in rural masculinities and indicating the connections between city and the countryside in the aspect of masculinity. The article calls for more attention to some issues that were infrequently addressed in Polish rural sociology, such as the situation of non-heteronormative persons.
PL
W artykule zanalizowany został mechanizm wykorzystania przekazów autobiograficznych oraz biograficznych dotyczących polskich mężczyzn wspierających ruchy emancypacji kobiet w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku. Autor porównuje różne przekazy na temat biografii Benedykta Dybowskiego, Kazimierza Kelles-Krauzego, Ludwika Krzywickiego i Ignacego Radlińskiego. Analiza pokazuje, w jaki sposób mężczyźni wspierający emancypację kobiet przedstawiani są przez historyków, którzy budując ich obraz, wykorzystują zarówno przekazy autobiograficzne, anegdoty, jak i przekazy beletryzowane, i zestawiają je z ideami zawartymi w pismach publicystycznych wymienionych autorów. W ujawnionych przekazach literatura dokumentu osobistego weryfikować ma oficjalnie głoszone przez mężczyzn poglądy proemancypacyjne. Analizowany mechanizm rozliczania autorów z niezgodności głoszonych tez i ich życia prywatnego/rodzinnego opiera się na naiwnym zrównaniu lektury przekazów autobiograficznych, biografizujących oraz publicystycznych.
XX
In the article the mechanism of use of autobiographical and biographical record of Polish men supporting emancipatory movements in the second half of the 19th century and in the early 20th century is analyzed. The author compares different records about biographies of Benedykt Dybowski, Kazimierz Keller-Krazuse, Ludwik Krzywicki and Ignacy Radliński. The analysis shows the way in which men supporting women’s emancipation are described by historians. The historians use – equally – autobiographical records, anecdotes and fictionalized biographies to create a picture of these men and, moreover, they collate it with the ideas included in journalistic texts of these authors. In these disclosed the literature should verify the emancipant views that are officially proclaimed by men. Analysed mechanism of appraising the authors on inconsistency of thesis and their private/family life is based on naive making autobiographical and journalistic records equal.
PL
Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących uwarunkowań planów i decyzji prokreacyjnych przeprowadzonych wśród kobiet i mężczyzn zamieszkujących województwo śląskie. Badania zostały zrealizowane w 2016 roku na próbie 1000 mieszkańców województwa śląskiego, będących w wieku 18-39 lat. Do ich przeprowadzenia wykorzystano metodę sondażu, przy zastosowaniu techniki wywiadu kwestionariuszowego. Zaprezentowane analizy są ukierunkowane na udzielenie odpowiedzi na pytania o plany prokreacyjne kobiet i mężczyzn, o powody, dla których mają lub chcą mieć dzieci, a także o działania, które są skłonni podjąć w celu realizacji swoich planów związanych z posiadaniem i wychowaniem dzieci. Porównanie opinii i deklaracji kobiet i mężczyzn, będących w wieku właściwym dla prokreacji, ma stanowić przyczynek do dyskusji wokół ewentualnych różnic w podejściu do rodzicielstwa oraz czynników determinujących decyzje dotyczące posiadania dzieci. Wyniki badań pozwalają stwierdzić, że posiadanie potomstwa i bycie rodzicem jest ważne zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Można jednak zauważyć pewne zróżnicowanie powodów, dla których kobiety i mężczyźni chcą być rodzicami. Ponadto to kobiety skłonne są do nieco większych wyrzeczeń i wysiłków ukierunkowanych na realizację planów prokreacyjnych niż mężczyźni.
EN
The aim of the paper is to presents the results of research on the determinants of reproductive plans and decisions conducted among women and men. The research was carried out in 2016 on a sample of 1,000 inhabitants of the Śląskie Voivodeship, aged 18-39. The survey method was used to conduct them, using the questionnaire interview technique. The presented analyzes are focused on answering questions concerning reproductive plans of women and men, the reasons why they have or want to have children, as well as the effort that they are willing to take in order to implement their plans related to having and raising children. The aim of the comparison of opinions and declarations of women and men at reproductive age is to contribute to the discussion around possible differences in the approach to parenthood and factors determining the decisions on having children. Research results show that having children and being a parent is important for both women and men. However, there are some differences in the reasons why men and women want to be parents. In addition, women are willing to slightly greater sacrifices and efforts aimed at implementing reproductive plans than men.
PL
Artykuł wpisuje się w zakres problematyki socjologii rodziny, a przede wszystkim w obszar zainteresowań socjologii pary, a także socjologii intymności. Projektowanie badań i ich analizy dokonane zostały w perspektywie koncepcji przemian życia małżeńsko-rodzinnego Lyn Jamieson, Anthonego Giddensa, Urlicha Becka i Elizabeth Beck-Gernsheim. Konceptualizacja badań wyznaczona była koncepcją związku intymnego Jean-Claude’a Kaufmanna oraz płci społeczno-kulturowej Raewyn Connell. Głównym zamierzeniem badawczym było rozpoznanie społecznych uwarunkowań trwałości związków. Badania zrealizowano w 2018 roku na reprezentatywnej próbie 951 dorosłych mieszkańców Polski metodą wywiadów bezpośrednich w wersji CAPI (Computer Assisted Personal Interview). Celem badań było ustalenie istotnych dla kobiet i mężczyzn powodów pozostania w związku mimo kryzysu i braku satysfakcji z niego oraz wyjaśnienie zależności między cechami społeczno-demograficznymi, a tymi powodami w ramach kategorii płci. W badaniach ustalono, że najczęściej wskazywanym powodem pozostania w niesatysfakcjonującym związku jest dobro wspólnych dzieci i miłość. Płeć okazała się czynnikiem różnicującym częstość wskazywania powodów pozostania w związku w zakresie powodów ekonomicznych i zachowawczych. Kobiety częściej zostają w niesatysfakcjonujących związkach z powodu zależności finansowej i wspólnych zobowiązań finansowych, a mężczyźni częściej niż kobiety z obawy przed samotnością i niechęcią do zmian. Analizy w ramach kategorii płci pozwoliły ustalić, że w przypadku kobiet czynnikami różnicującymi powody pozostania w niesatysfakcjonującym związku są wiek, grupa społeczno-zawodowa, ocena sytuacji materialnej. W przypadku mężczyzn czynnikami różnicującymi są wiek, wykształcenie, grupa społeczno-zawodowa, dochody, ocena sytuacji materialnej i status intymny.
EN
The article falls within the field of the sociology of the family, primarily the sociology of couples and the sociology of intimacy. The projection of the study and the analysis were performed from the perspective of the concept of changes in marriage and family life by Lyn Jamieson, Anthony Giddens, Urlich Beck and Elizabeth Beck-Gernsheim. The study was devised based on Jean-Claude Kaufmann’s concept of intimate relationship and Raewyn Connell’s concept of gender. The main research problem was to identify social conditions for the permanence of relationships. The study was conducted in 2018 on a representative sample of 951 adult Poles, using direct interview method in the CAPI version (Computer Assisted Personal Interview). Its aim was to identify what reasons women and men consider to be important for staying in a relationship even though it is unsatisfactory and in crisis as well as to establish the link between socio-demographic characteristics and those reasons according to gender. Based on the study, the authors established that children’s welfare and love are the most frequently indicated reasons for staying in a failing relationship. Gender turned out to be a factor diversifying the frequency with which reasons for staying in a relationship are indicated concerning economic and conservative reasons. Women more frequently than men stay in an unsatisfactory relationship due to financial dependence and joint liability. In turn, men take such a decision because they are afraid of loneliness and changes. The analysis within the gender category helped establish that in the case of women, age, socio-professional group, and assessment of their material situation diversify the reasons for staying in unsatisfactory relationships. In the case of men, such diversifying factors include age, education, socio-professional group, income, assessment of their material situation and intimate status.
PL
Problem przestępstwa stalkingu na świecie nie traci na aktualności. Szybki rozwój nowych narzędzi komunikacji oraz internetu sprawił, że popełnianie przestępstwa uporczywego nękania staje się coraz łatwiejsze. Choć przeważająca część literatury koncentruje się na kobietach jako ofiarach stalkingu, to jednak – ze względu na ciągle zmieniające się role społeczne – spojrzenie na problem mężczyzn w tym zakresie jest niezbędne. Artykuł przedstawi zarys stalkingu w Polsce, kładąc akcent na mężczyzn jako ofiary tego zjawiska. Zostanie dokonana analiza czterech spraw sądowych, w których mężczyźni byli ofiarami stalkingu po związku. Autorka scharakteryzuje kobietę-sprawcę i mężczyznę-ofiarę, nakreśli motywy działania sprawcy oraz modus operandi. Przedstawione studium przypadków wykaże, że przebieg uporczywego nękania mężczyzn przez kobiety może być równie dotkliwy jak w przypadku stalkingu kobiet. Praca zostanie wzbogacona o odniesienia do badań międzynarodowych oraz rekomendacje dotyczące postrzegania kryminalizacji stalkingu.
EN
The problem of the crime of stalking around the world is still relevant. The rapid development of new communication tools and the Internet has made it easier than ever before to commit a crime of persistent harassment. Although most of the literature focuses on women as victims due to constantly changing social roles, it is essential to look at the male perspective in that area. The article presents the outline picture of stalking in Poland, emphasizing men as victims of this phenomenon. The paper presents an analysis of the four court cases in which men were victims of post-relationship stalking. It focuses on the female stalker and male victim characteristics, motives of the perpetrator, and modus operandi. The value of the case study shows that the course of persistent harassment of men by women can be just as severe as in female stalking. The paper is enriched with references to international researches and recommendations for adjusting the criminalization of stalking to the male perception of persistent harassment.
PL
Cel: ocena dominujących poziomów udziału kobiet i mężczyzn w działalności przedsiębiorczej we współczesnych gospodarkach narodowych. Metodologia: w artykule poruszono problem wyznaczenia wartości wskaźników charakteryzujących wczesny etap przedsiębiorczości; dojrzałą przedsiębiorczość, a także etap rezygnacji z działalności gospodarczej. Jako wstępne informacje wykorzystano wyniki ankiet przeprowadzonych w 59 krajach w ramach projektu Global Entrepreneurship Monitor. Wnioski: w trakcie badań przeanalizowano dziewięć wskaźników charakteryzujących takie etapy, jak start-up i dojrzała przedsiębiorczość oraz zaprzestanie działalności. W badaniu opracowano funkcje, które ukazują rozkład wskaźników w 59 krajach, opisujących proporcje kobiet i mężczyzn na trzech głównych etapach przedsiębiorczości. Ograniczenia badawcze: ograniczenia badania dotyczą danych empirycznych, ponieważ uwzględniono jedynie 59 krajów. Oryginalność: uzyskane wyniki wskazują, że wśród wskaźników przedsiębiorczości w większości krajów występuje luka międzypłciowa, co oznacza, że kobiety prowadzą działalność gospodarczą w mniejszym stopniu niż mężczyźni. Przedstawione w artykule podejście metodologiczne do oceny różnic między płciami w zakresie przedsiębiorczości może znaleźć zastosowanie w dalszych badaniach.
EN
Purpose: The paper is devoted to the actual problem of the existing differences in women’s and men’s entrepreneurship. The aim of the research is to assess the prevailing levels of women’s and men’s participation in entrepreneurial activity in modern national economies. Methodology: The study dealt with the problem of determining indicator values characterizing the early stage of entrepreneurship; mature (sustainable) entrepreneurship, as well as quitting business activities. The results of the surveys conducted in 59 countries throughout the Global Entrepreneurship Monitor Project were used as initial information. Findings: In the course of the research, nine indicators characterizing such stages as start-up and sustainable entrepreneurship along with the cessation of this activity were examined. The study developed the functions that show the distribution of the indicators in 59 countries describing women’s and men’s proportions at three main stages of entrepreneurship. Research limitations: The study had limitations on empirical data due to the fact that only 59 countries were considered. Originality: The attained results have indicated that there is a gender gap among the indicators of entrepreneurship in most countries, which means that women participate in it to a smaller extent than men. The methodological approach to assessing gender differences in entrepreneurship presented in the article can be applied in further research.
PL
Autorka podejmuje problematykę dotyczącą zjawiska dobrowolnej bezdzietności w Polsce. Przedstawia wyniki badań własnych stanowiących część szerszych analiz dotyczących zagadnienia intencjonalnej bezdzietności. Problematyka relacjonowana w niniejszym tekście koncentruje się na przyczynach niepodejmowania roli rodzicielskiej przez mężczyzn. Część pierwsza tekstu obejmuje społeczno-kulturowy kontekst w badaniach nad dobrowolną bezdzietnością, część druga zawiera prezentację wyników badań jakościowych, realizowanych m.in. techniką wywiadu grupowego i indywidualnego z dobrowolnie bezdzietnymi mężczyznami. Ukazuje przyczyny niepodejmowania roli rodzicielskiej przez mężczyzn oraz typy męskiej bezdzietności z wyboru.
EN
The author explores the phenomenon of voluntary childlessness in Poland. She presents the results of her own research as part of a broader analysis of the issue of intentional childlessness. The focus of the article is on the reasons why men do not take on a parental role. The first part of the article covers the socio-cultural context of the research into voluntary childlessness, while the second part discusses the results of qualitative research conducted using, among other things, focus group and in-depth interviews with voluntarily childless men. It shows the reasons why men do not assume a parental role and the types of male childlessness by choice.
PL
W artykule dokonano oceny usytuowania kobiet w sferze zawodowej w odniesieniu do mężczyzn na podstawie wskaźników: wykształcenie, aktywność zawodowa, zatrudnienie, bezrobocie, pracujący według sektorów ekonomicznych, wynagrodzenia, zwolnienia z pracy i przyjęcia do pracy, migracje zagraniczne oraz czynniki przedsiębiorczości. Przedmiotem analizy są wskaźniki z 2014-2015 r. w pięciu wschodnich województwach (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie) na tle Polski.
EN
The article evaluates the location of women in the professional sphere in relation to men based on indicators: education, occupational activity, employment, unemployment, working according to economic sectors, wages, dismissals from work and employment, foreign migrations and entrepreneurial factors. The subject of the analysis are indicators from 2014-2015 in five eastern voivodships (Lubelskie, Podkarpackie, Podlasie, Świętokrzyskie, Warmia and Mazury) against the background of Poland.
PL
Przedmiotem zainteresowania w artykule uczyniono doświadczenia w związkach w perspektywie różnorodności ich form i czasu trwania oraz orientacji partnerów na trwałość relacji. Ramy pojęciowe wyznaczała perspektywa socjotemporalna, a analizy prowadzono w odwołaniu do koncepcji usytuowanych w obszarze socjologii rodziny, socjologii intymności, socjologii płci oraz socjologii czasu. Celem badań było ustalenie zależności między cechami społeczno-demograficznymi a doświadczeniami w związkach (różnorodnością form i czasem trwania) oraz gotowością do pozostania lub rozstania w sytuacji kryzysu w związku kobiet i mężczyzn. Badania zrealizowano metodą sondażu diagnostycznego na reprezentatywnej próbie dorosłych Polaków w styczniu 2018 roku. Płeć okazała się różnicować staż związku i stosunek do trwałości związków. Ustalono, że kobiety częściej niż mężczyźni pozostają w krótszych związkach. Stwierdzono również, że doświadczenia kobiet z różnymi typami związków są bardziej zróżnicowane ze względu na status społeczny niż mężczyzn. Rozpoznano cztery typy orientacji na (nie)trwałość związku. Ustalono, że wśród mężczyzn gotowość do rozstania jest zróżnicowana przez wiek, wykształcenie i samoocenę warunków materialnych, a wśród kobiet przez wiek, wykształcenie i kategorię społeczno-zawodową.
EN
The article focuses on relationship experiences in the light of the diversity of relationship forms, relationship length and the attitude of partners to relationship permanence. The conceptual framework was determined by the sociotemporal perspective, and the analysis was carried out with reference to concepts employed in the fields of the sociology of the family, the sociology of intimacy, the sociology of gender and the sociology of time. The aim of the study was to determine the relationship between the socio-demographic characteristics of women and men and their relationship experiences, the diversity of relationship forms and their length, as well as their readiness to stay in a relationship or leave in a crisis situation. The research was carried out using the diagnostic survey method on a representative sample of adult Poles in January 2018. Gender has been shown to differentiate the length of relationship and the attitudes to relationship permanence. It was found that women stay in shorter relationships more often than men. It was also found that the experiences of women with different types of relationships are more diverse when linked to their social status than the experiences of men. Four types of orientation to the (im)permanence of relationships were identified. It was established that men’s readiness to leave depends on their age, education and self-assessment of their financial situation, whereas women’s decision to leave depends on their age, education and socio-occupational category.
20
Publication available in full text mode
Content available

Kryminogenność alkoholizmu

61%
EN
The sample consisted of 718 men diagnosed as alcoholics and subjected to disaccustoming treatment at a mental hospital in Łódź in the years 1971-1975. They constituted over 98 per cent of hospital patients in that period, and over 87 per cent of them were sent to hospital treatment by the court. During the treatment on the disaccustoming ward, which lasted about three months on the average, extensive biographical material about each of the patients was gathered. In 1985, a follow-up examination was carried out with the aim to estimate the effects of treatment. All of the men were found to have relapsed into alcoholism at different times, mostly during several weeks after discharge. The examined sample included 429 men (59.7 per cent) with criminal records; in the case of 396 of them (92.3 per cent), their first conviction was preceded by the average of eight years of excessive drinking (from one to twenty-six years). Thus the men in the sample infringed the law at a much older age as compared with the total male population in Poland in the discussed period. The material presented in this paper concerns the role of alcoholism as an individual person’s illness rather than the role of alcohol as a crimegenerating factor. As shown by an analysis of a number of comparative data, biographies of the sample from before the emergence of the alcohol problem reflected the phenomena and processes taking place in the country. This concerns in particular migration to towns, advancement of the succeeding generations, the level of professional qualifications at the peak of economic activity, and the level of education. Also as regards behaviour, the men in the sample probably had not differed, before being subjected to disaccustoming treatment, from typical male representatives of excessively drinking circles, and particularly from alcoholics. The study included a comparison of the sample’s criminal records with the records of men in Poland in the years 1954-1985: the proportion of persons with criminal records among alcoholics proved nearly twice higher. Still more drastic differences were revealed by means of comparison of the incidence of the separate penalties and the numbers of convictions: penalties not involving deprivation of liberty were imposed over twice less frequently upon alcoholics, who instead were conicvted to over two years of imprisonment 4.5 time more often. Finally, the proportion of alcoholics convicted only once was twice lower, and of those convicted at least six times – 3.3 times higher than in the total population of convicted persons. This accumulation of multiplicities made it possible to estimate the threat of alcoholics’criminal acts at five to six times the index for the total male population. Further comparisons, this time concerning the types of offences committed, led to distinguishment of two such types which are typical of alcoholics: namely, offences against family, guardianship, and young persons, and those against private property. The number of convictions of alcoholics for offences against family was three times larger, and for those against private property – 1.3 larger; instead, convictions for offences against life and health, honour and bodily inviolobility, and public property were as frequent among alcoholics as in the total male population, and the number of alcoholics convicted for all of the remaining types of offences was 2.5 times smaller. An attempt was also made to identify the dominant crimegenerating factors in life histories of the men in the sample which provided a rich documentary evidence. Seven such factors were distinguished. Next, a matrix was constructed of their coincidence in pairs, and five factors were determined which are most strongly related to crime. The were: 1) excessive drinking under 19; 2) lack of permanent employment for at least 40 per cent of the time since leaving school; 3) an interval of at least one year from ending or leaving school till the first job; 4) lack of professional qualifications both of the examined man and of his father. Obviously, the latter factor results from chance and escapes any preventive activities. The remaining three, instead, concern the sphere of behaviour which may be subjected to appropriate preventive treatment, chiefly in the case of young persons threatened with alkoholism who  still have no criminal record and maintained by their famikies despite  having finished or left school, Since a long time, category of young persons living in a specific subculture has been pointed to as a crimegenerating group. Those, instead, who regularly evade permanent work and confine themselves to odd jobs, unlicensed trade, or simply sponge on  their families, require an entirely different preventive treatment.  
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.