Search results

1

Skąd pochodzą nowe formy substancjalne? – Polemika z teistycznym ewolucjonizmem w ujęciu Mariusza Tabaczka

100%

Chaberek M.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 4

199-215

EN

Contemporary Thomists strive to demonstrate a compatibility between Aristotelian-Thomistic metaphysics and the theory of biological macroevolution. Recently such positions have been promoted by Dr Mariusz Tabaczek. However, he admits that Aquinas’s teachings need to be substantially modified to make them compatible with theistic evolution. On his view, the main point of controversy is whether the creation of the world has been completed (as Aquinas maintains) or it continues (as it is required by theistic evolution). But the evolutionary postulate of continual creation understood as emergence of totally new substantial forms contradicts not only Aquinas’s doctrine but the classic Christian understanding of creation. Thomistic evolutionists cannot explain the origin of new substantial forms; they refer to accidental changes, such as random genetic mutations, whose accumulation over time would produce new species. This, however, is not possible in the light of Thomistic metaphysics because an accidental change does not produce a substantial change. Additionally, the Thomistic evolutionist concept does not tally with many facts discovered by contemporary science. Thomistic evolutionists abandon the fundamental concepts of Aquinas’s philosophy such as the substance-accidents fold and moderate realism as a cognitive attitude. Hence the conclusion that it is not possible to reconcile biological macroevolution with Aquinas’s teachings.

PL

Współcześni tomiści usiłują wykazać zgodność metafizyki arystotelesowsko-tomistycznej z teorią makroewolucji biologicznej. W ostatnim czasie stanowisko takie poparł Dr Mariusz Tabaczek. Jednak przyznaje on, że naukę Tomasza należy zmodyfikować w istotny sposób, aby można ją było pogodzić z teistycznym ewolucjonizmem. W jego ujęciu główny punkt takiej modyfikacji stanowi kwestia tego, czy stworzenie się zakończyło, czy nadal powstają nowe gatunki. W istocie ewolucyjny postulat powstawania nowych gatunków uderza nie tylko w naukę Tomasza, ale klasyczne chrześcijańskie rozumienie stworzenia. Tomistyczni ewolucjoniści nie potrafią wyjaśnić pochodzenia nowych form substancjalnych. Odwołują się do zmian przypadłościowych, takich jak przypadkowe mutacje genetyczne, których kumulacja miałaby prowadzić do powstania nowych gatunków. To jednak nie jest możliwe w świetle metafizyki tomistycznej, ponieważ zmiana przypadłościowa nie tworzy nowej substancji. Dodatkowo koncepcja tomistycznych ewolucjonistów nie harmonizuje z wieloma faktami odkrywanymi przez współczesną biologię. Tomistyczni ewolucjoniści muszą porzucić fundamentalne pojęcia filozofii św. Tomasza, takie jak złożenie bytowe substancja-przypadłości czy umiarkowany realizm. Nie da się więc pogodzić makroewolucji biologicznej z nauką Akwinaty.

2

Czy św. Augustyn był teistycznym ewolucjonistą?

71%

Chaberek M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2013

|

vol. 49

|

issue 1

5-23

EN

The article provides an answer to the question as to whether St. Augustine can be regarded as the father of the contemporary Christian interpretation of the doctrine of creation called “theistic evolution”. One example of theistic evolution can be found in “creation’s functional integrity” – a concept developed by the protestant theologian Howard van Till. A vast majority of contemporary Christian evolutionists find the origin of the idea of biological macroevolution in the works of the Bishop of Hippo. As a result, Augustine is supposed to be the first Christian evolutionist and his writings provide justification for contemporary evolutionary opinion amongst Christian scholars. The article shows crucial incompatibilities between the concepts of Augustine and the evolutionists; according to Augustine, only God could create different natures of the living beings. Moreover, all natural species were created simultaneously in the Beginning and their subsequent transformation is not possible. The article shows also how the ancient doctrine of spontaneous generation (present also in Augustine’s writings) has been manipulated to support the concept of chemical and biochemical evolution (abiogenesis). At the end, a brief evaluation of the Augustinian concept of creation, in the light of contemporary scientific knowledge, is presented.

PL

Artykuł stanowi odpowiedź na pytanie, czy św. Augustyn może być uważany za ojca współczesnego nurtu interpretacji stworzenia w teologii chrześcijańskiej, zwanego teistycznym ewolucjonizmem. Przykład teistycznego ewolucjonizmu można znaleźć w koncepcji „funkcjonalnej integralności stworzenia” protestanckiego teologa Howarda van Tilla. Większość współczesnych ewolucjonistów chrześcijańskich dopatruje się pierwotnej wersji teorii makroewolucji biologicznej w dziełach biskupa Hippony. Artykuł omawia koncepcję stworzenia Augustyna, wskazując na kilka momentów niezgodności z teistycznym ewolucjonizmem, do których należą: przekonanie Augustyna, że tylko Bóg sam może tworzyć pełne natury bytów cielesnych, przekonanie, że wszystkie gatunki naturalne zostały stworzone na początku, oraz że transformizm gatunkowy nie jest możliwy. Ponadto artykuł wyjaśnia, w jaki sposób nadużywa się poglądu o spontanicznym rodzeniu się zwierząt niższych z martwej materii organicznej w celu poparcia poglądu o ewolucji chemicznej i biochemicznej (abiogenezy). Na końcu przedstawiona została zwięzła ocena Augustyńskiej koncepcji stworzenia w świetle współczesnej wiedzy o powstaniu świata.

3

Teoria przerywanej równowagi - główne założenia i pojęcia

71%

Najder J.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2009/2010

|

vol. 6-7

65-76

PL

Artykuł przedstawia podstawy teorii przerywanej równowagi sformułowanej jako alternatywne względem gradualistycznego darwinizmu ujęcie przebiegu makroewolucji. Twórcami teorii przerywanej równowagi są amerykańscy paleontologowie Stephen Jay Gould i Niles Eldredge, według których proces makroewolucji nie zachodzi stopniowo, małymi kroczkami, lecz charakteryzuje się długimi okresami stazy, które co jakiś czas przerywane są szybkimi - w skali geologicznej - przemianami organizmów.

EN

The article presents foundations of the theory of punctuated equilibrium which was formulated as an alternative account of the course of macroevolution to gradualistic Darwinism. Founders of the theory of punctuated equilibrium are American paleontologists Stephen Jay Gould and Niles Eldredge who claim that the process of macroevolution does not occur gradually, step by step, but it is characterized by long periods of stasis punctuated, from time to time, by rapid – on geological scale – transformations of organisms.

4

Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu. Przyrodnicza symfonia makroewolucji

71%

Woodward T.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

vol. 4-5

7-20

PL

Autor wyjaśnia podstawowe zagadnienia, dotyczące sporu pomiędzy teorią inteligentnego projektu a darwinizmem. Przekonuje, że u podstaw teorii inteligentnego projektu leżą przesłanki naukowe, a nie religijne. Spór nie toczy się o ewolucję jako taką, lecz o ewolucję darwinowską (przypadkowe mutacje i dobór naturalny) na poziomie makroewolucyjnym - mikroewolucja nie jest kwestionowana. Autor wskazuje ponadto, że nie tylko teoria inteligentnego projektu jest krytyczna względem darwinizmu, ale krytyka pojawia się również ze strony ewolucyjnej biologii rozwoju (evo-devo). Jego zdaniem stanowi to dodatkowe potwierdzenie tezy teoretyków projektu, że darwinizm ma poważne luki eksplanacyjne i że krytyka darwinizmu ma charakter naukowy, nie zaś religijny.

EN

Author explains basic issues regarding controversy between intelligent design theory and Darwinism. He argues that the basis of intelligent design theory are scientific premises, not the religious ones. The controversy does not concern evolution as such but the Darwinian evolution (random mutations and natural selection) on macroevolutionary level. What is more, author points that intelligent design theory is not the only one to criticize Darwinism. The evolutionary developmental biology (evo-devo) is also critical about it. In his opinion, it is an additional confirmation of design theorists’ claim that Darwinism has serious explanatory gaps and that critique of Darwinism is of scientific, not religious nature.

Refine search results

2 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Roczniki Filozoficzne

1 Studia Philosophiae Christianae

1 2020

1 2013

2 Chaberek M.

1 Najder J.

1 Woodward T.

Skąd pochodzą nowe formy substancjalne? – Polemika z teistycznym ewolucjonizmem w ujęciu Mariusza Tabaczka

Czy św. Augustyn był teistycznym ewolucjonistą?

Teoria przerywanej równowagi - główne założenia i pojęcia

Istota sporu darwinizmu z teorią inteligentnego projektu. Przyrodnicza symfonia makroewolucji