Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 9

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  marginalia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Rola grafiki i komentarzy w typowych drukach XVII-wiecznych na przykładzie kazania pogrzebowego „Castris et astris...” Aleksandra od Niepokalanego Poczęcia NMP

100%
Fluda-Krokos A.
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia
|
2017
|
vol. 15
163-178
EN
The article contains an analysis of the selected typographical elements (marginalia, illustrations,initials) of the sermon Castris et astris Marsowi i Jezusowi Hołdujący Kawaler J[aśnie]P[an] Władysław z Lubrańca Dąmbski by Alexander of the Immaculate Conception of theBlessed Virgin Mary, published twice in the Michał Schedel publishing house in Krakow (issue1. – 1684, issue 2. – 1688). The aim of the work is to present their correspondence withthe content and the role they play in the transfer. A clear and rich example of the 17th centuryfuneral sermon was based on the dualism of transfer – through text and graphics. As a resultof the conducted research, in which the methods of typographical analysis and text analysiswere used, it was established that, being a very important part of print, they fulfil the autotelicinterpretative, argumentative and commentary functions. The marginalia (thematic, commentary,bibliographic – 239 altogether) additionally escort the reader, filling the contentsand referring to sources. Illustrations (crest, initials, vignettes), through the symbolism used,strengthen the message of the sermon
2
Publication available in full text mode
Content available

O marginaliach (i nie tylko) Tadeusza Różewicza

100%
Degler J.
Przestrzenie Teorii
|
2014
|
issue 21
11-22
EN
Tadeusz Różewicz moved from Gliwice to Wrocław in 1968. He lived near South Park for many years and he regularly met there with the author of this article. They talked about many different things and current events, and especially about Stanisław Ignacy Witkiewicz, i.e. more specifically about his service in the tsarist army, the battle that took place near the Stokhid in June 1916 in which he was severely wounded as well as about the causes of his suicide in September 1939. In 2003 Różewicz moved to a house on Promień Street, which is located in a remote area of the city. When he was moving to the new place he came across Witkacy’s 1919 treatise titled Nowe formy w malarstwie i wynikające stad nieporozumienia [New Forms in Painting and the Misunderstandings Arising Therefrom], which he had bought in October 1945 at a street stall in Warsaw. After a careful reading of the treatise (as evidenced by numerous underlines in the text), he decided to enroll in the Academy of Fine Arts in Cracow. The quotes that are presented in the article show that Różewicz paid particular attention to Witkacy’s main philosophical concepts (“metaphysical anxiety”) and statements about the end of metaphysics in the 20th century. Many notes and annotations in the margins, some of which are cited in the present article, are evidence of Witkacy’s critical reading of Leon Chwistek’s “Wielość rzeczywistości w sztuce” i inne szkice literackie [The Multiplicity of Realities in Art and Other Literary Sketches]. In 1975 Anna Micińska published, based on a manuscript that had been discovered, the sociocultural study Niemyte dusze [Unwashed Souls] which Witkacy wrote in 1936 but which he did not manage to publish. Różewicz regarded this study as one of Witkacy’s most interesting works because it showed a whole different side of the artist – a citizen who was concerned about the condition of Polish society and the Polish state.
3
Publication available in full text mode
Content available

Znaczenia scen tańca na marginesach iluminowanych kodeksów europejskich od XIII do XV wieku

89%
Załęska Z.
Biuletyn Historii Sztuki
|
2022
|
vol. 84
|
issue 3
487-518
EN
This article focuses on dance scenes present in the margins of medieval religious manuscripts (such as a psalter, a book of hours and a breviary) produced in the Latin Middle Ages between the mid-13th and the 15th century. The text discusses selected examples of illuminations, which are analysed with regard to the various semantic contexts of dance (among others, the division of dance into “sinful” and “heavenly” as derived from the biblical tradition). The author focuses on the function of the marginalia and their relationship to the text. She argues that the scenes are parallel to the text and constitute a significant part of the narrative. Imbued with didactic and moralistic values, they offer the reader either an example to follow or a warning. Illuminations enrich the semantic contexts of the manuscript and suggest the ways of reading the text.
PL
Artykuł został poświęcony przedstawieniom scen tańca pojawiającym się na marginesach średniowiecznych manuskryptów religijnych (takich jak psałterz, godzinki, brewiarz), powstałych w kręgu łacińskiego średniowiecza między połową XIII a XV w. Tekst jest oparty na kilku wybranych przykładach iluminacji, które przeanalizowane zostały przez pryzmat różnych kontekstów znaczeniowych tańca (m.in. wg podziału wywodzącego się z tradycji biblijnej na taniec „grzeszny” i „niebiański”). Autorka skupia się na funkcji marginaliów i ich relacjach z tekstem, na marginesie którego zostały namalowane. Wskazuje, że sceny są równorzędne wobec tekstu rękopisu i stanowią ważny element narracji. Odznaczają się walorami dydaktycznymi i moralizatorskimi, oferując czytelnikowi wzór do naśladowania bądź przestrogę. Iluminacje wzbogacają konteksty znaczeniowe rękopisu i sugerują sposoby odczytania tekstu.
4
Publication available in full text mode
Content available

Między lekturą a notatnikiem. Noty rękopiśmienne w książce drukowanej jako materiał badawczy

89%
Gryzio B.
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
|
2022
|
vol. 16
|
issue 1
107-121
PL
Przedmiotem artykułu jest fenomen zapisków rękopiśmiennych na kartach starodruków. Ze względu na zdumiewającą różnorodność zapiski te stanowią materiał źródłowy przedstawiający duży potencjał badawczy, wykraczający poza historię lektury i historię książki jako takiej. Wykorzystując dotychczasowe obserwacje uzyskane w badaniach z autopsji z zastosowaniem metody proweniencyjnej autorka przedstawia studium trzech przykładów oraz wnioski dotyczące typów aktywności piśmienniczej właścicieli i użytkowników książki zabytkowej w kontekście ich indywidualnego podejścia do książki i lektury. Problematykę przedstawiono na podstawie materiałów starodrucznych ze zbiorów PAN Biblioteki Gdańskiej, wskazując jednocześnie na kwestie metodologiczne związane z pozyskiwaniem informacji proweniencyjnych z kolekcji starych druków, które w omawianym aspekcie pozostają wciąż niedostatecznie opracowanymi zasobami danych o charakterze źródłowym.
EN
The subject of the article is the phenomenon of handwritten notes on the pages of old prints. Due to their astonishing variety, these notes constitute source material with great research potential, well beyond the history of reading and the history of the book as such. Using the previous observations obtained in the autopsy research with the use of the provenance method, the author presents a study of three examples and conclusions regarding the types of writing activity of owners and users of an antique book in the context of their individual approach to the book and reading. The issues were presented based on old prints materials from the collections of the Polish Academy of Sciences of the Gdańsk Library, taking into account the methodological issues related to obtaining provenance information from the collection of old prints, which in the discussed aspect are still insufficiently developed source data resources.
5

„Orator futurus”. Fabiana Birkowskiego lektura Ciceronianusa Pierre’a de la Ramée

75%
Choptiany M.
Roczniki Biblioteczne
|
2014
|
vol. 58
3 - 26
EN
The aim of the article is to analyse the marginalia left by Fabian Birkowski (1566–1636) in a copy of Peter Ramus’s treatise Ciceronianus. The copy has been preserved in the Jagiellonian Library in Kraków (shelfmark St. Dr. 590232 I) and also contains notes by Jan Brożek added a few decades later. In the article I demonstrate how Birkowski used the treatise by the French reformer of rhetoric, when he taught classical languages at the Kraków Academy, and how the image of Cicero as well as the reflections on imitating his style presented in the treatise may have influenced Birkowski’s views on the history and theory of rhetoric.
6

W poszukiwaniu genezy tytułów w Rozmyślaniu przemyskim

71%
Mika T., Rojszczak-Robińska D., Ziółkowska O.
Język Polski
|
2016
|
vol. 96
|
issue 1
PL
Zaprezentowane w artykule analizy przynoszą dowód na obecną już w nauce tezę, że znaczna część tytułów w „Rozmyślaniu przemyskim" pojawiła się w tym tekście w drodze jego kolejnych przekształceń i uzupełnień. Autorzy wskazali oprócz licznych argumentów lingwistycznych także zbiór poszlak innej natury: źródłoznawczych i tekstologicznych. Inkorporacja tytułów do tekstu „Rozmyślania przemyskiego" była zjawiskiem w tym tekście powszechnym, najczęściej polegała na wciągnięciu do tekstu notatek marginalnych, wpisanych tam zapewne po to, by łatwiej przeszukiwać ten ogromny tekst. Geneza części z nich polegała na wybraniu z tekstu reprezentacyjnego dla treści fragmentu i umieszczeniu go w postaci niezmienionej lub jego parafrazy na marginesie, skąd po kolejnych przekształceniach trafiał on z powrotem do tekstu. Artykuł uświadamia, jak specyficznym i odrębnym obiektem badań jest tekst staropolski, zwłaszcza wielowarstwowy. Tytuły w nim nie są funkcjonującym samodzielnie komunikatem pozostającym w wyłącznie symbolicznym związku z tekstem, nie muszą pochodzić od autora, mogą tekst dezintegrować, mogą też pozostawać z nim w związku nie tylko treściowym, ale i składniowym. Autorzy pokazują, że tylko łączne stosowanie narzędzi z wielu dziedzin (językoznawstwa, źródłoznawstwa, tekstologii, teologii) może przybliżać nas do coraz precyzyjniejszego opisu procesu twórczego, którego końcowym efektem jest taki tekst.
EN
Analyses presented in the article prove the thesis, already present in science, that a significant part of titles in The Przemysl Meditation appeared in the text through its successive transformations and additions. The authors found, besides numerous linguistic arguments, also a lot of evidence of a different nature: source studies and textology. The incorporation of titles into The Przemysl Meditation was a common phenomenon in the text, the most common one was merging marginal notes into the text, left there presumably in order to make searching this huge text easier. The genesis of some of them was selecting a fragment from the text, representative of the content, and placing it unchanged or paraphrased on the margin from where, after successive transformations, it got back to text. The article brings to our attention the fact that an Old Polish text is a peculiar and distinct object of study, especially a multilayered one. Titles in such texts are not an independently functioning message in exclusively symbolic connection with the text, they do not have to come from the author, they may disintegrate the text or may remain with it in a relationship not only of content but also of syntax. The authors demonstrate that only the combined use of tools from many disciplines (linguistics, source studies, textology, theology) can bring us closer to getting a more precise description of the creative process which eventually results in the text.
7

Odtwarzanie historii czytania: syntezy, monografie i nowe propozycje badawcze. Przegląd angielskojęzycznych prac z historii czytelnictwa, wydanych w latach 1992–2011

71%
Zdanowicz A.
Roczniki Biblioteczne
|
2012
|
vol. 56
191-224
PL
Artykuł prezentuje dwanaście prac anglojęzycznych dotyczących historii czytania w krajach Zachodu, wydanych w ciągu ostatnich dwudziestu lat. Są wśród nich monografi e, syntezy historyczne, antologie oraz nowe propozycje badawcze. Monografi a Williama St Claira ukazała zmiany kultury czytelniczej w Wielkiej Brytanii w okresie romantyzmu w wyniku zmian cen książek (wywołanych przemianami w prawie własności intelektualnej/copyrighcie i w technice druku). H.J. Jackson przedstawiła marginalia czytelników epoki romantyzmu. Andrew Murphy - recepcję Szekspira wśród angielskich robotników i rzemieślników XIX w.; Mary Hammond i Joseph McAleer odsłonili kulisy działalności niektórych publikujących dla szerokich kręgów wydawców. Autorzy nowych propozycji postulują między innymi, by rekonstruować ideologie związane z lekturą i sprzedażą książek, a także analizować i interpretować tzw. parateksty (wygląd okładki, ilustracje, format, przynależność do serii, strategie marketingowe i reklamowe wydawców), które projektują sposób czytania dzieła. Autorka skupia się przede wszystkim na zawartości informacyjnej wybranych publikacji, starając się odtworzyć na ich podstawie główne zarysy dziejów lektury w kulturze Zachodu od czasów starożytnych do lat 50. XX w.
EN
The article examines twelve English-language studies concerning the history of reading in Western countries, studies published over the last twenty years. They include monographs, historical overviews, anthologies as well as new research proposals. William St Clair's monograph presents the changes in the reading culture in Britain in the Romantic period resulting from changes in books prices (caused by changes in copyright and printing techniques). H.J. Jackson examines marginalia of readers from the Romantic period; Andrew Murphy - reception of Shakespeare's works among English workers and craftsmen in the 19th century; Mary Hammond and Joseph McAleer reveal the inside story of the activity of some publishers publishing works for a wide public. The authors of these new works call for, among others, reconstructions of ideologies related to reading and sale of books, al well as analyses and interpretations of the so-called paratexts (book covers, illustrations, formats, being part of a series, marketing and advertising strategies of publishers), which affect the way books are read. The present author focuses primarily on the information content of selected publications, trying to reconstruct an outline of the history of reading in Western culture from Antiquity until the 1950s.
8
Publication available in full text mode
Content available

(Od)czytywanie losów żydowskich

71%
Aleksiun N.
Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
|
2020
|
vol. 14
|
issue 1
7-14
EN
This text introduces a collection of articles which seek to interpret Jewish ego documents and testimonies, broadly defined. Reading these documents facilitates a process of uncovering intimate threads and problematizing Jewish biographies.
PL
Tekst stanowi wprowadzenie do zbioru artykułów, których autorzy podejmują próbę interpretacji żydowskich dokumentów osobistych oraz szeroko rozumianych świadectw. Czytanie tych dokumentów jest zarazem procesem odkrywania intymnych wątków i problematyzowania żydowskich biografii.
9
Publication available in full text mode
Content available

MARGINALIA W „ROZMYŚLANIACH DOMINIKAŃSKICH”. PROLEGOMENA

63%
Ziółkowska O.
Ogrody Nauk i Sztuk
|
2015
|
issue 5
433-441
PL
W artykule przedstawiono różne typy marginaliów znajdujących się w Rozmyślaniach dominikańskich – średniowiecznej narracji biblijno-apokryficznej, którą w 1958 r. odnalazł Karol Górski. Zarysowano podstawowe problemy badawcze, charakterystyczne dla każdej z wydzielonych grup glos: glosy informujące o dziejach kodeksu; glosy zawierające modlitwy; glosy lokalizujące, odsyłające do Pisma Świętego; glosy komentujące. W artykule zasygnalizowano także zagadnienie wymagające odrębnej analizy – obecność różnego rodzaju dopisków na miniaturach i obok nich.
EN
This paper presents the various types of marginal notes found in the Rozmyślania Dominikańskie - a medieval biblical and apocryphal narrative which was discovered by Karol Górski in 1958. The fundamental research issues specific to each group of marginal notes are presented - those concerning the history of the codex; those which contain prayers; those which refer to the Bible; and those which commentate. The article also indicates an issue requiring separate analysis - different types of annotations in and around the illustrations.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.