Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  merytokracja
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Roczniki Nauk Prawnych
|
2020
|
vol. 30
|
issue 4
131-148
EN
Mertitocracy, in the intention of the author of this concept Michael Young, meant entrusting the exercise of power over specific areas of social life to people with appropriate skills and competence. The implementation of meritocratic assumptions in social reality was to create a system where experts were to play a key role in managing social life. This postulate also referred to creating regulations for selected areas of social life, which should be entrusted to specialized, professional entities. The Author discusses the importance and role of meritocratic justification for legislation on the example of US independent regulatory agencies. This justification has a twofold role: 1) as a factor legitimizing the shape of the introduced regulations and 2) as a camouflage for the implementation of the interests of the agencies themselves or of specific pressure groups or group of interests.
PL
Uzasadnienie merytokratyczne w prawotwórstwie i jego krytyka na przykładzie działalności amerykańskich agencji rządowych Mertytokracja, w zamyśle autora tego pojęcia Michaela Younga, oznaczała powierzenie sprawowania władzy nad określonymi obszarami życia społecznego osobom posiadającym odpowiednie do tego umiejętności. Skutkiem implementacji założeń merytokratycznych miało być stworzenie systemu, gdzie kluczową rolę w zarządzaniu życiem społecznym pełnić mieli eksperci. Postulat ten odnosił się także do tworzenia regulacji wybranych dziedzin życia społecznego, co powinno zostać powierzone wyspecjalizowanym, profesjonalnym podmiotom. Autor omawia znaczenie i rolę uzasadnienia merytokratycznego dla prawodawstwa na przykładzie amerykańskich agencji regulacyjnych. Uzasadnienie to ma dwojakie znaczenie: 1) jako czynnik legitymizujący kształt wprowadzanych przepisów oraz 2) jako kamuflaż dla realizacji interesów samych agencji czy też określonych grup nacisku czy interesów.
PL
W niniejszym tekście podejmuję próbę rekonstrukcji kryteriów przyjmowania do Harvard University w perspektywie historycznej. W sposób szczególny interesuje mnie ewolucja mechanizmu zamykania/otwierania dostępu do studiowania w tej placówce edukacji wyższej dla różnych grup społecznych. Historia regulowania dostępu do tego uniwersytetu stanowi przy tym, jak jestem o tym przekonana, znakomitą egzemplifikację dynamiki – mających miejsce w Stanach Zjednoczonych – relacji między równością/nierównością w edukacji, a także opartą na zasadach merytokracji ruchliwością konkurencyjną i ruchliwością sponsorowaną. Decydujące znaczenie mają w tym kontekście kryteria przyjęć. Stanowią one zawsze – zarówno w odniesieniu do Harvardu, jak i większości najlepszych uniwersytetów w skali świata – pewnego typu społeczną konstrukcję. Niezależnie od retoryki ich twórców, tylko pozornie mają one charakter „obiektywny” i zorientowane są na typowo akademickie atrybuty kandydatów. W rzeczywistości przesycone są one różnymi ideologiami, wynikającymi z nich niekiedy w sposób jawny, a niekiedy domyślny czy ukryty. Ich celem jest nie tylko „wychwytywanie” najlepszych kandydatów, ale także – a niekiedy przede wszystkim – regulowanie dostępu do placówek edukacji wyższej, głównie poprzez tworzenie mechanizmów wykluczania.
3
Publication available in full text mode
Content available

Pułapki rewolucji kadrowej

89%
PL
Artykuł dotyczy radykalnych zmian w polityce kadrowej, które nastąpiły po wyborach parlamentarnych w 2015 roku. Zasadniczym celem jest próba ustalenia ich konsekwencji z punktu widzenia sprawności instytucji publicznych. W świetle koncepcji instytucjonalizacji reguł merytokracji kadrowej, obniżenie wymogów dotyczących kwalifikacji kandydatów oraz otwarcie drogi do stanowisk publicznych nominatom partyjnym, może spowodować szereg niekorzystnych efektów. Zostały one tutaj opisane jako trojakiego rodzaju „pułapki rewolucji kadrowej”: pułapka partykularyzmu, masowego klientelizmu i nieciągłości instytucjonalnej.
EN
The article concerns radical changes in personnel policy that followed the parliamentary elections in 2015. The main objective is to determine the consequences from the point of view of the efficiency of public institutions. In the light of the concept of institutionalization of the rule of meritocracy, lowering requirements for candidates and opening the way to the public positions for the party activists, can cause a range of adverse effects. They have been described here as the threefold „staffing revolution traps”: particularism, mass clientelism and institutional discontinuity.
PL
Analiza przemian postaw i aspiracji edukacyjnych Polaków i wybieranych przez nich strategii edukacyjnych w okresie transformacji systemowej jest zasadniczym celem artykułu. Kierunek zachodzących zmian w tym obszarze jest – jak wykazano – determinowany głównie przez proces merytokratyzacji postaw społecznych. Związany jest on z utrwalaniem się zasad liberalnego rynku pracy i poszerzaniem oferty instytucji edukacyjnych. Wyniki badań opinii publicznej potwierdzają istotny wzrost znaczenia wykształcenia, kwalifikacji i umiejętności jednostek w odniesieniu sukcesu nie tylko w sferze gospodarczej, ale także w osiągnięciu prestiżu społecznego i satysfakcji osobistej. Jednakże zbyt masowe i niekontrolowane rozszerzenie podaży usług szkolnictwa wyższego może prowadzić do obniżenia poziomu i jakości kształcenia i zatrzymania się tendencji merytokratycznej.
EN
The main objective of the paper is to analyse the changes in the attitudes and educational aspirations of the Polish citizens, and their preferred educational strategies, that could be observed in the transformation period. As shown in the paper, the direction of change in this area is mainly determined by the process of implementing meritocracy in the Polish society. This tendency is related to the consolidation of the liberal labour market on the one hand, and the expanding offer of various educational institutions on the other. Poll results confirm a significant increase in the perceived importance of education, skills and abilities in pursuit of individual success, not only in the economic dimension, but also for achieving social prestige and personal satisfaction. However, the massive and uncontrolled expansion of the supply of higher education services can adversely affect the quality of education and stifle the meritocratic tendencies.
EN
The most significant technological processes which began from the 2nd half of the 20th century and were followed by a significant increase of the role of information, changes in all areas of social life, led to transformation of power relations. The above-mentioned phenomenon was demonstrated by introduction of social media, enhancement of mechanisms of social involvement in the decision-making process and introduction of electronic democracy. There is a difference of opinions in connection with the above-mentioned transformation results among the modern scientists which is expressed in the form of narratives of „cyber optimist” and „cyber pessimist” researchers. In this regard, peculiarities of power transformation in Georgia and its socio-political results are addressed in the article.
PL
Najważniejsze procesy technologiczne, które rozpoczęły się w drugiej połowie XX wieku, wynikający z nich znaczący wzrost roli informacji oraz zmiany we wszystkich obszarach życia społecznego doprowadziły do transformacji stosunków władzy. Zjawisko to objawia się użyciem mediów społecznościowych, wzmocnieniem mechanizmów zaangażowania społecznego w proces decyzyjny i wprowadzeniem demokracji elektronicznej. Wśród współczesnych naukowców nie ma zgody w kwestii oceny wskazanych zmian – badacze dzielą się na cyberoptymistów i cyberpesymistów. Z takiej perspektywy w artykule omówiono specyfikę transformacji władzy w Gruzji i jej efekty społeczno-polityczne.
EN
The article analyzed the experience of forming the personnel of the public administration system in France, Germany, Great Britain, Poland, Latvia. The author defined the procedures for selection and formation of a management elite in these countries. The article noted that the main stages of selection and formation of managerial personnel is the passage of the system of examinations on language proficiency and knowledge of legislation. The author stated that in France, Germany, Great Britain, Poland, Latvia there is no legislative regulation of the merito-cratic principle as a principle of selection of talented specialists. In addition, the personal qualities of the managerial elite remain to be neglected. Separately, the question of creating a reserve of talented youth is needed, which will allow permanent rotation of staff in the system of public administration, and also create conditions for the development of personnel, depend-ing on their talents and abilities. The author proposes ways to improve the system of examina-tions and procedures for recruiting.
PL
W artykule została przeanalizowane doświadczenie kształtowania kadr w systemie administracji publicznej we Francji, Niemczech, Wielka Brytanii, Polsce i na Łotwie. Autor zdefiniował procedury doboru i kształtowania elit administracyjnych w tych krajach. W artykule zaznaczono, że główne etapy doboru i kształtowania kadr administracyjnych składają się z egzaminów z zakresu wiedzy językowej oraz dotyczącej legislacji. Autor stwierdził, że we Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Polsce i na Łotwie brak regulacji prawnych dotyczących zasad mery-tokratycznych jako zasad doboru utalentowanych specjalistów. Na dodatek cechy osobowe elit administracyjnych są dalej pomijane. Oddzielną kwestią pozostaje potrzeba stworzenia rezerwy utalentowanej młodzieży, co pozwoli na ciągłą rotację kadr w systemie administracji publicznej, a także stworzy warunki dla rozwoju kadr w zależności od ich talentów i umiejętno-ści. Autor proponuje sposoby poprawienia systemu egzaminowania i procedur rekrutacji.
EN
The idea of justice has been present in social and political thought since Antiquity. It is also often to be found in common sense discourse, particularly in the context of protest, contestation and revolutionary movements inspired by the perception of injustice. But the meaning of the concept is neither obvious nor simple. The purpose of the paper is the analysis and explication of the concept of justice informed by the Aristotelian intuition of proportionality. The author distinguishes five varieties of justice and respective normative principles: distributive, communicative, retributive, transactional and attributive. In each case the demand for equality, often associated with the idea of justice, is shown to be untenable. Equality is relevant only as a meta-principle that rules the application of all five principles of justice. The proposed definition treats justice as the equality of principles generating multidimensional inequality, unavoidable and indispensable in social life.
PL
Pojęcie sprawiedliwości występuje w myśli społecznej i politycznej od czasów starożytnych. Bardzo często odnajdujemy je także w myśleniu potocznym, zwłaszcza w kontekście protestów, kontestacji czy ruchów rewolucyjnych skierowanych przeciwko odczuwanej niesprawiedliwości. Jego znaczenie nie jest jednak ani jasne, ani proste. Celem artykułu jest analiza i eksplikacja sensu pojęcia sprawiedliwości obierająca za punkt wyjścia arystotelesowską ideę właściwej proporcji. Rozróżnione zostaje pięć rodzajów sprawiedliwości i pięć odpowiednich zasad normatywnych: sprawiedliwość dystrybutywna, komunitatywna, retrybutywna, transakcyjna i atrybutywna. W wypadku każdego rodzaju odrzucona zostaje intuicja często wiązana ze sprawiedliwością: postulat równości. Równość ma sens jedynie jako metazasada odnosząca się do stosowania wszystkich zasad sprawiedliwości. Sprawiedliwość to w myśl proponowanej definicji równość zasad generujących wieloraką i konieczną w życiu społecznym nierówność.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.