Search results

1

Механизмы формирования оценочной семантики (на материале анализа перцептивных оппозиций)

100%

Григорьева Т.

Studia Rossica Posnaniensia

|

2019

|

vol. 44

|

issue 2

255-260

RU

This article discusses three models of the assessment value – functional, polyspherical and experiential. Drawing on the data within Russian explanatory dictionaries and texts containing language units of the opposition, represented in Russian National Corpus, the author describes the features of the presentation of these models, each of which has different contents value and different factors influencing the development of the evaluative semantics.

2

Wpływ odmiany kościelnej języka na polszczyznę ogólną na przykładzie ubogacać (się) – ubogacić (się)

88%

Waniakowa J.

LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

|

2013

|

issue 16

191-200

EN

The article discusses the influence of ecclesiastical language on standard Polish. It first presents the the faults of this variety, and then some examples of the ecclesiastical vocabulary. The author examines in particular one verb that is typical of contemporary ecclesiastical language, ubogacać (się) / ubogacić (się) ‘to enrich (oneself)’. She analyses its historical and present day meaning, its history and the contexts in which it is used, and observes that it has spread out onto standard Polish.

3

On the meaning of light verbs. Hungarian light verb constructions within the system of verbal constructions with metaphorical meanings

75%

Hrenek É.

Język. Komunikacja. Informacja

|

2019

|

issue 14

14-32

PL

Konstrukcje z czasownikami funkcyjnymi (LVC, „light verb constructions”) stanowią szczególną kategorię w ramach systemu konstrukcji czasownikowych posiadających znaczenia metaforyczne, ponieważ ich semantyka jest przede wszystkim zdeterminowana nie przez czasownik, ale przez jego argument rzeczownikowy, która na ogół funkcjonuje jako dopełnienie. Jednakże kategoria LVC jest daleka od jednorodności. Cel niniejszej pracy jest dwojaki. Po pierwsze, staram się odpowiedzieć na pytanie o zróżnicowanie, które znajdujemy w kategorii LVC. Po drugie, analizuję strukturę semantyczną węgierskiego czasownika köt ‘wiązać’, aby dowiedzieć się, jak LVC z udziałem tego czasownika mogą być włączone do systemu konstrukcji czasownikowych o znaczeniu metaforycznym. Poprzez badanie sprawdzonych, rzeczywistych przykładów staram się również podkreślić fakt, że (w przeciwieństwie do popularnego założenia w literaturze specjalistycznej) elementy czasownikowe LVC nie mogą być uważane za elementy „bez znaczenia”. Choć ich znaczenie jest w mniejszym lub większym stopniu abstrakcyjne, nie są one bynajmniej semantycznie „puste”; co więcej, ich znaczenie nie jest koniecznie i wyłącznie „gramatyczne”.

EN

Light verb constructions (henceforth LVCs) constitute a peculiar category within the system of verbal constructions having metaphorical meanings, as their semantics is primarily determined not by the verb but rather by its nominal dependent, which generally functions as an object. However, the category of LVCs is far from being homogeneous. The goal of the present paper is twofold. Firstly, I attempt to account for the variability we find within the category of LVCs. Secondly, I analyse the semantic structure of the Hungarian verb köt ‘tie, bind’ in order to find out how LVCs involving this verb can be integrated into the system of verbal constructions with metaphorical meanings. By the study of attested, real-world examples, I also aim to highlight the fact that (contrary to a popular assumption in the specialized literature) the verbal components of LVCs cannot be considered “meaningless” elements. While their meaning is abstract to a lesser or higher degree, they are by no means semantically “empty”; moreover, their meaning is not necessarily and exclusively “grammatical”.

4

Греческие параллели и русские переводы в лексикографическом описании церковнославянских слов

75%

Kaluzhnina N.

Przegląd Wschodnioeuropejski

|

2014

|

vol. V/1

235-243

EN

In the article, some examples of forming and functioning of supplementary metaphorical meanings of the Church Slavonic words are considered with reference to their Greek parallels. The subject of the analysis is a number of examples demonstrating different correlations between the Church Slavonic and Greek parallels from the Old Testament books and the corresponding Russian equiv¬alents, as well as the linguistic features of Psalm 22 rooted in the Greek and Church Slavonic translations and their presence in the Hymns for the Ascension.

5

„Odpowiednie dać rzeczy słowo”, czyli świat Ryszarda Kapuścińskiego w przekładzie

51%

Pycia P.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2011

|

vol. 2

|

issue 1

144-160

HR

Unikatni epski tekstovi Kapuścińskog prikazuju njegov individualni stil koji je velik izazov za sve prevoditelje. Taj članak predstavlja neke od prevodilačkih rješenja u prevodima „Podróże z Herodotem” Ryszarda Kapuścińskog: srpskom „Putovanja s Herodotom” Biserke Rajčić i engleskom „Travels with Herodotus” Klare Główczewske. Analiza odnosi se prije svega na leksičku razinu teksta i metaforička značenja izabranih fraza.

EN

The unique epic stories written by Kapuściński show his individual style which is the great challenge for all translators. This article represents some of the translation solutions in two translations of the Polish reportage "Podróże z Herodotem" by Ryszard Kapuściński: the Serbian one "Putovanja s Herodotom" by Biserka Rajčić and the English one "Travels with Herodotus" by Klara Główczewska. The analysis is connected mostly with the lexical layer and the metaphorical meaning of chosen phrases.

6

Kilka słów, a ile treści...

51%

Jóźwiak J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

|

2018

|

issue 15

35-41

EN

The aim of the paper is to show how much sense the author of a text can convey by using words in the appropriate context. There have been analysed the words: brain, eyes, hands and blood, used by Boris Akunin as names of departments in the Amphibian organization presented in the short story Planet Water. There have been also discussed the associative sequences which may arise when one idea is understood in terms of another. Constant comparing and perceiving the relation of similarity is extremely important in the process of understanding and interpreting reality.

PL

Celem artykułu jest zaprezentowanie na podstawie kilku przykładów, jak wiele sensu może przekazać odbiorcom autor tekstu poprzez użycie określonych słów w odpowiednim kontekście. Analizie zostały poddane cztery jednostki językowe: mózg, oczy, ręce i krew, wykorzystane przez B. Akunina do nazwania departamentów w organizacji Amfibia w opowiadaniu Planeta woda. Przedstawiono również ciągi skojarzeniowe, które mogą powstawać, kiedy pojmujemy rzeczy w terminach innych rzeczy. Nieustanne porównywanie i dostrzeganie relacji podobieństwa jest niezwykle istotne w procesie rozumienia oraz interpretowania rzeczywistości.

7

Przyczynowa teoria metafory na tle filozofii Donalda Davidsona

45%

Maciaszek J.

Studia Semiotyczne

|

2016

|

vol. 30

|

issue 1

43-70

PL

Celem artykułu jest analiza, uzasadnienie i wyjaśnienie Donalda Davidsona przyczynowej teorii metafory z punktu widzenia całości jego poglądów filozoficznych. Poglądy te tworzą spójny system obejmujący, poza semantyką i teorią interpretacji, m.in. teorię poznania, teorię działania oraz teorię racjonalności. Proponując przyczynową teorię metafory, Davidson nie odwołał się bezpośrednio do własnej teorii znaczenia, starając się uzasadnić odrzucenie pojęć znaczenia metaforycznego oraz prawdy metaforycznej na gruncie potocznego rozumienia pojęć semantycznych. W artykule argumentuje się, że przyczynowa teoria metafory stanowi uzupełnienie systemu Davidsona, a ponadto że teoria ta ujęta przez pryzmat całego systemu pozwala wyjaśnić rolę metafor nie tylko w literaturze i poezji, lecz także w naukach przyrodniczych, prawie, religii i naukach społecznych.

EN

The aim of the paper is to analyze, clarify and explain Donald Davidson’s causal theory of metaphor form the viewpoint of his philosophical views which constitute coherent philosophical system comprising not only semantics and theory of interpretation, but epistemology, theory of action, and theory of rationality as well. Proposing his own theory of metaphor Davidson did not refer to his philosophy, and justified his rejection of the notions of metaphorical meaning and metaphorical truth on the ground of common, pre-theoretical views on meaning and other semantic notions. I argue that the causal theory of metaphor fits perfectly Davidson’s philosophical system and from the point of view of his system it is easy to explain the role of metaphor not only in literature and poetry, but in sciences, law, religion, and social sciences.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica

1 Język. Komunikacja. Informacja

1 LingVaria : Półrocznik Wydziału Polonistyki UJ poświęcony zagadnieniom języka i językoznawstwa

1 Przegląd Wschodnioeuropejski

1 Przekłady Literatur Słowiańskich

1 Studia Rossica Posnaniensia

1 Studia Semiotyczne

2 2019

1 2018

1 2016

1 2014

1 2013

1 2011

1 Hrenek É.

1 Jóźwiak J.

1 Kaluzhnina N.

1 Maciaszek J.

1 Pycia P.

1 Waniakowa J.