Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 37

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  międzykulturowość
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
2
Publication available in full text mode
Content available

Epistemologie Południa

100%
PL
Nieodwracalnym jest fakt, że eurocentryczny logos implodował u swoich źródeł rozwoju politycznego i ekonomicznego. Niebezpieczeństwo takiego kryzysu ma charakter totalny, albowiem swą hegemonią obejmuje i ludzkość, i przyrodę. Jakimi alternatywami dysponujemy, aby przezwyciężyć koniec tysiąclecia i jego hekatombę? To oczywiste, że żyjemy w „czasach pośmiertnych” lub „filozofii końca wieku” nowoczesności, która, z drugiej strony, chlubi się przekraczaniem granic od innej epistemy historyczno-kulturalnej, uznającej relację ekosystemu człowieka w ramach różnorodności egzystencjalnej istot zamieszkujących naszą planetę. Ta druga epistemologia, której geneza leży w Teorii Krytycznej i odtwarza się w Ameryce Łacińskiej z Południa, wychodzi od praktyki emancypacyjnego logosu, przekraczającego hegemoniczne granice „niekończącego się kapitalizmu” i „niekończącego sie kolonializmu”, bowiem umożliwia odzyskać na drodze „socjologii emergencji” (sociology of emergences) obecność tysiącletnich ludów, które zdołały odtworzyć swój habitat poprzez bezpo-średnią relację symbiotyczną, z cyklami lub procesami narodzin i śmierci Matki Ziemi (Pachamama). Pradawna mądrość niosąca myślenie tych pierwotnych ludów, wyrażone w tradycjach, rytuałach, magii aż po przedstawienia antropomorficzne rzeczywistości, są symptomami, że zmierzch cywilizacji nie ginie z Zachodem, lecz odradza się od Południa z Sumak Kawsay
EN
The author points at the fact that the existing research into multiculturalism and the effects of the present ideology of multiculturalism necessitate a new concept concerning the culture of knowledge about oneself and the others, which can and should be undertaken by currently developing intercultural education. What is indicated in the text are the norms which guide intercultural education in the unceasing process of shaping cultural education. Among other things, these are: to learn in order to be oneself, to experience Others and to be able to act together, to know about oneself and Others.In this context, the author presents the tasks of intercultural education which are associated with shaping some currents in the development of man and human culture. These comprise: the current of tradition and regional culture (the current related to the acquisition of family-local-parish identity), the current of national cultures and of shaping national identity, the current of state culture (concerning the creation of citizen bonds with the state), the current of (inner and outer) cultural and civilization dialogue (the current which shapes multidimensional individual and social identity) and the current of symmetric enculturation, which also results from worldwide mobility and migration moves.Translated by Agata Cienciała
PL
Autor zwraca uwagę, że z dotychczasowych badań nad wielokulturowością i skutków funkcjonującej ideologii wielokulturowości wynika potrzeba wypracowania nowej koncepcji kultury wiedzy o sobie i innych, co może i powinna podjąć rozwijająca się obecnie edukacja międzykulturowa. Wskazuje na normy, którymi kieruje się edukacja międzykulturowa, w ustawicznym procesie kształtowania tożsamości kulturowej. Są to między innymi: uczyć się, aby być sobą, doświadczać Innych i potrafić działać wspólnie, wiedzieć o sobie i Innych. W kontekście powyższego przedstawia zadania edukacji międzykulturowej związane z kreowaniem kilku nurtów rozwoju człowieka i jego kultury. Nurt tradycji i kultury regionalnej, inaczej nurt związany z nabywaniem tożsamości rodzinno-lokalno-parafialnej, nurt kultur narodowych i kształtowania się tożsamości narodowej, nurt kultury państwowej, dotyczący kreowania więzi obywatelskich z państwem, nurt dialogu kulturowego i cywilizacyjnego (wewnętrznego i zewnętrznego), inaczej, nurt kreujący wielopłaszyznową tożsamość jednostkową i społeczną oraz nurt symetrycznej akulturacji, między innymi jako wynik mobilności i ruchów migracyjnych na świecie.
PL
Globalizacja to proces, który w ostatnich dziesięcioleciach przyniósł wiele zmian. Poprawa i dalszy rozwój aspektów ekonomicznych spowodowały, że ludziom zaoferowano nowe możliwości i to poza granicami państwa. Nie tylko istniejąca infrastruktura odpowiada za to, że świat w coraz większym stopniu staje się światem wielokulturowym. Mimo wielu zmian różnice między kulturami w zakresie ich podejścia i przekonań, ale także znaczenia i interpretacji życia codziennego, nadal są widoczne. Migracja jest ściśle związana z polityką pracy. Jeśli pozwalają na to wymogi prawne, celem wielu migrantów jest zarabianie pieniędzy poza granicami ojczyzny. Na terenie Niemiec żyje i pracuje ponad 100 różnych narodów (Visser, de Jong 2002, s. 110). Niemcy to kraj wielokulturowy. Ze względu na rosnącą liczbę osób starszych opieka nad nimi musi dostosować się do wielokulturowej klienteli. Międzykulturowość ma ogromne znaczenie nie tylko dla opieki, ale także dla całego społeczeństwa. Wielokulturowe zespoły robocze są i będą w przyszłości powszechną formą pracy na terenie Niemiec (Barth, 2000). Nie tylko coraz więcej odbiorców opieki, ale także opiekunów pochodzi z innych krajów i innych kultur. Z tego powodu potrzebna jest praktyka i zmiana podejścia, aby sprostać wyzwaniom w delikatny i uporządkowany sposób.
EN
Globalization is a process that has brought many changes in recent decades. Improvement and further development of economic aspects meant that people were offered new opportunities, and this outside the country. It is not only the existing infrastructure that is responsible for the fact that the world is increasingly becoming a multicultural world. Despite many changes, differences between cultures in terms of their attitudes and beliefs, but also the meaning and interpretation of everyday life, are still visible. Migration is closely related to labor policy. If legal requirements allow, the goal of many migrants is to earn money abroad. Over 100 nations live and work in Germany (Visser / de Jong 2002, p. 110). Germany is a multicultural country. Due to the growing number of elderly people, caring for them must adapt to a multicultural clientele. Interculturalism is of great importance not only for care but also for society as a whole. Multicultural work teams are and will continue to be an increasingly common form of work in Germany (Barth, 2000). Not only more and more care recipients, but also more and more carers come from other countries and cultures. For this reason, practice and a change of approach are needed to deal with this topic in a delicate and structured way.
PL
Celem artykułu jest określenie, w jakim stopniu kryzys wywołany pandemią COVID-19 wpłynął na czynniki ekonomiczne w skali globalnej w środowisku międzykulturowym. Przedmiotem badań jest analiza wpływu kryzysu na czynniki gospodarcze (handel zagraniczny, PKB, PNB) wybranych losowo krajów (Włochy, Niemcy, Rosja, Chiny, Chorwacja). Ponadto szczególną uwagę zwrócono na cechy międzykulturowe obserwowanych krajów (komunikacja międzykulturowa, kompetencje międzykulturowe, wrażliwość międzykulturowa i konflikty międzykulturowe). Analiza treści jako metoda jakościowa obejmowała analizę publicznie dostępnych dokumentów urzędowych pod kątem zaobserwowanych czynników i cech. Wkład artykułu dotyczy analizy sytuacji obserwowanych krajów poprzez powiązanie kluczowych elementów potrzebnych do dalszych działań.
EN
The purpose of this paper was to determine how much the crisis caused by the Covid-19 pandemic affected economic factors globally in the intercultural environment. The subject of the research refers to the analysis of the impact of the crisis on economic factors (foreign trade, GDP, GNP) of selected countries (Italy, Germany, Russia, China, and Croatia). In addition, special attention was given to the intercultural characteristics of the observed countries (intercultural communication, intercultural competence, intercultural sensitivity and intercultural conflicts). The content analysis as a qualitative method examined publicly available official documents related to the factors and characteristics observed. The contribution of the paper refers to the analysis of the situation of the observed countries by connecting the key elements needed for further action.
EN
In the article, I propose a conception of aesthetics that undermines the dogmatic idea of a pure discipline exempt from moral evaluation. This project is motivated by cross-cultural research. The second part overviews the articles published in this issue which are organized along their interculturalism.
PL
Estetyka integralna. Projekt. Wprowadzenie do Timeless Controversy over Contemporary Art W artykule proponuję koncepcję estetyki przełamującej dogmatyczną ideę dyscypliny czystej, która nie unika wartościowania moralnego. Projekt ten motywowany jest badaniami międzykulturowymi. Część druga tekstu poświęcona jest przeglądowi publikowanych w numerze artykułów, uporządkowanych według klucza międzykulturowości.
EN
The article explores intercultural differences between East and West throughout cultural dimensions and literature. Already existing sociological research is supplemented with literary one, thus creating a modern way of performing research in the field of interculture. Hofstede’s cultural dimensions became the basis of the presented research as well as literary texts originally written in English, whose plot is set in the selected Muslim countries (Iran and Afghanistan).
PL
W artykule opisano różnice międzykulturowe między Wschodem i Zachodem w wymiarze kulturowym oraz w literaturze. Istniejące badania socjologiczne są uzupełniane badaniami literackimi, co stanowi nowoczesny sposób prowadzenia badań w dziedzinie międzykulturowej. Kulturowe wymiary Hofstede stały się podstawą przedstawionych badań, a także tekstów literackich pierwotnie napisanych w języku angielskim, których fabuła rozgrywa się w wybranych krajach muzułmańskich (Iran i Afganistan).
EN
The phenomenon of interculturality/multiculturality it is a demographic reality as a result of globalization, talent flow, forced migration, and family reunification. Multiculturalism is slowly occurring even in countries that have not historically been receiving a large number of immigrants, such as Poland. The author describes the multicultural families in the aspect of positives and disadvantages.
PL
Zjawisko międzykulturowości jest wynikiem globalizacji, przepływu talentów, przymusowej migracji i łączenia rodzin. Międzykulturowość staje się domeną wielu współczesnych rodzin w Polsce. Autorka w niniejszym artykule opisuje zarówno pozytywne, jak i negatywne aspekty funkcjonowania takich rodzin.
Neofilolog
|
2016
|
issue 46/2
153-172
EN
Over the last decade or so, mainly under the influence of the Common European Framework of Reference for Languages, it has been assumed, often entirely uncritically, that the key goals of foreign language peda-gogy should be the development of multilingualism and multicultural-ism. Although these goals are barely mentioned in the current core cur-riculum and they do not really find a reflection in coursebooks or every-day teaching practice, the pedagogical recommendations stemming from numerous conference presentations, research studies or methodology textbooks for pre-service and in-service teachers indicate that such a sit-uation should be subject to change because it is not sufficiently reflective of the latest theoretical proposals. A question arises, however, to what extent these goals can in fact be accomplished in our educational context in which additional languages are taught and learned as foreign rather than second, and, despite increasing opportunities in this respect, out-of-school contact with such languages is often still very limited. The pa-per aims to address this question, mainly focusing on the difficulties in-volved in fostering multilingualism and multiculturalism, both with re-spect to the relevant regulations concerning language education in Po-land, everyday realities of foreign language teaching and learning, the limitations of teacher training as well as problems involved in conducting empirical studies.
EN
We can observe many people migrating and that is why societies and educational establishments become culturally diverse. Phenomenon of multiculturalism is very often connected with many processes, positive and negative as well. Adaptive-educational processes of multicultural students are not always correct. Cultural and linguistic differences have an influence on a totality of a child in school and often result in a difficult situations. Help for foreigners’ children in Poland is organized according to education law. A teacher’s cultural abilities that are visible through an attitude and a behaviour enable effective actions in multicultural situations. A teacher of multicultural education has to confront such needs and problems as cultivating somebody’s own identity, language, culture, international dialogue but also discrimination or social and cultural isolation. Training of a teacher who is going to work with a multicultural group should be focused on personality skills, sociocultural skills but also on innovative methods and forms of animating a social life in culturally diverse environment.
PL
Obserwuje się liczne migracje ludzi i stąd społeczeństwa, a także placówki edukacyjne stają się zróżnicowane kulturowo. Zjawisku wielokulturowości zwykle towarzyszą procesy o charakterze pozytywnym, ale także negatywnym. Procesy adaptacyjno-edukacyjne uczniów wielokulturowych nie zawsze przebiegająwłaściwie. Różnice językowe i kulturowe wpływają na całokształt funkcjonowania dziecka w szkole i często rodzą trudne sytuacje. W Polsce pomoc dzieciom cudzoziemskim organizowana jest zgodnie z prawem oświatowym. Kompetencje kulturowe nauczyciela przejawiające się w postaci postaw i działań, umożliwiają efektywną pracę w sytuacjach międzykulturowych. Nauczyciel edukacji wielokulturowej musi wyjść naprzeciw takim potrzebom i problemom, jak kultywowanie własnej tożsamości, języka i kultury, dialog międzykulturowy, ale także dyskryminacja czy wykluczenie społeczne i kulturowe. Przygotowanie nauczyciela do pracy w grupie wielokulturowej powinno koncentrować na kompetencjach osobowościowych, socjokulturowych, ale także innowacyjnych metodach i formach animacji życia społecznego w środowiskach zróżnicowanych kulturowo.
EN
The article focuses on the issues of changes taking place in the field of career guidance, in particular in terms of theoretical implications for intercultural counselling. The consulting process, the importance of career counselling, educational counselling in working with a culturally different client requires reflection on the current reality and reflection on current and future changes. The article is an attempt to answer the question of what is expected from career guidance, which is used by people from a different culture, what are/what should be the direction of changes in career guidance, which faces a crisis related to the epidemic, a migration crisis, which will probably intensify due to the climate crisis.
PL
Artykuł skupia się wokół problematyki zmian, jakie zachodzą w obszarze poradnictwa zawodowego, w szczególności w zakresie implikacji teoretycznych dla poradnictwo międzykulturowego. Proces doradczy, znaczenie doradztwa zawodowego, doradztwa edukacyjnego w pracy z klientem odmiennym kulturowo wymaga namysłu nad obecną rzeczywistością i refleksji nad obecnymi i przyszłymi zmianami. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, czego oczekuje się od poradnictwa zawodowego, z  którego korzystają osoby pochodzące z innej kultury, jakie są/jakie powinny być kierunku przemian poradnictwa zawodowego, które staje w obliczu kryzysu związanego z epidemią, kryzysu migracyjnego, który nasili się zapewne z powodu kryzysu klimatycznego.
EN
The article presents an analysis of Polish and Iranian (Persian, Tajik and Shughni) proverbs, idiomatic and proverbial phrases and sayings about the dog, where the dog theme is used in order to clarify certain human traits and 181Z. Błajet, P. Błajet Metafora z motywem psaphenomena of the real world. In the study an ethno-linguistic approach has been used. The Iranian examples demonstrate large similarity to Polish ones. From the perspective of the conception of the embodied-embedded mind in which metaphors are considered as a mental representations we note the existence of the unity of the human experience regardless of the differences between people living in different cultures.
PL
Przedmiotem rozważań tekstu są przysłowia, aforyzmy, związki frazeologiczne, wyrażenia przysłowiowe i porzekadła wykorzystujące motyw psa w opisie jakiejś cechy ludzkiej lub zjawiska świata rzeczywistego, występujące w języku polskim oraz w językach należących do irańskiej grupy językowej: perskim, tadżyckim i szugnońskim. W badaniach nad przysłowiami i frazeologią zastosowano metodę etnolingwistyczną. Wykazano istnienie znacznych podobieństw z metaforami polskimi. Z perspektywy koncepcji ucieleśnionego i osadzonego w kulturze umysłu (EEM), traktującego metafory jako reprezentacje umysłowe, świadczy to o znacznym podobieństwie tak odległych kultur, jakimi są polska i irańska. Podobieństwa te wskazują na istnienie w jakiejś głębszej warstwie faktycznej jedności doświadczenia człowieka niezależnie od różnic dzielących ludzi żyjących w różnych kulturach.
14
63%
EN
School, as the place of the interaction with others and the interaction of various social groups, struggles with a wide range of challenges to fulfil social functions in a multicultural society. The article shows the analysis of social functions of education and schools in the perspective of the structural-functional, conflict and interpretative approach as well as social approach. On this basis, the author tries to show the concept of school functioning in a multicultural society, taking into account the value of the society that provides an important social basis for students in order to master the cultural skills required for their proper interaction with people from different cultures. What is more, an appropriate attention was given to the family, local and regional environment, national culture and the culture of humanity. Socialisation reflects the process of students’ acquisition of knowledge, their perception of the world and functioning in a modern society.
PL
Szkoła w społeczeństwie wielokulturowym jako miejsce kontaktów z Innymi i wzajemnego oddziaływania różnych grup społecznych zmaga się z różnymi wyzwaniami w realizacji funkcji społecznych. W artykule ukazana została analiza społecznych funkcji edukacji i szkoły w perspektywie koncepcji strukturalno-funkcjonalnej, konfliktowej, interpretatywnej i podejścia środowiskowego. Na tym tle podjęto próbę zarysowania koncepcji pracy szkoły w społeczeństwie wielokulturowym, z uwzględnieniem jakości środowiska, które stanowi ważne zaplecze socjalizacyjne uczniów i opanowania kompetencji kulturowych niezbędnych do sprawnego obcowania z ludźmi pochodzącymi z różnych kultur. Zwrócono uwagę na środowisko rodzinne, lokalne, regionalne, a także na kulturę narodową i ogólnoludzką. Dokonująca się socjalizacja oznacza proces budowania wiedzy uczniów, modelowania ich percepcji świata i działania w tym świecie.
PL
Pod pojęciem colere (kultury) należy wskazywać znaczący i jednocześnie główny czynnik je konstytuujący, jakim jest ludzka społeczność. Kultura istnieje w ścisłym powiązaniu z człowiekiem i jego działalnością. Zaś każdy z nas poprzez przynależność do określonych grup społecznych może kreować system, jakim jest kultura. Zachodząca interakcja podkreśla wpływ kultury na postępowanie człowieka oraz na ludzką umiejętność modelowania i tworzenia „podstaw kulturowych”. Kultura kształtuje ludzkie indywidualności, które z czasem ją wzbogacają i udoskonalają, bądź też odwrotnie – wpływają na jej stopniowe zatracanie. Oznacza to, że człowiek istnieje dzięki kulturze i kultura – pozytywnie – istnieje bądź – negatywnie – zanika poprzez ludzkie działania. Dynamiczne trendy w rozwoju cywilizacyjnym państw, zmiany w środowisku naturalnym, postęp w nauce, technice i technologii, głównie informacyjnej, sprawiają, że pojawianie się nowych scenariuszy polityki bezpieczeństwa militarnego musi nieść ze sobą nowe narzędzia społeczno-kulturowe. Ciągła dynamika tych zjawisk wymaga od naszych obecnie tworzonych Sił Zbrojnych, głównego podmiotu dźwigającego ciężar utrzymania bezpieczeństwa militarnego kraju, nowego i niekonwencjonalnego, lecz zdecydowanego reagowania nawet na niewielkie konflikty regionalne, które z czasem mogą stać się niebezpieczne dla Polski. Reagowanie na pojawiające się zagrożenia nie będzie aktem jednostronnym i krótkotrwałym, jak wskazują doświadczenia w byłej Jugosławii i na Bliskim Wschodzie. Przez długi czas bezpieczeństwo państw oparte było na sile militarnej. Siła i suwerenność stanowiły kamienie węgielne systemu państw narodowych. Budowie siły wojskowej podporządkowane zostały inne komponenty stanowiące o pozycji państwa: zasoby naturalne, położenie geograficzne, potencjał demograficzny, stan zaawansowania naukowego i technologicznego itp. Z czasem stan ten uległ zmianie. Po drugiej wojnie światowej powstały dwa bloki państw skupione wokół mocarstw dysponujących potężną siłą wojskową. Narastanie potencjałów militarnych po obu stronach nie powodowało konieczności ich użycia. Potencjały te stały się doskonałym środkiem odstraszania i politycznego oddziaływania na swoich przeciwników.
EN
Deriving from the very concept, colere (culture) should indicate a significant, and at the same time, the main factor which is a human society. Culture exists in close proximity to people and their activities. Subsequently, through participation in a particular social group, everyone may create a system which is called culture. The foregoing interaction highlights the impact of culture on human behaviour and the people’s ability to model and create “the foundations of culture”. Culture forms the human individuality, which over time improves and enriches it, or on the contrary – affects its gradual loss. This means that man exists due to culture – and culture positively coexists or negatively disappears through human actions. Dynamic trends in the civilizational development of countries, changes in the environment, progress in science, engineering and technology, and in particular information lead to the appearing of new socio-cultural tools for new policy scenarios of military security. The constant dynamism of these phenomena requires, from our currently formed Armed Forces, mainly bearing the burden of maintaining military security, but also new, unconventional and at the same time resolute response, even to minor regional conflicts which incidentally may become dangerous for Poland over time. Responding to emerging threats will not be unilateral or brief, as the experiences in the former Yugoslavia and in the Middle East indicate. For a long time, the security of the states was based on military force. Force and sovereignty were the cornerstones of the system of national states. The rest of the military structure was subordinated to the remaining components of the state, e.g., natural resources, geographic location, demographic potential, scientific and technological advancement, etc. Over time, this condition has changed. After the Second World War, two alliances of states centered around the empires of powerful military forces were formed. The rise of military potentials on both sides did not cause the necessity to their use. These potentials have become a great means of deterrence and political influence on their opponents.
PL
Celem badań była analiza związków między strategiami radzenia sobie a odczuwanym stresem i oceną ryzyka depresji w grupie studentów na pograniczu polsko-czeskim. W badaniu wzięło udział 173 studentów cieszyńskiego Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Uczestnicy wypełnili Skalę Poczucia Odczuwanego Stresu, Skalę Oceny Ryzyka Depresji Kutchera dla Młodzieży oraz Wielowymiarowy Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem. Analiza korelacji wykazała, że strategie określane jako adaptacyjne (na przykład aktywne radzenie sobie, pozytywne przewartościowanie i rozwój) są negatywnie związane z odczuwanym stresem i nasileniem objawów depresji. Natomiast strategie, które możemy określić jako nieadaptacyjne (na przykład zaprzestanie działań, zaprzeczanie) prezentowały przeciwstawne (to jest dodatnie) efekty związków z postrzeganiem stresu i depresyjnością. W świetle uzyskanych danych wydaje się, że prezentowany przez jednostki repertuar metod radzenia sobie ze stresem może znajdować swoje odzwierciedlenie w postrzeganiu sytuacji jako obciążające oraz w ocenie ryzyka depresji. Tym samym przyszłe interwencje psychopedagogiczne powinny koncentrować się na budowaniu zasobów osobistych poprzez kształtowanie adaptacyjnych (i minimalizowanie tych nieadaptacyjnych) strategii radzenia sobie w celu poprawy zdrowia psychicznego wśród studentów pogranicza.
EN
The purpose of this study was to analyze the relationship between coping strategies, perceived stress and depression risk assessment in a group of students in the Polish-Czech borderland. 173 students from the University of Silesia participated in the study. The participants completed the Perceived Stress Scale, the Kutcher Adolescent Depression Scale and the Multidimensional Inventory for Measuring Coping with Stress. The correlation analysis showed that strategies described as adaptive (e.g., active coping, positive reappraisal and development) are negatively related to the perceived stress and severity of depressive symptoms. In contrast, strategies that can be described as non-adaptive (e.g., disengagement, denial) presented opposite (i.e., positive) relationship effects with the perceived stress and depressiveness. In the light of the obtained data, it seems that the repertoire of coping methods presented by individuals to deal with stress may be reflected in their perception of situations as aggravating and in their assessment of the risk of depression. Thus, future psychopedagogical interventions should focus on building personal resources by shaping adaptive (and minimizing those nonadaptive) coping strategies to improve mental health among borderland students.
PL
Ruch skautowy i harcerski charakteryzuje możliwość spotkania i współpracy osób wywodzących się z różnych środowisk i kultur. Naturalną rzeczą jest w nim codzienna konfrontacja z Innością/Obcością w warunkach zróżnicowania kulturowego oraz podejmowanie różnych form aktywności edukacyjnej opartej na idei międzykulturowości. Od chwili powstania swej organizacji skauci i harcerze realizowali zadania wpisujące się we współczesne rozumienie edukacji międzykulturowej, oparte na ogólnych zasadach Prawa skautowego, które zakładają szacunek do innych i współpracę z nimi w duchu braterstwa, solidarności i tolerancji. W komunikacie z badań zostały przedstawione cząstkowe wyniki realizacji projektu badawczego poświęconego treściom nawiązującym do idei międzykulturowości oraz edukacji w warunkach zróżnicowania kulturowego, występującym w opracowaniach programowych ruchu skautowego i harcerskiego. Badania te stanowią przyczynek do historycznego nurtu pedagogiki międzykulturowej oraz historii wychowania w kontekście założeń ideowych i działalności organizacji dzieci i młodzieży. Artykuł zawiera opis wykorzystanych kategorii pojęciowych, charakterystykę prekursorów oraz współczesnego ruchu skautowego i harcerskiego. W układzie chronologicznym został w nim przedstawiony wybór przykładów treści skautowych i harcerskich opracowań programowych, które wiążą się z ideą międzykulturowości i edukacji międzykulturowej.
EN
The Scout and Polish Scouting movement is characterized by the possibility of meeting and cooperation of people from different backgrounds and cultures. A natural thing for this social movement is daily confrontation with Otherness/ Alienness in conditions of cultural diversity and undertaking various forms of educational activity based on the idea of interculturalism. The study presents some partial results of a research project devoted to the content referring to the idea of interculturalism and education in the conditions of cultural diversity, present in the program studies of the scouting movement. These studies contribute to the historical trend of intercultural pedagogy and the history of education in the context of ideological assumptions and activities of children and youth organizations. The article contains a description of the applied conceptual categories and the characteristics of the precursors and the contemporary scouting movement. In a chronological order, it presents a selection of examples of the content of scouting program studies that are related to the idea of interculturalism and intercultural education.
PL
Tekst postuluje normatywną troskę o edukacyjny „efekt pogranicza”. Są w kole hermeneutycznym: (1) semiotyka kultury M. Bachtina i idea „efektu pogranicza”, jako mechanizmu rozwojowego dynamiki polifonii, wartości spotkania z Innym; (2) analogia z mechanizmem „decentracji” wg J. Piageta i J. Habermasa oraz idea dialogu z inspiracji H.-G. Gadamera; (3) idea M. Bubera dwóch typów wiary i trudności ekumenizmu; (4) H. Hessego idea przebudzenia duchowego i przemiany wewnętrznej; (5) typy adaptacji do złożoności interakcji oraz wizja tożsamości, jako „trzeciej wartości” za D. Mostwin analizą emigracji polskiej w USA; (6) kłopoty z efektem pogranicza przy tworzeniu szkół polskich na Łotwie z eksperymentu M. Urlińskiej; (7) rozważania F. Znanieckiego nt. eliminacji antagonizmów międzykulturowych; (8) strategie normatywne traktowania tradycji, wolności i zmiany, różnicujące odniesienie do inności i efektu pogranicza; (9) dwoiste sprzęganie interesu osób z niepełnosprawnościami w szkołach integracyjnych jako problem pogranicza; (10) pojęcie „porządku pogranicza”, jako mechanizmu równoważenia oraz oscylacji w dwoistym integrowaniu struktury, z przemieszczaniem lokalnych dominant; (11) postawa kulturowa B. Skargi otwarta na ironię, zawieszanie perswazyjności kulturowych. „Efekt pogranicza” niesie zmianę „metawzorca” kulturowego dla edukacji. Analizy M. Mead i F. Znanieckiego implikują edukację międzykulturową otwartą na różnice u ludzi młodych, wbrew presji antagonizmów świata ludzi dorosłych.
EN
The text comprises a normative concern for the educational “borderland effect”. Within the hermeneutical circle, there are: (1) M. Bakhtin’s semiotics of culture and the idea of “borderland effect” as a developmental mechanism increasing the polyphonic dynamics and value of the Other; (2) an analogy to the “decentration” mechanism according to J. Piaget and J. Habermas and the idea of dialogue inspired by H.–G. Gadamer; (3) M. Buber’s idea of two types of faith and difficulties of ecumenism; (4) H. Hesse’s idea of spiritual awakening and inner transformation; (5) the types of adaptation to the complexity of interactions and the vision of identity as “the third value”, following D. Mostwin’s analysis of the Polish emigration in the USA; (6) difficulties with the borderland effect in creating Polish schools in Latvia in D. Urlińska’s experiment; (7) F. Znaniecki’s concern to eliminate intercultural antagonisms; (8) normative strategies towards tradition, freedom and change, as diversified attitudes towards differences and the “borderland effect”; (9) the coupling of interests of the disabled in integrated schools as a borderland problem; (10) the concept of the “borderland order” as a mechanism of sustainability and oscillation in dual integration with shifting the local dominants; (11) B. Skarga’s cultural attitude open to irony, withdrawing cultural persuasiveness. The “borderland effect” brings change of the cultural “meta-pattern” for education. The analyses conducted by M. Mead and F. Znaniecki imply the intercultural education open to differences between the young, against the pressure of antagonisms of the world of adult people.
EN
The author discusses the issue of extreme socuio-cultural attitudes observable in the city milieus associated with traditional and folk music in Poland. He presents them in the context of two categories: those of “homeliness” and “multiculturalism”, pointing to the signs of a hermetic stance towards some universal values derived from the musical heritage, as well as to the ideologization of those values and an instrumental approach to them. He also discusses the problem of the superficial nature of the knowledge concerning the sources of both native and foreign musical traditions that constitute the inspiration and the basis for artistic practices. He also gives examples of “good practice” in the area of intercultural dialogue in the areas of traditional music and music inspired by it.
PL
Autorka podnosi problem skrajnych postaw społeczno-kulturowych obserwowanych w środowiskach miejskich związanych z muzyką tradycyjną i folkową w Polsce. Ukazuje je w kontekście dwóch kategorii: „swojskości” i „międzykulturowości”. Wskazuje na przejawy hermetyzacjipewnych wartości uniwersalnych, płynących z muzycznego dziedzictwa kulturowego, jak również na ideologizację oraz instrumentalne ich traktowanie. Porusza także problem powierzchowności wiedzy w zakresie źródeł tradycji muzycznych (rodzimych i obcych), stanowiących inspiracje i podstawy działalności artystycznej. Autor również przykłady „dobrych praktyk” w zakresie międzykulturowego dialogu w sferze muzyki tradycyjnej i nią inspirowanej.
|
2022
|
vol. XXVII
|
issue (2/2022)
117-130
PL
Cel. Artykuł przedstawia analizę codziennych relacji i wzajemnych oczekiwań dotyczących funkcjonowania nauczyciela i uczniów w warunkach klasy wielokulturowej. Na podstawie omawianej problematyki wielokulturowości i edukacji wielokulturowej autorka poszukuje odpowiedzi na pytania dotyczące przygotowania (się) nauczyciela i klasy na przyjęcie ucznia z innej kultury, możliwości pomocy uczniowi w zaadoptowaniu się do nowych warunków kulturowych i integracji z rówieśnikami oraz sposobów pomocy uczniowi cudzoziemskiemu w osiąganiu sukcesów w szkole. Materiały i metoda. Przegląd i analiza literatury przedmiotu. Wnioski. Budowanie korzystnych relacji w klasie wielokulturowej nie jest łatwym zadaniem. Nauczyciel w realizacji edukacji międzykulturowej niejednokrotnie wchodzi w różne role – mediatora, partnera, doradcy i menadżera zasobów ludzkich. Nauczanie w klasie wielokulturowej wymaga od nauczyciela umiejętności uczenia (się) w grupie i uczenia się opartego na współpracy w celu uwzględnienia we wszystkich działaniach dydaktycznych elementów uczenia się wspólnego życia. Nauczyciel powinien przygotować klasę i rodziców na przyjęcie ucznia z innej kultury oraz tak planować i realizować działania edukacyjne, by stworzyć odpowiednie warunki do edukacji wielokulturowej i zapewnić wsparcie oraz pomoc uczniom cudzoziemskim. Warunkiem efektywnej pracy nauczyciela w klasie wielokulturowej jest przygotowanie środowiska społecznego sprzyjającego osiąganiu cesów również uczniom stanowiącym mniejszość kulturową, świadomość kulturowego ukształtowania samego siebie i otwartość na rzeczywiste poznanie ucznia.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.