Search results

1

Oskarżenia i procesy o czary w Koźminie w XVII-XVIII wieku

100%

Wijaczka J.

Roczniki Historyczne

|

2016

|

vol. 82

PL

Anklagen und Prozesse wegen Zauberei in Koschmin während des 17.-18. JahrhundertsZusammenfassungDer Beitrag widmet sich Zaubereiprozessen, die während des 17. und 18. Jahrhunderts in Groß und Neu Koschmin (Koźmin Wielki und Koźmin Nowy) verhandelt wurden. Heute bilden beide Kleinstädte die Stadt Koźmin Wielkopolski. Ähnlich wie in vielen anderen Städten Großpolens und der Rzeczpospolita war auch in diesen beiden der Glaube an die Macht des Teufels und die bösen Taten, die Hexen und Zauberer mit seiner Hilfe vollbrachten, in der Frühen Neuzeit weit verbreitet. Die ersten Nachrichten über Gerichtsverfahren in Koschmin, die im Zusammenhang mit Zaubereivorwürfen standen, stammen aus der ersten Hälfte des 17. Jahrhunderts. Noch im 18. Jahrhundert erfahren wir aus den Stadtbüchern von Anklagen wegen Zauberei, doch damals kam es nicht mehr zu Prozessen. Die angeklagten Personen beschuldigten wiederum ihre Ankläger der „Rufschädigung”, was einen Zaubereiprozeß verhindern sollte. Diese Taktik war in der Regel wirksam. Besonders interessant sind zwei Prozesse in Neu Koschmin in den Jahren 1690 und 1692. Beide richteten sich gegen Männer, und alles deutet darauf hin, daß die Angeklagten der Vater Gregor Klecha und sein Sohn Matthäus Kleszka waren. Beide endeten auch auf dem Scheiterhaufen. Es kann festgestellt werden, daß in beiden untersuchten Städtchen die Anklagen bei den Zaubereiprozessen „von unten” kamen, d. h. sie wurden von den Einwohnern und nicht vom Magistrat erhoben, der sich seit dem 18. Jahrhundert bemühte, es zu keinen Prozessen dieses Typs mehr kommen zu lassen. In beiden Städten Koschmin müssen die Zaubereiprozesse als Anklageprozesse angesehen werden, d. h. es meldete sich jeweils ein Ankläger vor Gericht, der einer bestimmten Person gewisse Taten vorwarf, die er mit Hilfe von Zauberei begangen haben soll. Die Anklagen wurden vor allem gegen ärmere Leute erhoben, wie z. B. gegen Gregor Klecha. Er gehörte nicht zur Bürgerschaft der Stadt, sondern war ein Bauer, der auf der Suche nach Verdienstmöglichkeiten in die Stadt gekommen war. Somit war auch ein „Fremder”. Accusations of witchcraft and witch trials in Koźmin in the 17th-18th centuriesAbstractThe topic of witchcraft beliefs and witch trials related to them does not inspire much interest in Polish historiography. Polish historians do not appreciate the role played by the problem in everyday life of inhabitants of villages, towns and boroughs, and how it inﬂuenced interpersonal relations. Burning stakes do not ﬁt the image of “the state without stakes”, as Poland is often called. This paper is a contribution to the history of witch trials in Polish-Lithuanian Commonwealth of the early modern period.

2

Kształtowanie się osadnictwa w obszarze gminy Korycin w XVI–XVIII wieku

80%

Maroszek J.

Studia Podlaskie

|

2017

|

vol. 25

PL

Dotąd niewykorzystywane materiały źródłowe są przechowywane w Metryce Litewskiej w Moskwie. Kwerenda w tym zespole archiwalnym ukazuje kształtowanie osadnictwa przez królów z dynastii Jagiellonów i późniejszych władców, zwłaszcza w ramach ekonomii grodzieńskiej.

EN

The Lithuanian Metrica in Moscow stores resources that have not been used so far. A query of this archive depicts development of settlement by the Jagiellonian kings and subsequent rulers, particularly within Grodno “table estate” (bona mensae regiae).

3

Nieudane lokacje miejskie, miasta zanikłe oraz skasowane ośrodki miejskie w dorzeczu środkowej Warty i dolnej Wełny do początków XX wieku

80%

Brust M.

Studia Lednickie

|

2019

|

vol. 18

81-134

EN

The present article has been devoted to seven old defunct towns, located in the middle Warta and lower Wełna basin. The so-called unsuccessful locations (Sławkowo-Parkowo), defunct towns (Głęboczek, Dzwonowo) and towns abolished by governmental authorities in 1795–1797 and in 1934 (Ryczywół, Obrzycko, Budzyń, Stobnica) were identified among these towns. From among the mentioned towns only Obrzycko regained its town rights on 1st January 1990. The socio-economic, demographic and territorial situation of Ryczywół indicates that this centre may also regain town rights within several coming years. For the same reasons Budzyń may also regain the status of a town in the future. Only Stobnica will rather remain a village in character. The relics of the old town plan have not been preserved in the described localities till the present days. The only exceptions are: Ryczywół, Obrzycko, Budzyń and Stobnica. Due to aerial photography, the reconstruction of the oldest town plan of Dzwonowo was possible. In order to explain a great number of unclear research problems, all the towns should undergo further more thorough source studies and invasive archaeological research — mainly in: Sławkowo-Parkowo, Głęboczek, Dzwonowo and Stobnica. In the course of the successive historic-archaeological research the subsequent lost towns may be found — in particular on the former Castellan territories of Ostrów (Lednica) and Rogoźno.

4

Miasteczko rządowe Bodzanów (1808–1869) – wybrane problemy życia społeczno-gospodarczego

71%

Szczepański J.

Studia Mazowieckie

|

2022

|

vol. 17

|

issue 1

151-173

EN

This article is an attempt to outline the social and economic life of Bodzanów – the smallest town in Northern Mazovia during the times of the Duchy of Warsaw and the Kingdom of Poland (1808-1868). It presents the ethnic, religious, and professional structure of the inhabitants of Bodzanów, their main sources of income (agriculture, crafts, trade), and the importance of the Jewish population in the economic life of the town. The author devotes a lot of space to the financial management of municipal authorities, the income and expenses of the municipal treasury, border disputes with the owners of landed estates adjacent to the territory of Bodzanów. Through the prism of the functioning of the municipal authorities of Bodzanów he sees the causes of the economic stagnation of Mazovian towns, which at the end of the 1860s led to the publication of an ordinance by Tsar Alexander II to convert most of the cities of the Kingdom of Poland into settlements.

PL

Niniejszy artykuł stanowi próbę zarysowania życia społeczno-gospodarczego Bodzanowa – najmniejszego miasteczka Mazowsza północnego w czasach Księstwa Warszawskiego i w okresie Królestwa Polskiego (1808–1868). Przedstawia strukturę narodowościowo-wyznaniową i zawodową mieszkańców Bodzanowa, ich główne źródła utrzymania (rolnictwo, rzemiosło, handel), znaczenie dla życia gospodarczego miasteczka ludności żydowskiej. Autor wiele miejsca poświęca gospodarce fi nansowej władz miejskich, dochodom i wydatkom kasy miejskiej, sporom granicznym z właścicielami dóbr ziemskich, sąsiadujących z terytorium Bodzanowa. Przez pryzmat problematyki funkcjonowania władz miejskich Bodzanowa dostrzega przyczyny ekonomicznej stagnacji mazowieckich miasteczek, która w efekcie pod koniec lat 60. XIX w. doprowadziła do wydania ukazu cara Aleksandra II o zamianie większości miast Królestwa Polskiego na osady.

Refine search results

1 Roczniki Historyczne

1 Studia Lednickie

1 Studia Mazowieckie

1 Studia Podlaskie

1 2022

1 2019

1 2017

1 2016

1 Brust M.

1 Maroszek J.

1 Szczepański J.

1 Wijaczka J.

Oskarżenia i procesy o czary w Koźminie w XVII-XVIII wieku

Kształtowanie się osadnictwa w obszarze gminy Korycin w XVI–XVIII wieku

Nieudane lokacje miejskie, miasta zanikłe oraz skasowane ośrodki miejskie w dorzeczu środkowej Warty i dolnej Wełny do początków XX wieku

Miasteczko rządowe Bodzanów (1808–1869) – wybrane problemy życia społeczno-gospodarczego