Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 19

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  miernik syntetyczny
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
W opracowaniu określono poziom rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego na podstawie 53 wskaźników ujętych w ramach 5 czynników rozwoju regionalnego: kapitału ludzkiego, kapitału społecznego, kapitału materialnego, kapitału finansowego oraz innowacyjności. Celem artykułu jest przedstawienie zróżnicowania przestrzennego poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego województwa wielkopolskiego w układzie powiatów. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego oraz poziom rozwoju jego czynników zostanie określony na podstawie miernika syntetycznego ukazującego odległość taksonomiczną danego powiatu od przyjętego wzorca rozwoju. W artykule postanowiono zweryfikować hipotezę, według której rozwój społeczno-gospodarczy w powiatach województwa wielkopolskiego jest mocno zróżnicowany, a najwyższy jego poziom odnotowuje się w dużych miastach regionu – Poznaniu, Lesznie, Kaliszu i Koninie.
PL
Celem artykułu jest analiza i ocena zmian sytuacji kobiet na rynku pracy w krajach Unii Europejskiej w latach 2005–2018. Analiza dotyczyła aktywności zawodowej kobiet i mężczyzn oraz wybranych aspektów rynku pracy, tj. zatrudnienia, bezrobocia i relacji wynagrodzeń kobiet do wynagrodzeń mężczyzn. Postawiono hipotezę o poprawie sytuacji kobiet na rynku pracy w krajach UE oraz zmniejszeniu dyskryminacji płacowej kobiet. W badaniu wykorzystano dane Eurostatu. Oceny sytuacji kobiet dokonano za pomocą miernika syntetycznego, którego wartości wyznaczono zgodnie z formułą bezwzorcową. Miernik ten był podstawą porządkowania liniowego krajów UE pod względem sytuacji kobiet na rynku pracy. Z badania wynika, że ogólnie rzecz biorąc, sytuacja kobiet na rynku pracy w większości krajów należących do UE poprawiła się w analizowanym okresie, ale we wszystkich krajach wskaźnik zatrudnienia kobiet jest niższy niż wskaźnik zatrudnienia mężczyzn. W poszczególnych krajach występuje duże zróżnicowanie pod względem udziału kobiet w rynku pracy. Wskaźnikiem mocno różnicującym rynek pracy kobiet i mężczyzn jest odsetek osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy. Taka forma zatrudnienia jest powszechniejsza w krajach Europy Zachodniej i znacznie częściej występuje wśród kobiet. Zaobserwowano też poprawę relacji wynagrodzeń kobiet do wynagrodzeń mężczyzn, niemniej zarobki kobiet w blisko połowie krajów UE nie przekraczają 80% przeciętnych zarobków mężczyzn.
EN
The main purpose of the article is to present a measure of the company’s attractiveness, useful for investors. The study applies a synthetic measure using the indicators of classical financial analysis and the tools of Multidimensional Comparative Analysis. Its construction was based on elements of fundamental analysis. It was modelled on the Taxonomic Measure of Investment Attractiveness (TMIA) by Tarczyński. The utility of the measure was verified for building the ranking of companies from the IT industry, taking into account their income potential for investors. The analysis shows that the presented index properly reflects the ranking of companies in terms of their attractiveness for investors. As a simplified measure, it requires less data and it is less labor-intensive than the classic TMIA. In addition, it is not sensitive enough to the extreme and unusual elements to lead the user to erroneous conclusions. IT joint-stock companies are in good condition and can be considered attractive for investors.
PL
Głównym celem artykułu jest przedstawienie użytecznego dla inwestorów wskaźnika atrakcyjności firmy. W badaniu zastosowano miernik syntetyczny, wykorzystując wskaźniki klasycznej analizy finansowej oraz narzędzia wielowymiarowej analizy porównawczej. Konstrukcję miernika oparto na elementach analizy fundamentalnej. Wzorowano się na taksonomicznej mierze atrakcyjności inwestycji (TMAI) autorstwa Tarczyńskiego. Zweryfikowano użyteczność miary do budowy rankingu firm z branży informatycznej, biorąc pod uwagę ich potencjał dochodowy dla inwestorów. Analizę, obejmującą lata 2012-2016, przeprowadzono na podstawie danych wtórnych Giełdy Papierów Wartościowych. Z analizy wynika, że przedstawiony wskaźnik właściwie odzwierciedla ranking firm pod względem ich atrakcyjności dla inwestorów. Jako miara uproszczona wymaga mniejszej ilości danych i jest mniej pracochłonna od klasycznej TMAI. Ponadto zaproponowany wskaźnik niweluje wpływ wartości skrajnych i nietypowych na porządkowanie liniowe badanych obiektów. Za atrakcyjne dla inwestorów mogą być uznane informatyczne spółki giełdowe, charakteryzujące się dobrą kondycją.
EN
The purpose of the article is to specify the interdependencies between the absorption of EU funds and the changes in socio-economic development. The research was conducted on subregional level in three stages. At the first stage, the level of development of 380 districts in Poland was specified. At the second stage, the differentiation in EU fund absorption in those districts was shown. At the third stage, the interdependencies between the size of the absorption and the changes in the level of development in the arrangement of factors of the said development based on the analysis of regression was specified.
PL
Celem artykułu jest próba określenia zależności między absorpcją funduszy Unii Europejskiej a zmianami poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego w Polsce. Badania przeprowadzono na poziomie subregionalnym w trzech etapach. W pierwszym określono poziom rozwoju 380 powiatów w Polsce. W drugim etapie przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne absorpcji środków unijnych w tych powiatach. W trzecim etapie badania określono zależności między wielkością tej absorpcji a zmianami poziomu rozwoju społecznoekonomicznego w układzie czynników tego rozwoju na podstawie analizy regresji.
PL
Celem artykułu jest określenie zależności między poziomem potencjału ludzkiego a efektywnością ekonomiczną przedsiębiorstw w poszczególnych województwach. Na potrzeby niniejszego artykułu podjęto próbę skonstruowania syntetycznego miernika oceny efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw, a także syntetycznego miernika potencjału ludzkiego w regionie w oparciu o wcześniej wyselekcjonowany zbiór zmiennych diagnostycznych. Badaniem objęto wszystkie 16 województw Polski. W badaniach wykorzystano metodę TOPSIS do uporządkowania oraz metody Warda i PAM w celu dokonania klasyfikacji województw. Ponadto przeprowadzono analizę korelacyjną i analizę autokorelacji przestrzennej. Głównym kryterium doboru zmiennych była ich kompletność i dostępność dla wszystkich badanych obiektów w latach 2009–2013.
EN
The aim of this paper is to define the relationship between the level of human potential and economic efficiency of companies in different voivodeships. For the purpose of this paper, a synthetic indicator was constructed to evaluate the economic efficiency of companies as well as a synthetic indicator of human potential in a region, based on previously selected set of diagnostic variables. All 16 Polish voivodeships were included in the research. The TOPSIS method, Ward’s method and the PAM method were used in the research to classify different voivodeships. Moreover, correlation analysis and spatial autocorrelation analysis were carried out. The main criterion when selecting variables was their completeness and their accessibility for all objects in the research between the year 2009 and 2013.
PL
Celem prowadzonych badań jest konstrukcja agregatowych mierników, które umożliwią kompleksową ocenę efektywności funduszy inwestycyjnych działających na paneuropejskim rynku. Do budowy mierników wykorzystano m.in. współczynniki Sharpe’a, Treynora i Jensena. Badania empiryczne dotyczyły 18 funduszy inwestycyjnych, 4 indeksów giełdowych (Euro STOXX 50, DAX, CAC 40 i FTSE 100) oraz 6 przedziałów czasowych zawartych w okresie od 15.09.2006 r. do 20.01.2012 r. Wykazano, że zastosowanie mierników syntetycznych pozwala na jednoznaczną ocenę funduszy inwestycyjnych.
EN
The aim of the research is construction of aggregated measures that allow to evaluate the performance of mutual funds operating at pan- European market. The synthetic measures base on well known efficiency indexes i.e. Sharpe, Treynor and Jensen ratios as well as returns. Empirical research concerns 18 selected European mutual funds, 4 different markets indexes e.g. Euro STOXX 50, DAX, CAC 40 and FTSE 100 and 6 samples distinguished from the period 15.09. 2006 - 20.01.2012. It is showed that application of aggregated measures let the synonymous evaluation and ranking of mutual funds.
EN
The paper analyses the spatial diversification of organic farming development in the gminas of the Lodzkie voivodeship in years 2008–2016. The level of the studied phenomenon was defined by a synthetic measure based on the zero unitarization method. The spatial interactions with using the Moran’s I statistics were also examined. These spatial links may result from natural conditions, range of the agricultural area, subsidies or gminas cooperation. Data was obtained from the Main Inspectorate of Trade Quality of Agricultural and Food Products and the Central Statistical Office. The presented phenomenon was described by 28 sub measurements, which determined the ecological crop cultivation, animal maintenance and eco‑production. Despite the gminas have an enormous potential in organic production, the region is characterised by a large diversity of the phenomenon and the lack of visible trends in the development of this agricultural system. The strengths of the eco‑agriculture of Lodzkie are, e.g. ecological cultivation of fruit trees and shrubs, production of grass, cultivation of feed cereals and plants, cattle breeding for meat and milk, pigs and meat production. The values of the synthetic measure distinguished high potential gminas, e.g. Krzyżanów, Grabów, Wielgomłyny and Nieborów. Finally, the statistically significant spatial relations were also detected. The key units creating in the space a high‑high cluster of the phenomenon were, e.g. Żarnów, Klonowa, Ładzice, Paradyż, Tuszyn and Dalików.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy przestrzennego zróżnicowania rozwoju rolnictwa ekologicznego w gminach województwa łódzkiego w latach 2008–2016. Poziom badanego zjawiska określono syntetycznym miernikiem rozwoju, skonstruowanym na podstawie metody unitaryzacji zerowanej. Oceniono również występowanie przestrzennych powiązań międzygminnych z użyciem statystyk Morana I. Zależności te mogą wynikać między innymi z uwarunkowań przyrodniczych, zajmowanej powierzchni obszaru rolniczego, dostępu do dotacji, dopłat czy też podejmowanej współpracy międzyregionalnej. Dane do analizy pozyskano z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno‑Spożywczych oraz Głównego Urzędu Statystycznego. Skonstruowano 28 wskaźników cząstkowych opisujących ekologiczną uprawę roślin, utrzymanie zwierząt oraz produkcję. Mimo ogromnego potencjału gmin w produkcji i przetwórstwie ekologicznym w regionie ma miejsce duże zróżnicowanie poziomu zjawiska, brakuje również wyraźnych tendencji w rozwoju tego systemu gospodarowania. Potencjalnymi kierunkami rozwoju są: ekologiczna uprawa drzew i krzewów owocowych, produkcja masy zielonej z pastwisk i łąk, uprawa zboża i roślin na paszę, hodowla bydła na mięso i mleko, trzody chlewnej oraz produkcja mięsa. Na podstawie syntetycznej miary rozwoju wskazano gminy wyróżniające się pod względem poziomu analizowanego zjawiska, między innymi Krzyżanów, Grabów, Wielgomłyny, Nieborów. Analizując poziom zmiennej, wykryto również statystycznie istotne zależności przestrzenne. Kluczowymi jednostkami tworzącymi w przestrzeni klastry wysokich wartości zmiennej były gminy: Żarnów, Klonowa, Ładzice, Paradyż, Tuszyn i Dalików.
PL
Przemiany w gospodarce światowej ostatnich lat wskazują na odchodzenie od industrializmu na rzecz gospodarki wiedzochłonnej opierającej się na zaawansowanym poziomie kapitału ludzkiego oraz potencjale technologicznym. W dobie powszechnego wykorzystania technologii teleinformatycznych wiedzę cechuje wzmożona intensywność zmian, rosnące wykorzystanie praktyczne oraz szybkość i łatwość dostępu. Człowiek, przedsiębiorstwo, ale i gospodarka muszą adaptować się do tych zmian, bo to jest gwarantem dalszego postępu. Celem artykułu jest pogłębiona interpretacja poziomu innowacyjności krajów Unii Europejskiej z perspektywy międzynarodowych rankingów ze szczególnym uwzględnieniem sfery badawczo-rozwojowej. Praca składa się z czterech części. Tuż po części wprowadzającej, w punkcie drugim wyjaśnione zostały podstawowe pojęcia teoretyczne, istotne z punktu widzenia poruszanego w artykule tematu. W kolejnej, trzeciej części pokazana została klasyfikacja państw należących do struktur unijnych w międzynarodowych rankingach innowacyjności, w szczególności w Innovation Union Scoreboard (IUS). W tej części opracowania zaprezentowano również analizę empiryczną przeprowadzoną w oparciu o dane statystyczne zawarte w raportach międzynarodowych oraz dostępne w bazie Eurostat. Ostatnia część artykułu to podsumowanie przeprowadzonego wywodu teoretyczno-empirycznego. Materiał statystyczny prezentowany w kolejnych częściach artykułu pracy pochodzi z Urzędu Statystycznego UE (Eurostatu), Banku Światowego oraz poszczególnych badań nad innowacyjnością (IUS, EIS, GII). Z przeprowadzonych rozważań wynika, że poprawa innowacyjności gospodarek narodowych wymaga większego zaangażowania sektora prywatnego w finansowanie działalności badawczo-rozwojowej. Wprawdzie w ostatnich latach zaobserwowano pozytywne zmiany w tym zakresie w większości krajów UE, ale nadal skala tych zmian nie jest wystarczająca wobec zapotrzebowania rynku.
EN
In the recent years, the global economy has changed significantly, as it has transitioned from labour intensive industrialisation to knowledge intensive economy based on an advanced level of human capital and technological potential. In the era when application of telecommunication technologies is very common, knowledge is characterised by an intense rate of change, growing practical usage, as well as speed and ease of access. People, companies, and economies are forced to adapt to these changes in order to guarantee their further progress. The aim of the paper is to evaluate innovativeness of the EU member states using selected international ratings as a base, with a special emphasis placed on research and development. The work consists of four parts. The introduction is followed by section two where the most crucial theoretical concepts and definitions are discussed. Section three shows the classification of the EU countries in international innovation rankings, in particular the Innovation Union Scoreboard (IUS). This section also presents an empirical analysis based on the statistical data contained in international reports and available from Eurostat. The last part of the paper is a summary of the theoretical and empirical considerations. The statistical material presented in the paper is derived from the EU Statistical Office (Eurostat), the World Bank, and other studies on innovativeness (IUS, EIS, GII). The conducted research has confirmed that greater participation of the business sector in financing R&D activities is required in order to improve innovative performance of an economy. Although some positive changes were observed in this area in a great number of the EU countries, still the scale of these changes is inadequate to the market demand.
PL
Celem artykułu jest syntetyczna ocena kondycji finansowej wybranych przedsiębiorstw zaliczanych do sektora budownictwo, notowanych na rynku New Connect. W artykule przedstawiono zagadnienia teoretyczne dotyczące konstrukcji miar syntetycznych oraz obliczono wskaźnik syntetyczny kondycji finansowej badanych przedsiębiorstw. Ponadto przedstawiono ranking badanych przedsiębiorstw sporządzony według kryterium malejącej wartości wskaźników syntetycznych. Z przeprowadzonych badań wynika, że: (1) Istnieją znaczne różnice w kondycji finansowej badanych przedsiębiorstw. (2) Kryzys finansowo-gospodarczy, nie wprowadził istotnych zakłóceń w funkcjonowaniu badanych przedsiębiorstw.
EN
The aim of the article is a synthetic evaluation of the financial condition of the selected companies ranked among the construction industry and listed on the New Connect market. The article discusses theoretical issues relating to the construction of synthetic measures and includes a calculation of a synthetic indicator for the financial condition of the surveyed companies. Additionally, a ranking of the reviewed companies was created on the basis of the decreasing values of the synthetic indicators . The study shows that: (1) There are significant differences in the financial condition of the companies. (2) The financial and economic crisis has not resulted in substantial distortions in the functioning of the examined companies.
PL
W artykule dokonano analizy poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów w Polsce na podstawie 43 wskaźników ujętych w ramach 4 czynników rozwoju regionalnego: kapitału ludzkiego materialnego, kapitału finansowego, kapitału ludzkiego oraz innowacyjności. Celem artykułu jest określenie zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno- gospodarczego Polski w układzie powiatów. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego, a także poziom rozwoju jego czynników zostanie przedstawiony na podstawie syntetycznego miernika ukazującego odległość taksonomiczną danego powiatu od ustalonego wzorca rozwoju. W opracowaniu postanowiono zweryfikować hipotezę, według której rozwój społeczno- gospodarczy powiatów w Polsce jest mocno zróżnicowany, a najwyższy jego poziom odnotowuje się w największych miastach będących jednocześnie stolicami województw: Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu, Gdańsku i Katowicach.
EN
The article presents the level of socio-economic development of districts in Poland. The level of socio-economic development as well as the level of development of its factors has been described on the basis of a synthetic measure showing the taxonomic distance of a tested district from the established development pattern resulting from the limitation of the output indicators by Hellwig’s method. The article verified the hypothesis according to which the socio-economic development of districts in Poland is highly diversified, while its highest level is recorded in the largest cities being at the same time the capitals of voivodships.
PL
W pracy przedstawiono wykorzystanie trzech metod wzorcowych do analizy regionalnego zróżnicowania poziomu rolnictwa w 2009 roku, po zastosowaniu ilorazowej normalizacji zmiennych. Wyniki porównano z rezultatami otrzymanymi przy pomocy bezwzorcowego, miernika rozwoju typu Pluty. Przy pomocy czterech mierników skonstruowano piąty, „wypadkowy” i na tej podstawie dokonano liniowego uporządkowania oraz pogrupowania polskich województw. Wyniki wskazują, że poziom rozwoju polskiego rolnictwa między województwami w roku 2009 był bardzo zróżnicowany. Z otrzymanych obliczeń można wnioskować, że wybór metody wzorcowej nie ma wpływu na grupowanie województw oraz, że ma niewielki wpływ na wartości ich mierników syntetycznych.
EN
The paper presents the use of three standard methods for the analysis of regional differences in the level agriculture in 2009, after applying the quotient normalization of variables. The research compared with results obtained by using the measure of development of Pluta type - without model -. Of the four measures constructed the fifth, "resultant" synthetic indicator. Then was made the linear arrangement and division into group of Polish voivodships. The results showed that the level of development of Polish agriculture between voivodships in 2009 was very different. Classification of voivodships does not depend on the method and differentiation to a small extent.
PL
W pracy przedstawiono koncepcje budowy wskaźników przeznaczonych do porządkowania obiektów opisanych wieloma cechami o wartościach nieujemnych na tej samej skali, czyli takich, których wartości można interpretować jako składowe struktury. Podane mierniki mogą być wykorzystywane do cyklicznego raportowania w systemach MIS (Management Information System) w systemach informacyjnych zarówno instytucji publicznych obserwujących zmiany strukturalne, jak i w dużych korporacjach o rozbudowanej strukturze wewnętrznej. Koncepcję zilustrowano na przykładzie zmian, jakie zachodzą w strukturze obszarowej gospodarstw w Polsce na tle nowych państw Unii Europejskiej w okresie 2003 -2010.
EN
The paper presents the concepts of indicators intended to organize objects described by many features of non-negative values on the same scale, i.e. ones whose values can be interpreted as components of a structure. The discussed measures can be used in information systems of both public institutions which observe structural changes and large corporations with extensive internal structures for reporting in Management Information Systems (MIS). The concept is illustrated by the changes that occur in the structure of farms in Poland against the background of the new EU Member States in the period 2003-2010.
PL
W opracowaniu dokonano analizy poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego subregionów (NUTS-3) w Polsce na podstawie 60 wskaźników ujętych w ramach czterech składowych (czynników) rozwoju regionalnego: kapitału materialnego, kapitału ludzkiego, środowiska naturalnego oraz innowacyjności i przedsiębiorczości. Celem artykułu jest określenie zróżnicowania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego Polski w układzie jednostek NUTS-3. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego, a także poziom rozwoju jego czynników przedstawiono na podstawie syntetycznego miernika ukazującego odległość taksonomiczną danego subregionu od ustalonego wzorca rozwoju. Badanie równolegle przeprowadzono w ujęciu statycznym (na podstawie wartości wskaźników w 2019 roku) oraz w ujęciu dynamicznym (na podstawie zmian wartości wskaźników w latach 2010–2019). W opracowaniu weryfikacji poddano hipotezę, według której rozwój społeczno-gospodarczy subregionów w Polsce jest mocno zróżnicowany, a najwyższy jego poziom odnotowuje się w największych miastach wojewódzkich: Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, czy Poznaniu, natomiast najniższy – w subregionach oddalonych od wskazanych dużych miast stanowiących centra rozwoju. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, iż – z jednej strony – o bieżącym poziomie rozwoju poszczególnych subregionów w Polsce w znacznej mierze decydują działania podejmowane w ostatnim dziesięcioleciu, czyli w okresie pełnego uczestnictwa w polityce spójności Unii Europejskiej, a z drugiej strony – obserwuje się coraz większe dysproporcje rozwojowe na poziomie jednostek NUTS-3, gdyż w największym stopniu zwiększył się poziom rozwoju społeczno-gospodarczego w najsilniejszych gospodarczo subregionach, a w najmniejszym stopniu – w relatywnie słabiej rozwiniętych subregionach (np. w tych, które położone są przy północnej, północno-wschodniej i południowo-zachodniej granicy Polski).
EN
The compilation involved an analysis of the level of socioeconomic development at the NUTS-3 subregion level in Poland, based on 60 indicators classified within 4 subcomponents (factors) of regional development: material capital, human capital, natural environment and both innovativeness and entrepreneurship. The purpose of the article is to present the varied nature of the socio-economic level of development in Poland based on the NUTS-3 subregion concept. The level of socioeconomic development, as well as the level of its shaping factors, is presented based on a synthetic gap exhibiting the taxonomic distance of a particular subregion in terms of the established pattern of development. The examination was carried out in the static dimension (based on the values of the indicators in 2019) as well as in parallel with the dynamic dimension (based on changes in the values of the gaps in the years 2010–2019). In the compilation, a hypothesis which was tested according to which the socio-economic development of the subregions in Poland is highly varied, and its highest level is registered in the largest provincial cities: Warsaw, Cracow, Wrocław and Poznań, and the lowest in the subregions far away from these major cities, which constitute the centers of development.
EN
The idea of a green city is to incorporate environmental considerations into the foundations of the city’s development strategy, build environmental balance and climate resilience, and promote the green transformation of urban areas. Greening cities involves choosing the right priorities and taking action to ensure high quality of life and environmental protection, as well as reducing the risks and threats posed by climate change. The aim of this study is to assess the extent to which Polish cities with powiat rights have been greened. The analysis was performed for the years 2010, 2015, 2018 and 2020. The data for the research were obtained from several sources, including Statistics Poland, the Energy Regulatory Office, the Head Office of Geodesy and Cartography, and public information bulletins of individual cities. Taking into account the fact that the condition of the natural environment of Polish cities and related sectors of the urban economy is varied, we posed two research questions, namely an inquiry into the scale of differences between cities in terms of the degree of their greening, and the search for the environmental factors or processes connected to the environment that determine these differences. We constructed a synthetic measure of development using a dynamic approach to the linear ordering method. To this end, we calculated the averaged value of the variables and normalised them using the zeroed unitarisation method. In addition to ordering the cities, they were grouped by means of the quartile method according to the similarities in their values of the synthetic measure. The results indicated moderate progress in urban greening, i.e. at the pace of about 2.5% per year. There were large differences between cities in this respect, but at the same time we observed a steady narrowing of these gaps. This led us to a cautious conclusion that the degree to which Polish cities are greened is becoming more and more level. It is also worth mentioning that monitoring the progress of green cities is essential in formulating effective urban policies and development strategies that respond to climate change. Therefore, it is crucial to include these measures in public databases which enable the assessment of development process, including the areas and directions of development of green cities.
PL
Idea zielonego miasta ma na celu wpisanie uwarunkowań środowiskowych w fundamenty strategii jego rozwoju, budowanie równowagi przyrodniczej i odporności klimatycznej oraz stymulowanie zielonej transformacji terenów miejskich. Zazielenianie miast polega na wyborze priorytetów i działań zapewniających wysoki poziom jakości życia i ochronę środowiska oraz ograniczenie ryzyka i zagrożeń powodowanych przez zmiany klimatu. Celem badania omawianego w artykule jest ocena stopnia zazielenienia polskich miast na prawach powiatu. Analiza dotyczy wybranych lat: 2010, 2015, 2018 i 2020. Dane do analizy uzyskano m.in. z Głównego Urzędu Statystycznego, Urzędu Regulacji Energetyki, Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii oraz z biuletynów informacji publicznej poszczególnych miast. Biorąc pod uwagę, że stan środowiska przyrodniczego polskich miast i powiązanych z nim sektorów gospodarki miejskiej jest bardzo zróżnicowany, postawiono dwa pytania badawcze: o skalę różnic w poziomie zazielenienia miast oraz o determinujące te różnice elementy środowiska czy procesy z nim związane. Skonstruowano syntetyczny miernik rozwoju, wykorzystując bezwzorcową metodę porządkowania liniowego w ujęciu dynamicznym. W tym celu wyznaczono uśrednioną wartość cech, które unormowano za pomocą metody unitaryzacji zerowanej. Poza uporządkowaniem miast pogrupowano je metodą kwartyli pod względem podobieństwa wartości miernika. Uzyskane wyniki wskazały na postęp w procesie zazieleniania miast na średnim poziomie, tj. ok. 2,5% rocznie. Widoczne jest duże zróżnicowanie między miastami, lecz można zaobserwować stopniową niwelację tych różnic. Pozwala to ostrożnie wnioskować o wyrównywaniu się poziomu rozwoju zielonych miast. Należy przy tym zauważyć, że monitoring zielonego miasta jest niezbędny do opracowania efektywnych polityk miejskich i strategii rozwoju odpowiadających na zmiany klimatu. Kluczowe jest zatem ujęcie w publicznych bazach danych mierników, które umożliwią ocenę procesu rozwoju z uwzględnieniem obszarów i kierunków rozwoju idei zielonego miasta.
PL
Celem artykułu była ocena sytuacji finansowej gospodarstw domowych w układzie grup spo-łeczno-ekonomicznych ludności oraz liczby osób w rodzinie w Polsce w 2010 roku. W pierwszym etapie badań analizie poddano kształtowanie się wartości cząstkowych mierników sytuacji finan-sowej gospodarstw domowych. W drugim etapie badań, przy użyciu klasycznej metody TOPSIS zbudowano miernik syntetyczny sytuacji finansowej badanych jednostek agregatowych (grup społeczno-ekonomicznych ludności o różnej liczebności). Na podstawie wartości miernika synte-tycznego dokonano uporządkowania liniowego badanych jednostek agregatowych ze względu na ich sytuację finansową. Podstawę informacyjną badań stanowiły niepublikowane dane jednostko-we, pochodzące z badań Budżetów gospodarstw domowych przeprowadzonych przez Główny Urząd Statystyczny w 2010 roku. Przeprowadzona analiza, zarówno jedno, jak i wielowymiarowa dowiodła, że w stosunkowo najlepszej sytuacji finansowej w 2010 roku znalazły się jedno-, dwu-, trzy- i czteroosobowe go-spodarstwa pracowników na stanowiskach nierobotniczych oraz pracujących na własny rachunek. W najgorszej sytuacji finansowej znalazły się dwu-, trzy-, cztero-, pięcio-, sześcioosobowe i większe gospodarstwa rencistów, o czym świadczyły przede wszystkim najniższe dochody rozporządzalne przypadające na osobę i najwyższy udział wydatków na żywność w ich budżetach. Grupy tych gospo-darstw domowych zajęły najniższe pozycje w utworzonym na podstawie wartości miernika synte-tycznego rankingu. Wśród gospodarstw domowych rolników najsłabszą sytuacją materialną cha-rakteryzowały się gospodarstwa najmniejsze, czyli jednoosobowe, w pozostałych grupach spo-łeczno-ekonomicznych ludności były to natomiast gospodarstwa największe (wieloosobowe).
EN
The purpose of the article was to assess the financial situation of households in the socio-economic groups system of population and the number of people in the family in Poland in 2010. The first part of the study presents a selection of variables describing the financial situation of households. In the second part, the values of those indexes and the classic TOPSIS method were used to build a synthetic measure of the financial situation of the aggregate units under investiga-tion (socio-economic groups of population of various sizes). The synthetic measure value was used as the basis for linear ordering of the aggregate units under investigation according to their finan-cial situation. The analysis was based on unpublished individual data from studies of household budgets, conducted by the Central Statistical Office in 2010. Both the one- and multidimensional analyses proved that in 2010 non-workmen’s and self-employed people’s households with one, two, three or four people were in relatively the best fi-nancial situation. Disability pensioners’ households with two, three, four, five, six or more people were in the worst financial situation. Above all, this fact was proved by their lowest disposable income per head and the highest share of expenditures on food in their budgets. These groups of households occupied the lowest positions in ranking, established on the basis of synthetic measure. Among the households of farmers, the weakest financial situation characterized by the smallest farms, i.e. single-personal households, while in other socio-economic groups of the population, it characterized by the largest households (multi-personal).
PL
Praca jest bezpośrednią kontynuacją badań autorki, których wyniki zamieszczone zostały w publikacji [Binderman 2012] W niniejszej pracy korzystając z uzyskanych wyników dokonano analiz w zakresie poziomu oraz zróżnicowania rolnictwa polskich województw w latach 1998-2010. Przeprowadzone badania pozwoliły na zmierzenie i ocenę dynamiki rozwoju poziomu rolnictwa w Polsce oraz sporządzenie klasyfikacji województw ze względu na zmiany w badanym okresie.
EN
The paper is a direct continuation of the author's research, the results of which are presented in the paper [Binderman 2012]. In the present study is using the earlier results and have been done analysis of dynamics in changes in the level of development of agriculture and its differentiation of Polish voivodeships in the years 1998-2010. The study made it possible to measure the growth of level of agriculture in Poland and to made the preparation of the classification of voivodeships due to changes in the period considered.
PL
Celem artykułu jest wskazanie zróżnicowania potencjału produkcyjnego w poszczególnych krajach europejskich oraz zmian zachodzących w latach 2008-2016. W badaniach wykorzystano dane FADN określające potencjał produkcyjny rolnictwa, natomiast analizę przeprowadzono za pomocą miernika syntetycznego, który skonstruowano przy pomocy metody TOPSIS. Analiza obejmuje lata 2008 oraz 2016.
EN
The aim of the paper is to indicate the diversification of the production potential in European countries and the changes taking place in 2008 - 2016. The studies used FADN data to determine the production level of agriculture in selected countries, while analysis was carried out with a synthetic meter, which was constructed using the TOPSIS method. On the basis of the results obtained, four typological groups were extracted, on the basis of which the level of agriculture in the selected countries was determined.
EN
The aim of the article was an attempt to assess the relations between production factors and production effectiveness in Polish agriculture. According to the task two synthetic measures were constructed. The first one refers to the relations between factors of production, and the other to their productivity. The obtained values were used to determine the relation between agricultural production factors and production effectiveness using correlation coefficient and regression model. The study is based on data from Agricultural Census 2010 and refers to Polish voivodeships. The results indicate a significant correlation between the efficiency of production and the relations between factors of production.
PL
Celem artykułu jest próba oceny wpływu układu relacji czynników produkcji na efektywność wytwarzania w rolnictwie w Polsce. Aby zrealizować to zadanie badawcze, skonstruowano dwa mierniki syntetyczne, z których pierwszy odnosi się do relacji czynników produkcji, drugi natomiast do ich produktywności. Otrzymane wartości obu mierników posłużyły do określenia związku między nimi za pomocą współczynników korelacji. Dane wykorzystane do badań pochodzą w Powszechnego Spisu Rolnego 2010 i dotyczą województw. Wyniki badań wskazują na istnienie zależności korelacyjnej pomiędzy efektywnością wytwarzania a układem relacji między czynnikami produkcji.
EN
Voting methods allow to create a synthetic (global) rank of analyzed objects basing on ranks coming from independent experts. The aim of the paper is ordering of the EU member countries according to their level of economic development. The self‑developed rating takes as a starting point well‑known in the literature international indices. We consider ranks based on the following indices: i.e. Global Innovation Index, Global Creativity Index, Global Competitiveness Index, Summary Innovation Index, Innovation Output Indicator. Selected synthetic measures were classified into four groups: innovativeness, competitiveness, entrepreneurship and knowledge. Borda’s and Dodgson’s grouping methods are applied for a creation of a synthetic (global) rank. All calculations are made in the original computer program. Conducted analysis confirms that synthetic (global) rank is closer to assessment of the overall level of socio‑economic development rather that simple economic growth. Achieved results show strong correlation between synthetic (global) rank and selected international indices. Simultaneously, there is a significant discrepancy between synthetic (global) rank and countries or­dering according to GDP per capita.
PL
Metody oceny grupowej pozwalają na utworzenie syntetycznego (wypadkowego) rankingu analizowanych obiektów na bazie dostępnych już rankingów pochodzących od niezależnych ekspertów. Celem pracy jest uporządkowanie krajów członkowskich UE ze względu na poziom rozwoju gospodarczego na podstawie opracowanego rankingu wypadkowego, powstałego z popularnych w literaturze przedmiotu indeksów międzynarodowych. Zakwalifikowane do analizy mierniki syntetyczne podzielono na cztery grupy, tj. innowacyjność, konkurencyjność, wiedza, przedsiębiorczość. W pracy uwzględniono rankingi opracowane na bazie indeksów: Global Innovation Index, Global Creativity Index, Global Competitiveness Index, Summary Innovation Index, Innovation Output Indicator. Do analizy zastosowano metodę Bordy i Dodgsona. Obliczeń dokonano za pomocą autorskiego programu komputerowego. Przeprowadzona analiza wykazała, że zaproponowany ranking wypadkowy służy bardziej ocenie ogólnie pojętego rozwoju w wymiarze społeczno‑ekonomicznym niż jedynie wzrostu gospodarczego. Uzyskane wyniki wskazują na silną korelację między rankingami wypadkowymi a wybranymi indeksami sumarycznymi. Jednocześnie występują znaczne rozbieżności między rankingami wypadkowymi a porządkowaniem krajów zgodnie z wartościami PKB per capita.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.