Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 14

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  migracje wewnętrzne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
100%
EN
The article is an aimed attempt at the diagnosis and evaluation of the educational level (character) of rural population in Poland perceived as educational advancement as well as of its environment (background). Growing importance of education in improving professional opportunities, changing educational aspirations and parents’ support as well as positive internal migration trends were emphasised. Rural regions are still lagging behind urban areas, though optimistic characteristics indicate receding stigmatisation and marginalisation of the Polish country with internal migration of young and educated individuals, including affluent ones (potential luxury goods buyers), to rural areas. In the semi urbanisation and suburbanisation processes the increase of rural population involves mostly areas adjacent to big agglomerations rather than peripheral villages. The study is based on analysis of public statistical Central Statistical Office of Poland data including the National Population and Housing Censuses of 1988, 2002, 2011, supplemented and deepened the Public Opinion Research Center (CBOS) opinion poll results in Poland and global reports from the area of urbanization and education.
PL
Celem artykułu jest próba diagnozy i oceny stanu (postaci) wykształcenia ludności na obszarach wiejskich w Polsce, określanego mianem awansu edukacyjnego oraz uwarunkowań jego kształtowania (tło). Szczególną uwagę zwrócono na wzrost znaczenia wykształcenia w kształtowaniu sukcesu zawodowego, zmiany aspiracji edukacyjnych dzieci i ich wsparcia ze strony rodziców, a także korzystne dla wsi dodatnie saldo migracji wewnętrznych. Wprawdzie porównania w tym obszarze z sytuacją w miastach są nadal dla wsi mniej korzystne, ale poprawa charakterystyk staje się wyznacznikiem destygmatyzacji wiejskości i ograniczania marginalizacji polskiej wsi, zwłaszcza w warunkach wewnętrznych migracji na obszary wiejskie ludzi młodych i wykształconych, w tym także zamożnych (potencjalnych nabywców dóbr luksusowych). W procesach semiurbanizacji i suburbanizacji wzrost populacji ludności na obszarach wiejskich dotyczy jednak głównie terenów sąsiadujących z dużymi aglomeracjami miejskimi, a nie obszarów peryferyjnych wsi. W opracowaniu wykorzystano analizę danych statystyki publicznej, w tym z NSP 1988, 2002 i 2011, uzupełnioną i pogłębioną wynikami badania opinii publicznej CBOS.
PL
W historii rozwoju wielkich miast migracje ludności miały kluczowe znaczenie. Dysproporcja atrakcyjności migracyjnej polegająca na tym, że, miasta duże charakteryzowały się dodatnim saldem migracji w stosunku do miast mniejszych, jak również obszarów wiejskich, utrzymywała się aż do początku transformacji systemowej. Z dekady na dekadę udział napływu ludności na wieś, w relacji do odpływu, wzrastał najszybciej w wielkich miastach. Celem niniejszego opracowania jest próba przedstawienia zróżnicowania największych miast w Polsce pod względem obecnych i przyszłych, zakładanych w prognozie GUS z 2008 r., efektów migracji (sald migracji). Do analizy wybranych zostało pięć największych miast polskich (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław i Poznań). Aby w sposób pełny pokazać zróżnicowanie zjawiska migracji wewnętrznych w badanych miastach, analizę uzupełniono o wskaźnik atrakcyjności migracyjnej. Jako miernik atrakcyjności migracyjnej przyjęto wskaźnik przedstawiający relację salda migracji do obrotu migracyjnego.
EN
The goal of this paper is an attempt to present the diversity in the current and prognosed migration effects (migration balance) in the biggest Polish cities. Five biggest Polish cities (Warszawa, Kraków, Łódź, Wrocław i Poznań) are covered by the study. The analysis of the index of cities’ migration attractiveness presented in the study allows to get the more detailed picture of the mechanisms of internal migration.
EN
The article is about the migration of people to and from large cities. The aim of the study is to determine the influence of physical distance on the geographical extent of internal migrations depending on the migrants’ age. Five major cities in Poland were analysed in this context. Gravity models, which describe migrations as a function of geographical distance, were applied in the study. The statistics on the number of internal migrations relating to 2018 used in the analysis came from Statistics Poland (and more specifically, from current population registers). The analysis allowed the determination of the exponents of the gravity function and their variability depending on the age of migrants. The results demonstrate that in the case of the most mobile people (aged 25–29), the extent of migration fields (inflow and outflow) is characterised by the greatest geographical spread. Migration inflow models indicate that among the oldest people (aged 85 and above) longer-distance relocations are more likely than short-distance moves. The least mobile groups comprise people aged 35–39 and those recently retired (aged 65–69).
PL
Tematyka artykułu dotyczy migracji ludności do i z wielkich miast. Celem omawianego badania jest określenie wpływu odległości fizycznej na zasięg przestrzenny migracji wewnętrznych w zależności od wieku migrantów. Analizę przeprowadzono na przykładzie pięciu największych miast w Polsce. Wykorzystano modele opisujące migracje jako funkcję odległości geograficznej, zwane modelami grawitacji. Główne źródło danych stanowiły statystyki dotyczące migracji wewnętrznych w 2018 r., opublikowane przez GUS, a uzyskane z bieżącej ewidencji ludności. Analiza umożliwiła ustalenie wykładników potęgowych funkcji grawitacji oraz określenie ich zmienności w zależności od wieku migrantów. Wyniki wskazują, że w przypadku osób najbardziej mobilnych (w wieku 25-29 lat) rozległość pól napływu i odpływu migracyjnego charakteryzuje się największym zasięgiem przestrzennym. W modelach napływu migracyjnego w przypadku osób najstarszych (85 lat i więcej) przemieszczenia na większe odległości są bardziej prawdopodobne niż przeprowadzki do niezbyt odległych miejsc. Najmniej mobilne grupy tworzą osoby między 36. a 40. rokiem życia oraz osoby, które niedawno przeszły na emeryturę (w wieku 65-69 lat).
EN
Changing the place of residence after obtaining a university degree is one of the components of a broader issue of internal migration. The migration of people with higher education is a popular object of research, but until recently there were no data on migration immediately following graduation. The aim of the article is to demonstrate the occurrence of a relative wage premium related to this migration within a year after graduating, i.e. an increase in earnings resulting from moving to a different city. The study focused on groups of people who obtained their diploma in 2018 in the most popular fields of study within economics and technical sciences. An appropriate aggregation of data was made from the Polish Graduate Tracking System using the Social Insurance Institution (ZUS) data. It has been shown that the values of the relative earnings index for the analysed fields of study determined in this system were always higher for people who after obtaining their diploma in 2018 lived in 2019 in a voivodship other than their place of study, compared to those who remained in the powiat of their alma mater. This indicates the economic determinants of migration, i.e. the wage premium, related to the relocation of residence after obtaining a diploma.
PL
Zmiana miejsca zamieszkania po uzyskaniu dyplomu ukończenia studiów wyższych jest jedną ze składowych szerokiego zagadnienia migracji wewnętrznych. Migracje osób z wyższym wykształceniem są przedmiotem wielu badań, ale nie w zakresie migracji następującej bezpośrednio po ukończeniu studiów, ponieważ do niedawna nie było danych na ten temat. Celem badania omawianego w artykule jest wykazanie istnienia relatywnej premii płacowej z tym związanej, obserwowanej po roku od uzyskania dyplomu, czyli zwiększenia zarobków w efekcie przeprowadzki do innej miejscowości. Podmiotem badania były grupy osób, które uzyskały dyplom w 2018 r. na najczęściej wybieranych kierunkach związanych z dziedzinami nauk ekonomicznych i technicznych. Dokonano agregacji danych z ogólnopolskiego systemu monitorowania ekonomicznych losów absolwentów wykorzystującego dane ZUS. Wykazano, że wartości wyznaczanego w tym systemie względnego wskaźnika zarobków dla analizowanych kierunków były zawsze większe w przypadku osób mieszkających w 2019 r. poza województwem, w którym studiowały, niż w przypadku osób, które pozostały w powiecie studiowania. Wskazuje to na ekonomiczne uwarunkowania migracji – premię płacową związaną ze zmianą miejsca zamieszkania po uzyskaniu dyplomu.
EN
Migrations form the size and structure of human resources in regions. For that reason they have not only a demographic but also a social and economic character. The existing research is often not enough due to a spatial, temporary and also a multidimensional character of this occurrence. The subject of this paper is to apply Structural Equation Modeling (SEM) concept for analysing the population migration phenomena considering the gravity model. This approach allows describing the social and economic situation in regions considering a set of correlated variables and it also allows determining its influence on migration flows. The first part of the article describes the construction and interpretation of the gravity model and the concept of the SEM model. In the second part the adopted research procedure and the research scope are presented. In the last part, the results of the investigation are explained. The strength and direction of the impact of the socio-economic development on the migration flows between subregions (NUTS 3) in Poland in the years 2008-2010 are discussed.
PL
Migracje kształtują wielkość i strukturę zasobów ludzkich w regionach, mają więc wymiar nie tylko demograficzny, ale także społeczno-gospodarczy. Prowadzone badania obejmujące najczęściej analizę wskaźnikową, są często niewystarczające ze względu na przestrzenno-czasowy i wielowymiarowy charakter tego zjawiska. Celem artykułu jest propozycja zastosowania w analizie migracji metodologii SEM z uwzględnieniem modelu grawitacji. Takie podejście pozwala opisać sytuację społeczno-ekonomiczną regionów z wykorzystaniem zmiennych skorelowanych, a także określić jej wpływ na przepływy migracyjne. W pierwszej części artykułu omówiona jest konstrukcja i interpretacja modelu grawitacji oraz koncepcja modelu SEM. W drugiej części omówiono przyjętą procedurę badawczą oraz zakres badań. W ostatniej części zaprezentowano wyniki prowadzonej analizy. Określono siłę i kierunek oddziaływania poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego na przepływy migracyjne między podregionami (NUTS 3) w Polsce w latach 2008-2010.
EN
Migration is a vital process influencing the demographic situation by affecting not only the size of the population but also its structure. The aim of the article is to show the size of migration in urban and rural areas of the Wielkopolskie voivodeship. The analysis used a descriptive and comparative method, as well as selected migration indicators. The time range covered the 1995–2018 period and data for all years selected, i.e. 1995, 2000, 2005, 2010, 2014 and 2018 were analysed. The research made it possible to identify cities – and above all rural areas – in the vicinity of Poznan that are attractive for migration. The inflow and outflow of people in towns and villages in the discussed years showed a reversed tendency, which started before 2000. The process of outflow of population has intensified to such an extent that in 2018 over 70% of urban municipalities were classified as unattractive areas for migration.
PL
Migracja jest jednym z istotnych procesów wpływających na sytuację demograficzną, nie tylko na wielkość populacji, ale także na jej strukturę. Celem artykułu jest pokazanie rozmiarów migracji w miastach oraz na obszarach wiejskich województwa wielkopolskiego. W analizie zastosowano metodę opisowo-porównawczą przy pomocy wybranych wskaźników migracji. Zakres czasowy obejmował lata 1995–2018, w jego ramach analizie poddano dane dla wybranych lat, tj. 1995, 2000, 2005, 2010, 2014 oraz 2018 roku. Badania pozwoliły wyodrębnić miasta, a przede wszystkim obszary wiejskie położone w sąsiedztwie Poznania, które stanowiły teren atrakcyjny migracyjnie. Napływ i odpływ ludności w miastach oraz na wsi w omawianych latach wykazał odwróconą tendencję, która rozpoczęła się przed rokiem 2000. Proces odpływu ludności nasilił się do tego stopnia, że w 2018 roku ponad 70% gmin miejskich sklasyfikowano jako obszary nieatrakcyjne migracyjnie.
EN
The article focuses on the changing norms of morality around sexuality in the first two decades of the People’s Republic of Poland. The diary narrative analysed reveals tensions connected to the rural-urban migration process, embracing a significant portion of the Polish population. In the course of this process it became necessary to re-negotiate one’s habitus instilled during the primary socialisation process; this laid bare the tensions between countryside and city, both economic and cultural, especially in regards to sex and marriage. Another axis of analysis in the article is gender; the analysed narrative is that of a woman, which enables the identification of the cultural constructs of rural and urban femininities, and the differences between them. The article opens with explorations of cultural images of rural sexuality, and then goes on to analyse the diary narrative comprising the source material.
PL
Artykuł poświęcony jest przemianom norm moralnych wokół seksualności w początkowych dwóch dekadach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Analizowana narracja pamiętnikarska ukazuje napięcia związane z migracją ze wsi do miasta, która była udziałem znaczącej części polskiej populacji. W procesie migracji konieczna stawała się renegocjacja habitusu wpojonego w trakcie socjalizacji pierwotnej; tym samym obnażał on napięcia pomiędzy wsią a miastem, zarówno na tle ekonomicznym, jak i kulturowym, zwłaszcza w wymiarach moralności wokół seksu i małżeństwa. Dodatkową osią analizy w artykule jest płeć kulturowa - analizowana narracja jest narracją kobiecą, co pozwala zidentyfikować różnice w modelu kobiecości wiejskiej i miejskiej. Artykuł otwierają rozważania na temat kulturowych obrazów wsi w kontekście seksualności; następnie zanalizowano narrację pamiętnikarską będącą materiałem źródłowym.
PL
Migracje odzwierciedlają przestrzenne dostosowywanie się ludności do zmieniających się warunków społeczno-ekonomicznych. Celem badania jest porównanie zachowań migracyjnych w latach 2002 i 2014 w gminach województwa kujawsko-pomorskiego oraz wyodrębnienie typów migracyjnych przy wykorzystaniu metody typografów zaproponowanej przez Długosza (1992). Badanie wykazało, że w analizowanych latach większość gmin w województwie kujawsko-pomorskim, zwłaszcza położonych na jego obrzeżach, miała charakter emigracyjny. Charakter imigracyjny wykazywały natomiast gminy leżące w centralnej części województwa, przy czym w tym rejonie zachowany został kierunek migracji ze stolic województwa.
EN
Migrations reflect spatial adaptation of the population to changing socio-economic conditions. The aim of the research is to compare migration behaviour in 2002 and 2014 in the gminas of the Kujawsko-Pomorskie voivodship and to distinguish the migration types with the typograph method proposed by Długosz (1992). The research showed that the majority of gminas in the Kujawsko-Pomorskie voivodship, especially those located on the outskirts of the region, were of emigration nature. The gminas of immigration nature were located in the central part of the voivodship, however in this region the direction of migration from the capitals of the voivodship was maintained.
|
2016
|
vol. 29
|
issue 1
97-106
EN
The writer presents the demographic and migration conditions shaping the contemporary development of the national settlement system. Research indicates the formation of the hierarchy of towns and cities in terms of migration linkages. Demographic forecasts show quite clearly depopulation of cities, especially the medium-sized ones and support facilities. At this scale depopulation is strongly underestimated due to the unregistered exodus of Poles abroad in search of work and better living conditions. In this context, its presented estimates of population change, taking into account unregistered foreigner out-flow. At the end conclusions were conclusions for development planning and settlement policy.
PL
W artykule przedstawiono uwarunkowania demograficzno-migracyjne w największym stopniu kształtujące współczesny rozwój krajowego systemu osadniczego. Badania wskazują na kształtowanie się hierarchii miast w zakresie powiązań migracyjnych, a prognozy demograficzne dość jednoznacznie pokazują depopulację miast, zwłaszcza średnich i ich zapleczy. Przy tym skala depopulacji jest i tak silnie niedoszacowana ze względu na nierejestrowany exodus Polaków za granicę w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia. W tym kontekście zaprezentowano szacunki zmian liczby ludności uwzględniające nierejestrowaną emigrację zagraniczną. Na zakończenie zostały sformułowane wnioski, w tym dla planowania rozwoju i polityki osadniczej w warunkach depopulacji kraju. Niektórych procesów nie da się już zatrzymać ani odwrócić i konieczne jest łagodzenie ich negatywnych skutków dla systemu osadniczego.
PL
Jednym z kluczowych społeczno-demograficznych czynników rozwoju regionalnego jest kapitał ludzki. Rozmiary i jakość kapitału ludzkiego w znaczącej mierze wpływają na konkurencyjność regionów, rozwój nowoczesnej produkcji i usług; są też istotnym elementem atrakcyjności inwestycyjnej. Celem artykułu jest przedstawienie terytorialnego zróżnicowania oraz kierunków zmian ilościowych kapitału ludzkiego w Polsce w latach 2004-2015. W opracowaniu zaprezentowano wyniki statystycznej analizy poziomu zasobów ludności i podstawowych trendów demograficznych oraz migracji wewnętrznych i zagranicznych w układzie województw (NTS-2). W badaniu wykorzystano dostępne dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego oraz Eurostatu. Wyniki analizy wskazują na utrzymujące się zróżnicowanie regionalne podstawowych wskaźników demograficznych w kraju; czynnikiem szczególnie silnie różnicującym sytuację ludnościową regionów są migracje zagraniczne. Pogłębianie się istniejących trendów w perspektywie długookresowej będzie negatywnie wpływać na możliwości rozwoju gospodarczego w regionach.
EN
One of the main components of a country’s wealth is human resources, determined mainly by the number of people in a country’s labour force, and human capital. The aim of the paper is to present the spatial differentiation and the quantity changes in the stocks of human resources in Poland in the years 2004-2015. The paper shows the results of statistical analysis of territorial differentiation of human resources and the main demographic trends at the voivodship level (NUTS-2). The analysis is based on the data from the Central Statistical Office in Poland and Eurostat. The main findings of the study revealed the regional disparities in demographic indicators in Poland, mainly due to a significant dispersion of the international migration activity.
RU
Одним из основных социально-демографических факторов регионального развития является человеческий капитал. Объем и качество человеческого капитала в значительной степени влияют на конкурентоспособность регионов, развитие современного производства и услуг; они – тоже существенный элемент инвестиционной привлекательности. Цель статьи – представить территориальную дифференциацию и направления количественных изменений человеческого капитала в Польше в 2004-2015 гг. В разработке представили рузультаты статистического анализа уровня людских ресурсов и основных демографических трендов, а также внутренних и зарубежных миграций по воеводствам (NUTS-2, Номенклатура территориальных единиц для целей статистики). В изучении использовали доступные сатистические данные ЦСУ и Евростата. Результаты анализа указывают сохраняющуюся региональную дифференциацию основных демографических показателей в стране; фактором, особенно сильно дифференцирующим ситуацию с точки зрения числен- ности населения регионов, являются зарубежные миграции. Усугубление существующих трендов в долгосрочной перспективе будет отрицательно влиять на возможности экономического развития в регионах.
PL
Autor recenzowanej książki dowiódł, że na gorzej zachowanych niż w przypadku czasów późniejszych materiałach źródłowych z epoki przednowoczesnej, takich jak pierwsze spisy ludności, zeznania świadków w sądach i księgi metrykalne można prowadzić badania nad historią migracji. Jeremy Hayhoe ustalił powszechność doświadczenia migracji w życiu mieszkańców wsi północnoburgundzkiej, udowodnił również ich gotowość do przemieszczeń, związanych najczęściej z kwestami ekonomicznymi, zwłaszcza podejmowanym okresowo zatrudnieniem i poszukiwaniem lepszych możliwości życiowych (niższe podatki, wyższe wynagrodzenia i dostęp do dóbr wspólnotowych). Do rzadkości należało trwałe zamieszkanie człowieka w tej samej osadzie od urodzenia do zgonu bez choćby czasowej migracji, trudno zatem o prosty podział ludności na osoby rodowite i przybyszy, zwłaszcza jeżeli pojęcie migracji rozszerzymy o tzw. mikromobilność. Migracje zależały od stopnia zamożności migrantów, ich zawodu i wykształcenia. Istniały też pewne różnice w zależności od płci. Ubożsi najczęściej poszukiwali zatrudnienia w najbliższej okolicy w celu biologicznego przetrwania. Bogatsi migrowali rzadziej, ale pokonywali dłuższe dystanse dla polepszenia standardów życia. Ustalony przez badacza na 10 km w linii prostej zasięg przestrzenny, w jakim mieszkańcy wsi spędzali swą codzienność, znajdowali zatrudnienie i załatwiali większość koniecznych spraw, był jednak często przekraczany. O ile większość służby domowej pracowała poza rodzinnym domem, ale w najbliższej okolicy, o tyle rzemieślnicy, winiarze i kupcy pokonywali dalsze dystanse. W omawianym zjawisku istotną rolę odgrywały społeczności lokalne, które przyjmowały migrantów.
EN
It turns out that research on the history of migration can also be conducted on the basis of source material that is not preserved in sufficient quantities for the premodern era, such as the earliest censuses, witness testimonies taken in court, and birth, marriage and burial records. The author of the book under review has established that the experience of migration was common in the lives of rural communities in northern Burgundy. He has also demonstrated their readiness to move, in most cases occasioned by economic issues, especially periodic employment and search for better life opportunities (lower taxes, higher pay, and access to community assets). Cases of individuals living permanently in the same settlement from birth to death, without at least temporary migration during their lifetime, were rare. Hence the difficulty in accepting a simple categorization of the population into natives and newcomers, especially if we extend the concept of migration to include what is known as micromobility. Migration was determined by the level of the migrants’ wealth, their occupation and education. There were also some differences in terms of gender. The less affluent usually sought employment in the nearest areas to assure biological survival for themselves. Wealthier individuals were less inclined to migrate but when they did, they tended to cover longer distances to improve their living standards. The distance of 10 kilometres as the crow flies, established by the researcher as the spatial reach within which the rural populations lived their everyday lives, found employment and attended to most of their vital affairs was, however, often surpassed. While most domestic servants worked outside their family home but still in its vicinity, craftsmen, winemakers and merchants covered greater distances. In the phenomenon under review, an important role was played by the local communities who welcomed migrants.
EN
The aim of the study is to indicate the importance of rural areas in the system of inter-communal migrations in Poland. Internal migration in rural areas was analysed for the years 1995–2019, with particular focus on the state of migration registered in 2019. The study used basic indicators determining the intensity of migration, which made it possible to conclude that rural areas play an important role in the system of internal migration in Poland, contributing to the spatial redistribution of population. However, this influence varies due to the fact that, on the one hand, there is a strong influence of suburbanisation on migration processes in rural areas in suburban zones of large and medium-sized cities in Poland. On the other hand, migration outflows caused by an unfavourable socio-economic situation are visible in the case of external and inner peripheries.
PL
Celem opracowania jest wskazanie znaczenia obszarów wiejskich w systemie migracji międzygminnych w Polsce. Migracje wewnętrzne na obszarach wiejskich zostały przeanalizowane dla lat 1995–2019, ze szczególnym uwzględnieniem stanu migracji rejestrowanych w 2019 r. W opracowaniu wykorzystano podstawowe wskaźniki określające natężenie migracji, które pozwoliły stwierdzić, że obszary wiejskie odgrywają istotną rolę w systemie migracji wewnętrznych w Polsce, przyczyniając się do redystrybucji przestrzennej ludności. Wpływ ten jest jednak zróżnicowany, ponieważ z jednej strony obserwuje się silny wpływ suburbanizacji na procesy migracyjne na obszarach wiejskich w strefach podmiejskich dużych i średnich miast w Polsce, z drugiej zaś strony widoczny jest odpływ migracyjny wywołany niekorzystną sytuacją społeczno-ekonomiczną w przypadku peryferii zewnętrznych i wewnętrznych.
EN
The study presents the dynamics of internal migration in the context of population changes in the region; positive and negative internal migration balances in the voivodship, strongly diversified inflow of residents to Warsaw. The data on migrations show how these result in significant social and economic problems and differences in the size and structure of the population by gender and age. An analysis of migration flows between the capital city of Warsaw and other parts of the region indicates considerable changes in the migration patterns over two decades. In particular, the relations between Warsaw and other parts of the region have changed. The dominance of Warsaw in terms of in-migration is important. The suburban zone serves as an area that attracts migration from Warsaw and other parts of the region.
PL
Województwo mazowieckie to region wyjątkowy z punktu widzenia jego potencjału rozwojowego, zróżnicowań wewnętrznych i wynikającej z nich specyficznej ścieżki rozwoju, która jest naznaczona dualizmem – tempo i charakter rozwoju obszarów zurbanizowanych, a szczególnie Warszawy i aglomeracji warszawskiej, to jedna rzeczywistość regionu, zaś druga odnosi się do obszarów wiejskich i peryferyjnych. Województwo mazowieckie pomimo największego wśród pozostałych województw potencjału demograficznego przejawia niekorzystne zmiany obserwowane w kraju, zarówno wskutek braku prostej zastępowalności pokoleniowej, jak i drenażu spowodowanego emigracją. Dodatni niski przyrost naturalny i saldo migracji nie rekompensują niekorzystnych zmian w strukturze ludności według wieku. Nasila się proces starzenia się populacji, który jest jednym z najważniejszych wyzwań demograficznych województwa. Rezultatem zachodzących procesów demograficznych jest depopulacja obszarów położonych peryferyjnie w stosunku do centrum regionu. Koncentracja potencjału ludnościowego występuje głównie w Warszawie i otaczających ją powiatach. Silne zróżnicowanie między centrum a peryferiami jest widoczne również w przypadku analizy poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego. W obrębie województwa można wyróżnić demograficzne obszary problemowe, związane z depopulacją (północne, wschodnie i południowe części regionu) oraz z koncentracją ludności w aglomeracji warszawskiej. Depopulacja powoduje osłabianie ogólnego potencjału demograficznego gmin, a w dalszej kolejności liczne procesy towarzyszące i współzależne, związane zwłaszcza ze starzeniem się społeczeństwa i zubażaniem ich kapitału ludzkiego. Migracje wewnętrzne są obecnie skierowane wybitnie dośrodkowo, z terenów peryferyjnych w kierunku aglomeracji stołecznej, w zasadzie z pominięciem pośrednich poziomów hierarchicznych w postaci mniejszych miast. Następuje wewnętrzny drenaż zasobów ludzkich. Stopniowe rozwarstwianie się i polaryzacja przestrzenna prowadzi do podziału regionu na obszary o prawidłowej i niekorzystnej strukturze demograficznej, a dalej do pogłębiania się barier rozwojowych i napięć społecznych W dużym stopniu przestrzenne zróżnicowanie sytuacji demograficznej pokrywa się ze zróżnicowaniem poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego. Czy jednak terytorialne rozwarstwienie zamożności (ekonomiczne) ludności, nierównomierny dostęp do edukacji czy usług zdrowotnych, które są ważne dla rozwoju kapitału ludzkiego – to następstwo określonej sytuacji demograficznej czy odwrotnie – te nierówności społeczne i gospodarcze zadecydowały o zróżnicowaniu sytuacji demograficznej województwa. Przeważa przekonanie, że przemiany demograficzne na Mazowszu (zwłaszcza osłabienie poziomu urodzeń, a także prawidłowości wewnętrznych migracji ludności sprzyjających koncentracji i depopulacji obszarów peryferyjnych) są konsekwencją głębokich przekształceń strukturalnych, społecznych i gospodarczych. Ta zależność zwiększa jeszcze charakter wyzwań, przed którymi stoi polityka społeczna i gospodarcza regionu.
EN
The study is a short compilation of an expertise prepared for Pleszew local authorities. Its aim was, among other things, an alternative population forecast based on alternative methods of population estimation, made for the needs of spatial planning and development of the city and the municipality. For the purposes of the forecast, the initial number of inhabitants was first corrected. Next, assumptions were formulated for two variants (development scenarios). In the projections, the cohort-component method was used, calculating births, deaths, inflows and outflows for the following time ranges (2017–2020 and then 65 years to 2050). In the perspective of the coming decades, a fairly pronounced decrease in population should be expected in the commune (to the level of 23.3–28.0 thousand) with a clear aging of the population. Then the results were confronted with the balance of areas for various functions in the study of land development conditions and directions, showing a certain surplus of investment areas. It was recommended that investment areas be reduced. It is advisable, inter alia, to prepare a more detailed study concerning the inventory of existing buildings and the valorisation of potential investment and residential areas within the administrative borders of the city and its immediate vicinity (the suburban zone), as well as to monitor rural localities exposed to the greatest age structure aging and depopulation. On the other hand, the inflow of population will be of key importance for maintaining the demographic potential of the city in the future, hence the activities of the self-government should be directed in particular at creating attractive jobs andimproving living conditions (quality of life). Incentives for the rural population in the surroundings (Pleszew poviat) to move to Pleszew or its vicinity, which is justified by the relatively low level ofurbanisation in the region, could be a great opportunity in this respect. Such measures should be the subject of regional, social and housing policy solutions of the state, e.g. the national plan for restructuring of the settlement network.
PL
Opracowanie jest skrótem ekspertyzy, wykonanej dla władz samorządowych Pleszewa. Jej celem była m.in. wariantowa prognoza ludnościowa do 2050 r. w oparciu o alternatywne sposoby szacowania liczby ludności, sporządzona dla potrzeb planowania przestrzennego i rozwoju miasta i gminy. W projekcjach zastosowano metodę kohortowo-składnikową i opracowano dwie projekcje na podstawie dwóch scenariuszy rozwoju gminy. Następnie wyniki skonfrontowano z bilansem terenów pod różne funkcje w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, wykazując pewną nadwyżkę terenów inwestycyjnych. Oprócz tego wyniki mogą być traktowane jako przyczynek do rozpoznania procesów demograficznych i ich uwarunkowań w jednym z miastpogranicznego zbioru małych i średnich ośrodków.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.