Search results

1

Komisja Edukacji Narodowej. Mała reinterpretacja wielkiego mitu

100%

Kołodziej P.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

|

2014

|

vol. 5

|

issue 161

9-19

PL

Mit Komisji Edukacji Narodowej – w sensie: obraz KEN-u wytworzony w zbiorowej wyobraźni Polaków – tym różni się od wielu innych polskich mitów, że wyrasta z doświadczeń pozytywnych. Szczytne osiągnięcia tego pierwszego w świecie ministerstwa oświaty są powszechnie znane i doceniane. Autor szkicu proponuje jednak „małą reinterpretację wielkiego mitu”, ale nie po to, by ów mit degradować (zwłaszcza że na wiele niedociągnięć zwracali uwagę już niektórzy członkowie KEN-u), ale by sformułować kilka pytań prowokujących do namysłu nad dzisiejszymi sposobami reformowania polskiej szkoły. Zdaniem autora, realistyczna ocena niewątpliwie wielkiego dorobku Komisji mogłaby pozwolić na lepsze wykorzystanie doświadczeń poprzedników, tak by przynajmniej uniknąć niektórych błędów (np. nieprzygotowanie na czas nauczycieli do zmian, brak nowych podręczników rzeczywiście odpowiadających reformie, różnego typu działania pozorne ministerialnych urzędników itd.).

2

„Rzeka krwi” i pewien możliwy dialog międzykulturowy

51%

Szwat-Gyłybowa G.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2015

|

issue 5(8)

271-290

EN

The article represents an attempt to reflect on the possible causes of a positive reception in Bulgaria for the painting entitled The Batak Massacre (1892) by a Polish artist, Antoni Piotrowski. This work is considered one of the most eloquent visualizations of the traumatic events of significance to Bulgarians that took place during the so-called anti-Turkish April uprising in 1876. Due to the entanglement of circumstances the massacre in Batak has grown to the status of a national myth. The artist, well acquainted with the current situation in the Balkans (which is documented in his autobiography), could not have, however, been fully aware of the semantic potential of the associations invoked by his painting. The topos of the “river of blood”, placed at the centre of attention, interpreted by Piotrowski in a manner differing from that in Southern Slavic folklore or Bulgarian literature, becomes the starting point for the author’s reflections on the repertoire of associations that this work could invoke in the recipient “initiated” into the meanders of their own culture, as was Ivan Vazov, the writer and apologist for the painting. The suggested research approach can be put in the realm of a particular imagology based on the reconstruction of possible strategies to negotiate meanings in intercultural relations.

3

Twórcza reinterpretacja mitów narodowych. Próba współodczytania „Trans-Atlantyku” Witolda Gombrowicza i „Małego palca Buddy” Wiktora Pielewina

51%

Jaworski M.

Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

|

2016

|

issue 6

75-81

EN

The aim of this paper is to depict significant parallels between the works of Witold Gombrowicz and Viktor Pelevin within the scope of reinterpreting national myths. In their novels, Trans Atlantic and Buddha’s Little Finger, the writers seem to take account of substantial danger related to fixed, ossified forms of understanding the notions of nation and motherland. Despite visible differences in their styles both novelist stay alert to automatized relationship to any phenomenon and make attempts at provoking the reader to rethink their relationship to the abovementioned terms. The author of the present paper finds these issues crucial and very up-to-date in the post postmodern society and culture, in particular in light of the recent geopolitical changes.

PL

The aim of this paper is to depict significant parallels between the works of Witold Gombrowicz and Viktor Pelevin within the scope of reinterpreting national myths. In their novels, Trans Atlantic and Buddha’s Little Finger, the writers seem to take account of substantial danger related to fixed, ossified forms of understanding the notions of nation and motherland. Despite visible differences in their styles both novelist stay alert to automatized relationship to any phenomenon and make attempts at provoking the reader to rethink their relationship to the abovementioned terms. The author of the present paper finds these issues crucial and very up-to-date in the post postmodern society and culture, in particular in light of the recent geopolitical changes.

4

Mity historyczne w kształtowaniu tożsamości izraelskiej

51%

Krauze J.

Studia Żydowskie. Almanach

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

279-292

EN

Israeli society at the time of state’s establishment in 1948, was a conglomeration of immigrants from different parts of the world. In order to ensure the smooth functioning of the new state, it was important to discover and shape ideas, to which every citizen could appeal and identify with. Newly formed society was therefore to some extent an artificial creation, based on the memory of the events rose to the rank of national myths and the created ideas. This paper presents the main historical events to which Israeli society refers in the creation of their identity. These events are described from a historical perspective while presenting the mythmaking process associated with their retention in the collective memory of the nation. From this description a citizen model emerges as a pattern of national consciousness. Furthermore, the paper reflects on the contemporary, and therefore largely already formed, the Israeli society, seeking to answer the following questions: if the myths are still alive in the collective memory and whether they have an impact on national identity? Which historical events are placed in the collective memory of modern society? Remembrance of historic event as a national myth is based on an emotional narrative in order to shape desirable attitudes. Mythmaking process is often connected to the policymaking, for it creates a model of appropriate national or citizen behavior and attitude towards the state and its authorities. The role of myth may thus be both negative and positive – depending on the intentions of individuals or groups who use them. Dissemination of myths as national narratives can affect the integration of social or ethnic groups whose members refer to the same patterns and traditions. Hence, they are particularly vivid among communities whose existence is threatened, or among those that are not yet fully formed. Historic events which rose to a rank of national myths of major significance can be seen as a cornerstones of a newly created Israeli nation. In this paper for main events are described: fall of Masada, Tel Hai battle, 1948 War of Independence and the Shoah. Each of aforementioned events are analyzed both from the perspective of historical knowledge and in the context of its rising as a national myths as well as its consolidation in the collective memory.

PL

Społeczeństwo izraelskie w momencie powstania państwa w 1948 roku było zlepkiem imigrantów z różnych stron świata. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowego państwa, ważne było odkrycie i ukształtowanie idei, do których każdy obywatel mógłby się odwołać i z którymi mógłby się identyfikować. Nowo powstałe społeczeństwo było więc w pewnym stopniu tworem sztucznym, opartym na pamięci o wydarzeniach urastających do rangi mitów narodowych i tworzonych ideach. W niniejszym artykule przedstawiono główne wydarzenia historyczne, do których odwołuje się społeczeństwo izraelskie w tworzeniu swojej tożsamości. Wydarzenia te opisano z perspektywy historycznej, przedstawiając jednocześnie proces mitotwórczy związany z zachowaniem ich w zbiorowej pamięci narodu. Z opisu tego wyłania się model obywatela jako wzorzec świadomości narodowej. Ponadto w artykule podjęto refleksję nad współczesnym, a więc w dużej mierze już ukształtowanym, społeczeństwem izraelskim, starając się odpowiedzieć na następujące pytania: czy mity są nadal żywe w pamięci zbiorowej i czy mają wpływ na tożsamość narodową? Jakie wydarzenia historyczne są umieszczane w pamięci zbiorowej współczesnego społeczeństwa? Pamięć o wydarzeniu historycznym jako micie narodowym opiera się na narracji emocjonalnej, której celem jest kształtowanie pożądanych postaw. Proces tworzenia mitu jest często związany z kształtowaniem polityki, ponieważ tworzy model właściwych zachowań narodowych lub obywatelskich oraz postaw wobec państwa i jego władz. Rola mitu może być więc zarówno negatywna, jak i pozytywna – w zależności od intencji osób lub grup, które się nimi posługują. Upowszechnianie mitów jako narracji narodowych może wpływać na integrację grup społecznych czy etnicznych, których członkowie odwołują się do tych samych wzorów i tradycji. Stąd są one szczególnie żywe wśród społeczności, których istnienie jest zagrożone, lub wśród tych, które nie są jeszcze w pełni ukształtowane. Wydarzenia historyczne, które urosły do rangi mitów narodowych o dużym znaczeniu, mogą być postrzegane jako kamienie węgielne nowo tworzonego narodu izraelskiego. W niniejszym opracowaniu opisano główne wydarzenia: upadek Masady, bitwę pod Tel Hai, wojnę o niepodległość w 1948 roku oraz Shoah. Każde z tych wydarzeń jest analizowane zarówno z perspektywy wiedzy historycznej, jak i w kontekście jego powstania jako mitu narodowego oraz utrwalenia w pamięci zbiorowej.

5

O języku politycznej manipulacji i jej konsekwencjach – Bralczyk, Głowiński, Bartmiński, Čolović

51%

Jasińska A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2019

|

issue 11(1) "Postprawda. Nowe narracje i praktyki społeczne w epoce sfingowanych informacji i gatunków hybrydycznych"

37-48

PL

Manipulacja w języku polityki jest tak stara jak sama polityka. W drugiej połowie XX wieku powstało wiele opracowań politologicznych i językoznawczych poświęconych temu zagadnieniu. Wśród najważniejszych polskich językoznawców zajmujących się tą problematyką są Jerzy Bralczyk, Michał Głowiński i Jerzy Bartmiński. Autorka artykułu wykorzystała kategorie opisywane przez wyżej wymienionych językoznawców do opisu ‘złej mowy’ w publicystyce serbskiej drugiej połowy XX wieku i początku lat dwutysięcznych. Według serbskiego etnologa Ivana Čolovicia, ów manipulacyjny języka polityki w debacie publicznej, który realizował się w postaci ‘baśni narodowej’, doprowadził do tragedii – krwawej bratobójczej wojny w byłej Jugosławii.

EN

Manipulation in the language of politics is as old as politics itself. In the second half of the twentieth century, many political and linguistic studies devoted to this issue were created. The most important Polish linguists dealing with this issue include: Jerzy Bralczyk, Michał Głowiński and Jerzy Bartmiński. The author of the article used the categories described by the above-mentioned linguists to describe ‘bad speech’ in Serbian journalism of the second half of the twentieth century and the beginning of the 2000s. According to the Serbian ethnologist Ivan Čolović, this manipulative language of politics in the public debate, which was realized in the form of a ‘national fairy tale’ led to a tragedy – the bloody fratricidal war in the former Yugoslavia.

Refine search results

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

1 Kultury Wschodniosłowiańskie - Oblicza i Dialog

1 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Studia Żydowskie. Almanach

1 2019

1 2016

1 2015

1 2014

1 2012

1 Jasińska A.

1 Jaworski M.

1 Kołodziej P.

1 Krauze J.

1 Szwat-Gyłybowa G.

Komisja Edukacji Narodowej. Mała reinterpretacja wielkiego mitu

„Rzeka krwi” i pewien możliwy dialog międzykulturowy

Twórcza reinterpretacja mitów narodowych. Próba współodczytania „Trans-Atlantyku” Witolda Gombrowicza i „Małego palca Buddy” Wiktora Pielewina

Mity historyczne w kształtowaniu tożsamości izraelskiej

O języku politycznej manipulacji i jej konsekwencjach – Bralczyk, Głowiński, Bartmiński, Čolović