Search results

1

Mnišská tradice Etiopie

100%

Ježek V.

Acta historica Neosoliensia Vedecký časopis pre historické vedy

|

2014

|

vol. 17

|

issue 1-2

211-251

EN

Article is focused on history of monasteries, christian spirituality and cult of saints in Ethiopia.

2

A Possible Monastery and the ‘Upper Maqs’ at Ukma-Akasha West?

88%

Edwards D. N.

Études et Travaux (Institut des Cultures Méditerranéennes et Orientales de l’Académie Polonaise des Sciences)

|

2019

|

vol. XXXII

53-79

EN

This paper summarises previously unpublished records relating to a series of unusual, and perhaps associated enclosed medieval settlements in the area of Akasha and Ukma West, excavated in 1969 by the Archaeological Survey of Sudanese Nubia. When excavated, one site, namely [21-N-11], which contained a small church, was thought likely to have been a monastery. An unusual site close by is also briefly discussed. Two other enclosed sites, and perhaps a further uncompleted example, have some features in common with the putative monastic site, although other functions may be considered. That some of these might relate to the historically recorded government ‘customs post’, the ‘Upper Maqs’, is also possible. While definitive identifications are not possible, a number of features of these sites, which cannot be easily paralleled elsewhere in Nubia, suggest their wider interest, and that they merit further study.

3

Troska o chorych w klasztorach starożytnych w świetle wybranych reguł monastycznych

88%

Kołosowski T.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2017

|

vol. XXIV

5-16

EN

The purpose of the article is the attempt to answer the question of how Eastern and Western monastic rules normalized the life of those who were ill in ancient monasteries. Did they have among their brothers or sisters some special status? Who were responsible for the sick in the monastery and how hey were responsible for the care of the ill? In this regard, monastic rules are an interesting and unique source of information about activities undertaken to care for ill members of the monastic community. In this regard 7 monastic rules were identified and analyzed. These rules were written in different regions of the contemporary world: Egypt, North Africa, Gaul, Italy and Spain. One was written during IV and VII of century and they concern monks and consecrated women. Each rule deals with the care of the sick those from among the brothers or sisters with a designated role in caring for the sick. These were usually nurses and cellarers. Some rules determined personality traits required. The general supervision over the care of the sick was entrusted to superior of the monastery. Separate rooms or the cells were identified for the sick, sometimes the dining room, the storeroom or the kitchen. All rules seek to ease for the ill requirements concerning of the consumption of meals, fasts, and hygiene needs. They should, if able, perform lighter duties

4

Territorialisation and Incarceration: The Nexus between Solitary Confinement, Religious Praxis and Imperial Rule in Nineteenth-Century Poland and Lithuania

88%

Ackermann F.

Acta Poloniae Historica

|

2018

|

vol. 118

PL

Modern prisons are viewed in this paper as highly specific configurations, providing a critical infrastructure for the forging of a new relationship between subjects and the imperial state. The comparison of three rather different temporal and spatial practices of territorial incorporation makes it possible to describe the introduction of modern statehood in nineteenth century Poland and Lithuania as a long-term process, including a radically changed legal framework. It was accompanied by the ongoing codification of penal law by all three partitioning powers, which is outlined in the first part of this paper. The article offers a deep analysis of the establishment of new practices of incarceration in remote places (vis-à-vis the imperial capitals) as an inherent part of a changing relationship between centre and periphery within the Prussian, Russian and Habsburg Empires. They were among a broad range of new bureaucratic practices fostering the territorialisation of statehood. By enlarging the presence of selected actors in remote parts of the Central European Empires, they established a direct and bidirectional relationship between the representatives of the state and its subjects. By analysing the way in which the partitioning powers re-used monasteries as infrastructures for the introduction of new penal practices in the early nineteenth century, this article offers a better understanding of the long-term structural changes. A two-step argumentation follows the functional logic of the relationship between religious spaces designed for introspection and spaces for solitary confinement. As a consequence of the reform discourse, new prison complexes were erected in the second half of the nineteenth century. They produced a highly institutionalized and structured space for the reconfiguration of the relationship between the subject and the state. An ideal version of this relationship was described in normative documents, such as prison instructions. In analysing them, this article focuses on the state-led implementation of religious practices, as they played a major role in the redesign of this relationship following the establishment of new prison complexes.

5

Mezi dvory, kláštery a městy : střední Evropa jako prostor kulturní výměny

75%

Jakubec O.

Umění (Art)

|

2018

|

vol. 66

|

issue 4

313-318

EN

The review of the book by Thomas DaCosta Kaufmann presents a treatise on the Central European art and culture of the Early Modern Age as a specific type of synthesis that, in art-historical elaboration, links the cultural-historical approach (in the Gombrich tradition) with the concept of the so-called geography of art (also known as the geohistory of art). The review not only takes note of the principles of interpretation on which the book stands, but also considers, on the basis of these, how the contemporary approach of so-called world art history, which is actually represented by Thomas DaCosta Kaufmann, is also present in its elaboration. In this approach the voice is heard once again of the humanistic and universal ethos of art history, which interprets artworks as the products of live communication and exchange in concrete historical time and space and as the products of distinctive human cultures.

CS

Recenze knihy Thomase DaCosty Kaufmann o středoevropském umění a kultuře raného novověku představuje toto pojednání jako specifický typ syntézy, která v uměleckohistorickém zpracování propojuje kulturněhistorický přístup (v gombrichovské tradici) s konceptem tzv. geografie umění (či tzv. geohistory of art). Tato reflexe si všímá nejen toho, na jakých interpretačních principech stojí kniha sama, ale vycházejíc z ní se zamýšlí také nad tím, jak je v jejím zpracování přítomen i aktuální přístup tzv. world art history, reprezentovaný právě Thomasem DaCostou Kaufmannem. V tomto přístupu se znovu hlásí ke slovu humanistický a univerza listický étos dějin umění, který vykládá umělecká díla jako produkty živé komunikace a výměny v konkrétním historickém časoprostoru a jako produkty osobitých lidských kultur.

6

Strategie kapucínského řádu při zakládání řeholních domů v českých zemích v raném novověku

75%

Brčák M.

Folia historica Bohemica

|

2018

|

vol. 33

|

issue 1

217-237

EN

The article describes the strategy of the Capuchin Order when establishing monastic houses in the Czech Lands in the Early Modern Age period. It also deals with circumstances related to the origins of individual Capuchin monasteries, particularly with persons and institutions involved in the process (Provincial Chapter and Superiors, founders, ruler, Ordinaries of the Diocese, diocesan clergymen or town councils). It also points out to the most common reasons why a Capuchin foundation was not implemented.

7

Religinių objektų Lietuvoje geografinių vietų analizė

75%

Liutikas D.

Geografijos Metraštis

|

2014

|

vol. 47

103-117

EN

Religions and their impact to the environment is inseparable part of human geography. Various religious objects are the most noticeable in the landscape. In Christianity the common element of cultural landscape are Churches, monasteries, cemeteries, various religious monuments, chapels, roadside crosses and crucifixes. The most common researches for religious geographers are to uncover the development and dislocation of these objects, as well as forms, meanings, and symbols. The article discusses the main religious objects and their geographic places in Lithuania. Landscape reshapes constantly by the impact of natural or cultural processes. Various constructions often reflect values and identity of the communities or the individuals. The article presents such elements of religious landscape as Churches, monasteries, Calvaries, grottos of Lourdes, roadside crosses and crucifixes. The maps of the dislocation places of Lithuanian monasteries, Calvaries and grottos of Lourdes are introduced. References 26. Figs 2, Tables 3. In Lithuanian, summary in English.

8

Papežská protekční privilegia a listy 13.-15. století pro moravské kláštery : statisticko-diplomatický přehled a drobná úvaha o jejich významu a účelu

63%

Hruboň P.

Mediaevalia Historica Bohemica

|

2017

|

vol. 20

|

issue 2

117-152

EN

This paper focus on the question of the importance and function of medieval papal protection privileges and expecially papal protection charters drawing on examples of the documents for Moravian monasteries during the High and Late Middle Ages. Methodically it focuses mainly on assessing the state of preservation of individual protection privileges and charters that forms the main basis of subsequent statistical-diplomatic analysis of papal protection charters with an emphasis on litterae from the 13th to the end of the 15th century.

9

Cesarskie prawodawstwo zakonne sprzed Kodeksu Justyniana Wielkiego

63%

Lewandowicz J.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2018

|

vol. 27

|

issue 2

135-153

EN

Since Constantine the Great Caesar law started to play a double role in the world where Christians lived. It regulated the laws of a lay community – which aimed at the worldly objectives but also the life of the Church herself, whose basic objectives are directed towards the supernatural sphere. It was a kind of ius commune which shaped the collection of legal norms according to the Christian perspective. Till the times of Justinian I Caesar norms in relation to monastic life were directed by the need of the hour. Their formation, however, gives some idea what in the eyes of rulers was a problem which was necessary to solve on the border of monasticism and the life of a lay community. Depending on the regulation subject we can classify a group of laws applying to the people who had to perform public duties, then to the people who did not enjoy full freedom (slaves, coloni), married couples, then laws regulating the discipline of monastic life in monasteries and laws applying to monks and monasteries in a lay community (particularly regarding system of justice, property law and public order).

10

Lustracje przeprowadzane w klasztorach wielkopolskich w latach 1817–1825, Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, sygn. KA 12 249

63%

Matyaszczyk D.

Hereditas Monasteriorium

|

2014

|

vol. 5

369-381

EN

The Archdiocesan Archives in Poznań holds a very interesting and hitherto unexplored bound volume of records entitled Monasteries Register 1817–25. It contains information about inspections in the Grand Duchy of Poznań from 1817–1825 as well as some inspections from 1809–1810 in monasteries of the Diocese of Poznań. The inspections encompassed 16 monasteries: of the Benedictines in Lubiń; Bernardine Fathers in Grodzisk, Koźmin, Sieraków and Wschowa; Cistercians in Bledzew, Obra and Paradyż; Cistercian Nuns in Owińska; Dominicans in Wronki; Franciscans in Oborniki and Śrem; Franciscan Nuns (Poor Clares) in Śrem; and the Reformati in Miejska Górka (Goruszki), Rawicz and Woźniki. The records contain inventories of church and monastery furnishings, including library lists (all items or by shelf), and information about valuation (primarily in the German documents). The table included in the article contains the following: 1. leaf no. (unnumbered); 2. date and place of inspection or place from which a letter was sent to the General Consistory of the Poznań Archbishopric; 3. location of the inspected monastery and name of the religious order; 4. language of the document; 5. title given by the inspecting authority. Additional information is provided in square brackets. Wherever possible, the author gives the names and surnames as well as functions of the monks and nuns residing in each monastery during the inspection. Surnames as well as names sometimes have different forms; sometimes, too, the monks and nuns themselves used different signatures during the one inspection. Equivocal cases are marked by question marks [?].

11

Wizytatorzy klasztorów w Królestwie Polskim w latach 1864-1914

63%

Prejs R.

Hereditas Monasteriorium

|

2015

|

vol. 6

143-159

EN

After the dissolution of monasteries carried out in the Kingdom of Poland in 1864 the tsarist authorities established a new church office, unknown in canon law – visitor or inspector of monasteries. On behalf of bishops visitors were to carry out an annual inspection of monasteries (the bishops would do that only on exceptional occasions); acted as intermediaries in the transfer of money from the authorities to the monastics; maintained registers – updated every year – of monks and nuns in the various monasteries; presented candidates for superiors to the administrators of dioceses or put forward motions to dismiss the incumbent superiors; put forward other personnel motions, e.g. to translocate monks; gave their opinions on the monks’ requests in this respect, as well as opinions on the monks’ requests for temporary leave, enforced discipline in the monasteries, especially with regard to divine service; and usually also oversaw the annual jurisdiction exams taken by monastic priests. In addition, they could assist at monastic professions, though this was only a theoretical right, because after 1864 monastic professions were extremely rare. The visitors would submit more serious cases to diocesan bishops, dealing with minor matters – which included imposition of summary penalties – themselves by virtue of their own authority. Finally, they kept the bishops informed about everything going on the monasteries. Two visitors, Rev Józef Rzewuski in the Diocese of Kujawy and Kalisz, and Rev Józef Dynakowski in the Diocese of Płock, performed their function in a way suggesting that they supported the tsar’s anti-monastic laws. Others devotedly tried to take care of the monasteries that survived the dissolutions.

12

Kosztowności pomorskich klasztorów w świetle wykazów z czasów sekularyzacji w 1. poł. XVI w.

63%

Simiński R.

Przegląd Zachodniopomorski

|

2018

|

issue 4

201-223

EN

The paper is aimed at analysing the circumstances of creating and the contents of the registers of valuables from the Pomeranian monasteries gathered as a result of secularisation in the period when the ideas of Martin Luther were being introduced in West Pomerania in the first half of the 16th century. The term ‘valuables’ (jewels) includes paraments and liturgical vestments, noble metals (gold and silver) and cash. Valuables were among the main elements of the movables of the dissolved monastic congregations. In most cases the registers were set up on the strength of an order issued by the dukes and were compiled by clerks or members of a particular order in the presence of other monks and representatives of urban authorities. The registered valuables, unless they had been lost during the riots against the religious clergy, were given to town councils for safe keeping. Finally, most valuables landed in the duke’s treasury and later was divided and inherited within the Family of the Griffins. The registers of valuables are a very important source of knowledge about the material culture of the Pomeranian monasteries; they provide information on the equipment of the monastic churches, chapels and altars, as well as on the reserves of precious metals. They may also be considered to be an indirect source of knowledge on various currents of religiousness in different religious orders.

PL

Celem artykułu jest analiza okoliczności powstania i zawartości inwentarzy kosztowności pomorskich klasztorów powstałych w następstwie sekularyzacji, w okresie wprowadzania na Pomorzu Zachodnim idei nauki Marcina Lutra w pierwszej połowie XVI wieku. Pod pojęciem kosztowności (klejnoty) kryły się paramenty i szaty liturgiczne, metale szlachetne (złoto i srebro) oraz gotówka. Były one jednym z najważniejszych składników majątku ruchomego kasowanych zgromadzeń mniszych. Ich wykazy powstawały zazwyczaj z polecenia książąt i były spisywane przez urzędników lub członków poszczególnych konwentów w obecności współbraci i przedstawicieli władz miejskich. Zinwentaryzowane kosztowności, jeśli nie uległy rozproszeniu w czasie wystąpień skierowanych przeciw duchowieństwu zakonnemu, przekazywano w depozyt książętom pomorskim lub radom miejskim. Ostatecznie większość z nich trafiła do skarbca książęcego i w późniejszym okresie stała obiektem podziału i dziedziczenia w obrębie rodu Gryfitów. Wykazy klejnotów stanowią bardzo ważne źródło wiedzy na temat kultury materialnej pomorskich klasztorów. Dostarczają informacji o wyposażeniu zakonnych kościołów, kaplic i ołtarzy, a także zasobach cennych kruszców. Mogą być również uznane za pośrednie źródło wiedzy o nurtach religijności preferowanych w poszczególnych zgromadzeniach.

13

The development and usage of the Greek and Coptic term papa in ecclesiastical and monastic contexts

63%

Laver T.

The Journal of Juristic Papyrology

|

2022

|

issue 52

55-101

EN

This article examines the use of the title papa in the Greek and Coptic papyri, ostraca, and inscriptions of the third–ninth centuries, refuting previous claims that it was primarily used as a ‘priestly title’. The main grammatical features of the term are sketched out, before delineating the use of papa as both noun and honorific to mean ‘bishop’ over the third–seventh centuries, and then as an honorific for monastic administrators after the sixth century. Some brief observations are then made on how the title appears to develop over the ninth–thirteenth centuries.

14

Klasztory rewindykowane i nowe zakonów męskich okresu staropolskiego w diecezji łódzkiej

63%

Pietrzykowski J.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2019

|

vol. 112

297-315

EN

The activities of orders in Poland are closely connected with the functioning of the Catholic Church and the history of our homeland. The aim of this article is to present the history of old orders in the diocese of Łódź. Initially, it focuses on those orders which after the period of dissolutions not only returned to some of their monasteries but also organised new monastic communities. Before the collapse of the First Polish Republic, in the territory of the future diocese of Łódź, there were 8 male orders which altogether owned 13 monasteries: Dominicans (Łęczyca, Piotrków Trybunalski), Conventual Franciscans (Łagiewniki, Piotrków Trybunalski), Bernardines (Piotrków Trybunalski, Łęczyca), Franciscans of the Strict Observance (Brzeziny, Lutomiersk), Canons Regular of the Lateran (Kłodawa), Carmelites of the Ancient Observance (Kłodawa), Jesuits (Piotrków Trybunalski, Łęczyca), and Piarists (Piotrków Trybunalski). However, in 1918, when Poland regained its independence, none of the male monastic communities were still in existence. The orders which did not return to their monasteries in the period of the Second Polish Republic were Canons Regular of the Lateran, Carmelites of the Ancient Observance, Piarists and Dominicans.

PL

Działalność zakonów w Polsce jest ściśle związana z życiem Kościoła katolickiego i dziejami naszej Ojczyzny. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie dziejów starych zakonów na terenie diecezji łódzkiej. Najpierw ukazano te zakony, które po okresie kasat nie tylko wróciły do swoich niektórych klasztorów, ale i organizowały nowe placówki zakonne. Przed upadkiem I Rzeczypospolitej na terenie przyszłej diecezji łódzkiej działało 8 zakonów męskich, posiadających łącznie 13 klasztorów: dominikanie (Łęczyca, Piotrków Trybunalski), Franciszkanie konwentualni (Łagiewniki, Piotrków Trybunalski), franciszkanie bernardyni (Piotrków Trybunalski Łęczyca), franciszkanie reformaci (Brzeziny, Lutomiersk), kanonicy regularni laterańscy (Kłodawa), karmelici trzewiczkowi (Kłodawa), jezuici (Piotrków Trybunalski, Łęczyca), pijarzy (Piotrków Trybunalski). Do odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918 nie przetrwała żadna męska wspólnota zakonna. W II Rzeczypospolitej nie wrócili do swoich klasztorów: kanonicy regularni laterańscy, karmelici trzewiczkowi, pijarzy i dominikanie.

15

Augustianie-Eremici w Dzierżoniowie do czasów reformacji

63%

Klemenski M.

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

|

2019

|

vol. 111

115-127

EN

The following article presents the history of St Mark’s Monastery, belonging to the Order of Augustinian Hermits. The paper examines the history of the foundation, the donations made by knights and noblemen, the issues of forming the estate in the villages of Podgórzno and Piława Dolna as well as the profiles of the monks connected with the local monastery. The monastery was liquidated in 1525 as a result of the Reformation. The monks, however, sold the estate of the monastery and that is why they had no chance to regain their property in Dzierżoniów and its environs.

PL

W niniejszym artykule prezentowane są dzieje klasztoru pw. św. Marka należącego do zakonu augustianów-eremitów. Omówione są dzieje fundacji, donacji rycerskich i szlacheckich, kwestie budowy kompleksu majątkowego we wsiach Podgórzno i Piława Dolna. Przedstawiono również sylwetki zakonników związanych z miejscowym klasztorem. Klasztor został zlikwidowany w 1525 roku na skutek postępującej Reformacji, jednak majątek klasztorny został przez samych zakonników rozprzedany, stąd też w późniejszym okresie stracili szanse na jego restytucję w Dzierżoniowie i w okolicach.

16

Zapomniana rzeczywistość. Zarys dziejów klasztorów w średniowiecznym Szczecinie

63%

Kowalska A. B.

Materiały Zachodniopomorskie

|

2016

|

vol. 12

611-632

XX

Abstract: To monasteries and hospitals operating in the Middle Ages in Szczecin the most attention devoted German researchers in the pre-war period. Until the Reformation the city was a strong religious centre. In the 12th century at the St James’ church a Benedictine priory was founded, in the first half of the 13th century to the city arrived the Cistercian nuns and the Franciscans, about 100 years later the Carthusians, and the Carmelites in the 15th century. There were founded two hospitals - St George’s and St Gertrude’s which had their churches and chapels. To our times survived only a small number of early churches remains, a part of the archive materials is lost too.

17

Dominicans and Franciscans in Warka. The religious and social context of monastic foundations

63%

Marszalska J. M.

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

|

2023

|

vol. 30

|

issue 1

PL

Zakony mendykanckie, dominikanie i franciszkanie odegrali znaczącą rolę religijną, gospodarczą i kulturową na przestrzeni minionych wieków w Warce na Mazowszu. Fundacja klasztoru dominikanów historycznie związana była z osobą księcia Siemowita I. Klasztor dominikanów w Warce, fundowany w połowie XIII stulecia, obok klasztorów pw. św. Dominika w Płocku i św. Mikołaja w Sochaczewie należących do kontraty mazowieckiej, zaliczany jest do najstarszych fundacji tego zakonu na ziemiach polskich. W połowie XVII w. do Warki zostali sprowadzeni franciszkanie. Fundatorką klasztoru była Katarzyna z Boglewic Trzebińska. Swoją obecnością franciszkanie przyczynili się do ożywienia religijnego miasta.

EN

The mendican Orders, Dominicans and Franciscans, played a significant religious, economic, and cultural role over the past centuries at Warka in Mazovia. The foundation of the Dominican monastery was historically linked to the person of Duke Siemowit I. The Warka Dominican monastery, founded in the middle of the 13th century, next to the monasteries of St Dominic in Płock and of St Nicholas at Sochaczew belonging to the Mazovian contrat, is considered one of the oldest foundations of this order in Poland. In the mid-17th century, the Franciscans were brought to Warka. The foundress of the monastery was Katarzyna of Boglewice Trzebińska. With their presence, the Franciscans contributed to the religious revival of the town.

18

Miejsca sakralne w służbie publicznej Wielkiego Księstwa Litewskiego XVII i XVIII w.

63%

Kanecki O.

Miscellanea Historico-Iuridica

|

2023

|

vol. 22

|

issue 1

485-502

EN

The Polish-Lithuanian Commonwealth struggled with the problem of an insufficient number of facilities for the performance of state tasks, including buildings which could accommodate relatively numerous assemblies of nobility. This study addresses the dual role of the sacraled places sites in the Grand Duchy of Lithuania, which were often used for public purposes. Reading the universals, the documents of the regional councils (pol. sejmiks) – (especially parliamentary instructions) – and diary sources convinces us that they served, among other things, as places of debates for gatherings of the nobility bodies, schools, hospitals, archives, accommodation where monarchs sometimes stayed, or as places where tax revenues were kept and local officials took oaths. The frequency of this phenomenon is evidenced by the sums of money paid to monks on a cyclical basis, which not only covered the costs of operating the facilities which were made available to the nobility, but also had a compensatory function. Among other things, churches, including sacristies, monastic cells and refectories, chapels, and even cemeteries were used for public purposes (which, at least in some cases, raised doubts among the nobility). Attempts were made to convert the postformer Jesuit buildings into court houses, schools and detention centres.

PL

Rzeczpospolita Obojga Narodów zmagała się z problemem braku wystarczającej liczby obiektów służących realizacji zadań państwa, w tym budynków mogących pomieścić stosunkowo liczne szlacheckie zgromadzenia. Artykuł podejmuje zagadnienie podwójnej roli miejsc sakralnych w Wielkim Księstwie Litewskim, które nierzadko były wykorzystywane w celach publicznych. Lektura uniwersałów, dokumentów sejmikowych (zwłaszcza instrukcji poselskich) i źródeł pamiętnikarskich przekonuje, że służyły one jako m.in. miejsca obrad szlacheckich gremiów, szkoły, szpitale, archiwa, stancje, w których zatrzymywali się niekiedy monarchowie, czy też miejsca przechowywania dochodów podatkowych, a także składania przysiąg przez lokalnych urzędników. O częstotliwości zjawiska świadczą cyklicznie wypłacane zakonnikom sumy pieniężne, które pokrywały nie tylko koszty eksploatacji udostępnianych szlachcie obiektów, ale również pełniły funkcje odszkodowawcze. W celach publicznych wykorzystywano m.in. kościoły, w tym zakrystie, klasztorne cele i refektarze, kaplice, a nawet cmentarze (co przynajmniej w części przypadków budziło wśród szlachty wątpliwości). Zabudowania pojezuickie próbowano przekształcić na siedziby sądów, szkoły i areszty.

19

Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Losy i znaczenie dziedzictwa po klasztorach skasowanych w Wielkopolsce pod rządami pruskimi (do 1871 r.)” (Poznań, 4–7 kwietnia 2013 r.)

63%

Iwańska-Cieślik B.

Toruńskie Studia Bibliologiczne

|

2013

|

vol. 6

|

issue 2(11)

213-218

PL

W dniach 4–7 kwietnia 2013 r. miała miejsce konferencja naukowa zorganizowana w ramach projektu „Dziedzictwo kulturowe po klasztorach skasowanych na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej oraz na Śląsku w XVIII i XIX w.: losy, znaczenie, inwentaryzacja”. Odbyła się ona w Pałacu Działyńskich oraz w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu. W trakcie konferencji obradowano na dziewięciu sesjach, na które przewidziano łącznie 44 referaty. Wśród nich znalazły się referaty mówiące o strukturze proweniencyjnej dużych bibliotek naukowych w Warszawie, Poznaniu, Włocławku czy na Ukrainie. Omówiono dzieje pojedynczych klasztorów, nie pomijając ich księgozbiorów. Dodatkowo zaprezentowano istotne bazy danych w badaniach nad dawnymi księgozbiorami historycznymi. Na czwarty dzień został zaplanowany objazd naukowy po wielkopolskich klasztorach. Artykuł podsumowuje konferencję i zawiera podstawowe informacje na temat wygłoszonych w jego ramach referatów.

EN

The conference was organized within the project “The cultural legacy of the monasteries resolved in the former Polish Commonwealth and in Silesia during 18th and 19th centuries: the fate, importance, inventory” implemented under the National Programme for Development of Humanities, Module 1.1, from the funds of Ministry of Science and Higher Education. It took place on 4th–7th April 2013 in the Działynski Palace and Archdiocesan Archive in Poznań. During the conference nine sessions were held which consisted of 44 papers. Several papers presented the provenance structure of large research libraries in Warsaw, Poznań, Włocławek and Ukraine. Researchers presented history of individual monasteries highlighting the history of their book collections. In addition, most important databases for the study of historical book collections were mentioned. The fourth day of the conference was a tour to the monasteries of Greaterpoland. The report summarizes the meeting and briefly outlines papers presented at the conference.

20

Spuścizna pojezuicka w zasobach Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego we Lwowie

63%

Ujma M.

Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku

|

2018

|

vol. 20

43-68

EN

In the resources of the Central State Historical Archives of Ukraine in Lviv, sources about the Jesuits concerns various parts of Galicia, and, in some cases, lands beyond its borders. Most archival units containing documents from the period of kasat are not widely known, and some of them are probably not used at all. The documents archived here may be of interest to art historians, as well as historians of material culture or medical historians. Part of them may prove useful also in research on pre- and fortune-possession of Jesuits in the Austrian Partition and outside its borders. The wide chronological range and the abundance of this material lead to the conclusion that it well reflects the subsequent stages in Jesuit history after the dissolution of the order in 1773. Many documents relate to just this and the period before and after the restoration of the Order in 1814. His delegalization in 1848 and the way of the Jesuits to abolition in 1853 are well documented. Preserved inventories don’t have to be fully reliable, of course. They may also not reflect the actual possession of the order in the period before the dissolution. The important thing is, that they allow at least a partial reconstruction of the equipment of churches, colleges, pharmacies or convents. These documents also contain lists of monks and a discussion on providing them with means of subsistence. Thanks to them, we also get a spatial picture of the development of post-Jesuit plots, gradually merging into the urban organism modernized in the 19th century.

PL

W zasobach Państwowego Archiwum Historycznego Ukrainy we Lwowie źródła odnoszące się do jezuitów dotyczą różnych części Galicji, a w niektórych przypadkach także terenów poza jej granicami. Większość jednostek archiwalnych zawierających dokumenty z okresu kasat zakonu nie jest powszechnie znana, a niektóre z nich prawdopodobnie nigdy nie były wykorzystywane. Zaprezentowane w artykule dokumenty mogą zainteresować historyków sztuki, a także historyków kultury materialnej lub historyków medycyny. Część z nich może okazać się przydatna także w badaniach nad przed- i pokasatowym stanem posiadania jezuitów w zaborze austriackim i poza jego granicami. Szeroki zakres chronologiczny i bogactwo tego materiału prowadzą do wniosku, że dobrze odzwierciedla on kolejne etapy historii jezuickiej po rozwiązaniu zakonu w 1773 r. Wiele dokumentów dotyczy też okresu po jego przywróceniu w 1814 r. Jego delegalizacja w 1848 r. i droga do zniesienia jezuitów w 1853 r. są dobrze udokumentowane. Zachowane zasoby nie muszą być oczywiście w pełni niezawodne. Mogą również nie odzwierciedlać faktycznego stanu posiadania w okresie przed rozwiązaniem. Ważne jest to, że pozwalają przynajmniej na częściową rekonstrukcję wyposażenia kościołów, kolegiów, aptek lub klasztorów. Dokumenty te zawierają również listy mnichów i dyskusję na temat zapewnienia im środków utrzymania. Dzięki nim otrzymujemy także przestrzenny obraz ewolucji działek pojezuickich, stopniowo łączących się z modernizowanym w XIX w. organizmem miejskim.

Refine search results

Mnišská tradice Etiopie

A Possible Monastery and the ‘Upper Maqs’ at Ukma-Akasha West?

Troska o chorych w klasztorach starożytnych w świetle wybranych reguł monastycznych

Territorialisation and Incarceration: The Nexus between Solitary Confinement, Religious Praxis and Imperial Rule in Nineteenth-Century Poland and Lithuania

Mezi dvory, kláštery a městy : střední Evropa jako prostor kulturní výměny

Strategie kapucínského řádu při zakládání řeholních domů v českých zemích v raném novověku

Religinių objektų Lietuvoje geografinių vietų analizė

Papežská protekční privilegia a listy 13.-15. století pro moravské kláštery : statisticko-diplomatický přehled a drobná úvaha o jejich významu a účelu

Cesarskie prawodawstwo zakonne sprzed Kodeksu Justyniana Wielkiego

Lustracje przeprowadzane w klasztorach wielkopolskich w latach 1817–1825, Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu, sygn. KA 12 249

Wizytatorzy klasztorów w Królestwie Polskim w latach 1864-1914

Kosztowności pomorskich klasztorów w świetle wykazów z czasów sekularyzacji w 1. poł. XVI w.

The development and usage of the Greek and Coptic term papa in ecclesiastical and monastic contexts

Klasztory rewindykowane i nowe zakonów męskich okresu staropolskiego w diecezji łódzkiej

Augustianie-Eremici w Dzierżoniowie do czasów reformacji

Zapomniana rzeczywistość. Zarys dziejów klasztorów w średniowiecznym Szczecinie

Dominicans and Franciscans in Warka. The religious and social context of monastic foundations

Miejsca sakralne w służbie publicznej Wielkiego Księstwa Litewskiego XVII i XVIII w.

Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Losy i znaczenie dziedzictwa po klasztorach skasowanych w Wielkopolsce pod rządami pruskimi (do 1871 r.)” (Poznań, 4–7 kwietnia 2013 r.)

Spuścizna pojezuicka w zasobach Centralnego Państwowego Archiwum Historycznego we Lwowie