Search results

1

The Negative Freedom and Politics of Modus Vivendi

100%

Turčan C.

Journal of Education Culture and Society

|

2023

|

vol. 14

|

issue 2

93-104

EN

Aim. The aim of this study is to provide a selected theoretical-methodological analysis of the concept of negative freedom in relation to the political sphere of its application, to reveal and clarify the main political implications and normative claims that its recognition implies for political theory. Concept. From a methodological point of view, the study is based on three justified assumptions: (1) that in modern political philosophy the idea of individual freedom is the main normative basis for political theories, (2) that philosophical development has brought several competing concepts of this idea and (3) that from its own content the concept implies basic requirements for its social and political application. For the purposes of theoretical-methodological analysis, we distinguished two different moments in the concept of individual freedom (freedom as a question of will and freedom as a question of practice) and from their point of view we examined the selected concept of negative freedom in an attempt to reveal its implicit claims at the political level. Results. In the article, we have succeeded in formulating and arguing for the thesis that the concept of negative freedom in its applicability programmatically leads to a modus vivendi model of politics. We have shown that the concept of freedom and the model of politics are interrelated and normatively interdependent. Conclusion. The main conclusion of the study is that the above model of politics cannot be generalised and considered equally acceptable for all conceptions of freedom and the good life.

2

Dr House - Nietzscheański model estetyzacji moralności

63%

Sareło Z.

Diametros

|

2011

|

issue 30

29-40

PL

Jednym z elementów współczesnej kultury są seriale telewizyjne, w przeważającej mierze charakteryzujące się brakiem jakichkolwiek wartości artystycznych oraz intelektualnych. Do nielicznych pod tym względem należy serial pt. Dr House. Centralną kwestią w tym serialu jest postawa moralna głównego bohatera. Krytycy dostrzegli w niej wiele analogii do moralności Nietzscheańskiego nadczłowieka. W artykule podjęto próbę ukazania, że w moralności dr House'a odzwierciedla się Nietzscheański model estetyzacji moralności, polegający na tym, że kryterium etycznej słuszności czynów jest wolność jednostki i jej autonomiczność w kształtowaniu swego życia jako dzieła sztuki.

EN

The crucial problem in Dr. House films is the moral attitude of the main character. In this article we show that the morality of Dr. House is directly connected with the Nietzschean model of the aesthetization of morality, which implies that the criterion of the ethical value of human acts is man’s freedom and his or her autonomy in creating life as if it were a work of art. Dr. House, like the Nietzschean superman, does not respect social and ethical norms and rules. He is simply free of them. The main motive of his acts is his own, personal conviction that something is morally right or wrong. This conviction is based on the ability to think creatively.

3

Rozumienie i świadomość grzechu - perspektywa socjologiczna

62%

Pawlik W.

Teologia i Moralność

|

2015

|

vol. 10

|

issue 2(18)

7-24

EN

In the article, the concept of sin is analysed within the social sciences, i.e. as an act of transgressing the normative order, which is subject to sociological, anthropological and historical description. Based on documents and empirical materials (surveys, sociological interviews) it is shown how the processes of secularization and change in moral-religious consciousness influence the experience of sin in daily life. Moral relativism, removal from institutions and selective faith, as well as autonomous morality, are an axionormative context where the religious is beginning to be displaced by the "only" ethical. The sociological thesis of the sacrum sphere shrinking in public and social life is analysed in relation to the practice of confession - from this point of view, the sacrament of penance is another area where religious meanings and experience are confronted with those of modern changes in culture and morality.

PL

W artykule pojęcie grzechu jest analizowane w ramach nauk społecznych, czyli jako akt przekroczenia porządku normatywnego, który jest przedmiotem socjologicznych, antropologicznych i historycznych opisów. Na podstawie dokumentów i materiałów empirycznych (ankiety, wywiady) socjologiczne pokazano, w jaki sposób procesy laicyzacji i zmiany w świadomości moralno-religijne wpływają na doświadczenie grzechu w życiu codziennym - relatywizm moralny, selektywnej wiary, jak również autonomicznej moralności, są aksjonormatywny kontekście. Socjologiczna praca sfery sacrum kurczącym się w życiu publicznym i społecznym jest analizowana w odniesieniu do praktyki spowiedzi - z tego punktu widzenia, sakrament pokuty to kolejny obszar, w którym znaczenie religijne i doświadczenie mają do czynienia z tymi nowoczesnymi zmianami w kulturze i moralność.

4

Dialektyka oporu. Edukacja jako proces odkrywania znaczeń

51%

Łojek-Kurzętkowska M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2018

|

issue 31

41-59

EN

Splitting up of educational practice into a value-free cognitive component and a cognition-free emotive component which dominated in modern account of education, has led to the serious misunderstanding of the subject and purpose of educational activities. Using the conceptual apparatus related to the exchange of services and developing the key competences has resulted in reduction of educational activities to economic factors. The purpose of this paper is to demonstrate the importance of the concept of resistance as a link connecting the cognitive and the emotional elements in teaching. The assumption is that developing moral autonomy by the students is the ultimate goal of educational activities. The first part of the paper analyses the concepts of self-knowledge, subjectivity and resistance in terms of G. W. F. Hegel’s "Phenomenology of the Spirit". The second section refers these concepts to the contemporary moral education. The linguistic concept of education developed by Paul Standish is presented; the focus is on the author’s view on the role of emotional factors in shaping the moral autonomy of the students. The concept of educational resistance turns out to be a necessary link connecting two important perspectives: the self-consciousness of a student and a discursive world, consisting of socially conditioned acts of speech.

PL

Dominujący w nowoczesności podział praktyk edukacyjnych na dwa niezależne elementy: czynnik poznawczy i emocjonalny, doprowadził do nieadekwatnego pojmowania podmiotu i celu działań edukacyjnych. Stosowanie aparatu pojęciowego związanego z wymianą usług oraz kształtowaniem kompetencji kluczowych, spowodowało zredukowanie działań edukacyjnych do czynników ekonomicznych. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia pojęcia oporu jako ogniwa łączącego element kognitywny i emocjonalny w nauczaniu. W tekście przyjęte jest założenie, iż osiągnięcie autonomii moralnej przez wychowanków uznaje się za cel działań edukacyjnych. Pierwsza część tekstu stanowi analizę pojęć samowiedzy, podmiotowości i oporu obecnych w Fenomenologii ducha Georga Wilhelma Friedricha Hegla. W drugiej części rozważań pojęcia te odniesione zostają do problematyki współczesnej edukacji moralnej. Przedstawiona zostaje językowa koncepcja edukacji autorstwa Paula Standisha, podkreślająca rolę czynnika emocjonalnego w kształtowaniu autonomii moralnej wychowanków. Pojęcie oporu edukacyjnego okazuje się być koniecznym ogniwem łączącym dwie istotne perspektywy: samoświadomość wychowanka i dyskursowy świat, składający się ze społecznie uwarunkowanych aktów mowy.

5

W służbie Chrystusowi. Błogosławieni prezbiterzy i osoby zakonne Archidiecezji Poznańskiej

45%

Kijas Z.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2018

|

issue 33

249-266

EN

The subject-matter of the article is the issue of sanctity which the author considers in the context of the lives of seven men and one woman. All of them belong to the Poznań Church. Their heroic lives provide an opportunity to scrutinize contemporary culture, which is characterized by a process of disenchantment of the world, i.e. humanization of what formerly used to be divine, what belonged to God or led to Him. Today we witness a tendency to sanctify things human, things which are the work of man and enhance human pleasure, enjoyment of life and cheerful disposition... At the same time things divine and those that lead to God are dismissed or even forgotten. Modern man has become increasingly autonomous. He no longer needs God seeing Him as unwanted or even redundant. Prayer, which animates saints, is now considered mere waste of time while obedience to God’s commandments is deemed ridiculous. This process also impacts our attitude to the saints. In Christian theology they are the teachers of the faith, witnesses of God and His truth. They are the good Samaritans that lift up those who fell, reminding them of their dignity received from God and encouraging them to go ahead to meet God. But many of our contemporaries, believ- ers included, no longer perceive saints in this way. They do not expect from the saints lessons on life, but miracles in order to have a rich, healthy and happy life themselves. They look for miracle workers not witnesses and teachers of God’s truth, the prophets of a different world. As God’s wit- nesses the blessed and saints can “hold back” the process of disenchantment of the world and give the world a new eschatological dimension, the lost sacrum without which life on earth can change into a drama.

6

Moralne aspekty lustracji. O destrukcji moralności przez prawo i niekonstytucyjności pewnych form lustracji

45%

Piechowiak M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

|

2015

|

issue 27

37-59

EN

The article discusses Polish law regulations from the years 1998–2007 designed as a basis for the process of post-communist lustration. The author analyses several acts of law to bring to the fore the assumed aims of the lustration process, its suggested scope, procedures and forms of penalization. The author’s objective is to reveal the axiological foundations of the project of lustration. In the course of his analysis the author points to the discrepancies between sentences prescribed in the lustration acts and the assumed faults of individuals. One of the striking examples of such discrepancy was the article concerning the penalization of individuals for submitting false lustration statement or for a denial to submit it. The author argues that the logic of this law was based on shifting responsibility for the evils of the former political system onto individuals who happened to live in this system and participated in it to various degrees. According to the author lustration based on a state-imposed “test of morality” bears resemblance with totalitarian systems in its attempt to invade an internal sphere of morality. The state orders to perform an action which exclusively and directly aims at realization of a strictly internal moral value, a value based on conformity between a statement and convictions, and simultaneously the state appoints itself as someone determining the content of these convictions and someone who observes and judges realization of this moral value.

PL

Artykuł przedstawia polskie regulacje prawne z lat 1998-2007 będące podstawą lustracji. Analizuje szereg aktów prawnych prezentując zakładane cele lustracji, jej zakres, procedury i przewidywane sankcje karne (administracyjne). Celem autora jest identyfikacja aksjologicznych podstaw regulacji prawnych dotyczących lustracji. W trakcie analiz wskazuje on m. in. na brak proporcji między sankcjami karnymi a winą jednostek, zwłaszcza w niektórych przypadkach penalizacji oświadczeń lustracyjnych niezgodnych z prawdą lub penalizacji niezłożenia oświadczeń. Autor argumentuje także, że analizowane rozwiązania zakładały – wbrew deklarowanym celom – przeniesienie odpowiedzialności za zło systemu politycznego z jego aktywnych twórców na jednostki wbrew woli poddane działaniu tego systemu. Ponadto argumentuje, że lustracja oparta na przeprowadzanym przez państwo „teście moralności” radykalnie ingeruje w wewnętrzną sferę moralności jednostki i stąd zakłada elementy typowe dla aksjologii systemów totalitarnych; państwo nakazuje dokonać działania, które bezpośrednio i wprost zmierza do realizacji ściśle wewnętrznej wartości moralnej opartej na zgodności oświadczenia z przekonaniami, i jednocześnie państwo ustanawia siebie nie tylko obserwatorem i sędzią realizacji tej wartości, ale także autorem wzorca przekonań, z którymi oświadczenie ma być zgodne.

Refine search results

2 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Philosophica. Ethica – Aesthetica – Practica

1 Diametros

1 Journal of Education Culture and Society

1 Poznańskie Studia Teologiczne

1 Teologia i Moralność

1 2023

2 2018

2 2015

1 2011

1 Kijas Z.

1 Pawlik W.

1 Piechowiak M.

1 Sareło Z.