Search results

1

„Błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia” (por. Łk 1,48). Muzyczne implikacje kultu maryjnego na przykładzie Stabat Mater G.P. da Palestriny

100%

Kaczorowski R.

Studia Gdańskie

|

2017

|

issue 40

73-87

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest motetowi Stabat Mater, autorstwa renesansowego kompozytora Giovanniego Pierluigiego da Palestriny. Utwór ten w mistrzowski sposób pokazuje prowadzenie dwuchórowej ośmiogłosowej faktury, gdzie jednocześnie zachowana zostaje istotna dbałość o wyrazistość śpiewanego tekstu. W ten sposób omawiany utwór jest przykładem motetu, który odegrał znaczącą rolę w wykształceniu tzw. stylu kościelnego, zwanego z czasem stylem palestrinowskim. Stabat Mater Palestriny to również przykład, w jaki sposób muzyczna kompozycja może stać się osobistym wyznaniem wiary jego twórcy.

EN

This study is devoted to the motet Stabat Mater,,created by the Renaissance composer Giovanni Pierluigi da Palestrina. This work is a masterly composition for two choirs and eight voices, with remarkable attention paid to the distinctiveness of the text sung. In this way the discussed artwork is an example of a motet which played a significant role in the formation of the “ecclesiastical style”, later called Palestrina motet style. The Stabat Mater of Palestrina is also an example of how a musical composition can become its creator’s personal confession of faith.

2

Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Józefowi

100%

Towarek P.

Studia Elbląskie

|

2021

|

vol. 22

227-257

EN

The submitted article presents in outline the great musical forms dedicated to St Joseph.They developed in the Church especially in the 16th and 17th centuries with the increase ofthe cult and veneration towards the person of the Guardian of the Holy Family (1621, PopeGregory V). This applies to the proprium Missae (introits, alleluias, sequences, communions) as well as to the Baroque ordinarium Missae (Zelenka, Bassani, Zumaya) and litanies (Biber, Wagner, Biechteler, Eberlin, Lolli). The heyday of the latter is especially associated with the establishment of St Joseph as the patron saint of the Habsburg state and monarchy (1676).To the musical heritage connected with St Joseph belong also the oratorios of the Italian Baroque period (Cazzati, Colonna, Alberici, Perti, Corradini, Conte, Fischietti), especially the work of G. B. Pergolesi (La fenice sul rogo, ovvero La morte di San Giuseppe). Traces of musical references to St Joseph can also be found in the Classical (Haydn brothers, Albrechtsberger) and Romantic (Elsner, Ravanello) eras. Compositions dedicated to the Saint in the 20th and 21st centuries include masses (Peeters, Tinel, Krężołek, Kern, Korczak, Di Rocco) and oratorio works (Frisina, Golinski, Pałka, Schmid). They are important contemporary testimonies of transforming faith into culture (Pope John Paul II).

PL

Przedłożony artykuł prezentuje w zarysie wielkie formy muzyczne dedykowane św. Józefowi. Rozwinęły się one na gruncie kościelnym zwłaszcza w XVI i XVII w. wraz ze wzrostem kultu i czci wobec osoby Opiekuna św. Rodziny (1621 r., papież Grzegorz V). Dotyczy to proprium Missae (introity, alleluja, sekwencje, communiones) a także barokowego ordinarium Missae (Zelenka, Bassani, Zumaya) oraz litanii (Biber, Wagner, Biechteler, Eberlin, Lolli). Rozkwit tych ostatnich związany jest zwłaszcza z ustanowieniem św. Józefa patronem państwa i monarchii habsburskiej (1676). Do muzycznego dziedzictwa związanego ze św. Józefem należą też oratoria okresu włoskiego baroku (Cazzati, Colonna, Alberici, Perti, Corradini, Conte, Fischietti), a zwłaszcza dzieło G. B. Pergolesiego (La fenice sul rogo, ovvero La morte di San Giuseppe). Ślady muzycznych odniesień do osoby św. Józefa odnajdujemy też w epoce klasycyzmu (bracia Haydn, Albrechtsberger), a także romantyzmu (Elsner, Ravanello). Do kompozycji dedykowanych świętemu w XX oraz XXI w. należą msze (Peeters, Tinel, Krężołek, Kern, Korczak, Di Rocco) oraz dzieła oratoryjne (Frisina, Goliński, Pałka, Schmid). Są one współczesnym świadectwem przekuwania wiary na kulturę (papież Jan Paweł II).

3

Motety z rękopisu Macieja z Warszawy (PL-WN BOZ 1115). Transkrypcje i komentarze

100%

Zwolińska E.

Muzyka

|

2023

|

vol. 68

|

issue 1

183-224

EN

This article is devoted to four 4-part liturgical compositions preserved along with other entries (such as copies of excerpts from Andreas Ornitoparchus’ treatise Micrologus musicae activae) in a manuscript formerly belonging to the Library of the Zamoyski Entail (now kept at the National Library of Poland in Warsaw, shelf-mark BN Rps BOZ 1115). The manuscript was compiled in the 1530s in Cracow by Maciej of Warsaw. The motets are unattributed, and these are their only known copies (no concordances have been found to date). Research into this repertoire was initiated by Barbara Brzezińska, who published the results in Muzyka in 1988 (the present article refers to some of her ground-breaking findings). No source edition has been prepared of these works, which are known only from descriptions and excerpts in publications. Yet they bear interesting testimony to musical activity during the first half of the sixteenth century. Hence the main part of this article consists of study-based transcriptions, complete with source commentaries. The transcriptions are intended as material for further research and interpretation, while the commentaries include discussion of selected details in Maciej’s copies (visible on the included reproduction), features of the musical structure and style, and a list of corrections made in relation to the source. One of the works seems weaker than the others in terms of composition technique. Its transcription is placed in an appendix, since it may reflect an inadequate reading of the source.

PL

Artykuł poświęcony jest czterem liturgicznym utworom 4-głosowym, zachowanym wśród innych wpisów (m in. kopii wybranych części traktatu Micrologus musicae activae Andreasa Ornitoparcha) w manuskrypcie z dawnej Biblioteki Ordynacji Zamojskiej (obecnie Biblioteka Narodowa w Warszawie, sygn. BN Rps BOZ 1115). Rękopis był sporządzony w latach trzydziestych XVI wieku w Krakowie przez Macieja z Warszawy. Motety są nieznanego autorstwa, a ich przekaz unikatowy (nie udało się ustalić dotychczas żadnych konkordancji). Badania nad tym repertuarem jako pierwsza podjęła Barbara Brzezińska i ich wyniki przedstawiła na łamach kwartalnika Muzyka w 1988 r. (w niniejszym artykule są odniesienia do niektórych z pionierskich ustaleń z tej autorki). Utwory nie doczekały dotąd edycji źródłowej, znane są tylko z opisów i fragmentów nutowych w publikacjach. Stanowią jednak interesujące świadectwo muzycznej aktywności z I połowy XVI stulecia, zatem zamieszczono tu – jako zasadniczą część pracy - ich studyjne, opatrzone źródłowymi komentarzami transkrypcje, w zamierzeniu rozumiane jako materiał do dalszych badań i interpretacji. W komentarzach do kolejnych utworów wskazano wybrane szczegóły kopii Macieja (możliwe do odszukania na zamieszczonej reprodukcji), niektóre cechy konstrukcji i stylu oraz wykaz dokonanych zmian w stosunku do źródła. Jeden z utworów wydaje się słabszy od pozostałych pod względem warsztatu kompozytorskiego; jego transkrypcję zamieszczono w aneksie, bo być może jest ona rezultatem niedostatecznego rozpoznania zapisu źródłowego.

4

Great musical forms dedicated to Saint Martin of Tours. Outline of the issues

100%

Towarek P.

Nurt SVD

|

2023

|

issue 1

189-217

EN

This article gives an overview of the great musical forms dedicated to St Martin of Tours. These are primarily liturgical compositions, connected with the reverence for the person of the saint which has been formed in the Church over the centuries. This group includes single-voice parts of the proprium Missae (Alleluia verses, sequences), multi-voice liturgical motets of the medieval period (Brassart, Roullet, Fresneau), as well as extra-liturgical works (de Grudencz, de Machaut). These compositions show the process of transformation of the image of St Martin, which was taking place at the time and was extremely important in terms of liturgical worship and popular piety: from a follower, bishop and monk, to a noble knight and soldier of Christ (miles Christi). Evidence of liturgical reverence towards St Martin can be found in the two masses (ordinarium Missae) of the medieval period (d’Amaerval, Obrecht), the motets of the Renaissance and Baroque (di Lasso, Palestrina, de Monte, Handl, Marenzio, Anerio, Mielczewski), the masses of the Romanticism (Stahl, Kircher, Bottazzo) and the 20th and 21st centuries (Miškinis, Pitzl, Nowak, Halter), as well as oratorio and cantata works (Kocsár, Schlenker) and hymns (Augustinas, Monks, Łukaszewski). The theological reflection presented in this article falls within in the field of aspectual hagiology, i.e. one that brings together specialists from various disciplines on a common research subject, i.e. ‘saints, holiness’, aiming at innovation.

PL

Prezentowany artykuł stanowi przegląd wielkich form muzycznych poświęconych św. Marcinowi z Tours. Są to przede wszystkim kompozycje liturgiczne związane z czcią wobec świętego, jaka ukształtowała się w Kościele na przestrzeni wieków. Do tej grupy należą jednogłosowe części proprium Missae (wersety Alleluja, sekwencje), wielogłosowe motety liturgiczne okresu średniowiecza (Brassart, Roullet, Fresneau), a także utwory pozaliturgiczne (de Grudencz, de Machaut). Kompozycje te ukazują dokonujący się w tym czasie niezmiernie ważny na gruncie kultu liturgicznego i pobożności ludowej proces przemiany wizerunku św. Marcina od wyznawcy, biskupa i mnicha do szlachetnego rycerza i żołnierza Chrystusa (miles Christi). Dowody liturgicznej czci wobec św. Marcina można znaleźć w dwóch mszach (ordinarium Missae) z okresu średniowiecza (d’Amaerval, Obrecht), motetach renesansu i baroku (di Lasso, Palestrina, de Monte, Handl, Marenzio, Anerio, Mielczewski), mszach romantyzmu (Stahl, Kircher, Bottazzo) oraz XX i XXI wieku (Miškinis, Pitzl, Nowak, Halter), a także utworach oratoryjno-kantatowych (Kocsár, Schlenker) i hymnach (Augustinas, Monks, Łukaszewski). Przedstawiona w niniejszym artykule refleksja teologiczna mieści się w obszarze hagiologii aspektowej, czyli takiej, która skupia specjalistów z różnych dyscyplin nad wspólnym tematem badawczym, tj. „święci, świętość”, dążąc do innowacyjności.

Refine search results

1 Muzyka

1 Nurt SVD

1 Studia Elbląskie

1 Studia Gdańskie

2 2023

1 2021

1 2017

2 Towarek P.

1 Kaczorowski R.

1 Zwolińska E.

„Błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia” (por. Łk 1,48). Muzyczne implikacje kultu maryjnego na przykładzie Stabat Mater G.P. da Palestriny

Wielkie formy muzyczne dedykowane św. Józefowi

Motety z rękopisu Macieja z Warszawy (PL-WN BOZ 1115). Transkrypcje i komentarze

Great musical forms dedicated to Saint Martin of Tours. Outline of the issues