Search results

1

Ikona Beethovena i korespondencja sztuk. Kilka interpretacjach literackich

100%

Łoboz M.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2016

|

issue 6(9)

93-108

EN

The article describes various aspects of the 19th-century myth of Beethoven that can be found in selected works of the 19th and 20th century. In literary adaptations, the Beethoven's myth is realised in a very unambiguous way, yet the issue should be treated more broadly. The selected literary works discussed in the article are typical examples of the iconic images of Beethoven although they vary in the aspects of both form and content. The present article uses certain determiners as presented by Irena Poniatowska in her paper The Iconic Image of Beethoven in Polish Poetry. The analysis of specific semantic fields (suffering, overcoming suffering and victory over suffering) suggested by Poniatowska may seem not entirely verifiable, however, the universal aspect of literary interpretations is guaranteed by the expressive ideas concealed in the music and the fragmentation of composition frequently employed by Beethoven. The Beethoven case was an inspiration for creating many different literary representations of an icon. The nostalgic image of ponds in Soplicowo (Pan Tadeusz by Adam Mickiewicz) is just one of many possible ways of translating a literary text into a particular work of music. Revolutionary phrases by Ujejski (Translations of Beethoven) are a perfect illustration of Beethovenian emphasis related to overcoming suffering. Both examples prove that the 19th-century literary adaptations are more consistent with the overall concept of correspondence of arts (synaesthesia) than any of the 20th century realizations (i.e. Quasi uni fantasia by Teresa Weyssenhoff, Beethoven by Zbigniew Herbert or Beethoven’s Tomb, Niobe by Konstanty Ildefons Gałczyński) as those focus more on the portrayal of the personage, who experienced both failure and victory, and therefore seem to have more loose connection with specific works of Beethoven.

2

Mit orfejski à rebours. O Pieśni tryumfującej miłości Tadeusza Micińskiego

94%

Badowska K.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2019

|

vol. 52

|

issue 1

25-48

EN

The author analyses Pieśń tryumfującej miłości (one the prose poems by Tadeusz Miciński) as an inverted version of the myth of Orpheus and Eurydice. The interpretation is embedded in the context of the Orphic doctrine and Orphic mystery cults. It refers also to the significant role of music – not only in the nineteenthcentury literature but also in Miciński’s life and work.

PL

Autorka interpretuje poemat prozą Tadeusza Micińskiego jako transpozycję mitu o Orfeuszu. Rozważaniami obejmuje przy tym nie tylko mit orfejski, ale i doktrynę orficką. Analizy sytuuje na szerokim tle podkreślającym znaczenie muzyki w Młodej Polsce. Odnotowuje kontakty pisarza z kompozytorami, reperkusje jego pobytu w Hellerau, a także utwory, w których tematyzował muzykę. W takiej perspektywie dokonuje analizy Pieśni tryumfującej miłości.

3

Leksyka muzyczna w Traktacie o łuskaniu fasoli Wiesława Myśliwskiego

84%

Kuska W.

Język. Religia. Tożsamość

|

2022

|

issue 2 A (26)

39-53

PL

Wieloaspektowe zjawisko muzyki jest konstytutywnym elementem wszystkich powieści Wiesława Myśliwskiego. W niniejszym opracowaniu skupiono się na podstawowej leksyce muzycznej w Traktacie o łuskaniu fasoli, która została sklasyfikowana podług trzech następujących kolekcji: 1) proces tworzenia muzyki, 2) instrumenty muzyczne oraz 3) muzyka jako sztuka. W obrębie każdej z nich wyekscerpowano leksykę odpowiadającą wskazanemu zbiorowi, co pozwoliło na bardziej precyzyjne pogrupowanie zebranego słownictwa, zaś każda z zaprezentowanych grup została poparta przykładami analizowanej powieści. Na przykład w klasyfikacji nazw instrumentów muzycznych przyjęto ich naukowy podział, polegający na przypisaniu do grupy wedle źródła dźwięku, a nazwy wykonawców muzyki przedstawiono w dwóch podstawowych zbiorach: 1) jako gremium wykonawcze, 2) indywidualni muzycy. Zwrócono również uwagę na istotną funkcję stylistyczną, nadaną zwłaszcza instrumentom zniszczonym wojenną pożogą – stanowią one metaforyczne odwołanie do ludzkiego losu.

EN

The multifaceted phenomenon of music is a constitutive element of all novels by Wiesław Myśliwski. This study focuses on the basic musical vocabulary of the Treatise on Shelling Beans, which has been classified into the following three collections: 1) the process of creating music, 2) musical instruments, and 3) music as art. Within each of them, the vocabulary corresponding to the indicated set was excerpted, which allowed for a more precise grouping of the collected vocabulary, and each of the presented groups was supported by examples of the analyzed novel. For example, in the classification of the names of musical instruments, a scientific division has been adopted, consisting in assigning to a group according to the source of sound, and the names of music performers are presented in two basic collections: 1) as an executive body 2) individual musicians. Attention was also paid to an important stylistic function, especially given to instruments destroyed by the fire of war – they constitute a metaphorical reference to human fate.

4

Muzycznoliteracki agon tożsamości: „Konrad Wallenrod”

67%

Czarnecki J. W.

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

|

2020

|

issue 10 (13)

227-241

EN

The central scene of Adam Mickiewicz’s historic tale Konrad Wallenrod [Konrad Wallenrod] (canto IV) is, diegetically speaking, a singing contest. Its poetic presentation is deeply anchored in Homeric, Pauline, and Troubadour traditions of agon intended both as musicopoetic rivalry and as spiritual struggle. What is at stake here are identities: Konrad-Alf’s national/moral identity on the one hand, and the poem’s medial identity (literary/musical) on the other. Walterscottian stylisation used here by Mickiewicz is typically taken to neutralise the text’s overt and covert musical genetic self-identifications, which make up for the text’s self-presentation as a song to be “sung in the tender reader’s soul” (VI, in fine). The division of the work into musical numbers, with a variety of genres represented (hymn, different types of song, tale, ballad), is notoriously ignored. Critics take such musical paratextes as mere signs of historical convention, taking Mickiewiczian “singing” to be a dead metaphor for “storytelling in verse”, sometimes going so far as to misread or misquote the last lines of the source text. The present paper challenges this common anti-musical interpretation, thus shedding new light on Wallenrod’s contest ballad “Alpuhara” [“Alpuhara”] and its disturbing musical shape.

PL

Agon śpiewaczy − topos organizujący centralną scenę Konrada Wallenroda, tj. Ucztę − stanowi klucz do muzycznoliterackiej interpretacji poematu Mickiewicza. Tradycje homerycka, paulińska i trubadursko-truwerska pozwalają dostrzec w śpiewaczych zmaganiach uczestników turnieju bój, którego stawką jest z jednej strony tożsamość Konrada-Alfa, a z drugiej – tożsamość gatunkowa „pieśni o Aldony losach”. Artykuł problematyzuje przekonanie o czystej konwencjonalności muzycznych sygnałów genologicznych tekstu i pokazuje korzyści z jego zawieszenia w badaniu, co rzuca nowe światło na balladę Alpuhara.

5

Restraining the ‘gaze of evil’ in the case of Thomas Mann’s 'Doctor Faustus' and Jonathan Littell’s 'The Kindly Ones'

59%

Garlej B., Garlej B.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2020

|

issue 4

6

Muzyka w Kojiki

51%

Wesołowska M.

Porównania

|

2016

|

vol. 18

257-281

EN

This article focuses on the descriptions of music in Kojiki (Record of Ancient Matters, 712) − the oldest existing chronicle of Japan. The author discusses respectively: the circumstances of the creation of Kojiki (activity of Hieda no Are, the compiler from Gagakuryō Japanese Court Music Bureau), the characteristics of early Japanese performing art traditions (kagura ritual dance, chinkon ceremony of recalling the soul), the analysis of ancient folk songs kayō and the symbolism of the oldest musical instruments. The analysis of the selected musical descriptions was carried out in regard to the socio-cultural context as well as the linguistic aspects. Based on the evidence material presented in this article, the author characterized the musical life of ancient Japan. Special attention was also paid to the role of music in shaping the literary work.

PL

Artykuł jest poświęcony opisom muzyki w najstarszym zachowanym do dziś dziele historiograficznym Japonii – kronice Kojiki (Księga dawnych wydarzeń, 712). Autorka omawia kolejno: okoliczności powstania Kojiki (działalność kompilatora Hiedy no Are oraz Urzędu Muzyki Dworskiej – Gagakuryō), charakterystykę wczesnej tradycji muzycznej i widowiskowej w Japonii (kagura, ceremonia przywoływania duszy – chinkon), analizę zawartych w Kojiki pieśni kayō oraz fragmentów narracji poświęconych symbolice najstarszych japońskich instrumentów muzycznych. Analizy wybranych opisów muzycznych dokonano z uwzględnieniem kontekstu społeczno-kulturowego oraz pod kątem zastosowania środków językowych. Na przykładzie przedstawionego w artykule materiału dowodowego scharakteryzowano życie muzyczne w starożytnej Japonii. Zwrócono też uwagę na rolę muzyki w kształtowaniu się twórczości literackiej.

Refine search results

2 Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

1 Język. Religia. Tożsamość

1 Porównania

1 Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

1 2022

2 2020

1 2019

2 2016

1 Badowska K.

1 Czarnecki J. W.

1 Garlej B.

1 Kuska W.