Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 15

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  muzykologia
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
Muzyka
|
2018
|
vol. 63
|
issue 2
107-112
EN
The article discusses the history of research into reception in the field of musicology and the role in instigating this research played by Karol Berger, Michał Bristiger and Jan Stęszewski. According to Jim Samson, the beginning of research into reception in the field of musicology can be traced to the conference organized by Hermann Danuser and Friedhelm Krummacher in 1988, whereas in fact this event had been preceded by a conference organized by Bristiger at the Institute for Human Sciences in Vienna in 1986. The author presents the results of research into the previously unpublished archival materials related to this conference. 
PL
Artykuł traktuje o historii badań nad recepcją w dziedzinie muzykologii oraz roli, jaką w ich zapoczątkowaniu odegrali Karol Berger, Michał Bristiger i Jan Stęszewski. Wedle Jima Samsona początek badań nad recepcją w dziedzinie muzykologii wiązać należy z konferencją zorganizowaną przez Hermanna Danusera i Friedhelma Krummachera w 1988 roku, tymczasem wydarzenie to poprzedziła konferencja zorganizowana przez Bristigera w Instytucie Nauk o Człowieku w Wiedniu w 1986 roku. Autor prezentuje wyniki badań nad nieopublikowanymi materiałami archiwalnymi dotyczącymi tej konferencji. 
EN
The purpose of the article – in which its author raises a subject of the meaning Catholic Church liturgy’s religious song – is to introduce the genesis and development of religious song concept in Catholic Church, with special consideration of ecclesial legislation that are currently in force in that field. The most important church documents and – as past as present – all popes teaching, which are analyzed in the article, express a concern for liturgy music, which aim is – by its beauty – to connect people to God and be an integral part of the liturgy. At the same time, it is noticeable that folk songs, that were enjoined to perform rather beyond Holy Mass in the past, are in continued development now. Nowadays, folk songs pose a common norm and immanent part of every Holy Mass. The article raises also the problems with terminology and performing the religious songs during the liturgical services, and finally, the manners of improvement of this current, far from ideal situation.
PL
Celem artykułu - w którym jego autor podejmuje temat znaczenia pieśni religijnej w liturgii Kościoła katolickiego - jest przedstawienie genezy i rozwoju koncepcji pieśni religijnej w Kościele katolickim, ze szczególnym uwzględnieniem obowiązującego w tym zakresie prawodawstwa kościelnego. Analizowane w artykule najważniejsze dokumenty kościelne oraz - tak dawne, jak i obecne - nauczanie wszystkich papieży wyrażają troskę o muzykę liturgiczną, której celem jest - poprzez swoje piękno - łączenie ludzi z Bogiem i bycie integralną częścią liturgii. Jednocześnie zauważa się, że pieśni ludowe, które w przeszłości były nakazane do wykonywania raczej poza Mszą Świętą, obecnie przeżywają ciągły rozwój. Obecnie pieśni ludowe stanowią powszechną normę i immanentną część każdej Mszy Świętej. Artykuł porusza również problemy związane z terminologią i wykonywaniem pieśni religijnych podczas nabożeństw liturgicznych, a także sposoby poprawy tej obecnej, dalekiej od ideału sytuacji.
5
Publication available in full text mode
Content available

Muzykologia opolska 2010-2020

63%
PL
Celem artykułu jest opisanie 10-letniej działalności kierunku muzykologia w Uniwersytecie Opolskim. Niniejszy tekst nakreśla kulisy jego powstania, podejmowaną działalność naukową opolskiego ośrodka, aktywność studencką, profil studiów oraz jego przeobrażenia na różnych etapach działalności opolskiej muzykologii, wydarzenia naukowe i kulturalno-artystyczne, współpracę z zagranicznymi ośrodkami i profesorami gościnnymi, a także charakterystyczne elementy wizerunkowe. Artykuł przybliża tym samym opolski model kształcenia muzykologicznego, a także nakreśla całościowy obraz i znaczenie muzykologii Uniwersytetu Opolskiego.
EN
The purpose of the article is to describe the 10 years of Musicology at the University of Opole. This text outlines the backstage of its initiation, the scientific activities of the Opole Musicology, student activity, profile of studies and its transformations at various stages of the Opole Musicology, scientific and cultural-artistic events, cooperation with foreign centers and guest professors, as well as characteristic image elements. The article thus introduces the Opole model of musicological education, and also outlines the overall image and meaning of Musicology at the University of Opole.
6
Publication available in full text mode
Content available

Tonality Instinct.

63%
Avant
|
2016
|
vol. 7
|
issue 2
EN
Title: Tonality Instinct. A review of Tonality Instinct: The Concept behind the Evolutionary Origin of Musical TonalityAuthor: Piotr PodlipniakPublishing House: Naukowe UAMYear: 2015Number of pages: 252The paper is an analysis of the book written by Piotr Podlipniak presenting an original perspective on the origins of musical tonality. Using methods of the natural sciences, the author attempts to reconstruct the possible development of tonal music, pointing to the so-called Baldwin effect as an important factor. The review briefly describes the individual chapters and highlights the basic ideas contained in the book.
PL
Tytuł: Instynkt tonalny. Koncepcja ewolucyjnego pochodzenia tonalności muzycznejAutor: Piotr PodlipniakWydawnictwo Naukowe UAMRok wydania: 2015Liczba stron: 252Tekst stanowi analizę książki autorstwa Piotra Podlipniaka zawierającej oryginalną koncepcję genezy tonalności muzycznej. Autor, posiłkując się meto- dami nauk przyrodniczych, rekonstruuje prawdopodobną genezę tonalności muzycznej, wskazując na tzw. efekt Baldwina jako istotny czynnik. W recenzji scharakteryzowano krótko poszczególne rozdziały książki oraz omówiono podstawowe idee.
7
Publication available in full text mode
Content available

Tonality Instinct.

63%
Avant
|
2016
|
vol. 7
|
issue 2
PL
Tytuł: Instynkt tonalny. Koncepcja ewolucyjnego pochodzenia tonalności muzycznejAutor: Piotr PodlipniakWydawnictwo Naukowe UAMRok wydania: 2015Liczba stron: 252Tekst stanowi analizę książki autorstwa Piotra Podlipniaka zawierającej oryginalną koncepcję genezy tonalności muzycznej. Autor, posiłkując się meto- dami nauk przyrodniczych, rekonstruuje prawdopodobną genezę tonalności muzycznej, wskazując na tzw. efekt Baldwina jako istotny czynnik. W recenzji scharakteryzowano krótko poszczególne rozdziały książki oraz omówiono podstawowe idee.
EN
Title: Tonality Instinct. A review of Tonality Instinct: The Concept behind the Evolutionary Origin of Musical TonalityAuthor: Piotr PodlipniakPublishing House: Naukowe UAMYear: 2015Number of pages: 252The paper is an analysis of the book written by Piotr Podlipniak presenting an original perspective on the origins of musical tonality. Using methods of the natural sciences, the author attempts to reconstruct the possible development of tonal music, pointing to the so-called Baldwin effect as an important factor. The review briefly describes the individual chapters and highlights the basic ideas contained in the book.
EN
This article concerns an overlooked aspect of the output of a famous Polish musicologist, Zofia Lissa (1908–1980). In one of her early texts she describes perception of a piece of music, which she presents as common to all listeners. The description proves highly synaesthetic (auditory – visual synaesthesia employing shapes but not colours) although Lissa herself denied it. The article discusses the musicologist’s claims in the light of the findings of contemporary synaesthesia studies. It also checks to what extent Lissa’s perceptual experiences and other theoretical statements (concerning i.e. the connections between music and film) may be relevant in the analyses of various artworks exploring the field of the auditory – visual synaesthesia. The article discusses the case of the avant-garde film The Eye and the Ear by Franciszka and Stefan Themerson, which features visual “equivalents” (in motion) of the auditory experience. It also analyses the colourful illustrations of the sounds produced by musical instruments (the case of the book Wszystko gra [Well played] by Anna Czerwińska-Rydel and Marta Ignerska).
PL
Punkt wyjścia artykułu stanowią wczesne teksty muzykolożki, Zofii Lissy, skupione wokół nieanalizowanej szerzej przez komentatorów jej prac problematyki wizualizacji muzyki. Opisywane wrażenia percepcyjne uznaje badaczka za wspólny wszystkim odbiorcom sposób przestrzennego doświadczania utworów muzycznych. Opisy Lissy zestawiane są w artykule z dzisiejszymi ustaleniami z zakresu neuronauki; analizuje się je w świetle badań nad doświadczeniami synestezyjnymi oraz użyciem metaforyki pseudosynestezyjnej. Druga część szkicu poświęcona jest deskrypcji artefaktów opartych m.in. na wizualizacji muzyki – pomysły badawcze muzykolożki konfrontowane są tu z praktyką artystyczną w dziedzinie szczególnie interesującego Lissę filmu awangardowego (The Eye and the Ear Franciszki i Stefana Themersonów) oraz mniej przez nią cenionych (w kontekście związków z muzyką) „statycznych dzieł artystycznych sfery wzrokowej” (ilustracje Marty Ignerskiej do tekstu Anny Czerwińskiej-Rydel w książce Wszystko gra).
PL
Problematyka niniejszej pracy koncentruje się na określeniu relacji Adolfa Chybińskiego, wybitnego polskiego muzykologa, kierownika Zakładu Muzykologii Uniwersytetu Lwowskiego z jego ukraińskimi studentami i współpracownikami. Podstawę opracowania stanowią: korespondencja, oficjalne dokumenty i osobiste wspomnienia. Źródła te świadczą o tolerancji, wzajemnym szacunku i zrozumieniu nawet w czasach najostrzejszych konfliktów międzynarodowych. Przy bardziej wnikliwym, spersonifikowanym spojrzeniu na historię widzimy, że przeszłość polsko-ukraińska była wielowymiarowa i niejednoznaczna, a na płaszczyźnie intelektualnej, kulturowej i artystycznej istniało znacznie więcej punktów wspólnych, niż przyjęło się dziś o tym sądzić.
EN
The subject matter of this paper focuses on the relations between Adolf Chybiński, a outstanding Polish musicologist and head of the Department of Musicology of the University of Lviv and his Ukrainian students and coworkers. The basis for the study is constituted by: the correspondence, official documents and personal recollections. These sources give evidence of tolerance, mutual respect and understanding even at a time of the sharpest international conflicts. With a closer personified look into the history, we can see that the Polish-Ukrainian past was multidimensional and intricate, and at an intellectual, cultural and artistic level there were far more common points than it is generally believed nowadays.
UK
Проблематика поданої статті концентрується на визначенні відношення видатного польського музикознавця, керівника Закладу музикології Львівського Університету Адольфа Хибінського до його українських студентів та співпрацівників. Підставу розвідки становлять: кореспонденція, офіційні документи і особисті спогади. Ці джерела свідчать про толерантність, взаємну повагу і порозуміння навіть у час найгостріших міжнаціональних конфліктів. За уважнішого особистісного підходу до історії бачимо, що польсько-українське минуле було багатовимірним і неоднозначним, а в інтелектуальній культурній площині існувало значно більше спільних точок перетину, аніж прийнято сьогодні вважати.
Archeion
|
2020
|
vol. 121
492-503
EN
The author discusses the double issue of Konteksty, a magazine with materials from two conferences whose theme was the archiving of culture and cultural archives: International Conference of Institute of Polish Culture of the University of Warsaw “Les écritures des archives II. Writings of Archives II” (11–13 December 2017) and the 9th Anthropological Meeting in Zakopane “Archives. Deeds and conversations shall be (?) written down” (5–8 December 2019). The author states that the cultural dimension of archival reflection makes it possible to see beyond the horizon set by the borders of traditional archival studies. At the same time, the article makes the reader think about the need to re-evaluate commonplace terms used in archival studies and to answer the questions of what an archive is and what function it fulfils in extremely varied contemporary culture.
PL
Autor omawia podwójny tom czasopisma „Konteksty” zawierający materiały dwóch konferencji, których motywem przewodnim było archiwizowanie kultury i archiwa kultury: międzynarodowej konferencji Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego „Les écritures des archives II. Writings of Archives II” (11–13 grudnia 2017) oraz IX Zakopiańskich Spotkań Antropologicznych „Archiwa. Spisane (?) będą czyny i rozmowy” (5–8 grudnia 2019). Autor konstatuje, że kulturowy wymiar refleksji archiwistycznej pozwala spojrzeć szerzej poza widnokrąg ustalony granicami tradycyjnej archiwistyki. Zmusza jednocześnie do namysłu nad koniecznością przewartościowania utartych w archiwistyce pojęć i odpowiedzi na pytanie, czym jest archiwum, jakie funkcje pełni we współczesnej, niezwykle zróżnicowanej, kulturze.
EN
Julian Pulikowski was an associate professor of Musicology who lectured at the University of Warsaw from 1935–1939. The article proves that although there was no formal possibility to defend a Master’s thesis in this field, Pulikowski became an informal supervisor of Gustawa Zysman’s (Krystyna Żukotyńska’s) work. The idea for the topic was conceived in 1934. Stefan Czarnowski, professor at the Department of Cultural History at the University of Warsaw, became the official thesis supervisor. The work titled Opera repertoire of the National Theater as a contribution to the cultural life of Warsaw in the second half of the 18th century was defended in June 1938. It has hitherto remained unknown to researchers – extant only in a typescript stored in the University of Warsaw Archive – as has been the case with Pulikowski’s letter in which he admits his supervision, held in the Jagiellonian Library in Krakow. Although Zysman obtained a Master’s degree in History, the content of the work indicates that it was, in fact, the first work in Musicology defended at the University of Warsaw.
Muzyka
|
2022
|
vol. 67
|
issue 2
113-160
PL
Myroslaw Antonowycz (1917–2006), muzykolog, dyrygent, kompozytor, Ukrainiec, który całą karierę zawodową związał z Uniwersytetem w Utrechcie, dobrze znany jest przede wszystkim w gronie muzykologów zajmujących się twórczością Josquina des Prez czy – ogólniej – kompozytorów kręgu franko-flamandzkiego, oraz bizantynistów. Był jednym z wychowanków Zakładu Muzykologii na Uniwersytecie Jana Kazimierza – trzy lata studiów odbył w ostatnim okresie akademickiej działalności we Lwowie Adolfa Chybińskiego (1880–1952), twórcy i kierownika katedry, jednego z ojców-założycieli polskiej muzykologii. Historia lwowskiej muzykologii, w tym także udziału w tym środowisku przedstawicieli mniejszości ukraińskiej, była już wcześniej przedmiotem badań muzykologów polskich i ukraińskich – Uljany Hrab, Wasyla Witwickiego, Luby Kijanowskiej, Leszka i Teresy Mazepów, Jurija Jasinowskiego, Michała Piekarskiego i Małgorzaty Sieradz, niestety większość prac tych autorów ukazała się w językach mniej obecnych w obiegu międzynarodowym – polskim i ukraińskim – stąd próba przybliżenia postaci tego wybitnego badacza szerszemu gronu czytelników. Bezpośrednim pretekstem do przygotowania szkicu biograficznego dotyczącego pierwszych lat muzykologicznej drogi Antonowycza stał się pakiet jego listów do Adolfa Chybińskiego (czterdzieści jeden listów i dziewięć pocztówek z l. 1939–52) zachowany w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu (Oddział Zbiorów Specjalnych, Pracownia Zbiorów Muzycznych, Archiwum Adolfa Chybińskiego, sygn. 803 III/1, k. 4–58). Dokumenty te na potrzeby niniejszej publikacji zaprezentowane zostały w całości i z komentarzami (zob. Aneks) i stanowią dopełnienie do wydanych przed laty przez Jurija Jasinowskiego listów Chybińskiego do Antonowycza (Musica Humana [Lwów] I 2003 s. 67–110). Myroslaw Antonowycz lata wojny spędził m.in. w Wiedniu oraz Linzu i Łodzi, gdzie przede wszystkim rozwijał swój kunszt śpiewaczy (występował na scenach operowych, estradach i w audycjach radiowych), ale też na Uniwersytecie Wiedeńskim kontynuował studia muzykologiczne. Po wojnie znalazł się w Holandii. Tam trafił do profesora Alberta Smijersa, twórcy i wieloletniego szefa (poczynając od roku 1930 aż do śmierci w roku 1957) katedry muzykologii na Rijksuniversiteit w Utrechcie, badacza uznawanego powszechnie za twórcę holenderskiej szkoły muzykologicznej. Po uzyskaniu doktoratu, został asystentem Smijersa i współredaktorem zainicjowanej i prowadzonej od roku 1922 przez holenderskiego badacza edycji Werken van Josquin des Prez. Po śmierci Smijersa, początkowo sam, z czasem wraz z Willemem Eldersem, podjął się dokończenia prac nad kolejnymi tomami serii, zapisując się tym samym na kartach historii światowej muzykologii. Zachowane listy Myroslawa Antynowycza stanowią oczywisty dowód na jego silne przywiązanie do swych uniwersyteckich lwowskich korzeni i do pierwszego mentora, profesora Adolfa Chybińskiego. I tak, podczas gdy doktoratem i całą zawodową karierą, poczynając od końca lat czterdziestych XX w., związany był z uniwersytetem utrechckim, to jednak z całą mocą należy podkreślić, że jego naukowa postawa ukształtowała się jeszcze podczas studiów w katedrze Muzykologii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a wzorem badacza, co niejednokrotnie deklarował, był jeden z ojców-założycieli muzykologii polskiej i twórcą lwowskiego ośrodka.
EN
Myroslaw Antonowycz (1917–2006) was a musicologist, conductor and composer, a Ukrainian whose entire career in musicology was associated with his work at Utrecht University. He is well known primarily among musicologists studying the music of Josquin des Prez, and more generally – of Franko-Flemish composers, as well as among Byzantinists. He was an alumnus of the Faculty of Musicology at Lviv’s (then Lwów’s) Jan Kazimierz University, where he studied for three years in the last period of Adolf Chybiński’s (1880–1952) academic work in Lviv. Chybiński was the founder and head of the chair, as well as one of the founding fathers of Polish musicology. The history of Lviv musicology and the representation of the Ukrainian minority in this milieu has already been studied by such Polish and Ukrainian musicologists as Ulyana Hrab, Vasyl Vitvitskyi, Luba Kijanowska, Leszek and Teresa Mazepa, Yuri Yasinovskyi, Michał Piekarski, and Małgorzata Sieradz. Since unfortunately most of their works have been published in either Polish or Ukrainian, that is, languages less common in international research, the present paper is an attempt to present the figure of this eminent scholar to a wider audience. This biographical sketch concerning Antonowycz’s early years as a musicologist was directly inspired by a set of forty-one letters and nine postcards sent by this researcher to Adolf Chybiński in 1939–52. This correspondence is now kept at the Poznań University Library, the Adolf Chybiński Archive at the Music Collections Studio, Special Collections Department, shelf mark 803 III/1, c. 4–58). These sources in this publication they have been printed in full and with commentary (see the Appendix). Their presentation is complementary to Yuri Yasinovskyi’s edition of Chybiński’s letters to Antonowycz (Musica Humana [Lviv] I 2003 pp. 67–110). Antonowycz spent World War II in Vienna, Linz, and Łódź, where he focused first and foremost on his singing skills (appearing in opera houses, on concert stages, and in radio broadcasts). He also continued his musicological studies at the University of Vienna. Having settled in the Netherlands after the war, he started work under Professor Albertus Smijers, founder and long-time head (from 1930 till his death in 1957) of the chair of musicology at De Universiteit Utrecht, who is universally recognised at the founder of the Dutch school of musicology. Having obtained his doctorate, he became Smijers’s assistant and co-editor of the Werken van Josquin des Prez, initiated and edited from 1922 by Smijers. After Smijers’s death Antonowycz undertook to complete work on the successive volumes in this series, first on his own and later with Willem Elders. In this way he made a name for himself in history of the world musicology. The surviving letters by Myroslaw Antynowycz offer direct proof of his strong attachment to the Lviv university circles and his first mentor, Professor Adolf Chybiński. Though Antynowycz was associated from the late 1940s and throughout his professional career with Utrecht University, where he obtained his PhD, it needs to be emphatically stated that his scholarly attitude had been shaped during his studies at the Faculty of Musicology of Lviv’s Jan Kazimierz University, and he frequently declared that Chybiński, a founding father of the Polish musicology and its Lviv centre, was his model as a scholar.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.