Search results

1

Paradygmat liturgiczny w ujęciu ks. prof. Jerzego Józefa Kopcia CP

100%

Araszczuk S.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne (Liturgical and Homiletic Annals)

|

2013

|

vol. 4(60)

7-20

EN

Relying on the treasury of ecclesiastical tradition, the Second Vatican Council ventured a liturgical reform and a revision of cult texts, so as to change them into an appeal that inspires the disciples of Christ to enliven their faith, to raise their Christian spirit and to guarantee their more fruitful participation in the ministerial service of the Church. Liturgical texts and sacred rites are inspiration for prayer and Christian life. They also are assent of faith through objective participation in the Paschal mystery of Christ. In this way, conscious and complete participation in the liturgy leads to the synthesis of faith and life. However, this objective can only be attained through the discovery and opening of the whole treasure of the liturgical legacy to the faithful, and through introducing it to liturgical texts. This is why Rev. Prof. Kopeć claimed that for the success of the ongoing post-Council reform and re-edition of liturgical texts it was necessary to enrich the liturgy by appropriate and devout service in native language, in order to highlight the ideas that could reinvigorate the faith of Christ’s disciples to consciously accept and experience the mystery of the present and acting God.

XX

Odwołując się do skarbca kościelnej tradycji, Sobór Watykański II podjął proces reformy liturgii i korektę tekstów kultowych, by nadać im charakter orędzia, wzywającego uczniów Chrystusa do ożywienia wiary oraz pobudzającego ich moc chrześcijańskiego ducha, która gwarantuje większą owocność uczestnictwa w sprawowaniu kapłańskiej posługi Kościoła. Teksty liturgiczne i święte obrzędy inspirują modlitwę i życie chrześcijańskie, stanowiąc jednocześnie przez przyświadczenie wiary formę obiektywnego uczestnictwa w Paschalnej Tajemnicy Chrystusa. Dzięki temu sam świadomy i pełny udział w liturgii prowadzi do syntezy wiary i życia. Powyższy cel jednak może być osiągnięty przez wydobycie i udostępnienie wiernym i samym liturgiom całego bogactwa treściowego liturgii. Dlatego, zdaniem ks. prof. Kopcia, w realizowanej obecnie odnowie posoborowej, po edycji zreformowanych ksiąg liturgicznych, konieczne staje się otwarcie skarbca ubogaconej liturgii zarówno przez poprawne i pobożne sprawowanie samych obrzędów przy użyciu języka ojczystego, jak i wszechstronne ukazanie wątków treściowych, mogących pobudzać wiarę uczniów Chrystusa do świadomego przyjęcia i przeżycia misterium obecnego i działającego Pana .

2

Terminologiczne podstawy katechezy mistagogicznej

100%

Mąkosa P.

Roczniki Pastoralno-Katechetyczne (Pastoral and Catechetical Annals)

|

2012

|

vol. 4(59)

181-190

EN

One of the greatest problems modern religious education struggles with is the decreasing participation in the sacramental life of ever greater number of Catholics. It seems that the only antidote to this situation may be an in-depth mystagogic catechesis that will help overcome the magic and superficial perception of liturgy. In the present article an attempt is undertaken to synthetically define the very reality of mystagogy, and the two basic notions, on which it is based, that is „symbol” and „mystery”, are subjected to analysis. A proper understanding of these terms are necessary to work out a modern conception of mystagogic catechesis.

3

„Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych” – księga wciąż nie odkryta

100%

Brzeziński D.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2017

|

vol. 26

|

issue 2

123-134

EN

In the Constitution on the Sacred Liturgy “Sacrosanctum Concilium”, Council Fathers of Vatican II marking the direction of liturgical renewal, stated that in the Western Church “the catechumenate for adults, comprising several distinct steps, is to be restored. … By this means the time of the catechumenate, which is intended as a period of suitable instruction, may be sanctified by sacred rites to be celebrated at successive intervals of time” (SC 64). Furthermore, the authors of the Constitution decided that “both the rites for the baptism of adults are to be revised: not only the simpler rite, but also the more solemn one, which must take into account the restored catechumenate” (SC 66). The fulfillment of the postulates of the Vatican II was the proclamation of a new ritual “Ordo initiationis christianae adultorum” in 1972. Thus, in 2017 it has been 45 years since the Latin editio typica was promulgated and 30 years since the Polish edition of the rite was published. The document entered into force by the decision of the Episcopate of Poland on May 14th , 1989. Despite the passing years, this post-conciliar document remains practically unknown and is rarely used in liturgical, catechetical and pastoral praxis in Poland. It refers mostly to catechumenate but also, to a lesser extent, to the practice of granting sacraments of Christian initiation for adults. It might be suspected that the “fortunate reason” for such a state of affairs is the fact that the sacrament of baptism is commonly received in Poland by infants and a very small minority of adults prepare for the sacrament of Christian initiation. It does not imply, however, that the baptized possess a mature Christian formation and basic religious knowledge despite attending classes of religious education in schools and parishes. There is an urgent need for post-baptismal catechumenate, also known as deuterocatechumenate or repeated catechumenate. The “Rite of Christian Initiation of Adults” is still an undiscovered document. However, catechumenate of adults or post-baptismal catechumenate suggested by the “Rite of Christian Initiation of Adults” should be a regular form of pastoral practice. Its aim is to lead adults to mature faith and conscious participation in the Paschal Mystery of Christ. The article offers a presentation and rereading of the post-conciliar document which still awaits to be rediscovered in both parish and special pastoral practice as well as in liturgy, especially in the annual liturgical celebrations.

4

Mistagogia egzystencjalna Karla Rahnera a przepowiadanie słowa Bożego

100%

Hajduk R.

Roczniki Teologiczne

|

2019

|

vol. 66

|

issue 12: Homiletyka

39-52

PL

Kościół katolicki po Soborze Watykańskim II coraz więcej uwagi przywiązuje do mistagogii, do czego w znacznej mierze przyczynił się Karl Rahner. Wzywa on do jej praktykowania w duszpasterstwie ze względu na konieczność zmiany sposobu przekazu wiary, która będzie zanikać, jeśli ludzie nie zostaną wprowadzeni w bezpośrednie, osobiste doświadczenie Boga. Dlatego Kościół w swej działalności pastoralnej nie może się ograniczyć do wykładu doktryny chrześcijańskiej, lecz winien wskazywać ludziom drogi prowadzące do życia w zjednoczeniu z Bogiem i towarzyszyć im w osiąganiu pełni człowieczeństwa. Również głoszenie słowa Bożego ma mieć charakter mistagogiczny, czyli odsłaniać ślady obecności Boga w ludzkiej rzeczywistości, odpowiadać na najgłębsze potrzeby duchowe słuchaczy i wspierać ludzi w podejmowaniu decyzji o życiu w zjednoczeniu z Bogiem. Rahnerowska koncepcja mistagogii egzystencjalnej nie neguje potrzeby mistagogii liturgicznej, ale apeluje o jej ścisłe powiązanie z codzienną ludzką egzystencją.

EN

After the Second Vatican Council, the Catholic Church pays more and more attention to mystagogy. Karl Rahner is a person who has contributed considerably to this. His appeal is to practice it in pastoral care, and a change in the method of transmitting the faith. It will disappear if people are not introduced into God's direct personal experience. Therefore, the Church, in her pastoral activity, can't limit herself to the exposition of Christian doctrine. She should show people the paths leading to life in union with God and accompany them in achieving the fullness of humanity. Also, the proclamation of the word of God is to be of a mystagogical character, that is, to reveal traces of God's presence in human reality, respond to the deepest spiritual needs of listeners and support people in making decisions about living in relationship with God. Rahner's concept of existential mystagogy doesn't negate the need for liturgical mystagogy but appeals for its close connection with everyday human existence.

5

Performatywna funkcja języka homilii

100%

Klementowicz M.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 12: Homiletyka

161-174

EN

The speech act theory has been developing since the beginning of the XX century. In its scope English philosopher of a language John L. Austin presented the theory where he emphasized the presence of performative function of language. What is meant here is an utterance in which particular sentences are not only a description of action. Using the expressions sets out a creation of a particular reality. In the religious language which we use during preaching homily performative function of language may also occur. The pragmatic analysis of language of the homily demonstrates that performative function of language may occur in homilies in two cases. First one it comes from the pragmatic analysis of expressions of religious language. The second it may be associate with a function that we can call the mystagogical function of homily.

PL

Począwszy od pierwszej połowy XX wieku rozwija się tzw. teoria aktów mowy. W jej ramach angielski filozof John L. Austin zwrócił uwagę na funkcję performatywną języka. Chodzi tutaj o wypowiedzi, które nie tylko coś stwierdzają, ale wprowadzają także realną zmianę w rzeczywistości. W języku religijnym, którego używa się w czasie homilii, także może wystąpić funkcja performatywna. Jest to związane z dwoma sytuacjami. Po pierwsze: wynika z użycia określonych wyrażeń języka religijnego. Po drugie: może łączyć się z tzw. funkcją mistagogiczną w homilii.

6

Symboliczno-mistatogiczny wymiar przepowiadania ewangelizacyjnego na przykładzie kursu ewangelizacyjnego „Nowe Życie”

100%

Płusa S.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

vol. 63

|

issue 12: Homiletyka

87-101

EN

The need for new evangelization calls us to seek new forms of preaching the gospel which have the chance of reaching non-believers in the modern world. The concept of Schools of New Evangelization, created by Jose H. Prado Flores, has spread throughout the world. Evangelizing course “The New Life” is the basic kerygmatic course in this school. Its method of proclaiming the gospel is characterized by a very dynamic narration, the use of props linked to the daily experience of listeners as well as including them in paraliturgy. This way of proclaiming the gospel enables the audience to be included into symbolic experience. It consists of beginning a personal relationship to Jesus which is expressed by the kerygmatic content. On the other hand paraliturgy strengthens the mystagogic dimension of the gospel. The analysis of the dynamic of proclaiming the gospel during the course “New Life” shows that the principles influencing the dynamization of preaching can also be used in other forms of preaching like in sermons or homilies.

PL

Wezwanie do nowej ewangelizacji prowokuje do poszukiwania takich form przepowiadania słowa Bożego, które mają szansę dotrzeć do współczesnych niewierzących. Głoszenie im Dobrej Nowiny nie może zostać sprowadzone do przekazu teologicznych treści, gdyż czym innym jest kerygmat prowadzący do zrodzenia wiary, a czym innym pogłębiająca go katecheza. Ewangelizacyjny przekaz kaznodziejski potrzebuje mocnego ukierunkowania symboliczno--mistagogicznego. Oznacza ono tworzenie poprzez głoszenie słowa Bożego wydarzenia spotkania ludzkiej egzystencji z egzystencją Boga. Rozpowszechniona na całym świecie koncepcja Szkół Nowej Ewangelizacji (SNE), której twórcą jest Jose H. Prado Flores, podejmuje taką próbę. Kurs „Nowe Życie” jest podstawowym kursem kerygmatycznym w programie SNE. Zastosowana w nim metoda głoszenia słowa Bożego charakteryzuje się bardzo dynamicznym przebiegiem narracji, wykorzystaniem rekwizytów nawiązujących do codziennego doświadczenia słuchaczy oraz włączenie przepowiadania w paraliturgię. Taki sposób głoszenia umożliwia słuchaczowi uczestnictwo w doświadczeniu symbolicznym. Polega ono na wejściu w osobistą relację z Jezusem, którego uobecniają znaki materialne dołączone do przekazu treści kerygmatycznych. Swoistym szczytem takiego głoszenia staje się paraliturgia, która wzmacnia i konkretyzuje wymiar mistagogiczny przepowiadania. Przeanalizowanie dynamiki głoszenia słowa Bożego na kursie „Nowe Życie” pokazuje, że zasady budowania doświadczenia symbolicznego można wykorzystać w innych formach przepowiadania, takich jak np. kazanie czy homilia.

7

The Symbolism of Water in the Liturgy of the Catechumenate

100%

Kulbacki P.

Roczniki Teologiczne

|

2017

|

vol. 64

|

issue 8: Liturgika

43-53

EN

The liturgy preparing for receiving the sacraments of Christian initiation is dominated by the issue of a covenant, a new life, enlightenment, inclusion in the Church. Liturgical ceremonies preparing for establishing a covenant in baptismal waters mention the symbolism of water. However, this is not the main theme. The study on the liturgical texts used in the period of purification and enlightenment revealed references to the symbolism of water taken from both the Old Testament and the New Testament. It concerns the living water in the desert and the prophetic message of purification. Also, some of the psalms used in the liturgical rites of this period refer to using water for purification or confirmation of innocence. The liturgy draws attention to the conversation between Jesus and the Samaritan woman and the promise of the water giving eternal life, and the blind from birth who regained his sight through washing. The symbolism of water is further developed during the rite of blessing of baptismal water and baptism in the Paschal Night. Preparation for baptism fulfils the principle of mystagogy, which assumes the priority of the celebration of the sign over its explanation.

PL

W liturgii przygotowującej do przyjęcia sakramentów inicjacji chrześcijańskiej dominuje zagadnienie przymierza, nowego życia, oświecenia, włączenia do Kościoła. Obrzędy liturgiczne przygotowujące do zawarcia przymierza w wodach chrztu wprawdzie wspominają o symbolice wody, nie jest to jednak temat główny. Przeprowadzone badania tekstów liturgicznych okresu oczyszczenia i oświecenia ujawniły odniesienia do symboliki wody zaczerpniętej zarówno ze Starego, jak i Nowego Testamentu. Dotyczy ona wody dającej życie na pustyni oraz prorockich zapowiedzi oczyszczenia. Także niektóre psalmy wykorzystywane w obrzędach liturgicznych tego okresu nawiązują do obmywania wodą dla oczyszczenia lub dla potwierdzenia niewinności. Liturgia kieruje uwagę na rozmowę Jezusa z Samarytanką i zapowiedź wody dającej życie wieczne oraz na obmycie przywracające wzrok niewidomemu od urodzenia. Symbolika wody zostaje szerzej rozwinięta podczas obrzędu błogosławienia wody chrzcielnej i chrztu w Noc Paschalną. Przygotowanie do chrztu realizuje zasadę mistagogii, zakładającą pierwszeństwo celebracji znaku przed jego objaśnieniem.

8

Kościół bernardynów w Rzeszowie. Mistagogia przestrzeni prowadzącej do wnętrza świątyni

100%

Ryba G.

Folia Historica Cracoviensia

|

2016

|

vol. 22

399-418

PL

W latach 1610–1629 z fundacji Mikołaja Spytka Ligęzy wzniesiono w Rzeszowie na miejscu objawień Matki Boskiej kościół, nad którym opiekę powierzono bernardynom. W związku z jubileuszem 500-lecia owych objawień, przypadającym w 2013 roku, w kościele dokonano szeregu prac renowacyjnych. W kruchcie, która zajmuje dolną kondygnację wieży, na osi na wprost prezbiterium odkryto wejście, zamurowane prawdopodobnie wkrótce po wybudowaniu kościoła, i przebito je ponownie, zgodnie z pierwotnym założeniem. Pomieszczenie kruchty w przyziemiu wieży zajmuje przestrzeń na planie zbliżonym do kwadratu, przykrytą sklepieniem krzyżowym. W każdej ścianie znajduje się otwór wejściowy wypełniający wnękę w grubości muru zamkniętą łukiem odcinkowym. Dwie pary dwuskrzydłowych drzwi z brązu, obustronnie rzeźbionych, prowadzą do wnętrza kruchty z zewnątrz, natomiast kolejne drzwi, również pokryte dekoracją rzeźbiarską, oddzielają to pomieszczenie od nawy. Ich częściowe przeszklenie sprawia, że w kształt pola obrazowego zostaje wpisane całe wnętrze bogatej, manierystyczno-barokowej budowli, tworząc przestrzenny układ scenograficzny, rozwijający się w głąb, aż do tabernakulum i ołtarza głównego w prezbiterium. Z natury rzeczy ruchomy układ skrzydeł pozwala tworzyć zmienne konfiguracje o zróżnicowanym przesłaniu, rozwijającym się w czasie i przestrzeni. Obrazy z historii lokalnego objawienia i postaci miejscowych świętych poprzez przedstawienia i cytaty biblijne stopniowo prowadzą widza do tajemnicy wcielenia. Przestrzeń kruchty, łącząca umiejętnie przekaz ikonograficzny z symboliką i ekspresją formy (m.in. symbolika światła i symbolika materiału) stanowi znaczący element, a zarazem metaforę wtajemniczenia mistagogicznego, dokonującego się podczas przekraczania granicy pomiędzy profanum a sacrum.

EN

In the years 1610–1629, a church founded by Mikołaj Spytko Ligęza was erected in Rzeszow on the site of apparitions of the Virgin Mary, and entrusted to the care of Bernardine monks. In connection with the jubilee of the 500th anniversary of the apparitions in 2013, a series of renovations were conducted in the church; and the porch, which occupies the bottom floor of the tower, built on the axis of the west facade of the building, was rebuilt. Currently, there are two pairs of double bronze doors, carved on both sides, which lead to the interior of the porch. Another door, also covered with sculptural decoration, separates the porch from the nave. Its partial glazing inscribes the entire interior of the rich Mannerist-Baroque building into its image field, creating a spatial stage design arrangement developing into the interior, towards the very tabernacle and the main altar in the chancel. Obviously, the moving wing system allows for creating variable configurations with varying messages, developing in time and space. Images of the history of the local apparition and the figures of the local saints gradually lead the viewer through biblical presentations and quotations to the mystery of the Incarnation. The space of the vestibule, skillfully combining the iconographic message with the symbolism and expression of the form (such as the symbolism of the light and the symbolism of the material), constitutes a significant element and, at the same time, a metaphor of mystagogical initiation, achieved when crossing the border between the profane and the sacred.

9

Czy istnieje dostosowana liturgia misyjna? Spór o komunikatywność liturgii

100%

Draguła A.

Colloquia Theologica Ottoniana

|

2020

|

vol. 36

67-86

EN

One of the main directions of the renewal initiated by the Second Vatican Council was the adaptation (aptactio, accomodatio) of the liturgy to changing cultural conditions and cognitive abilities of the faithful (fidelium captus). The Council recognised that the established historical form of the liturgy ceased to correspond to the mentality of its times; hence, the demand for a more comprehensible liturgy and thus a more attractive one – so that it would draw more participants. This postulate is combined with the conviction that the liturgy should fulfil an evangelising function, which makes the didactic dimension dominant over the mystery proper to the liturgy. The paper criticises that postulate. A liturgy that has missionary or evangelising potential does not need to succumb to a didactic strategy. The most missionary liturgy may be a seemingly incomprehensible liturgy, but one that gives the opportunity to experience and live the ritual, i.e. initiation and mystagogical liturgy. This view stems from the assumption that a liturgy’s communicativeness goes beyond a narrowly understood intellectual intelligibility. Is this reserved solely – as some claim – to the liturgy celebrated in the extraordinary form of the rite, which is supported by the mystery of Latin and increasingly hermetic sign system? The author argues that also the so-called post-conciliar liturgy has mystagogical potential, and the focus on the didactic dimension leads to a deformation of the nature of the liturgy, as its fundamental dimension is performativity and not intelligibility.

PL

Jednym z głównych kierunków odnowy zainicjowanej przez Sobór Watykański II było dostosowanie (łac. aptatio, accomodatio) liturgii do zmieniających się warunków kulturowych oraz zdolności poznawczych wiernych (fidelium captus). Sobór uznał, że utrwalona forma historyczna liturgii nie odpowiada współczesnej mentalności. Stąd zrodził się postulat liturgii bardziej zrozumiałej, a przez to bardziej atrakcyjnej, czyli pociągającej wiernych. Postulat taki łączy się z przekonaniem, że liturgia winna spełniać funkcję ewangelizacyjną, co sprawia, że wymiar dydaktyczny dominuje jednak nad misterium właściwym dla liturgii. W artykule postulat ten zostaje poddany krytyce. Liturgia, która ma w sobie potencjał misyjny czy ewangelizacyjny, nie musi podążać według strategii dydaktycznej. Najbardziej misyjną liturgią może być liturgia pozornie niezrozumiała, ale taka, która daje możliwość doświadczenia i przeżycia rytuału, a więc liturgia inicjacyjna i mistagogiczna. Pogląd ten wynika z przyjęcia założenia, że komunikatywność liturgii wykracza poza wąsko pojętą intelektualną zrozumiałość. Czy taki wymiar może mieć – jak chcą niektórzy – jedynie liturgia sprawowana w nadzwyczajnej formie rytu, któremu sprzyja swoista tajemniczość związana z użyciem języka łacińskiego oraz bardziej hermetycznego systemu znaków? Autor stawia tezę, że także tzw. liturgia posoborowa ma w sobie potencjał mistagogiczny, a skupienie się na wymiarze dydaktycznym prowadzi do deformacji natury liturgii, której fundamentalnym wymiarem jest performatywność, a nie zrozumiałość.

10

Rola postrzegania duchowego w nauczaniu katechetycznym Jana Chryzostoma

100%

Szczur P.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 62

493-504

EN

Among the works of John Chrysostom is twelve baptismal catecheses which he delivered most probably in Antioch. In these catecheses he tried to explain ceremonies connected with initiation. To realize his goal he appealed repeatedly to the sense of sight and he reminded catechumens/neophytes that everything they see has spiritual significance. This spiritual reality can be recognized by the organ, which he called “the eyes of the soul”, “spiritual eyes” or “the eyes of faith”. All of these terms denote a method of seeing what is invisible to the eyes of the body. In this way John Chrysostom equipped a neophyte with the eyes of faith able to induce the mind to create spiritual images of space. These images were meant to lead the physical feelings of catechumen/neophyte in the proper understanding of the rites of Christian initiation.

11

Istota posługi głoszenia Słowa Bożego w świetle "Mów" św. Leona Wielkiego

100%

Dąbrówka M.

Vox Patrum

|

2014

|

vol. 62

93-112

EN

St. Leo the Great’s theological view is characterized by a deep sense of the liturgy as an actualization of the saving mystery of Christ. This belief has its resemblance in tasks which are performed by pope’s Sermons. They are – first of all – uncovering this mystery’s presence in “here and now” of the liturgical celebration, leading into its essence, and indicating in which way this celebration can be prolonged in everyday live by the believers. In this way sermons help them in deeper participation in the Holy Mass and extracting life-giving strength from the mystery which is celebrated. Therefore the preaching ministry is regarded by St. Leo as a grave responsibility, from which a priest who presides over the liturgy should not dispense with. Considering a sermon as a part of the liturgy Pope regards it as an instrument of God’s grace, and a space to praise the God for what He has made in the history of salvation.

12

Dlaczego sakramenty potrzebują wiary?

80%

Głowacki Z. M.

Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne (Liturgical and Homiletic Annals)

|

2011

|

issue 2(58)

43-54

EN

Salvation given man by God is at the same time liberating him from sin and giving him a possibility to live a divine life. Man gains participation in it in faith and in sacraments. These two realities are connected with each other, which was noticed by the teaching of the Vatican Council II that treated them as two elements of the same salvation process. Defining the relations between them is a significant theological problem, as limiting participation in salvation to the sacrament only results in sacramentalism; and remaining with faith only — in fideism. The connection between faith and sacraments may be seen in their personalistic and historical-salutary character. Both faith and the sacrament involve the entire man, and have Mysterium Christi as their foundation. Their mutual relation is a complementary one. The sacrament needs faith to be fruitful for Christian life, and on the other hand, faith is expressed and consolidated in the sacramental way. The time in the history of the Church, when this relation was emphasized, was in the first centuries of Christianity. In a natural way faith demanded to be expressed in the sacrament, and the sacrament needed prior faith. Return to this proper relation between the sacrament and faith should happen in two ways. The first one is referring faith and the sacrament to God’s Word, which will give it a historical-salutary perspective. The second one is mystagogy that will allow treating the participation of the faithful one in the sacrament as his participation in the Mystery of Christ. Closer ties between the liturgy of sacraments and God’s Word, in connection with sacramental mystagogy may be a way to return to the primeval unity of faith and the sacrament.

13

Nauczanie liturgiki w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji siedleckiej

80%

Matwiejuk K.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2018

|

issue XV/15

8-37

EN

Teaching liturgy in Teological Seminary in the Diocese of Siedlce Liturgical formation of alumni is an important dimension of their seminary for-mation. It is based on the tight connection of the knowledge about the mysteries of sal-vation and personal experiencing the presence of resurrected Jesus Christ in faith. Te in-ternal life of alumni is enriched by the grace of the Sacraments. Over two hundred years of the existence of the Diocese of Siedlce, the candidates for priesthood encountered diferent conceptualizations of liturgy. Afer the Vatican Council II it is understood as a form of mystagogy in saving deeds of incarnated Son of God. Liturgy not only passes the knowledge about His saving presence in liturgical activities but it also leads people to a personal meeting with the resurrected Jesus Christ, especially in sacramental communion.

PL

Liturgiczna formacja alumnów jest jednym z istotnych wymiarów ich formacji semi¬naryjnej. Polega ona na ścisłej łączności wiedzy o misteriach zbawienia z osobistym doświad¬czaniem w wierze obecności zmartwychwstałego Chrystusa. Życie wewnętrzne alumna jest 60 „Niekiedy dochodzi do tego, że w samo sprawowanie Ofary Eucharystycznej zostają włączone pewne elementy zapożyczone z nowenn lub innych nabożeństw. Stąd rodzi się niebezpieczeństwo, że Pamiątka Pana nie będzie już stanowić szczytowego momentu spotkania wspólnoty chrześcijańskiej, lecz będzie jakby pewną okazją do odprawienia nabożeństwa należącego do pobożności ludowej. Tym, którzy tak postępują, chcemy przypomnieć normę soboru, według której nabożeństwa winno się uzgadniać z liturgią, bynajmniej zaś nie mieszać z nią”, Paweł VI, Adhortacja Apostolska Marialis cultus (2.02.1974), nr 31. 34 Nauczanie Liturgiki w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji siedleckiej zasilane łaską sakramentów świętych. Kandydaci do kapłaństwa, na przestrzeni dwustu lat istnienia diecezji siedleckiej, spotykali się z różnymi ujęciami liturgiki. Po soborze watykań¬skim II jest ona rozumiana jako forma mistagogii w czyny zbawcze wcielonego Syna Bożego. Liturgika nie tylko przekazuje wiedzę o Jego zbawczej obecności w czynnościach liturgicz¬nych, ale prowadzi człowieka do osobistego i osobowego spotkania ze zmartwychwstałym Chrystusem, zwłaszcza w Komunii sakramentalnej.

14

Mistagogiczny charakter odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych

80%

Kulbacki P.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

vol. 63

|

issue 8: Liturgika

85-105

EN

The postconciliar turn towards baptismal spirituality is visible in appreciation of the renewal ritual of baptismal promises. In the early centuries of Christianity the very presence of catechumens during the first part of Sunday liturgy and the rite of sending them away reminded the congregation of the central role of the baptismal covenant in the life of Christians. The old division into the Mass of Catechumens and Mass of the Faithful was a reflection of that. Today the Church makes a reference to Baptism in the Sunday aspersion. In the liturgical year cycle the period of paschal preparation (Lent) creates a parallel formation path for catechumens and the Christian faithful who accompany them. During the Easter Vigil, which constitutes the pivotal point of the liturgical year and the principal time for catechumens to get baptised, the whole Church renews baptismal promises. Parents and godparents renew them when children are baptised, while the youth do during Confirmation. Also the administration of Viaticum should be preceded by a renewal of the profession of faith. The renewal of baptismal promises is envisaged by a ritual celebrated during major exorcisms. The typical editions of postconciliar liturgical books provide the text of questions and suggest answers in the singular form, which implies a personalistic dimension of the renewal. It is an element of the permanent mystagogy of the Sacrament of Baptism.

PL

Posoborowy zwrot ku duchowości chrzcielnej wyraża się między innymi w dowartościowaniu w różnych okolicznościach obrzędu odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. W pierwszych wiekach sama obecność katechumenów podczas pierwszej części liturgii niedzielnej oraz ryt ich odesłania przypominały o centralnej roli przymierza chrztu w życiu chrześcijanina. Nawiązywał do tego dawny podział na mszę katechumenów i mszę wiernych. Dziś Kościół nawiązuje do chrztu w niedzielnej aspersji. W cyklu roku liturgicznego okres przygotowania paschalnego (Wielkiego Postu) stwarza paralelną ścieżkę formacji katechumenów i towarzyszących im wiernych Kościoła. Podczas Wigilii Paschalnej, stanowiącej centrum roku liturgicznego i podstawowy termin chrztu katechumenów, cały Kościół odnawia przyrzeczenia chrzcielne. Rodzice i chrzestni odnawiają je także przy chrzcie dzieci, a młodzież – przy przyjmowaniu bierzmowania. Także udzielanie Wiatyku powinno być poprzedzone odnowieniem wyznania wiary. Odnowienie przyrzeczeń chrztu świętego przewiduje rytuał podczas sprawowania ezgorcyzmów większych. Typiczne wydania posoborowych ksiąg liturgicznych podają tekst zadawanych pytań i sugerując odpowiedzi w singularis wskazują na personalistyczny wymiar odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Odnawianie przyrzeczeń chrzcielnych stanowi element permanentnej mistagogii sakramentu chrztu.

15

Mystagogic Dimension of Christian Formation in the Family Community

80%

Buchta R.

Roczniki Teologiczne

|

2020

|

vol. 67

|

issue 11

45-64

EN

The 2020 global coronavirus pandemic led to severe restrictions imposed on all areas of social life. These restrictions also limited the ability of the faithful to participate in daily liturgy and everyday Church life. Consequently, many faithful participated in the liturgical celebrations of Easter and consecutive paschal Sundays within their family communities. Pursuant to bishops’ guidelines, direct preparation for the First Communion and the sacrament of penance and reconciliation took place within the family community. Families faced the challenge of taking on tasks that are normally reserved for the catechumenate. We can then pose the question of whether contemporary Christian families view themselves as a community of the “domestic Church.” Are they aware of their mission and prepared to fulfil it? The purpose of this article is to highlight the mystagogic dimension of Christian formation in the family community. The author offers a reflection on the family as the focus of realisation of the mystery of the Church. He analyses the goals and tasks of the family catechumenate, as exercised due to participation of the family in the life and mission of the Church.

PL

Mistagogiczny wymiar formacji chrześcijańskiej we wspólnocie rodzinnej Przeżywana w 2020 roku ogólnoświatowa pandemia koronawirusa spowodowała wprowadzenie surowych ograniczeń regulujących wszystkie przestrzenie życia społecznego. Dotyczyły one także możliwości uczestnictwa wiernych w liturgii oraz w codziennym życiu wspólnoty Kościoła. Skutkiem tego, wielu wiernych przeżywało liturgiczne obchody Wielkiejnocy oraz kolejnych niedziel paschalnych we wspólnocie najbliższej rodziny. Zgodnie ze wskazaniami biskupów, także we wspólnocie rodzinnej miało miejsce bezpośrednie przygotowanie dzieci do przyjęcia sakramentu pokuty i pojednania oraz I Komunii św. Rodziny stanęły zatem wobec konieczności wypełnienia zadań właściwych dla katechumenatu. Wobec powyższego, można postawić pytanie, czy w taki właśnie sposób – jako wspólnotę „domowego Kościoła” – postrzegają siebie współczesne chrześcijańskie rodziny? Czy są świadome swojej misji i odpowiednio do jej podjęcia przegotowane? Celem artykułu jest wydobycie mistagogicznego wymiaru formacji chrześcijańskiej we wspólnocie rodzinnej. Autor podejmuje refleksję nad rodziną jako miejscem urzeczywistnia się misterium Kościoła. Omawia także cele i zadania katechumenatu rodzinnego, podejmowane z racji udziału rodziny w życiu i misji Kościoła.

16

Kerygmat i mistagogia w zbawczym spotkaniu współczesnego człowieka z Bogiem

80%

Lekan J.

Teologia w Polsce

|

2014

|

vol. 8

|

issue 2

71-86

PL

Człowiek jest drogą Kościoła. Jakich więc sposobów powinien szukać dzisiaj Kościół, aby dotrzeć do człowieka, by ten nie bał się spotkać Chrystusa, poznać prawdę o Nim i przyjąć Go do swojego życia? To jedna z głównych idei adhortacji Evangelii gaudium papieża Franciszka. Papież wskazuje na dwie podstawowe, nierozerwalnie złączone zagadnienia: kerygmat i mistagogię. Dynamizm kerygmy winien kształtować celebrację misteriów wiary, aby dokonywał się proces zmiany życia w kierunku chrystoformizacji, czyli kształtowania postaw na wzór Jezusa Chrystusa.

EN

Man is the way of the Church. So what ways should the Church seek today in order to reach man who will not be afraid to encounter Christ, to attain the truth about Him and to accept Him into his life? It is one of main ideas of Pope Francis’ exhortation Evangelii Gaudium. The Pope points to two fundamental and inextricably linked issues: kerygma and mystagogy. The dynamism of kerygma ought to shape the celebration of the mysteries of faith and thus the process of the transformation of life will lead to a formation in Christlikeness, which means shaping the attitudes in imitation of Christ.

17

Miejsce i znaczenie wyznania wiary w liturgii

80%

Królikowski J.

Analecta Cracoviensia

|

2017

|

vol. 49

EN

The article points out the reasons for and the history of the inclusion of the confession of faith into liturgy of the Church. The aim of this study is to show a close relation between liturgy and Christian life. Both liturgy and Christian life are based upon the confession of faith, therefore it is vital to emphasise this relation since it may be significant for strengthening of the close relation between Christian life and liturgy which is not something external and artificially combined but on the contrary it characterizes the internal content of Christian life and constitutes its natural environment of authentic development. The confession of faith constitutes the first school of faith and it remains the basic tool of religious formation. That is why the confession of faith has to become a truly cultivated and lasting element of Christian proclamation and a benchmark for shaping the authentic Christian spirit.

PL

Artykuł zwraca uwagę na motywy i dzieje włączenia wyznania wiary do liturgii Kościoła. Celem pracy jest pokazanie ścisłej zależności zachodzącej między liturgią i życiem chrześcijańskim. Zarówno liturgia, jak i życie chrześcijańskie są oparte na wyznaniu wiary, dlatego też zauważenie tego związku może mieć duże znaczenie dla pogłębienia ścisłego związku życia chrześcijańskiego z liturgią, która nie jest czymś jakby z zewnątrz dodanym do życia chrześcijańskiego, ale określa jego wewnętrzną treść i stanowi w pewnym sensie środowisko naturalne jego autentycznego rozwoju. Wyznanie wiary stanowi pierwszą szkołę wiary i pozostaje podstawowym narzędziem formacyjnym. Ten fakt domaga się więc, aby wyznanie wiary było realnie zgłębianym i trwałym elementem przepowiadania chrześcijańskiego oraz punktem odniesienia dla kształtowania autentycznego ducha chrześcijańskiego.

18

Homilia w osmozie z teologią liturgiczną

80%

Dyk S.

Polonia Sacra

|

2017

|

vol. 21

|

issue 2(47)

27-43

PL

Nowe Dyrektorium homiletyczne przedstawia homilię jako syntezę słowa Bożego, celebracji liturgicznej i chrześcijańskiego życia (por. DH12–14).Homilia jawisię tutaj jako przykład syntezy teologicznej bądź też jako przykład syntezy w teologii. W takim ujęciu może być ona uważana za najlepszy przykład zrodzonej w okresie reformy liturgicznej teologii liturgicznej. Osmoza pomiędzy teologią liturgiczną a homilią polega na tym, że obydwie pozostają w funkcji liturgii i jawią się jako teologia z liturgii. W takim ujęciu homilia, podobnie jak teologia liturgiczna, ma cztery podstawowe cele: pozostajew służbie zbawczemumisterium,tak abywłączyćw nieuczestnikówcelebracji liturgicznej; jest teologiczną syntezą prowadzącą do pełnego poznania misterium Chrystusa; jest syntezą wszystkich dyscyplin teologicznych; jest teologią ortodoksji dla ortopraksji w perspektywie doksologii – żywą teologią zbawczego misterium.

EN

The new Homiletic directory presents a synthesis of the homily as the Word of God, the celebration of the liturgy and Christian life (cf. DH 12–14). According to it, a homily is an example of theological synthesis or an example of the synthesis of theology. We believe that the best examples of such homilies were born during the period of the liturgical reform of liturgical theology. The osmosis between theology and a liturgical homily lies in the fact that both function in the liturgy and emerged from liturgical theology. From this perspective, the homily, as well as liturgical theology, has four main objectives: to remain in the service of the saving mystery so as to include participants in the liturgical celebration; it is a theological synthesis that leads to knowledge of the mystery of Christ; it is the synthesis of all theological disciplines; and it is the theology of orthodoxy for orthopraxy from the perspective of doxology – a living theology of the saving mystery.

19

Silent Absolutions

80%

Sedlák J., Cepková P.

Communication Today

|

2021

|

vol. 12

|

issue 2

180-191

EN

The study is a theoretical-visual essay that addresses the contexts of interconnection of documentary photography in wider societal relationships – cultural, social, religious, philosophical, and pedagogical. The sources of the study are the opinions of key philosophers related to the sphere of human being and the participation of a person in human society, service to others, egoism, altruism, existence, borderline situations, and problematisation of happiness. The core of the study comprises an analysis and interpretation of approaches (within the photographic project entitled Damnatio memoriae – Condemnation of Memory) and is divided into several parts: The Stories in Images, Images of Awakening and Self-Discovery, The Inner Memory and Cultural Information, Almost Home and Podolínec or About Loneliness within Ourselves. Institutionally, instrumentally, and biblically, the study is a reflection on an image of stories of the religious congregation of Redemptorists, childhood dreams, historical and cultural continuity, difficult messages on the meaning of suffering, political persecution, and finding new identities and spiritual perspectives. It is a story of human wandering that implies a journey from the individual to the whole, a journey of breaking boundaries and stereotypes, a journey from the profane to the sacral. Through the medium of photography and their theoretical attitudes, the authors build a narrative of personal experience that has become a story of rises and falls, but also a dramatic turnaround, where a human being becomes a different person.

20

Kerygma i mistagogia w zbawczym spotkaniu współczesnego człowieka z Bogiem

80%

Lekan J.

Teologia w Polsce

|

2014

|

vol. 8

|

issue 2

71-86

EN

Man is the way of the Church. So what ways should the Church seek today in order to reach man who will not be afraid to encounter Christ, to attain the truth about Him and to accept Him into his life? It is one of main ideas of Pope Francis’ exhortation Evangelii Gaudium. The Pope points to two fundamental and inextricably linked issues: kerygma and mystagogy. The dynamism of kerygma ought to shape the celebration of the mysteries of faith and thus the process of the transformation of life will lead to a formation in Christlikeness, which means shaping the attitudes in imitation of Christ.

PL

Człowiek jest drogą Kościoła. Jakich więc sposobów powinien szukać dzisiaj Kościół, aby dotrzeć do człowieka, by ten nie bał się spotkać Chrystusa, poznać prawdę o Nim i przyjąć Go do swojego życia? To jedna z głównych idei adhortacji Evangelii gaudium papieża Franciszka. Papież wskazuje na dwie podstawowe, nierozerwalnie złączone zagadnienia: kerygmat i mistagogię. Dynamizm kerygmy winien kształtować celebrację misteriów wiary, aby dokonywał się proces zmiany życia w kierunku chrystoformizacji, czyli kształtowania postaw na wzór Jezusa Chrystusa.

Refine search results

Paradygmat liturgiczny w ujęciu ks. prof. Jerzego Józefa Kopcia CP

Terminologiczne podstawy katechezy mistagogicznej

„Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych” – księga wciąż nie odkryta

Mistagogia egzystencjalna Karla Rahnera a przepowiadanie słowa Bożego

Performatywna funkcja języka homilii

Symboliczno-mistatogiczny wymiar przepowiadania ewangelizacyjnego na przykładzie kursu ewangelizacyjnego „Nowe Życie”

The Symbolism of Water in the Liturgy of the Catechumenate

Kościół bernardynów w Rzeszowie. Mistagogia przestrzeni prowadzącej do wnętrza świątyni

Czy istnieje dostosowana liturgia misyjna? Spór o komunikatywność liturgii

Rola postrzegania duchowego w nauczaniu katechetycznym Jana Chryzostoma

Istota posługi głoszenia Słowa Bożego w świetle "Mów" św. Leona Wielkiego

Dlaczego sakramenty potrzebują wiary?

Nauczanie liturgiki w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji siedleckiej

Mistagogiczny charakter odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych

Mystagogic Dimension of Christian Formation in the Family Community

Kerygmat i mistagogia w zbawczym spotkaniu współczesnego człowieka z Bogiem

Miejsce i znaczenie wyznania wiary w liturgii

Homilia w osmozie z teologią liturgiczną

Silent Absolutions

Kerygma i mistagogia w zbawczym spotkaniu współczesnego człowieka z Bogiem