Search results

1

Szczęście w nabywaniu. „Samotrawiąca namiętność” społeczeństwa konsumentów

100%

Mazur D.

Logos i Ethos

|

2016

|

issue (40) Numer specjalny

77–91

2

Korale „z kropel krwi nanizane”. „Chłopi” Władysława Reymonta jako studium namiętności

80%

Brzozowska S.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 4

131-146

PL

W artykule na plan pierwszy wysuwają się postacie kobiece. Losy powieściowych kobiet najdobitniej odzwierciedlają bowiem opresyjny charakter pierwotnej zbiorowości i bezwzględność natury. Już pierwsze stronice tetralogii – wyjście starej Agaty ze wsi na żebry i sceny zbiorowe w polu – ukazują ludzkie okrucieństwo i ścisłą więź człowieka ze światem przyrody. Centralną postacią powieści jest kobieta-odmieniec, Jagna. W postaci Jagny w nowatorski sposób skontaminował Reymont seksualność z apatią, egocentryzm z brakiem woli przetrwania, co w powiązaniu z zastosowaną w tetralogii symboliką barw naprowadziło autorkę artykułu na ciekawy trop: pokusiła się ona o postawienie tezy, że postać Jagny stanowi młodopolskie echo znaczeń zawartych w miedziorycie Lucasa Cranacha „Melancholia I”, zwanym przez interpretatorów „czerwoną melancholią”. Cranach alegoryzował pożądanie. Jagna jest najpiękniejsza, zamożna i rozwiązła. W powieści jest i uwznioślona, i uprzedmiotowiona. Jej małżeństwo ze starym wdowcem, najbogatszym gospodarzem we wsi, staje się dla niej grobowcem, a dla rodziny Borynów zdarzeniem destabilizującym utrwalony porządek. Po śmierci męża Jagna – postrzegana jako kusicielka – ponownie staje się zagrożeniem dla życia gromady. Nieświadomie wabi zalotników, obojętnie traktuje zazdrosne kobiety. Jest dziewczyną-przynętą. Wieś ukarze Jagnę za jej indywidualizm. Porządek powieści – cykliczność i rytm życia – nasuwa jednak domniemania, że Jagna ponownie zostanie wciągnięta w reguły gromady, ponieważ w patriarchalnej społeczności młoda kobieta nie może być niczyja. Ciało kobiety niczyjej zawsze będzie przedmiotem podboju, a warunkiem przetrwania jest przystosowanie. W swoim artykule autorka podkreśliła fakt, że to kobiety są najbardziej zawziętymi strażniczkami patriarchalnego porządku, ich bezwzględne działania wobec Jagny wpisują się wręcz w ponadetyczny porządek natury.

EN

The foreground of the paper is occupied by female figures. The lives of the novel’s women most vividly mirror the oppressive character of primeval community and ruthlessness of nature. As early as on the first pages of the tetralogy we read about old Agata’s leaving the village to beg her bread and get a picture of the collective scenes on the field—either of them presenting human cruelty and the bond between a man and natural world. Jagna, a changeling woman, is the central figure in the story. In this character Reymont in an innovative way mingles sexuality with apathy, egocentrism with the lack of will to survive. All that, linked to the colour symbolism used in theatrology, lead the author of the present paper to an interesting trope, namely the thesis that the figure of Jagna features Young Poland’s echo of the meanings included into Lucas Carnach the Elder’s „Melancholy I” that interpreters refer to as ‘red melancholy.’ Carnach allegorised desire. Jagna is most handsome, wealthy and dissolute. The novel sublimates and objectifies this heroine. Her marriage to an old widower, most propertied peasant in the village, becomes for her a tomb, and for the Boryna family a situation that destabilises the fixed order. Jagna, after his husband’s death, seen as a temptress, once again becomes a threat to the life of the group. She unknowingly lures suitors and remains indifferent to jealous women. She becomes a bait-woman. The villagers punish her for her individualism. The novel’s order—cyclicity and life rhythm—allows to presume that Jagna will regain her place in the group and its rules as a young woman in a patriarchal society cannot belong to anyone. Anyone’s woman body will always be a subject of conquest, and adaptation is a condition of survival. The author of the paper stresses the fact that women are most determined guardians of patriarchal order, and their cruel actions towards Jagna clearly stick to supraethical order of nature.

3

Мифологемы „святость” и „страстность” в женском и мужском началах (роман Ивана Шмелева Пути небесные)

71%

Kuca Z.

|

2014

|

vol. 62

|

issue 7: Słowianoznawstwo

131-145

PL

Niniejszy artykuł został poświęcony analizie mitologemów „świętość” i „namiętność” na przykładzie pierwiastka kobiecego i męskiego w powieści Iwana Szmielowa Drogi Niebiańskie. Namiętność jest pokazana jako binarna opozycja do świętości. A więc świętość jest rozumiana między innymi jako doskonałość, cnota moralna osiągana przez człowieka w trakcie osobistego rozwoju, namiętność – jako stan silnego i nieodpartego uczucia do drugiej osoby. W przypadku głównej bohaterki powieści ta droga rysuje się od świętości do namiętności, która się pojawia w momencie pojawienia się pierwiastka męskiego, natomiast bohater, którego charakteryzuje namiętność, w określonym momencie, dzięki relacji z główną bohaterką, staje się ureligijnioną osobą.

EN

The present article is devoted to analysis of the mythologems “holiness” and “passion” on the example of the feminine and masculine elements in Ivan Shmelyov’s novel The Heavenly Ways. Passion is shown as a binary opposition to holiness. Hence, holiness is understood, among others, as perfection, a moral virtue achieved by a man in the course of his personal development, and passion – as a state of strong and irresistible emotion directed at another person. In the case of the main protagonist of the novel this way leads from holiness to passion, which appears at the moment when a masculine element appears; on the contrary, the male hero who is characterized by passion, at adefinite moment, owing to a relation with the main female protagonist, becomes a religious person.

RU

Данная статья является попыткой анализа мифологем „святость” и „страстность” вженском и мужском началах на примере романа Ивана Шмелева Пути небесные. Страстность является бинарной оппозицией к святости. Мифологемы „страстность” и„святость” неразрывно связаны с русской культурой. Русское народное православное сознание соединило в себе характеристики двух этих концептов. Святость подразумевает совершенство человека, как нравственное качество, достигаемое в процессе духовного роста. Под страстностью понимается, прежде всего, состояние сильного влечения к другому человеку, желание или стремление полного им обладания. Мифологемы „святость” и „страстность” в случае главных героев романа взаимопроникают. С самого начала романа женскому образу приписывается „святость”, мужскому „страстность”. Женское начало восполняется „страстностью” при появлении мужского начала, которое в свою очередь наполняется „святостью” благодаря появлению женского начала.

4

Człowiek jako dynamiczna jednostka duchowo-cielesna w nauczaniu św. Maksyma Wyznawcy

61%

Kashchuk O.

Vox Patrum

|

2015

|

vol. 64

205-230

EN

In St. Maximus the Confessor’s teaching human nature consists of the soul and the body, in which logos of power that unifies them together is inscribed. Human nature manifests itself in the individual human being. The human being as the body and the soul naturally longs for God. This longing is fulfilled by the movement, which is connected to dynamism of the entire human structure. The dynamism is inscribed in the mind, reason, spirit, will, sense, passionate powers and body. The dynamic aspiration for God does not imply getting rid of any of the human elements, even passionate and bodily, but on the contrary, it demands appreciation and proper use of all the natural powers of the human being. Maximus the Confessor treats the human being as a whole. The human is not only mind, reason and spirit, but also will, sense, passionate powers and body. The dynamism of mental and spiritual sphere should be extended in the senses, passionate powers and body, so that the body also becomes the source of virtues, and is deified together with the soul through unity with the Absolute. This unity as the goal of human longing will never be static, but dynamic, because the fulfillment of this longing is the state with eternal movement. So human being will constantly strive for even more perfect unity with God. Through this unity the human being becomes more human. The originality of the Author consists in the fact that using the anthropological views of the earlier tradition and interpreting them mystically and symbolically, he intertwined the entire dynamism of human being with the structure of the Platonic world. The human being through the longing for God and through the proper use of natural powers mystically unites with God not only himself/herself, but also the entire universe, because the structure of the human being is analogous to the structure of the universe.

Refine search results

1 Logos i Ethos

1 Pamiętnik Literacki

1 Roczniki Humanistyczne

1 Vox Patrum

1 2021

1 2016

1 2015

1 2014

1 Brzozowska S.

1 Kashchuk O.

1 Kuca Z.

1 Mazur D.

Szczęście w nabywaniu. „Samotrawiąca namiętność” społeczeństwa konsumentów

Korale „z kropel krwi nanizane”. „Chłopi” Władysława Reymonta jako studium namiętności

Мифологемы „святость” и „страстность” в женском и мужском началах (роман Ивана Шмелева Пути небесные)

Człowiek jako dynamiczna jednostka duchowo-cielesna w nauczaniu św. Maksyma Wyznawcy