Search results

1

The Science of Science (Naukoznawstwo) in Poland: The Changing Theoretical Perspectives and Political Contexts – A Historical Sketch from the 1910s to 1993

100%

Kokowski M.

Organon

|

2015

|

vol. 47

147-237

EN

The article sketches the history of naukoznawstwo (literally meaning the science connoisseurship or the science of science or science studies) in Poland from the 1910s to the end of the Cold War (1991), and the recovery of full political independence in 1993. It outlines the changing research perspectives of this interdisciplinary field of knowledge in Poland against a background of changing political conditions caused by the reconfigurations of the political order. The first part of the article concerns the period from the 1910s, when Poland was occupied by Russia, Prussia, and Austria, through the regaining of independence by Poland in 1918, the reconstruction of the state in 1918–1939; the second part – World War II; the third part – the period from the initial period of Soviet dominance (1944–1954) in Poland and simultaneously the beginnings of the Cold War (1947–1954), the period 1955–1956 (when the Polish state was liberated from Sovietization), through the different political crises in October 1956, March 1968, December 1970, and June 1976, to the emergence of the Independent Self–governing Trade Union Solidarity in September 1980, the end of the Cold War (1991), and the recovery of full political independence in 1993. The article outlines the fundamental achievements of prominent Polish scholars (among others K. Twardowski, M. Ossowska, S. Ossowski, T. Kotarbiński, K. Ajdukiewicz, S. Michalski, F. Znaniecki, B. Suchodolski, L. Fleck, M. Choynowski, Z. Modzelewski, S. Amsterdamski), politicians (among others B. Bierut, E. Krasowska), politicians and scholars (H. Jabłoński, S. Kulczyński), as well as committees (among others the Academic Section of the Józef Mianowski Fund, The Science of Science Committee of the Polish Academy of Sciences), schools of thought (among others the Lvov–Warsaw School of Philosophy), and academic units (among others the Science of Science Seminar in Kraków, the Department for the History of Science and Technology of the Polish Academy of Sciences, and The Department of Praxeology and Science of Science at the Institute for the Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences).

2

Nauczyciele akademiccy w świecie myślenia jako nieproduktywnej pracy

100%

Śliwerski B.

Forum Pedagogiczne

|

2019

|

vol. 9

|

issue 2/1

157-173

PL

Autor podejmuje problem kształcenia młodych kadr akademickich w związku z wdrażaną w Polsce reformą szkolnictwa wyższego. Uniwersytety mają do spełnienia szczególną rolę w rozwijaniu kultury i społeczeństw jako nośnik ponadczasowych wartości humanistycznych, toteż muszą rozwiązywać problemy przejścia od tradycyjnego, humboldtowskiego modelu do zdecentrowanego i zdecentralizowanego, ale zrównoważonego rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki. Opisuję, w jakim zakresie konieczne jest zatem reformowanie uniwersytetów w wymiarze organizacyjnym i w zakresie kształcenia młodych kadr naukowych tak, aby nie niszczyć potencjału rozwojowego polskich badaczy oraz możliwych do tworzenia przez nich inter- i transdyscyplinarnych zespołów naukowych, których efekty pracy mogą i powinny zmieniać oblicze także polskiej nauki.

3

Medioznawstwo polskie na mapie świata. Sondaż naukoznawczy

100%

Mielczarek T.

Studia Medioznawcze

|

2017

|

issue 4 (71)

11-22

PL

Kształcenie dziennikarzy i ludzi mediów ma istotny wpływ na system medialny, a także pośrednio wpływa na system polityczny. Polskie badania medioznawcze nie ograniczają się jedynie do współpracy instytucjonalnej i udziału w konferencjach – ich efektem są m.in. publikacje na łamach czasopism naukowych oraz tworzenie międzynarodowych zespołów badawczych. Wielu polskich uczonych pracuje w zagranicznych ośrodkach uniwersyteckich. Efekty tych badań są uzależnione od wielkości środków kierowanych na naukę, a ponieważ są one niewystarczające, dlatego niezbędna jest koordynacja badań i wyznaczenie ich najważniejszych kierunków.

EN

Educating journalists and media workers has a significant influence on the media and political system. Polish media studies’ research is not restricted merely to institutional cooperation and participation in conferences but also takes form of scientifi c publications and the existence international research teams. Many Polish scholars work at foreign universities. Effects of the research depend on the funds directed towards science. These funds are scant, therefore coordination of research and setting its most important directions becomes essential.

4

Metody mieszane w kontekście procesu badawczego w naukoznawstwie

84%

Kawalec P.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2014

|

vol. 50

|

issue 1(199)

3-22

PL

Głównym tematem niniejszego artykułu, w kontekście najnowszych dyskusji w metodologii badań naukowych, jest charakterystyka podejścia badawczego, które pozwalałoby w adekwatny sposób prowadzić badania w zakresie naukoznawstwa. Trudność tkwi przede wszystkim w tym, że badania naukoznawcze obejmują zróżnicowane aspekty, które w bardziej tradycyjnym ujęciu odpowiadają konglomeratowi różnych dyscyplin, ale jednocześnie, oczekuje się – m.in. ze względu na rekomendacje na podstawie badań – że wynik będzie miał charakter spójny i jednolity. Tego rodzaju problem obserwuje się nie tylko w badaniach naukoznawczych, lecz – z uwagi na rosnącą złożoność podejść do przedmiotu badania – również w przypadku wielu dyscyplin w obrębie szeroko rozumianych badań społecznych. Artykuł zawiera przegląd zagadnień dotyczących jednej z nowszych propozycji metodologicznych rozwiązania powyżej zasygnalizowanego problemu – tzw. „metod mieszanych” – czyli podejścia stosującego w pojedynczym procesie badawczym różne metody badań w celu uzyskania spójnej i kompleksowej odpowiedzi na pytanie badawcze. Po ogólnej charakterystyce metod mieszanych oraz zarysowaniu dyskusji dotyczących ich podstaw, zaprezentowane są argumenty za oraz przeciw ich stosowaniu w badaniach, omówiona jest jedna z szerzej przyjętych typologii metod mieszanych, a także krótko przywołane są nieliczne przykłady badań naukoznawczych wykorzystujących to podejście.

EN

The main topic of this article, within the context of the recent discussions in methodology of scientific research, is a research approach that would allow to adequately conduct science of science research. The difficulty lies primarily in the fact that the science of science research includes diverse aspects, which in more traditional terms corresponds to a conglomerate of different disciplines, but at the same time, it is expected – primarily in view of the subsequent recommendations based on the research results – that the obtained result will be integral i unified. This kind of problem does not concern the science of science research only, but – due to the increasing complexity of approaches to the subject of the study – occurs also in the case of many disciplines within the broadly defined social research. The article contains an overview of the issues relating to one of the newer methodological proposals to solve the above problem – the so-called “mixed-methods” – namely, an approach within a single research process applying different research methods in order to achieve an integral i comprehensive answer to the research question. After the general characteristics of mixed-methods, i outlining the discussions on their underlying paradigms, the arguments for i against their use are presented, i next – one of the more widely accepted typology of mixed-methods is discussed. The paper concludes with an overview of a few examples of science of science research using the mixed-methods approach.

5

On practical disciplines and their methodology

84%

Gasparski W. W.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2017

|

vol. 53

|

issue 2(212)

129-134

EN

Science studies as a pragmatic epistemology is, from the methodological perspective, a practical discipline, for which design is the characteristic feature. The Tadeusz Kotarbiński approach of the issue is reviewed in the paper.

PL

Naukoznawstwo jako epistemologia pragmatyczna, jest z metodologicznej perspektywy dyscypliną praktyczna, której wyróżnikiem jest projektowanie. W artykule przypomniano ujęcie zagadnienia przez Tadeusza Kotarbińskiego.

6

Refleksje nad historią nauki na marginesie książki Stefana Zameckiego Życie wśród innych, Warszawa 2019

84%

Jeszke J.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

2020

|

vol. 65

|

issue 1

135–147

EN

The author, inspired by Stefan Zamecki’s autobiography: Życie wśród innych [Life among Others] and the life-path of this scholar, reflects on Polish historiography of science. These deliberations are not free from personal notes and associations referring to the figures of Polish historiography of science and the hero of the analysed book. Jaromir Jeszke uses here a flexible formula of Reflections on the margins of... From the theoretical perspective of the history of science, the author finds the following fields of Stefan Zamecki’s activity particularly inspiring: 1) his attempts to introduce – and consistently use in his works – the concept of ‘science’ and its subdisciplines, e.g. ‘chemistry’; 2) organising and conducting (together with Prof. Alina Motycka, philosopher from the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences) a nationwide seminar: ‘Context of discovery in the history of the field of science’, which was held from the mid-1990s to 2002; 3) his scientific vision of the history of science together with its organizational location among sciences on science; 4) his analytical studies on a scientific journal with a century-old tradition: Nauka Polska. Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój [Polish Science. Needs, Organization and Development]. Stefan Zamecki appears to the author as a critical, skeptical and aloof scholar who walked into the history of science through studies on chemistry and philosophy. This experience has shaped his theoretical, ‘boundary’, not always accepted, but inspirational attitudes.

7

Science of science at Sussex University

84%

Outhwaite W.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2017

|

vol. 53

|

issue 2(212)

149-156

EN

The aim of this paper is to discuss the history of the Science Policy Research Unit and place it within the broader framework of the University of Sussex and the intellectual context of the period. This brief introduction helps to understand the origins of the Unit and the role played by such figures as Chris Freeman, Geoffrey Oldham, Jackie Fuller, and Roy MacLeod. The description of intellectual context includes the influence of sociological approaches to science which were strong in the second half of the 20th century.

PL

Celem artykułu jest omówienie historii jednostki badawcze Science Policy Research Unit, wskazanie jej miejsca i sposobu funkcjonowania w ramach struktur Uniwersytetu w Sussex oraz przedstawienie kontekstu „intelektualnego” towarzyszącego jej powstaniu. To krótkie wprowadzenie pozwala zrozumieć genezę powstania jednostki oraz rolę jaką odgrywali w niej m.in. Chris Freeman, Geoffrey Oldham, Jackie Fuller, czy Roy MacLeod. Opis kontekstu „intelektualnego” dotyczy głównie wpływu podejść socjologicznych na naukę, które były szczególnie silne w drugiej połowie 20. wieku.

8

Wielkie wyzwania i złożone problemy jako główny przedmiot zainteresowania naukoznawcy

84%

Wodzisz R.

Zagadnienia Naukoznawstwa

|

2017

|

vol. 53

|

issue 2(212)

233-242

PL

Traktując defi nicje naukoznawstwa jako punkt wyjścia dążę w artykule do jasnego określenia przedmiotu naukoznawstwa – głównie w aspekcie formalnym. Na podstawie prac zarówno klasyków naukoznawstwa w Polsce, jak i współczesnych badaczy zajmujących się tą dziedziną można stwierdzić, że została zatracona wartość epistemiczna naukoznawstwa przejawiająca się ekonomizacją nauki. W mojej pracy pokazuję, że prowadzi to do tego, że „naturalny” przedmiot naukoznawstwa, jakim są wielkie wyzwania (grand challenges) oraz złożone problemy (wicked problems) przestaje nim być.

EN

With a definition of the science of science as a starting point I aim at clear specification of the science of science’s subject – mainly in formal aspect. Based on the works of the science of science’s classics from Poland, but also on the works of contemporary researchers it can be argued that the epistemic value of the science of science has been lost and it is visible due to economization of science. In this paper I show that as a consequence of the former the “natural” subject of the science of science which consists of grand challenges and wicked problems ceases its substance.

9

Pierwsze moje spotkania z problematyką naukoznawczą

84%

Zamecki S.

Nauka Polska. Jej Potrzeby, Organizacja i Rozwój

|

2021

|

vol. XXX (LV)

79-129

EN

The aim of the article is to outline the beginnings of scientific reflection by the historian of science, Professor Stefan Zamecki. The study is autobiographical and refers to the author’s earlier studies. The text analyzes the main research problems of Stefan Zamecki’s doctoral dissertation. The expression “The Lwów-Warsaw School” was stopped. The most important stages of the maturation and crystallization of the concept of science in the author of the study were taken into account.

PL

Celem artykułu jest zarysowanie początków refleksji naukoznawczej historyka nauki profesora Stefana Zameckiego. Opracowanie ma charakter autobiograficzny i nawiązuje do wcześniejszych opracowań Autora. W tekście przeprowadzona została analiza głównych problemów badawczych rozprawy doktorskiej Stefana Zameckiego. Zatrzymano się nad rozumieniem wyrażenia „szkoła lwowsko-warszawska”. Uwzględniono najważniejsze etapy procesu dojrzewania i krystalizowania się koncepcji naukoznawstwa u Autora opracowania.

10

Pedagogika ogólna w ponowoczesnym świecie

71%

Śliwerski B.

Forum Pedagogiczne

|

2018

|

vol. 8

|

issue 1

21-41

EN

The author presents the problem of theoretical „general” pedagogy in the post-modern world. It is expressed in the absence of "one" theory, one meta-language which is used to describe and explain basic concepts and processes. Moreover, it creates theoretical foundations for the development of detailed pedagogical sciences. Each attempt to set up a universal project or meta-narration becomes an unreasonable interpretation of phenomena or theories and the will to gain power. None of the individual interpretations can be superior to any others. There are no ‘better’ and ‘worse’ theories. I present new approaches to pedagogy as: - a science of pedagogical sciences (metapedagogy); - as comparative pedagogical thoughts;- as a meta-science, or the science of all sciences about upbringing and education.

PL

Autor podejmuje problem teoretyczności pedagogiki ogólnej w ponowoczesnym świecie, która wyraża się w braku „jednej” teorii, jednego metajęzyka do opisu i wyjaśniania podstawowych pojęć i procesów oraz do stworzenia teoretycznych fundamentów pod rozwój szczegółowych nauk pedagogicznych. Każda próba wyniesienia uniwersalnego projektu czy metanarracji staje się nieuprawomocnioną interpretacją zjawisk czy teorii oraz wolą zdobycia władzy. Żadna z pojedynczych ich interpretacji nie może być nadrzędna nad inną, nie ma też „lepszych” i „gorszych” teorii. Przedstawiam nowe podejścia do pedagogiki ogólnej jako: - nauki nauk pedagogicznych (metapedagogiki); - jako komparatystyki myśli pedagogicznej;- jako metanauki, czyli nauki wszystkich nauk o wychowaniu i kształceniu.

11

Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo

67%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

117-134

XX

W toczonej w Polsce w ostatnich trzech dekadach debacie na temat naukometrii i bibliometrii popełniono bardzo poważny błąd metodyczny: pominięto refleksję naukoznawczą, szczególnie historyczno‑metodologiczną. Artykuł rozważa to pominięte zagadnienie. Aby zrealizować ten cel, posłużono się metodą badań interdyscyplinarnych z zakresu naukoznawstwa i historii naukoznawstwa. Zastosowano tę metodę do analizy wybranych najważniejszych publikacji na temat naukometrii i bibliometrii ostatnich trzech dekad, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu polskiego. Artykuł omawia: a) kontekst aktualnej debaty na temat naukometrii i bibliometrii w Polsce; b) historię polskich analiz naukometrycznych opartych na zagranicznych bazach indeksacyjnych; c) aktualną dyskusję na temat naukometrii i bibliometrii w Polsce oraz d) pominięty w aktualnej debacie kluczowy aspekt – nierozerwalny związek naukometrii i bibliometrii z naukoznawstwem. Wnioskiem z przeprowadzonych badań jest postulat powrotu w Polsce do badań informetrycznych (naukometrycznych, bibliometrycznych, webometrycznych, …), świadomie rozwijanych w kontekście zintegrowanego naukoznawstwa. Wiedzę tę należy wykorzystać w kształtowaniu aktualnej polityki naukowej: struktury organizacyjnej nauki i szkolnictwa wyższego oraz formowania zasad oceny dorobku naukowego instytucji i poszczególnych pracowników oraz czasopism naukowych.

EN

In the debate on scientometrics and bibliometrics, taking place in Poland in the last 25 years, a very serious methodical and methodological mistake has been committed by neglecting the reflection about the science of science, especially of historical and methodological character. The following article discusses this issue. This aim was achieved with the use of a method of interdisciplinary research originating from the scope of the science of science and the history of the science of science. This method was applied to the analysis of selected major publications on scientometrics and bibliometrics in the past 25 years, with special emphasis on Polish context. The results are discussed in the article, i.e. a) the context of the current debate on scientometrics and bibliometrics in Poland; b) the history of Polish scientometric analyses based on foreign indexation databases; c) the current discussion on scientometrics and bibliometrics in Poland and d) the key aspect ignored in the current debate, namely the inseparable connection of scientometrics and bibliometrics with the science of science. The study leads to the following conclusions: it is postulated that the informetric (scientometric, bibliometric, Webometric, etc.) studies return to the scientific discourse, which would be consciously developed in the context of the integrated science of science. This knowledge should be utilized in the development of the current science policy, i.e. the organizational structure of science and higher education and the formation of rules of appraisal of scientific institutions, individual employees and scientific journals.

12

Jakiej naukometrii i bibliometrii potrzebujemy w Polsce?

67%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

135-184

PL

Celem tego badawczo‑przeglądowego artykułu jest zbadanie podstaw naukowych naukometrii / bibliometrii – wskazanie jej faktycznych możliwości „detekcyjno‑pomiarowych”. Przeprowadzana analiza dokonywana jest z autorskiej perspektywy zintegrowanego naukoznawstwa oraz historii i metodologii tak pojmowanego naukoznawstwa (szczególnie historii i metodologii naukometrii / bibliometrii oraz historii i metodologii nauki). Stanowi to o nowości ujęcia tematyki i determinuje: a) sposob wyboru publikacji i ich interpretacji oraz b) hierarchię analizowanych zagadnień. Artykuł opisuje: dominujący na świecie i w Polsce (niekrytyczny) pogląd na temat podstaw naukometrii / bibliometrii i liczne poważne naukowe ograniczenia podstaw naukometrii / bibliometrii, takie jak: a) niezgodność z danymi empirycznymi tzw. praw naukometrycznych i prawa koncentracji Garfielda; b) stronniczość dziedzinowa, językowa oraz geograficzna baz indeksacyjnych; c) róożne praktyki komunikacji naukowej; d) orientacja lokalna (narodowo‑państwową) nauk humanistycznych i społecznych oraz lokalne indeksy cytowań; e) wady definicji wskaźnika wpływu (IF) i manipulacje jego wartościami, „gra w Impact Factor”; f) rozliczne problemy z cytowaniami: syndrom Mendla, syndrom klasycznej publikacji, tzw. cytowania drugorzędne i trzeciorzędne, syndrom palimpsestu, efekt zaniku cytowań, kradzieże cytowań, tzw. efekt Mateusza, negatywne cytowania, „modne bzdury”, przymusowe cytowania, patologie: tzw. karteli albo spółdzielni cytowań, „autorstwa gościnnego” oraz „autorstwa honorowego”; g) odróżnienia „wpływu publikacji” i „znaczenia publikacji, doniosłości publikacji”; h) efektywność indeksowania publikacji w bazach elektronicznych i internetowych a nowoczesność techniczna publikacji. Odkrycie tego typu ograniczeń naukometrii / bibliometrii wywołało powstanie m.in. biobibliometrii, alternatywnych metryk (‘altmetrics’) oraz ruchu otwartej nauki. Uwzględnienie analizowanych informacji prowadzi do ogolnej konkluzji mającej znaczenie dla aktualnej polityki naukowej w Polsce: należy przeciwstawić się „tyranii bibliometrii”, gdyż nie służy to rozwojowi nauki. Dlatego trzeba ograniczyć stosowanie metod naukometrycznych w ocenie działalności naukowej, szczególnie nauk humanistycznych i nauk społecznych. Artykuł opowiada się również za realizacją priorytetowej dla MNiSW idei promowania dorobku polskich nauk humanistycznych i społecznych w kraju i za granicą. W tym celu wnioskuje się: a) rozwijać zintegrowane naukoznawstwo (uwolni to od licznych błędow naukometrii i bibliometrii); b) rozbudowywać bazy indeksacyjne publikacji, biblioteki cyfrowe oraz repozytoria cyfrowe, c) intensyfikować udział polskich badaczy w międzynarodowej przestrzeni badawczej, w tym aktywnie włączyć się w projekt budowy europejskiej bazy indeksacyjnej humanistyki i nauk społecznych, d) rozwijać otwarty dostęp do treści naukowych oraz e) unowocześnić polskie czasopisma naukowe i wydawnictwa naukowe.

EN

The aim of this research study and review article is to examine the scientific basis of scientometrics and bibliometrics, i.e. to show their real “detection and measurement” capabilities. The analysis is conducted from the author’s perspective of the integrated science of science and the history and methodology of the science of science following this perspective. Particular emphasis is placed on the history and methodology of scientometrics and bibliometrics and the history and methodology of science. This perspective is a new approach to the subject matter and determines a) how to select publications and their interpretations and b) which hierarchy the analyzed issues should follow. The article describes the view, dominant both in the world and in Poland, on the basics of scientometrics and bibliometrics and their numerous serious scientific restrictions, such as: a) the incompatibility of the so‑ called scientometric laws and the Garfield law of concentration with the empirical data; b) the domain bias, the language bias and the geographical bias of indexation databases; c) various practices of scientific communication; d) the local (national or state‑ level) orientation of humanities, social sciences and citation indexes; e) the disadvantages of the impact factor (IF), the manipulations with its values and the “impact factor game”; f) the numerous problems with and abuses of citations, e.g. the Mendel syndrome, the “classic” publication bias, the palimpsestic syndrome, the effect of the disappearance of citations, the so‑ called Matthew effect, the theft of citations, the so‑ called secondary and tertiary citations, negative citations, “fashionable nonsenses”, forced citations, the pathologies of the so‑ called citation cartels or cooperative citations, the guest authorship and the honorable authorship; g) the distinction between the “impact of publication” and the “importance of publication” or the “significance” of publication; h) the effectiveness of indexation of publications in electronic and Internet databases and the technological modernity of publications. The discovery of such restrictions regarding scientometrics and bibliometrics has led to the creation of, among others, biobibliometrics, alternative metrics (“altmetrics”) and the open science movement. The analysis of this information results in a general conclusion that is relevant to the current scientific policy in Poland, i.e. it is necessary to resist the “tyranny of bibliometrics”, because it does not serve the development of science. As a consequence, the use of scientometric methods in evaluations of scientific activities should be limited, particularly in the humanities and social sciences. The article also advocates for implementing the idea, considered as priority, of the Polish Ministry of Science and Higher Education, which is the promotion of the achievements of Polish humanities and social sciences at home and abroad. In order to achieve this aim, the following is proposed: a) developing the integrated science of science (as protection against the numerous errors of scientometrics and bibliometrics); b) expanding indexation databases of publications, digital libraries and digital repositories; c) intensifying the participation of Polish scientists in international research, including becoming actively involved in the international project aiming at building a European indexation database for humanities and social sciences, d) developing open access to scientific contents and e) modernizing Polish scientific journals and scientific publishing.

13

Omówienie książki: Władysław Marek Kolasa, Historiografia prasy polskiej (do 1918 roku). Naukometryczna analiza dyscypliny 1945–2009. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2013; „Prace Monograficzne” nr 678, ISBN 0239-6025, 978-83-7271-843-1, ss. 525 + Bibliografia przedmiotu (CD)

67%

Kokowski M.

Studia Historiae Scientiarum

|

2016

|

vol. 15

363–371

PL

Artykuł przedstawia krytyczne omówienie książki Władysława Marka Kolasy na temat historiografii prasy polskiej. Dotyczy on metodologii historiografii, naukoznawstwa i jego subdyscyplin: naukometrii i bibliometrii.

EN

This article presents a peer review of the book by Władysław Marek Kolasa on the historiography of the Polish press. It regards the methodology of historiography, the science of science and its sub-disciplines: scientometrics and bibliometrics.

14

Jak pisać biografie pojęć i myśli? O technikach pracy twórczej

67%

Cain F.

Stan Rzeczy

|

2016

|

issue 1(10)

374-395

PL

Artykuł inspiruje się projektem Mieke Bal o wędrujących pojęciach, którego geneza tkwi w refleksji nad międzydyscyplinarnymi nieporozumieniami w dyskusjach i nauczaniu akademickim. Podejście Bal jest tu porównane z przedsięwzięciem polskiego naukowca, Antoniego B. Dobrowolskiego, który planując założenie archiwum materiałów do badania twórczości (1927), chciał poprawić jakość nauczania w polskich szkołach. Podczas gdy celem Bal było rozjaśnienie intersubiektywnego potencjału pojęć, to Dobrowolski zachęcał naukowców do spisywania biografii własnego procesu twórczego. Niepowodzenie projektu Dobrowolskiego zostaje tu dodatkowo przeanalizowane w ujęciu historycznym poprzez zestawienie z niemieckim opracowaniem tekstów biograficznych wielkich uczonych pod redakcją m.in. Raymunda Schmidta.

EN

This essay follows Mieke Bal’s narrative on travelling concepts stemming from failures in interdisciplinary communication in academic discussion and teaching. Her approach is compared to Polish scientist Antoni B. Dobrowolski’s project of an archive of biographies of creative thought (1927) that aimed to solve specific problems in the Polish educational system. Whereas Bal sheds light on the intersubjective potential of concepts, Dobrowolski aimed to question scholars to get insight into the thickets of thought. Both initiatives for stronger academic introspection are compared and the latter’s failure is examined against its historical background, namely a general tendency of self-optimization, represented by a German collection of autobiographical texts by great scholars edited by Raymund Schmidt and others.

15

Bibliografia naukometryczno‑bibliometryczno‑informetryczna (wybór)

59%

KOKOWSKI M.

Prace Komisji Historii Nauki PAU

|

2015

|

vol. 14

185-266

XX

Przedstawiono wybór bibliografii z zakresu naukometrii, bibliometrii oraz informetrii. Bibliografia została wyselekcjonowana w ramach autorskich badań prowadzonych w zakresie: a) aktualnej debaty na temat naukometrii, bibliometrii oraz informetrii w Polsce, b) historii tych dyscyplin oraz c) historii naukoznawstwa. Zaletą takiego wyboru jest uwzględnienie wielu publikacji, które: a) przedstawiają poglądy zarówno polskich, jak i zagranicznych autorów; b) omawiają poważne ograniczenia metodyczne naukometrii, bibliometrii oraz informetrii; c) ukazują nierozerwalny związek tych dyscyplin z naukoznawstwem. Prezentowaną niżej bibliografię autor wykorzystał także w dwóch artykułach opublikowanych w tomie 14. Prac Komisji Historii Nauki PAU (rok 2015).

EN

The text presents a selection of bibliography on scientometrics, bibliometrics and informetrics. The bibliography was chosen in the context of the author’s research of: a) the current debate on scientometrics, bibliometrics and informetrics in Poland, b) the history of these disciplines, and c) the history of the science of science. This selection has an important advantage because it includes many publications that a) represent the views both of Polish and foreign authors, b) discuss serious methodological limitations of scientometrics, bibliometrics and informetrics and c) show the inseparable connection between the disciplines and the science of science. This bibliography was already used in two of the author’s articles published in Prace Komisji Historii Nauki PAU, volume 14 (2015).

16

Komentarz na temat kryteriów i trybu oceny czasopism naukowych przedstawionych w Projekcie z dnia 6 czerwca 2016 r. „Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ……………….. 2016 r. w sprawie przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym” oraz postulowane zmiany zapisów

59%

Kokowski M.

Studia Historiae Scientiarum

|

2016

|

vol. 15

23–43

PL

Artykuł omawia kryteria i tryb oceny parametrycznej czasopism naukowych według Projektu z dnia 6 czerwca 2016 r. „Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ……………….. 2016 r. w sprawie przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym”, wskazuje poważne wady natury legislacyjnej i naukoznawczej (w tym bibliometrycznej) tego projektu oraz postuluje istotną nowelizację treści przepisów tego rozporządzenia.

EN

The article discusses the criteria and procedure for the parametric evaluation of scientific journals according to the Bill of 6 June 2016 of the “Directive of the Minister of Science and Higher Education, Republic of Poland, dated .................... 2016 concerning the process of granting academic categories to scientific institutions”. It indicates serious legislative flaws as well as flaws concerning the science of science (including bibliometrics) in the Bill and proposes significant amendments to the provisions of this Directive. It indicates serious flaws of this Bill regarding legislation, the science of science (including bibliometrics), and proposes significant amendments to the content of the provisions of this Directive.

17

Basic objections to the draft and the adopted Act 2.0 vel the Constitution for science

59%

Kokowski M.

Studia Historiae Scientiarum

|

2018

|

vol. 17

EN

The article presents essential reservations about the proposal and the adopted Act 2.0 vel Constitution for Science. It focuses on the analysis of two topics: model of university and model of evaluation of journals and books. Our analysis is made in the light of knowledge of integrated sciences of science (containing, i.a., history of science, history of organization of higher education system and science, scientometrics and bibliometrics) and a model of university of new humanism.The article calls for introduction of series of vital modifications in the analyzed Act 2.0 and implementing regulations to remedy their fundamental drawbacks.

PL

Artykuł przedstawia zasadnicze zastrzeżenia wobec projektu i uchwalonej Ustawy 2.0 vel Konstytucji dla nauki i skupia się na analizie dwóch zagadnień: modelu uniwersytetu oraz modelu ewaluacji czasopism i książek. Analiza ta jest rozwijana w świetle wiedzy z zakresu zintegrowanego naukoznawstwa (w skład którego wchodzi m.in. historia nauki, historia organizacji szkolnictwa wyższego i nauki oraz naukometria i bibliometria) i modelu uniwersytetu nowego humanizmu.Artykuł postuluje wprowadzenie szeregu istotnych modyfikacji treści Ustawy 2.0 i rozporządzeń wykonawczych, aby zaradzić ich podstawowym wadom.

18

Uwagi na temat „Projektu z dnia 23 marca 2017 r. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ………… 2017 r.”

51%

Kokowski M.

Studia Historiae Scientiarum

|

2017

|

vol. 16

379–388

PL

Artykuł omawia „Projekt z dnia 23 marca 2017 r. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ………… 2017 r.”, wskazuje wady natury legislacyjnej i naukoznawczej (w tym bibliometrycznej) tego projektu oraz postuluje istotną nowelizację treści tego rozporządzenia.

EN

The article discuses the Bill of 23 March 2017 of the “Directive of the Minister of Science and Higher Education, Republic of Poland, dated ………… 2017”. It indicates serious flaws of this Bill regarding legislation and the science of science (including bibliometrics), and proposes significant amendments to the content of the provisions of this Directive.

19

Kurator, kuratela, kuracja? Bibliotekarz wśród naukowców w pięćdziesiąt lat po „lekarzu wiedzy” Władysława Piaseckiego

51%

Hollender H.

Biblioteka

|

2019

|

issue 23(32)

77-96

EN

While making a comparison between librarianship and other professions one may conclude that the former has been more and more laden with new responsibilities and new priorities. Though the librarian as the “knowledge physician” was a construct that underlined the need for the prestige and social standing of the profession, rather than focused on the essence of the librarian profession, the idea of quasi medical role of the librarian and nearly doctor-like responsibility for the patient/user can have indeed something to do with today’s need for implementing the so-called “curated” processes, that is the ones that require a particularly insightful and extensive knowledge of the subject and available methods of management. And this applies to all possible areas related to the circulation of information. Within the context of two case examples of complex and complicated scientific texts and an attempt to identify how a public discussion on them can be carried out, this article attempts to identify the key points in which, without the mediation of the librarian, science can generate a string of misunderstandings, fallacies and conceptual incoherencies or become marginalised. In conclusion, the author proposes to strengthen personnel training, policy support, to create an innovative environment, and promote the development of awareness of any possible manifestations of librarian curatorship in a variety of activities that might be undertaken by librarians. Further strengthening of research and knowledge competences of librarians seems inevitable, in particular in view of the need for the development of inter-disciplinary sciences and a particular supervision needed for research conducted by multi-person research teams as well as for collectively written texts authored by a number of researchers.

PL

Z porównań bibliotekarstwa z innymi zawodami wynika odkrywanie w nim jego nowych cech i zadań. Choć „lekarz wiedzy” był koncepcją mówiącą raczej o potrzebie prestiżu i pozycji społecznej niż o istocie zawodu bibliotekarza, idee lekarskich możliwości działania i lekarskiej odpowiedzialności za pacjenta mogą mieć coś wspólnego ze współczesną potrzebą wdrażania procesów „kuratorowanych”, to znaczy wymagających wyjątkowo wnikliwej znajomości przedmiotu i zróżnicowanych metod zarządzania. Dotyczy to wszelkich pól związanych z obiegiem informacji. Za pomocą dwóch dobranych dla przykładu, skomplikowanych tekstów naukowych i wskazaniu, jak może odbywać się wokół nich publiczna dyskusja, w artykule próbuję rozpoznać kluczowe punkty, w których bez mediacji bibliotekarza nauka może generować nieporozumienia lub ulegać marginalizacji. Proponuję też dostrzegać przejawy kuratorowania w różnych działaniach podejmowanych już przez bibliotekarzy. Tekst jest wezwaniem do wzmocnienia naukoznawczych kompetencji bibliotekarzy, szczególnie ze względu na potrzebę rozwijania nauki interdyscyplinarnej i sprawowania opieki nad badaniami, prowadzonymi przez wieloosobowe zespoły, oraz nad tekstami pisanymi zbiorowo przez kilku autorów.

Refine search results

The Science of Science (Naukoznawstwo) in Poland: The Changing Theoretical Perspectives and Political Contexts – A Historical Sketch from the 1910s to 1993

Nauczyciele akademiccy w świecie myślenia jako nieproduktywnej pracy

Medioznawstwo polskie na mapie świata. Sondaż naukoznawczy

Metody mieszane w kontekście procesu badawczego w naukoznawstwie

On practical disciplines and their methodology

Refleksje nad historią nauki na marginesie książki Stefana Zameckiego Życie wśród innych, Warszawa 2019

Science of science at Sussex University

Wielkie wyzwania i złożone problemy jako główny przedmiot zainteresowania naukoznawcy

Pierwsze moje spotkania z problematyką naukoznawczą

Pedagogika ogólna w ponowoczesnym świecie

Szkic aktualnej debaty nad naukometrią i bibliometrią w Polsce i zapomniane naukoznawstwo

Jakiej naukometrii i bibliometrii potrzebujemy w Polsce?

Jak pisać biografie pojęć i myśli? O technikach pracy twórczej

Bibliografia naukometryczno‑bibliometryczno‑informetryczna (wybór)

Basic objections to the draft and the adopted Act 2.0 vel the Constitution for science

Uwagi na temat „Projektu z dnia 23 marca 2017 r. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ………… 2017 r.”

Kurator, kuratela, kuracja? Bibliotekarz wśród naukowców w pięćdziesiąt lat po „lekarzu wiedzy” Władysława Piaseckiego