Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: niekonsekwencja

Sort By:

Limit search:

Honor w krainie niekonsekwencji. Wokół myśli Józefa Tischnera, Adama Michnika i Leszka Kołakowskiego

100%

Wieczorek K.

Logos i Ethos

2021

vol. 57

61-84

Honor is one of the values permanently inscribed in the traditional ethos of the Polish culture. In the past centuries, it was a feature distinguishing only one social class – the nobility. However, as a result of cultural changes, the concept of honor was democratized, thus entering the universal system of values, shaping the entire social structure. The above notwithstanding, the understanding of this concept had not become homogenized in the process. Even today, one can still observe the concurrence of different styles of thinking about honor, manifest in a variety of coexisting patterns of honorable behavior and particular attitudes to honor, whose respective uniqueness depends on socio-cultural contexts. It is, therefore, possible to speak of the honor of peasants or Highlanders, or of the honor of an oppositionist or an intellectual, and it stands to reason that in each case the sense of the concept will prove to be slightly different. In this text, the author presents the results of an analysis of the ways in which honor is understood by Józef Tischner and Leszek Kołakowski – two Polish thinkers who played important roles in the intellectual life of Poland in the second half of the twentieth century. These considerations are further complemented by a reflection on one of the leading activists of the democratic opposition in the final years of the Polish People’s Republic, an influential writer, journalist, editor, author of Z dziejów honoru w Polsce. Wypisy więzienne [From the History of Honor in Poland. Prison Notes] and numerous other books – Adam Michnik. An insight into his views on honor, and the reflection on the stance he adopted, combined with the analysis of Tischner’s position, allows the author to reconstruct Leszek Kołakowski’s ideal of honor, whose currency transgresses time.

Honor jest jedną z wartości trwale wpisanych w tradycyjny ethos polskiej kultury. W dawnych wiekach był wyróżnikiem jednej tylko warstwy społecznej – szlachty, lecz w wyniku przemian kulturowych pojęcie honoru uległo demokratyzacji i zagościło w uniwersalnym systemie wartości obejmującym całą strukturę społeczną. Rozumienie tego pojęcia nie uległo jednak homogenizacji. Można zatem dostrzec różne style myślenia o honorze i różne wzorce postaw człowieka honorowego w zależności od kontekstu społeczno-kulturowego. Są przesłanki, by mówić między innymi – każdorazowo w nieco innym znaczeniu tego słowa – o honorze chłopskim, góralskim, inteligenckim, o honorze opozycjonisty czy intelektualisty. W przedstawionym tekście autor prezentuje wyniki analizy sposobów rozumienia honoru u dwóch polskich myślicieli, którzy odegrali ważną rolę w polskim życiu intelektualnym drugiej połowy XX wieku – Józefa Tischnera i Leszka Kołakowskiego. Uzupełnieniem rozważań jest ukazanie postawy i poglądów Adama Michnika, jednego z czołowych działaczy opozycji demokratycznej ostatnich lat PRL oraz wpływowego pisarza, publicysty i redaktora, autora między innymi książki Z dziejów honoru w Polsce. Wgląd w jego refleksję na temat honoru połączony z analizą stanowiska Tischnera pozwala autorowi podjąć próbę rekonstrukcji ideału honoru u Kołakowskiego – ideału, którego ważność jest ponadczasowa.

Пераклад фемінітываў у рамане Тадэвуша Далэнгі-Мастовіча Prokurator Alicja Horn праз прызму гендарных стэрэатыпаў

80%

Бандаровіч В.

Acta Albaruthenica

2020

issue 20

159-168

One of the main themes of the novel Prokurator Alicja Horn by Tadeusz Dolenga-Mostowicz is the woman’s place in the Polish society of the 1930s, her rights and opportunities. The introduction of the image of a woman prosecutor is ground-breaking. In the novel, the author calls his protagonist either prokurator or prokuratorka, reflecting the linguistic tendency of the time towards the formation of feminitives alongside masculine forms. Is this inconsistency intentional or accidental? Many questions arose during the translation of feminitives in the novel. Whereas in Belarusian the feminitive пракурорка sounds acceptable, in the Russian translation there are problems. Such is the case in relation to modern society (Belarusian-speaking and Russian-speaking) to feminitives. and it is far from unambiguous.

Jednym z głównych tematów powieści Prokurator Alicja Horn Tadeusza Dołęgi-Mostowicza jest miejsce kobiety w polskim społeczeństwie lat 30. XX wieku, jej prawa i możliwości. Nowością jest wprowadzenie wizerunku kobiety prokuratora. W powieści autor nazywa swoją tytułową bohaterkę prokuratorem, prokuratorką, odzwierciedlając ówczesną tendencję językową do formowania się feminatywów symetrycznie z męskimi formami. Czy ta niekonsekwencja jest zamierzona czy przypadkowa? Podczas tłumaczenia feminatywów w utworze powstało wiele pytań. O ile w języku białoruskim feminatyw пракурорка jest akceptowalny, to w tłumaczeniu na język rosyjski powstają problemy. Wynika to ze stosunku współczesnego społeczeństwa (białorusko- i rosyjskojęzycznego) do feminatywów. Nie jest on ani jednoznaczny, ani tym bardziej wspólny.

Адна з галоўных тэм рамана Prokurator Alicja Horn Тадэвуша Далэнгі-Мастовіча – месца жанчыны ў польскім грамадстве 30-х гадоў ХХ стагоддзя, яе правы і магчымасці. Навізна – увядзенне вобраза жанчыны-пракурора. У рамане аўтар называе сваю гераіню то prokurator, то prokuratorka, адлюстроўваючы тагачасную моўную тэндэнцыю да ўтварэння фемінітываў сі-метрычна з мужчынскімі формамі. Наўмысная гэта непаслядоўнасць або выпадковая? Шмат пытанняў паўстала і падчас перакладу фемінітываў у творы. Прычым калі па-беларуску фемінітыў пракурорка гучыць прымальна, то ў рускім перакладзе ўзнікаюць праблемы. Справа ў стаўленні сучаснага грамадства (беларускамоўнага і рускамоўнага) да фемінітываў. А яно далёка не адназначнае і не аднолькавае.

Refine search results

1 Acta Albaruthenica

1 Logos i Ethos

1 Wieczorek K.

1 Бандаровіч В.

1 2021

1 2020

Search results

Honor w krainie niekonsekwencji. Wokół myśli Józefa Tischnera, Adama Michnika i Leszka Kołakowskiego

Пераклад фемінітываў у рамане Тадэвуша Далэнгі-Мастовіча Prokurator Alicja Horn праз прызму гендарных стэрэатыпаў