Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 64

first rewind previous Page / 4 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  nierówności społeczne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
1
100%
PL
Autor podejmuje w artykule dyskusję wokół źródeł – praprzyczyn – nierówności społecz-nych. Znajomość takiego źródła jest o tyle ważna, że może zaistniałaby szansa jego minimalizacji, a jeszcze lepiej eliminacji z życia społecznego. Bo przecież nie chodzi jedynie o sam opis zjawi-ska, co o zapobieżenie jego ekspansji we współczesnym świecie. W artykule tym głosi się tezę, wedle której nierówności społeczne istniały zawsze odkąd ist-niał człowiek. To nie nierówności stanowią problem sam w sobie, ale „kontrasty aksjologiczne”. Zjawiska kontrastu aksjologicznego występują tylko w ludzkim gatunku i nigdzie więcej, nasilają się we współczesnym świecie. Zdaniem autora są dwa źródła wywołujące zjawisko nierówności społecznych, a miano-wicie: biologiczny egoizm oraz posiadanie świadomości. Egoizm ma podłoże instynktu i w tym zakresie nie różnimy się od świata zwierząt. Różnice wywołuje fakt posiadania świado-mości. Świadomość, czyli kontrolowany proces myślowy wytycza nam „dyrektywy” postępo-wania. Psychika człowieka dzięki świadomości (sferze fronesis) skłania człowieka do maksymalizacji bogactwa, gdyż wówczas minimalizuje on w ten sposób trudy życia (przynajmniej w sferze materialnej). Dlatego bardzo słusznie zauważa Józef Bańka, że człowiek w przeci-wieństwie do zwierząt nie ma granic nasycenia wartościami. Zatem głównym źródłem chęci bogacenia się jest ludzka psychika.
EN
The author in the paper undertakes a discussion about sources – great-causes of social ine-qualities. Knowledge about such a source is important as there could exist a chance for its mini-mizing and even better for its eliminating from social life. The issue is not simply to describe a phenomenon but to prevent its expansion in a modern world. The paper professes a thesis that social inequalities have always been present since a man ex-isted. That are not the inequalities what constitute a problem but “axiological contrasts”. Phenom-ena of axiological contrast exist only within human species and nowhere else, they strengthen in a modern world. According to the author two sources inducing phenomenon of social inequalities exist, that are: biological egotism and possessing consciousness. Egotism has its instinct basis and in this dimension we are not different from animal world. Differences are caused by a fact of possessing consciousness. Consciousness, that is a controlled process of thinking marks “directives” of behav-ior out. Human psychics because of consciousness (a fronesis sphere) induces humans to maxim-ize welfare, as then they minimize difficulties of life (at least in a material sphere). Therefore Józef Bańka correctly writes that a man, contrary to animals, does not have limits of values saturation. Thus, a main source of willingness to getting rich is a human psyche.
PL
W tekście zaprezentowano narzędzia realizacji pomocy społecznej w Polsce: świadczenia pomocy społecznej oraz świadczenia rodzinne w zestawieniu z wysokościami uprawniających do nich progów dochodowych oraz samych świadczeń. Ich analiza połączona została z krytyczną lekturą ustawodawstwa socjalnego oraz m.in. wyników badań Głównego Urzędu Statystycznego. Autor twierdzi, iż aktualny kształt oraz funkcjonowanie polskiego systemu pomocy społecznej nie umożliwia skutecznej (definiowanej jako wsparcie społecznej inkluzji) pomocy potrzebującym.
EN
The aim of the paper is the statistical analysis of economic growth, human capital and inequality, which are disaggregated into activating and frustrating inequalities. The research was conducted on the OECD-countries during 1994–2008. The article consists of presenting the findings from the endogenous growth theory referring to the human capital impact on the income inequality, and findings from the empirical research between economic growth and income inequality. The following parts present disaggregated nature of inequality, i.e. activating, which foster economic growth and frustrating that mitigate the economic growth. The essential part of the paper is the empirical analysis of the relations between inequality, human capital and economic growth in the OECD countries. The conducted research provide strong arguments for anticipating the two natures of the inequalities in the economic growth research. The results of the calculations are not enough strong basis for producing findings about the relations between the economic categories concerned. However, it is justified to emphasize that human capital fosters the activating inequality and mitigates frustrating inequality. Thus, the activating inequality fosters economic growth and frustrating one limits the rate of economic growth.
PL
Celem artykułu jest statystyczna analiza wzrostu gospodarczego, kapitału ludzkiego oraz nierówności, zdezagregowanych do nierówności typu aktywizującego i frustrującego. Badanie przeprowadzono na grupie krajów OECD w latach 1994–2008. W artykule zawarto obszerną prezentację wniosków wynikających z endogenicznej teorii wzrostu gospodarczego odnoszących się do wpływu kapitału ludzkiego na nierówności dochodowe, a także wyników badań empirycznych nad zależnościami występującymi między nierównościami a wzrostem gospodarczym. Kolejna część artykułu wyjaśnia istotę dezagregacji nierówności na aktywizujące, a więc wspierające wzrost gospodarczy oraz frustrujące, czyli spowalniające wzrost gospodarczy. Zasadnicza część artykułu odnosi się do przeprowadzonych badań statystycznych nad zależnościami występującymi między wzrostem gospodarczym, kapitałem ludzkim oraz dwoma typami nierówności w krajach OECD. Z badań wynikają dość mocne argumenty przemawiające za ujmowaniem w badaniach teoretycznych i empirycznych dwoistej natury nierówności. Wyniki obliczeń uniemożliwiają dokonanie konkretnych rozstrzygnięć między analizowanymi kategoriami ekonomicznymi. Jednakże z wyników badań empirycznych wynika, iż akumulacja kapitału ludzkiego pogłębia nierówności aktywizujące oraz ogranicza nierówności typu frustrującego. W związku z tym w badaniu tym stwierdzono, że nierówności typu aktywizującego wspierają, zaś nierówności typu frustrującego spowalniają wzrost gospodarczy.
PL
W artykule przedstawiono istotę zagadnienia nierówności społecznych oraz przeanali-zowano wpływ ich niwelowania na rozwój rynku usług logistycznych i efektywność branży. Artykuł bazuje przede wszystkim na literaturze dotyczącej nierówności społecznych oraz na przykładach wpływu ich niwelowania na rozwój branży TSL zaczerpniętych z praktyki.
EN
The article presents the essence of the problem of the social inequalities and examines the impact of eliminating them on the development of the logistics services market and the efficiency of this sector. The article is based mainly on the literature regarding the social inequalities and the examples of the impact of eliminating them on the develop-ment of the logistics sector taken from practice.
EN
This paper critically examines the recent research on social mobility, focusing on Gregory Clark’s 2014 work. It starts by discussing the selected results of comparative research on intergenerational inheritance of earnings and education, and it subsequently presents the main points of Clark’s theory and his methodological innovations that lead to his thorough critique of what he calls standard social mobility research. The following section discusses selected evaluation research of the programmes aimed at boosting school achievement of children coming from poor families. Next, the recent research on the inheritance of school achievement is discussed. The results of both of these studies seem to corroborate Clark’s conclusions about the universally low level of social mobility and about the inability of substantially increasing social mobility through institutional changes. Finally, the paper shows the new relationship between social mobility and the level of social inequality that emerges from the studies under consideration and discusses the possible need of redefining the aims of egalitarian social policy in light of these recent research findings.
PL
Niniejszy artykuł w sposób krytyczny omawia najnowsze badania na temat ruchliwości społecznej, koncentrując się na wydanej w 2014 r. pracy amerykańskiego ekonomisty Gregory’ego Clarka. Tematyka artykułu wychodzi od omówienia wyników wybranych badań porównawczych nad międzypokoleniowym dziedziczeniem zarobków i wykształcenia, by następnie przedstawić główne założenia teorii Clarka i omówić jego innowacje metodologiczne, zastosowanie których doprowadziło go do sformułowania gruntownej krytyki dotychczas prowadzonych badań nad ruchliwością społeczną. W dalszej części artykułu omówiono wybrane badania nad skutecznością programów mających poprawić osiągnięcia szkolne dzieci pochodzących z rodzin o niskich dochodach oraz nad odziedziczalnością osiągnięć szkolnych. Wyniki tych badań zdają się potwierdzać wnioski Clarka dotyczące uniwersalnie niskiego poziomu ruchliwości społecznej oraz jej odporności na przemiany instytucjonalne. W podsumowaniu zwraca się uwagę na nowy stosunek pomiędzy ruchliwością społeczną a poziomem społecznych nierówności wyłaniający się z omówionych badań oraz na związaną z tym potrzebę zredefiniowania celów egalitarnej polityki społecznej.
PL
The aim of the paper is to present the essence of the social crisis in Europe at the European Union, national and regional level. Article uses the research methods of the social science, particularly from the field of social policy. Research results indicate that in the EU there is social differentiation, which became stronger after 2008. This social differentiation can be called a social crisis. It is also apparent that the EU has failed to permanently build a cohesive social area. Celem publikacji jest wskazanie istoty kryzysu społecznego w Europie na poziomie unijnym, krajowym oraz regionalnym. Artykuł wykorzystuje metody badawcze z nauk społecznych, szczególnie z zakresu polityki społecznej. Wnioski z badań wskazują, że w Unii Europejskiej występuje zróżnicowanie społeczne, które po 2008 r. stało się silniejsze, a które można nazwać kryzysem społecznym. Widoczne jest także, że UE nie udało się trwale zbudować spójnej przestrzeni społecznej.
PL
U progu XXI wieku Indie dynamicznie zwiększające potencjał gospodarczy, militarny i nuklearny, postrzegane są na arenie międzynarodowej jako państwo mające szansę na uzyskanie statusu mocarstwa globalnego. Analizując perspektywy wzrostu potęgi Indii, zbyt mało miejsca poświęca się jednak analizie wyzwań wewnętrznych, jakie stoją przed wciąż jeszcze młodą demokracją indyjską. Jakkolwiek Indiom na przestrzeni lat udało się osiągnąć spektakularny wzrost gospodarczy, w sferze społecznej i politycznej wciąż jeszcze stoi przed Indusami wiele wyzwań takich jak wszechobecne zjawisko korupcji, nierówności społeczne wynikające z podziałów kastowych czy etnicznych oraz nacjonalizm hinduski i komunalizm. Choć trudno o jednoznaczną ocenę dotyczącą wpływu powyższych wyzwań na stopień realizacji aspiracji mocarstwowych Indii, z pewnością jednak rozwiązanie tych kwestii zapewni Indiom nie tylko stabilizację wewnętrzną oraz zrównoważony rozwój społeczeństwa, ale także umożliwi długofalowe utrzymanie wiodącej roli na arenie międzynarodowej.
EN
On the threshold of XXI century India enhancing its economic, military and nuclear potential is perceived in the international arena as a country which has opportunity to gain major power status. Analyzing perspectives of Indian development, little attention is directed to analysis of internal challenges which the Indian young democracy faces like extended problem of corruption, social inequalities driven by caste and ethnic identities and phenomenon like nationalism and communalism. Although it is difficult to straightly state influence of these factors on the level of realization of Indian major-power aspirations, it is clear to say that tackling these challenges would ensure not only internal stability and development for Indian society but in long perspective it also would help India to keep its growing role in international relations.
PL
Artykuł podejmuje kwestię obecności nierówności społecznych w polskiej debacie publicznej okresu transformacji. Szczególną uwagę zwraca się na sposoby uzasadniania neutralnego lub pozytywnego wpływu nierówności na gospodarkę i społeczeństwo. Rozważa się także rolę polskich elit intelektualnych w legitymizowaniu wzrostu nierówności społecznych i ich nowych wzorów. W konkluzjach wskazuje się na powrót problematyki nierówności do mainstreamu europejskiej debaty publicznej i politycznej w trakcie, i w efekcie kryzysu finansowego ostatnich lat.
PL
Głównym celem artykułu jest wykazanie zasadności zastosowania analizy intersekcjonalnej w badaniach nad polityką społeczną. Intersekcjonalność jest interdyscyplinarną perspektywą badawczą wywodzącą się ze studiów nad postkolonializmem i nierównościami (minority studies). Obecnie analiza intersekcjonalna ma szerokie zastosowanie w naukach społecznych oraz w badaniach nad kulturą. Główna teza referatu bazuje na przekonaniu o tym, że krzyżujące się, interferujące ze sobą kategorie społeczne (takie jak płeć, wiek, klasa, rasa i etniczność, (nie)pełnosprawność, poziom wykształcenia oraz inne) tworzą zróżnicowane ryzyka socjalne. Autorka wskazuje na przykłady dyskryminacji wielokrotnej oraz dokonuje przeglądu różnych instrumentów polityki społecznej, które w sposób konstruktywny adresują kwestie społecznych nierówności. Publikacja stanowi analizę korzyści wynikających z adaptacji perspektywy intersekcjonalnej na etapie planowania i tworzenia polityk społecznych.
EN
W związku z aktualnymi problemami rozwoju globalnej gospodarki i programowania wzrostu gospodarczego poszczególnych krajów, problematyka nierówności społecznych jest coraz istotniejszą kwestią poruszaną zarówno przez naukowców, jak i praktyków oraz decydentów polityki społecznej i gospodarczej. Ważnym polskim głosem w tej debacie jest książka Grzegorza Malinowskiego pt. Nierówności i wzrost gospodarczy. Sojusznicy czy wrogowie. Kontekst prowadzonych współcześnie badań z zakresu nierówności społecznych jest zróżnicowany i dotyczy wielu dyscyplin naukowych, niekiedy wydawałoby się odległych od ekonomii, jak np. psychologii czy socjologii. Jednak należy podkreślić wielodyscyplinarne powiązania i wpływ na poziom nierówności czynników pozaekonomicznych, również ich znaczenie dla rozwoju gospodarczego
11
75%
PL
Celem niniejszego tekstu jest wskazanie na globalny, progresywny podatek majątkowy, jako na narzędzie polityki gospodarczej, którego zastosowanie ograniczyłoby narastanie nierównowag związanych z pogłębieniem rozwarstwienia dochodowego oraz brakiem konwergencji ekonomicznej między krajami bogatymi i biednymi. Na podstawie dostępnych, długookresowych danych statystycznych można wyciągnąć wniosek, że wbrew prognozom neoklasycznych modeli wzrostu gospodarczego biedne kraje wcale nie rozwijają się szybciej od bogatych, czemu towarzyszy zjawisko narastania nierówności dochodowych i majątkowych w wymiarze państw narodowych oraz w ujęciu globalnym. Z tego względu racjonalną, chociaż bardzo kontrowersyjną jest propozycja globalnego podatku majątkowego zaproponowana przez T. Piketty’ego. W artykule przedstawiona zostaje formuła, jaką tego typu podatek mógłby przybrać. Wyliczone zostają także najważniejsze korzyści, które wynikają z tego typu rozwiązania. Wśród nich wyszczególnić należy: uzyskanie precyzyjnej, transparentnej informacji z zakresu ewidencji majątku, zmniejszenie zagrażających spójności społecznej nierówności dochodowych i majątkowych, zwiększenie dochodów publicznych, które mogą zostać wykorzystane w celu zwiększenia poziomu inwestycji w kapitał ludzki. Tekst nie podejmuje tematu możliwości/wykonalności wprowadzenia tego typu rozwiązania, mimo że warunkiem jego implementacji jest niewątpliwie ponadnarodowa wola polityczna, o którą współcześnie bardzo trudno. Niemniej jednak autorzy są przekonani, że zadaniem ekonomii i ekonomistów jest nie tylko rozważanie rozwiązań możliwych do natychmiastowego wdrożenia, lecz także konstruowanie narzędzi, które mogą zostać wykorzystane w dalszej perspektywie.
EN
The main purpose of this article is to put forward an idea of global, progressive wealth tax as a tool of political economics which, if applied may limit the growth of imbalances related to global income inequalities and lack of economic convergence between rich and poor countries. Based on available, long – term data one can conclude, that contrary to the forecasts made by neoclassical growth models, poor economies do not develop faster in comparison with rich ones, simultaneously income and wealth inequalities tend to increase both within countries and on the global level. Therefore a rational, however controversial proposition emerges here. It’s an idea of global wealth tax originated from T. Piketty’s “Capital in XXI century”. In the article we show how this sort of tax would be constructed and how it would look like. The most salient advantages of such concept are being presented. Among them three are to be particularly stressed: access to precise, transparent data concerning wealth statistics, positive impact on inequalities, additional revenue for the government, that can be invested on human capital. In the article, we don’t answer the question whether such a concept is possible to implement. We realize that global consensus is a sine qua non condition in order to implement such a solution and we also realize that such a global cooperation is nowadays almost unthinkable, however we firmly believe that the main goal of economics is to construct tools and policies that are efficient and rational regardless their political surroundings.
PL
W opracowaniu przeprowadzono analizę wybranych aspektów polityki Unii Europejskiej wobec personelu medycznego. Zbadano sytuację prawną oraz stan obecny i trendy w poziomie i strukturze zatrudnienia kadry medycznej w UE, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Polski. Ze względu na rozległość pojęcia personel medyczny, analiza objęła podstawowe zawody medyczne, tj. lekarz, dentysta, pielęgniarka oraz położna. Poziom i struktura zatrudnienia oraz profesjonalizm kadry medycznej są, obok czynników genetycznych, środowiskowych oraz stylu życia, istotnymi determinantami zdrowia społeczeństwa. W UE obserwuje się znaczne różnice w organizacji oraz poziomie finansowania ochrony zdrowia. Choć kore-lacja pomiędzy wysokością nakładów na ochronę zdrowia oraz stanem zdrowia społeczeństwa nie została jednoznacznie stwierdzona, to analiza danych statystycznych, w tym wskaźnika oczekiwanej długości życia, pozwala przypuszczać, że społeczeństwa bogatsze są zdrowsze. Omówione w opracowaniu prawodawstwo wspólnotowe oraz głębokie różnice w poziomie nasycenia zasobami ludzkimi systemów ochrony zdrowia w poszczególnych państwach członkowskich UE, wywołują zjawisko migracji personelu medycznego, co może prowadzić do pogłębiania się nierówności społecznych. Przeprowadzona analiza pozwala sądzić, że polityka UE wobec personelu medycznego może być narzędziem zrównoważonego rozwoju społecznego, pod warunkiem jednak, że będzie uwzględniać potrzeby wszystkich państw członkowskich. Racjonalne zarządzanie europejskimi kadrami medycznymi oznacza skoordynowanie działań władz UE oraz krajów członkowskich, z wyłączeniem wprowadzania barier prawnych w swobodnym przepływie osób. Wypracowanie optymalnych rozwiązań w zakresie polityki wobec personelu medycznego jest obecnie jednym z najważniejszych obszarów działań unijnych. Właściwa strategia w zakresie polityki kadrowej w ochronie zdrowia może zwiększyć dostęp do świadczeń zdrowotnych, a co za tym idzie wpłynąć pozytywnie na zrównoważony rozwój społeczny w Unii Europejskiej.
EN
The analysis of selected aspects of the European Union Policy on medical personnel was conducted in this study. Legal situation and the level and structure of employment of EU medical personnel (current state and trends), in particular situation in Poland was taken into consideration and examined. Because of the extent of the concept of medical personnel, the analysis included basic medical professionals, i.e. doctor, dentist, nurse and the midwife. The level and structure of employment, as well as the professionalism of medical staff, alongside genetic, environmental factors and lifestyle, are important determinants of public health. In the EU, significant differences in the organization and the funding level of health care are being observed. Although the correlation between the amount of expenditure on health care and the condition of public health was not determined, statistical data analysis (among others, the rate of life expectancy) let us assume that richer societies are healthier. The community legislation discussed in the study and large differences in the level of medical personnel employment in UE member countries, are causing the migration of medical personnel, which can lead to the deepening of social inequalities. Conducted analysis allows us to presume that the EU policy on the medical personnel can be the tool of social sustainable development, provided that it takes the needs of all member states into account. Rational management of European medical staff means coordinated action of the EU authorities and member state countries, with the exclusion of implementation of legal barriers for the free movement of persons. Development of optimal solutions in the policy on medical personnel is currently one of the most important areas of EU action. The appropriate strategy in the policy on medical personnel can increase the access to health care, and consequently have a positive influence on a sustainable social development in the European Union itself.
PL
W artykule zostały przedstawione poglądy socjologa Zygmunta Baumana na temat nierów-ności społecznych. W swoich pracach Bauman wymienia kilka źródeł nierówności społecznych. Bazuje na kontraście pomiędzy „twardą” i „płynną” fazą nowoczesności. Według Bauman nie-równości społeczne wynikają z trzech zjawisk: tworzenia ładu społecznego, rozwoju gospodarcze-go i globalizacji. W „twardej” nowoczesności bezrobotni byli siłą rezerwą dla gospodarki. W dobie „płynnej” nowoczesności urzeczywistniła się idea zbędności. Co więcej, znalezienie się w sytuacji wykluczenia niemal całkowicie uniemożliwia powrót do pełnego funkcjonowania w społeczeń-stwie. Bauman nazywa osoby wykluczonych „ludźmi-odpadami”. Wzrost gospodarczy również znacznie przyczynił się do wykluczania całych grup osób. Większość prac przejmują maszyny, a ludzie stają się zbędni. Na wzrost liczby osób wykluczonych ma wpływ także zjawisko globali-zacji. W zglobalizowanym świecie, nastąpiło oderwanie władzy od kapitału. Lokalne samorządy nie mają wpływu na gospodarkę światową. Efektem jest to, że politycy nie są w stanie rozwiązać narastających problemów nierówności (np. ubóstwo, wzrost przestępczości). Bauman wprowadza również nową kategorię wykluczonych nazwaną przez niego „stratami ubocznymi”. Ostatnim elementem w twórczości Baumana dotykającym nierówności społecznych jest pogłębiająca się coraz bardziej polaryzacja bogactwa i ubóstwa.
EN
This article focuses on the views of the sociologist Zygmunt Bauman on social inequalities. In his works, Bauman lists several sources of social inequality. He shows the contrast between „solid” and „liquid” modernity. Social inequalities are created, according to Bauman, by establishing social order, economic development and globalization. In the „solid” modernity unemployed were reserve force for the economy. In the era of “liquid” modernity became the idea of redundancy. What's more, once you were among the excluded, it is almost impossible to return to full social functioning. Bauman called excluded people “wasted-lives”. An economic growth also excludes whole groups of people. Most of the work take over machines, and people become redundant. The increase of excluded people is also affected by globalization. In a globalized world, there has been a separation of money and power. Local governments have no impact on the global economy. The effect is that politicians are not able to solve the growing problems of inequality (eg, poverty, increased crime). Bauman is also introducing a new category of excluded: „collateral damage”. The final element is increasingly deepening polarization of wealth and poverty.
EN
The article is focused on the analysis of the relationship between socio-economic status of the family and the quality of life of the child. The sixth-graders living in Lodz from the schools selected on the basis of the share of pupils getting feemeals were respondents of the auditorium questionnaire. Conducted statistical analysis show the disadvantaged position of children brought up in the low status families. In all crucial spheres of life of a child taken into account in the research: living conditions, family relationships, peer relationships, school, health, and subjective well-being, we can argue that children from above mentioned category experience lower level of the quality of life than their better off peers. Furthermore, the level of global quality of life differs substantially between groups selected with regard to SES of the family of the respondent.
PL
Artykuł koncentruje się na analizie zależności pomiędzy statusem społeczno-ekonomicznym rodziny a jakością życia dziecka. Na podstawie danych uzyskanych techniką ankiety audytoryjnej, zrealizowanej wśród łódzkich szóstoklasistów w celowo dobranych szkołach, przeprowadzone zostały analizy korelacyjne oraz analizy metodą regresji liniowej. Wyniki pokazują upośledzoną pozycję dzieci wychowujących się w rodzinach o niskim statusie społeczno-ekonomicznym, doświadczają one niższej jakości życia w wyróżnionych sferach: warunków materialnych, funkcjonowania w szkole, relacji rodzinnych, relacji rówieśniczych, zdrowia i subiektywnej oceny życia, a także jakości życia ujmowanej globalnie.
15
75%
PL
Nierówności społeczne to problem wielowymiarowy, trudny do kwantyfikowania. Najczęściej nierówności społeczne rozumie się jako nierówności dochodowe. Sam dochód jednak nie jest wystarczającym czynnikiem określającym poziom życia. W badania nad nierównościami społecz-nymi wpisuje się analiza poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego. Celem artykułu była analiza regionalnego zróżnicowania ubóstwa i wykluczenia społecznego jako przejawów nierówności społecznych w Polsce. Analizy dokonano dla powiatów w Polsce. Do badań empirycznych wykorzystano dane pochodzące z banku Danych Lokalnych GUS za 2013 r. W celu określenia natężenia zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym zastosowano analizę wielo-zmiennową uwzględniającą monetarne i niemonetarne determinanty badanych zjawisk. W badaniu posłużono się metodą opartą na zmiennej syntetycznej wyznaczoną metodą sum standaryzowanych. Badania wykazały duże zróżnicowanie zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w powiatach w Polsce. Najgorsza sytuacja wystąpiła w 5% powiatów, leżących w większości w województwach: kujawsko-pomorskim oraz mazowieckim. Powiaty leżące w zachodniej i południowo-zachodniej części kraju oraz graniczące z Warszawą i Łodzią były w relatywnie dobrej sytuacji. Wyniki analizy pokazały, że badanie nierówności społecznych na poziomie województw nie pokazuje rzeczywistego zróżnicowania problemu w Polsce.
EN
Social inequality is a multidimensional issue, difficult to quantify. Usually inequality is un-derstood as income inequality. However, income alone is not a sufficient factor in determining the quality of life. Analysis of the level of poverty and social exclusion is part of the research on social inequalities. The aim of the paper was to analyze the regional differentiation of poverty and social exclusion as symptoms of social inequalities in Poland. The analysis was made for counties in Poland. The empirical data from the Local Data Bank Central Statistical Office for 2013 was used. In order to determine the strength of the risk of poverty and social exclusion multivariate analysis was used taking into account monetary and non-monetary determinants of analyzed problems. The synthetic index for counties was elaborated using the method of standardized sums. Studies have shown large differences in the risk of poverty and social exclusion in the districts. The worst situation occurred in 5% of counties located mostly in the kujawsko-pomorskie and mazowieckie regions. Counties located in the west and south-west part of the country and bordering with Warsaw and Lodz were in a relatively good condition. Results of the analysis showed that the study of social inequalities at the level of provinces does not show the actual diversity of the problem in Poland.
PL
Rozszerzenie Unii Europejskiej w 2004 r. o dziesięć państw (w tym Polskę) oraz w 2007 roku o dwa kolejne – Bułgarię i Rumunię – miało wpływ na sytuację ekonomiczną i społeczną w sektorze gospodarstw domowych krajów unijnych, zwłaszcza nowo przyjętych. Procesy adaptacyjne do nowej sytuacji wyrażały się m.in. przyjmowaniem przez społeczeństwa państw o niższym poziomie rozwoju gospodarczego wzorców konsumpcji (w opracowaniu zostały one określone w oparciu o poziom i strukturę wydatków) ukształtowanych w krajach o wyższym poziomie rozwoju. Zmiany te wyraziły się poprawą w okresie akcesji poziomu życia ludności przede wszystkim w krajach nowo przyjętych. Przyczyniło się to m.in. do zmniejszenia nierówności społecznych między państwami unijnymi. W gospodarstwach domowych w państwach nowo przyjętych najwyższy wzrost cechował wydatki przeznaczone na użytkowanie mieszkania, czyli na opłaty za wodę, gaz, energię elektryczną oraz transport. Prawdopodobnie jest to efektem dynamicznego rozwoju infrastruktury technicznej (kanalizacja) i drogowej w tych krajach po akcesji. Akcesja stworzyła warunki do „doganiania” krajów o dłuższym członkostwie pod względem standardów życia, mieszkania, komunikacji itp. Chociaż zmiany te nie były „rewolucyjne”, to jednak przyczyniły się do zmniejszenia dysproporcji w warunkach życia. W krajach najuboższych zmniejszył się odsetek osób żyjących w gospodarstwach domowych o bardzo niskiej intensywności pracy zagrożonych ubóstwem i/lub deprywacją materialną, a także o pogłębionej deprywacji materialnej. Spadek ten najwyższy odnotowano w Polsce.
EN
The EU enlargement in 2004 by ten countries (including Poland), and in 2007 a further two – Bulgaria and Romania – has influenced the social and economic situation of households in the EU countries, especially the newly admitted ones. Processes of adaptation to the new situation were expressed, among others, in the acceptance by the communities of countries with a lower level of economic growth the consumption patterns (based on the level and structure of expenditure) shaped in the countries with a higher level of development. These changes ware expressed by the improvement of the standard of living in the accession period, primarily in the newly acceded countries, which contributed among others to reduce social inequalities between EU member states. The newly acceded countries was characterized by the highest increase of household expenditure spent on housing, to charge for rent, water, gas, electricity. This is probably a result of the dynamic development of the technical infrastructure (sewage system) and roads infrastructure in these countries after accession. The accession has created the conditions for the "catching-up" countries with a longer membership in terms of standards of living, housing, communications, etc. Although these changes were not "revolutionary", however, they helped to reduce social inequalities. In the poorest countries, the percentage of people living in households with very low work intensity at risk of poverty and/or material deprivation, as well as indepth material deprivation decreased. The highest decrease was recorded in Poland.
EN
This paper focuses on the technology of extended reality, whereby the aim is to draw attention to selected issues related to technology and solutions in the extended reality area in the context of social inequalities. The first part of the article discusses the essence of extended reality technology, paying attention to its place in the modern economy, along with a description of such solutions. The remainder of the study focuses on the issue of social inequality, with particular emphasis on the impact of extended reality on the problem of the digital gap and digital divide. The article presents the results of original research undertaken on a group of 88 respondents with both CAWI and equipment supporting augmented reality technology, of which 39.36% declared testing with this type of equipment in the past. The article also presents the results of original research with the use of XR equipment. XR-related solutions are currently still perceived as luxury goods, despite both the increasing availability for users and undoubtedly unique advantages. These include realism of generated experiences and the phenomenon of immersion in the synthetic world. The analysis of the role of such solutions in the context of social inequality provides a conclusion about their dichotomous nature. On the one hand, by popularizing the XR technology, the possibility of overcoming barriers and inequalities resulting from individual characteristics or social position is created, which leads to the improvement in the life situations of some people who have been struggling with exclusion so far. On the other hand, it provides the conclusion that such advanced technology entering everyday life has the potential to create another digital divide, which in the long term will result in increasing digital disproportions and exclusion.
PL
Artykuł dotyczy technologii wzbogaconej rzeczywistości (z ang. Extended Reality), zaś jego celem jest zwrócenie uwagi na wybrane kwestie związane z technologią i rozwiązaniami z obszaru wzbogaconej rzeczywistości w kontekście nierówności społecznych. W pierwszej części artykułu omówiono istotę technologii wzbogaconej rzeczywistości, zwracając uwagę na jej miejsce we współczesnej gospodarce wraz z opisem tego rodzaju rozwiązań. Dalsza część opracowania koncentruje się na zagadnieniu nierówności społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu wzbogaconej rzeczywistości na problem luki i wykluczenia cyfrowego. W artykule zaprezentowano wyniki autorskich badań na grupie 88 respondentów z wykorzystaniem CAWI oraz sprzętu obsługującego technologię wzbogaconej rzeczywistości, z których 39,36% deklarowało testowanie tego rodzaju sprzętu już w przeszłości. Dostrzeżono, iż rozwiązania związane ze wzbogaconą rzeczywistością obecnie są nadal postrzegane jako dobra luksusowe, pomimo zwiększającej się dostępności dla użytkowników oraz niewątpliwych walorów wyjątkowości (realizm generowanych doświadczeń, zjawiska zanurzenia się w syntetycznym świecie). Analiza roli tego typu rozwiązań w kontekście nierówności społecznych, dostarcza wniosku o ich dychotomicznym charakterze. Z jednej strony można mówić, iż poprzez popularyzację tego rodzaju technologii tworzy się możliwość przekraczania barier i nierówności wynikających z cech indywidualnych czy pozycji społecznej, co w konsekwencji prowadzi do poprawy sytuacji życiowej części osób dotychczas borykających się z wykluczeniem. Spojrzenie z innej perspektywy dostarcza zaś wniosku, że tak zaawansowana technologia wchodząc do życia codziennego ma potencjał do wykreowania kolejnego podziału cyfrowego, który w długookresowej perspektywie zaowocuje narastaniem dysproporcji oraz zjawiskiem wykluczenia cyfrowego.
PL
Autor podejmuje problematykę nierówności społecznych, a szczególnie relacji pomiędzy nierównościami dochodowymi (majątkowymi) w społeczeństwie a wzrostem gospodarczym. Przyjmuje on, że nierówności społeczne mogą być szczególnie istotne z punktu widzenia dobrostanu społecznego. Istotnym elementem są rozważania na temat konsekwencji nierówności.
EN
The author examines the issue of social inequality, especially the relationship between income inequality (property) in society and economic growth. The author assumes that inequality may be particularly important in terms of social welfare. An important feature is the discussion on the consequences of inequality.
PL
Niska zgłaszalność kobiet na bezpłatne badania cytologiczne oferowane w ramach „Populacyjnego Programu Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy” (PPPWWRSM) stanowi zagadnienie wymagające pogłębionej analizy. Przedstawiony projekt jest jednym z pierwszych reprezentatywnych badań socjologicznych, dotyczących tej problematyki. Głównym celem projektu były opis oraz interpretacja postaw kobiet wobec profilaktycznych badań cytologicznych, a także diagnoza przyczyn unikania/odkładania w czasie takich badań. Z uwagi na złożoność przedmiotu badań, zastosowano dwa rodzaje analizy: jakościową i ilościową. Przeprowadzono 80 wywiadów swobodnych, z których wnioski wykorzystano na etapie przygotowania narzędzia do badań o charakterze ilościowym. Wywiady bezpośrednie (CAPI) zostały zrealizowane jesienią 2014 r. na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 500 kobiet w wieku 25–59 lat (populacja objęta PPPWWRSM). Efektem badań jest wiedza dotycząca zachowań zdrowotnych Polek oraz ich społecznych uwarunkowań. Na szczególną uwagę zasługują odmienne wzorce postępowania, wynikające ze zróżnicowania społeczno-kulturowego (m.in. wiek, miejsce zamieszkania, wykształcenie), przejawiające się w korzystaniu z opieki ginekologicznej, wiedzy na temat profilaktyki i jej źródeł oraz motywacji do podejmowania aktywności prozdrowotnej.
EN
Low attendance of women to free cytology tests under the “Population Program of Prevention and Early Detection of Cervical Cancer” (PPPWWRSM) is an issue that requires an in-depth analysis. The presented project is one of the first representative sociological inquiries concerning this subject. The main goal of the project was to describe and interpret the attitude of women towards preventive smear tests and the diagnosis of the reasons for avoidance/postponement in time of such tests. Because of the complexity of the object of research two kinds of analysis were employed: qualitative and quantitative. 80 free interviews were conducted, the conclusions having been used at the stage of preparing the instrument for quantitative research. Personal interviews (CAPI) were conducted in the autumn of 2014 on the nationwide representative sample of 500 women aged 25–59 years (the population covered by the PPPWWRSM). The result of research is the knowledge about the health behaviors of Polish women and their social determinants. Especially worth noting are different behavior patterns resulting from social-cultural diversity (inter alia age, place of residence, education), which manifest themselves in the use of gynecological care, knowledge about prevention and its sources, and in motivation for undertaking pro-health activities.
20
Content available remote

Medialne reprezentacje biedy

75%
Roczniki Kulturoznawcze
|
2019
|
vol. 10
|
issue 4
5-43
PL
Przedmiotem badań niniejszego opracowania są medialne obrazy społecznych nierówności, wyznaczające pozycje jednostek w strukturze społecznej, a dokładniej — medialne obrazy biedy. Ważnym pytaniem, na które próbowano odpowiedzieć, to pytanie o siatkę pojęciową w odniesieniu do pomiaru reprezentacji biednych. Stawiane są pytania o to jak w mediach (Rzeczpospolitej i Gazecie Wyborczej) wybrzmiewa problem „konsumentów z usterką” (zgodnie z terminologią Zygmunta Baumana), a jak prezentowani są „społeczni normalsi”, którzy stabilizują społeczno-polityczny system, ale również konserwatywne zachowania? Czy ci drudzy są nadreprezentowani w mediach — jako przykład do naśladowania dla pozostałych? Czy dyskursywna strategia stygmatyzująca biedę dominuje na łamach najpopularniejszych polskich dzienników opiniotwórczych? Czy bieda jest przedstawiana jako zjawisko będące przejawem dysfunkcjonalnego charakteru reguł tworzących mechanizmy sytuowania jednostek w ramach struktury społecznej, czy raczej jako pewien „normalny”, nieusuwalny element ładu zbiorowego? Dyskurs o biedzie okazał się być zróżnicowany w zależności od ideologicznej orientacji danego tytułu prasowego. Biedni byli przedstawieni zarówno jako „winni swojej sytuacji” i niesłusznie otrzymujący świadczenia społeczne, jak i niesprawiedliwie potraktowani przez okoliczności zewnętrzne. Makrostrukturalny obszar różnic w dyskursie na temat ubóstwa został również określony na ideologicznej osi interwencjonizmu (konserwatyzmu) i liberalizmu.
EN
The subject of the article revolves around the media-created images of the social inequalities, determining the positions of individuals in the social structure —to be more precise — focuses on the media representations of the poor. Important questions emerged as to which conceptual network should be used with reference to the poor? The author examines the media coverage (Rzeczpospolita and Gazeta Wyborcza) of the issue of “defective consumers” (according to the proposal by Zygmunt Bauman) against the media representations of the “social normals” who stabilises the socio-political system, but also conservative behaviours. Are the rich consumers, “the winners” overrepresented in the media, as an example to follow? Does a discursive strategy that stigmatised poverty dominate the pages of the most popular Polish daily newspapers. Generally speaking, the discourse on consumers of unequal status was diversified depending on the ideological orientation of the journalists in a given medium. It happened that poor people were presented as “the ones to blame for their own situation” and unlawfully receiving social benefits or as treated unfairly by external circumstances. The macrostructural area of the differences in the discourse on the poverty was also determined on the ideological axis of interventionism (conservatism) versus liberalism.
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.