Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  nomos
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

“It Is a Nomos Very Different from the Law”: on Anarchy and the Law

100%
Marneros C.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2021
|
vol. 96
125-139
PL
Relacja pomiędzy anarchią a prawem jest, delikatnie mówiąc, niewygodna. Tak zwane „klasyczne” stanowisko anarchistyczne – we wszystkich jego heterogenicznych tendencjach – charakteryzuje się zazwyczaj całkowitym sprzeciwem wobec prawa. Jednakże, pomimo swojego nieocenionego wkładu i nieustannie aktualnej krytyki stanu rzeczy, ta „klasyczna” pozycja anarchistyczna musi zostać ponownie zbadana i ponownie wyartykułowana, jeśli ma stanowić skuteczną przeszkodę dla obecnych (i bardzo złożonych) mechanizmów dominacji i opresji dogmatyzmu i dominacji prawa. Biorąc pod uwagę powyższe wyzwania, w niniejszym artykule analizuję i rozwijam dwa pojęcia myśli filozoficznej Gilles’a Deleuze’a, a mianowicie pojęcie instytucji oraz pojęcie nomosu nomadów. W ten sposób chcę na nowo przemyśleć relację między anarchią a prawem i ostatecznie wskazać na etyczno-polityczne ujęcie tego, co nazywam an-archicznym nomosem, który wymyka się (lub przynajmniej próbuje) dogmatyzmowi i „archistycznej” mentalności prawa.
EN
The relationship between anarchy and the law is, to say the least, an uncomfortable one. The so-called ‘classical’ anarchist position – in all its heterogeneous tendencies – is, usually, characterised by a total opposition against the law. However and despite its invaluable contribution and the ever-pertinent critique of the state of affairs, this ‘classical’ anarchist position needs to be re-examined and rearticulated if it is to pose an effective nuisance to the current (and much complex) mechanisms of domination and the oppression of dogmatism and dominance of the law. Taking into account the aforementioned challenges, in this article, I examine and develop two notions of the philosophical thought of Gilles Deleuze, namely that of the institution and that of the nomos of the nomads. In doing so, I aim to think anew the relationship between anarchy and the law and, ultimately, to point towards an ethico-political account, of what I shall call an an-archic nomos which escapes (or, at least, tries to) the dogmatism and “archist” mentality of the law.
2
Publication available in full text mode
Content available

Pandemic, Exception and the Law: Notes on the Shattered Nomos of Europe

100%
Cercel C.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2021
|
vol. 96
83-97
PL
W niniejszym artykule proponuję krytyczną ocenę obecnego europejskiego krajobrazu polityczno-prawnego, który rozwija się w warunkach pandemii COVID-19. Moim celem jest zaproponowanie analizy symbolicznego statusu legalności w tym kontekście i zastanowienie się nad jej historyczną trajektorią, poprzez wprowadzenie jej w dłuższą niż zazwyczaj proponowana perspektywę historyczną, jak również poprzez podkreślenie specyficznego związku pomiędzy ustawodawstwem dotyczącym sytuacji nadzwyczajnych a ideologiami autorytarnymi w Europie. Tym samym proponuję nową genealogię stanu wyjątkowego, pozwalającą na wyartykułowanie relacji między siłą prawa, normatywnością prawną i ideologią w nowoczesnym kapitalizmie. Teza, której tu bronię, jest prosta: aktualna pandemia spowodowała historyczne przyspieszenie, którego prawo, rozumiane tu jako medium symbolicznie artykułujące władzę w sposób publiczny i pozorny, nie jest w stanie dogonić. Aby uzasadnić tę tezę, najpierw dokonam bilansu istniejących teorii, analiz i narracji na temat relacji między pandemią a polityczno-prawnym krajobrazem Europy. W tym celu skupię się najpierw na tradycyjnych ujęciach prawa konstytucyjnego oraz na krytyce reakcji prawnych na pandemię dokonanej przez włoskiego filozofa Giorgio Agambena. Po tej analizie przechodzę do umiejscowienia pandemii w sferze wielorakich kryzysów dotykających Europę, które stały się widoczne od 2015 roku. Na tym etapie zwracam uwagę na różnorodne warstwy prawa dotyczącego sytuacji nadzwyczajnych i stanów wyjątkowych, które podważają liberalno-demokratyczny nomos, który jakoby jest broniony w Europie. W trzecim posunięciu podejmuję się synoptycznego wyjaśnienia relacji między prawem, ideologią i historią walki klasowej. W czwartej i ostatniej części artykułu zamierzam ocenić obecny związek między pandemią, wyjątkiem i prawem jako szczególnym przejawem rozkładu liberalnego nomosu.
EN
In this article I propose a critical evaluation of the current European politico-legal landscape that unfolds under the conditions of the COVID-19 pandemic. My aim is to offer an analysis of the symbolic status of legality in this context and to reflect on its historical trajectory, by introducing it in a longer historical timescale than usually proposed as well as by insisting on the specific nexus between emergency legislation and authoritarian ideologies within Europe. In doing so I propose a new genealogy of the state of exception apt to articulate the relationship between the force of law, legal normativity, and ideology in modern capitalism. The thesis that I defend here is a simple one: the ongoing pandemic has operated a historical acceleration that the law, understood here as medium that articulates power symbolically in a public and ostensible manner, is not able to catch up with. To substantiate this thesis, I venture first to take stock of the existing theories, analyses and narratives on the relation between the pandemic and the politico-legal landscape of Europe. In doing so I shall focus first on traditional constitutional law accounts and on Italian philosopher Giorgio Agamben’s criticism of the legal responses to the pandemic. Following this analysis, I move towards a situation of the pandemic within the sphere of the multiple crises befalling Europe that have become visible since 2015. At this stage I draw attention to the manifold layers of emergency legality and states of exception that have been sapping the liberal democratic nomos putatively defended within Europe. In a third move, I embark on a synoptical clarification of the relationship between law, ideology and the history of class struggle. In a fourth and last intervention I intend to assess the current nexus between the pandemic, exception and the law as a specific form of dissolution of the liberal nomos.
3
Publication available in full text mode
Content available

Book Review: Thanos Zartaloudis, "The Birth of Nomos", Edinburgh: Edinburgh University Press, 2019

100%
Skarbek-Kazanecki J.
Collectanea Philologica
|
2021
|
issue 24
229-234
EN
This paper contains a critical assessment of the The Birth of Nomos (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2019) of Thanos Zartaloudis. It describes the key assumptions made in this recent publication, as well as the content of each chapter, judging on its merits and defects.
4

The Post-Communist Manifesto

85%
Bělohradsky V.
Human Affairs
|
2011
|
vol. 21
|
issue 1
62-69
EN
The essay is the critical reflection on the current state of global politics. It points to the importance of reconnecting politics with more substantial “human affairs”. The search for new understanding and conceptual tools is necessary on both sides of the political spectrum, however, the left should press for its lost identity more urgently. But what is even more urgent is the planetary vision based on reflexive rationality and a politics of dialogue, respect for the environment and civil society, overcoming obsolete and pointless political strategies and forms of life. Knowledge and nature are to be taken as public assets.
5
Publication available in full text mode
Content available

The Concept of Nomos – Some Remarks

80%
Zajadło J.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2020
|
vol. 12
|
issue 3
143-161
PL
Celem artykułu jest analiza pojęcia nomos w jego historycznym rozwoju w greckim antyku – od archaicznego okresu czasów Homera aż po szczyt ateńskiej demokracji czasów Demostenesa. Autor stawia tezę, że ta ewolucja od nomos jako synonimu ogólnego pojęcia porządku do nomos jako synonimu prawa pozytywnego odzwierciedla proces stopniowej jurydyzacji polityki. Na tym tle przedstawiono w artykule recepcję omawianego pojęcia we współczesnej filozofii polityki, zwłaszcza w pracach Carla Schmitta i Giorgio Agambena. Autor stawia tutaj drugą główną tezę opracowania – wykorzystanie pojęcia nomos w teologii politycznej Carla Schmitta jest przykładem procesu odwrotnego, dejurydyzacji polityki.
EN
It is a widespread opinion that modern jurisprudence was shaped first of all by the tradition of Roman law. In this article author tries to explain why ancient Greek legal thought should be equally important. As an example he considers the evolution and the different meanings of the concept of nomos. Four issues are presented in this paper. First, nomos in the political philosophy of Carl Schmitt and Giorgio Agamben. Secondly, nomos in one of Pindar’s poems. Thirdly, the distinction between physis and nomos made by the sophists. Fourthly, thesmos, nomos and psephisma in the legislative practice of Athenian ekklesia.
6
Publication available in full text mode
Content available

Arystoteles i jego wizja wprowadzenia pieniądza w świecie antycznej Grecji

80%
Jankowska A.
Acta Archaeologica Lodziensia
|
2016
|
vol. 62
37-42
PL
Słynne stwierdzenie Arystotelesa dotyczące handlowej genezy wprowadzenia pieniądza monetarnego stało się dominującym i powszechnie przyjmowanym poglądem. Jednakże idee prezentowane przez filozofa wydają się bardziej subtelne i złożone. Właściwie Arystoteles rozważa początki pieniądza w dwóch różnych pracach, Etyce Nikomachejskiej i Polityce. W pierwszej z nich koncentruje się na znaczeniu handlu i bogactwa oraz na wymianie wewnątrz polis. W drugiej zaś analizuje powstanie państwa oraz rozważa zarówno rolę pieniądza w rozwoju polis jak i pieniądza jako środka wymiany między państwami. Pieniądz monetarny pojawia się nie tylko jako środek wymiany handlowej ale także jako część społecznej i politycznej wzajemności, jako znak wynikający z umowy, prawa czy tradycji. Ważnym jest by zrozumieć te różne konteksty i umieścić je w szerszej ideologicznej i filozoficznej perspektywie.
EN
Famous statement proposed by Aristotle that the first coinage was introduced for the needs of trade became the dominant and universally favoured view. However, the ideas of the philosopher seem to be more sophisticated and complex. In fact, Aristotle considers the origin of coinage in two different works, the Nicomachean Ethics and the Politics. The first one concentrates on the meaning of commerce and wealth and on exchange within the polis. The other focuses on the origin of the state and considers both the role of coins in the development of the polis and money as a medium of exchange between states. Coinage emerges not merely as a medium of commercial exchange but also as a part of civic and political reciprocity, as a conventional sign. It is important to understand these different contexts and to put them in the wider ideological and philosophical discursive perspective.
7
Publication available in full text mode
Content available

Writing, Legal Rule and Abstract Coin – the Archaic Beginnings of Scientific and Philosophical Thought

57%
Oniszczuk J.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2018
|
vol. 10
|
issue 2
238-261
EN
Important for the scientific and philosophical mode of thought is the issue of circumstances that lead to the emergence of such type of reflection, different from traditional ways of explaining the reality by mythological beliefs. The spiritual search of a philosophising man turned out to be a reflection upon rule, upon the all-governing principle, i.e. both the natural world (cosmos) and the relations between people. This mode of thought evolved when a need and possibility for writing down (setting out) abstract legal norms (nomos) for the sake of certainty and verifiability of judgments arose. It was vital also for the trade and in particular for ownership (civil law), whose value was abstractly expressed in monetary money. These were the crucial factors in the initiation and development of scientific and philosophical (abstract) thought. Other fundamental conditions for the development of science and philosophy included liberty, equality and respect for otherness, as well as the non-orthodox character of beliefs (myths). These were ensured by the civic, cosmopolitan and economically developed polis, particularly the democratic one. Such conditions for the development of science and philosophy have proved to be universal and timeless.
8
Publication available in full text mode
Content available

Ewolucyjna koncepcja prawa Friedricha A. Hayeka – założenia podstawowe i aktualność

57%
Augustyniak J.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2023
|
vol. 37
|
issue 4
5-14
EN
The paper aims to present the concept of law proposed by F.A. Hayek in Law, Legislation and Liberty. Hayek’s theory is subsequently compared to G. Radbruch philosophy of law, mainly because of the significant difference in both thinkers’ intellectual backgrounds (i.e., liberalism and socialism). The Austrian philosopher’s theory is identified as a so-called third way proposal, an attempt to demonstrate lack of antagonism between positivism and legal naturalism. This thesis results from the fact that this theory is based on the dichotomy between two sources of law in the form of established social practice subsequently sanctioned by the sovereign, referred to as nomos, and thesis in the form of legal instruments adopted by competent authorities. The first kind are correlated with private law in the broad sense, which law emerged from the activity of individual members of the society. The second kind should only establish norms to enable the state to operate and to safeguard nomos.
PL
Celem artykułu jest zaprezentowanie koncepcji prawnofilozoficznej zaproponowanej przez F.A. Hayeka w Prawie, legislacji i wolności. Zostaje ona następnie porównana z teorią prawa G. Radbrucha, przede wszystkim pod względem zasadniczych różnic między reprezentowanymi przez obu myślicieli ideologiami (tj. liberalizm i socjalizm). Teoria austriackiego filozofa zostaje zidentyfikowana jako propozycja tzw. trzeciej drogi, próbująca wykazać brak antagonizmu pomiędzy pozytywizmem a prawnonaturalizmem. Teza ta wynika faktu, że myśl F.A. Hayeka bazuje na dychotomii dwóch źródeł prawa w postaci ustalonej praktyki społecznej następczo usankcjonowanej przez suwerena określanej nomos oraz thesis w postaci aktów prawnych uchwalanych przez kompetentne organy. Pierwsze z nich skorelowane są z szeroko rozumianym prawem prywatnym, które wyłoniło się w głównej mierze z działalności pojedynczych członków społeczeństwa. Drugie powinno stanowić wyłącznie normy umożliwiające funkcjonowanie państwa oraz zabezpieczenie nomos.
9
Publication available in full text mode
Content available

Język pisany, reguła prawna i abstrakcyjna moneta – archaiczne początki myślenia naukowo-filozoficznego

43%
Oniszczuk J.
Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem
|
2018
|
vol. 10
|
issue 2
212-237
EN
Important for the scientific and philosophical mode of thought is the issue of circumstances that lead to the emergence of such type of reflection, different from traditional ways of explaining the reality by mythological beliefs. The spiritual search of a philosophising man turned out to be a reflection upon rule, upon the all- -governing principle, i.e. both the natural world (cosmos) and the relations between people. This mode of thought evolved when a need and possibility for writing down (setting out) abstract legal norms (nomos) for the sake of certainty and verifiability of judgments arose. It was vital also for the trade and in particular for ownership (civil law), whose value was abstractly expressed in monetary money. These were the crucial factors in the initiation and development of scientific and philosophical (abstract) thought. Other fundamental conditions for the development of science and philosophy included liberty, equality and respect for otherness, as well as the non-orthodox character of beliefs (myths). These were ensured by the civic, cosmopolitan and economically developed polis, particularly the democratic one. Such conditions for the development of science and philosophy have proved to be universal and timeless.
PL
Ważny dla naukowego i filozoficznego sposobu myślenia jest problem okoliczności, które wpłynęły na wykształcenie takiego typu rozważań, różnego od objaśniania rzeczywistości za pomocą mitologicznych wierzeń. Sensem umysłowych poszukiwań człowieka filozofującego okazał się namysł nad regułą, nad kierującą wszystkim zasadą, tj. zarówno światem naturalnym (kosmosem), jak i relacjami między ludźmi. Doszło do tego sposobu myślenia po tym, gdy pojawiła się potrzeba i możliwość spisania (ustanowienia) abstrakcyjnych norm prawa (nomos) dla pewności i sprawdzalności orzecznictwa, dla obrotu gospodarczego, a zwłaszcza dla własności (prawo cywilne), wartość której wyrażono abstrakcyjnie w pieniądzu monetarnym. Były to znaczące okoliczności dla zainicjowania i rozwoju myślenia naukowo-filozoficznego (abstrakcyjnego). Innymi fundamentalnymi warunkami rozwoju nauki i filozofii była wolność, równość i uznanie dla inności, a także nieortodoksyjny charakter wierzeń (mitów). Te zapewniała zaś obywatelska, kosmopolityczna i rozwinięta gospodarczo polis, zwłaszcza demokratyczna. Owe warunki rozwoju nauki i okazały się uniwersalne i ponadczasowe.
10
Publication available in full text mode
Content available

Aristotle and Aquinas on the Virtue of Money as a Preservative of Justice in Business Affairs and States

43%
Redpath P. A.
Studia Gilsoniana
|
2019
|
vol. 8
|
issue 4
885-890
EN
While Aristotle’s and St. Thomas’s teachings about economics are often ridiculed today, this article argues that actually what they had to say about this issue, especially about the nature of sound currency, backed up by force of law, is quite profound. According to both of them, sound money plays an essential role in the preserving commutative justice within States. By so doing, it preserves communication between talented people who make qualitatively unequal contributions to a State’s continued existence and welfare.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.