Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: norma działania

Sort By:

Limit search:

Filozoficzna koncepcja sumienia w ujęciu Mieczysława A. Krąpca

100%

Boużyk M. M.

Forum Teologiczne

2014

vol. 15

39-53

W swoich analizach Autorka stawia sobie za cel wydobycie z dorobku filozoficznego Mieczysława A. Krąpca najistotniejszych fragmentów dotyczących problematyki sumienia oraz odniesienie ich do tematów, które podsuwa refleksja nad aktualnym stanem kultury, np. dezorientacji aksjologicznej, absolutyzacji wolności, uprzedmiotowienia człowieka. Rozważania Krapca dotyczące sumienia posiadają metafizyczny charakter i czerpią z tradycji filozofii klasycznej, np. Arystotelesa czy Tomasza z Akwinu. Według Krąpca sumienie to: praktyczny sąd, który podpowiada człowiekowi, co ma czynić (norma normująca postępowanie); świadomość moralna o charakterze refleksyjnym lub nierefleksyjnym (towarzyszącym); czynnik kluczowy w rozwoju ludzkiej wolności; norma normowana obiektywnym dobrem – podlegająca wychowaniu. Chociaż nie da się całkowicie zracjonalizować ludzkiego zachowania, to jednak człowiek może kształtować swoje postępowanie. W związku z tym Krapiec podkreśla, że człowiek powinien doskonalić swoją sprawność oceny moralnej (sumienie). Prowadzone przez Krąpca badania ludzkiego działania, zostawiają przestrzeń dla badań psychologicznych, socjologicznych i teologicznych w tej dziedzinie, a wyjaśniona przez niego kwestia sumienia może być przyczynkiem do formułowania zintegrowanej teorii sumienia, a więc teorii, w której uwzględnione są wyniki badań różnych nauk oraz przestrzegane są zasady autonomii metod naukowych.

In her analysis, the author aims to bring out from M.A. Krąpiec’s philosophical works the most important pieces concerning the issues of moral conscience and refer them to the current socio-cultural problems, such as axiological disorientation, the absolutisation of freedom and the objectification of a human being. The author points out that Krąpiec’s theory of moral conscience is metaphysical and draws on the tradition of classical philosophy, e.g. of Aristotle and Thomas Aquinas. According to Krąpiec, moral conscience is: the norm regulating human conduct (e.g. a practical judgment that tells man what to do); awareness that accompanies human action in a reflective or non-reflective manner; a key factor in the development of human freedom; the norm which itself is normalized by objective good and therefore can be subject to education. People can shape their own conduct, although it is impossible to fully rationalize human behaviour. Therefore, Krąpiec points out that man must work to improve his moral judgment (moral consciousness): to recognize in any matter at hand what is good and what is evil. Krąpiec’s study of human actions leaves room for psychological, sociological and theological research in this area. Moreover, his explanation of the issue of moral conscience can contribute to formulating an integrated theory of moral conscience, i.e. the theory in which the results of research in various fields of science are taken into account and in which the autonomy of different scientific methods is respected.

In ihren Analysen versucht die Autorin jene Fragmente aus dem philosophischen Gedankengut von Mieczysław A. Krąpiec herauszufiltern, welche das Thema des Gewissens betreffen. Sie werden dann mit den für den aktuellen Stand der Kultur wichtigen Themen, wie z. B. mit der axiologischen Desorientierung, dem Absolut setzen der Freiheit oder der Versachlichung des Menschen zusammengebracht. Die auf das Thema Gewissen bezogene Reflexion von Krąpiec hat einen metaphysischen Charakter und ist dem Erbe der klassischen Philosophie, z.B. Aristoteles oder Thomas von Aquin, verpflichtet. Nach Krąpiec ist das Gewissen: ein praktisches Urteil, das dem Menschen vorgibt, was zu tun ist (die das Handeln normierende Norm); das moralische Bewusstsein vom reflexiven, wie auch nicht reflexiven (begleitenden) Charakter; der entscheidende Faktor in der Entwicklung der Freiheit; die nach dem objektiv Guten normierende (zu erziehende) Norm. Das menschliche Handeln lässt sich zwar nicht gänzlich rationalisieren, der Mensch kann es jedoch gestalten. In diesem Zusammenhang betont Krąpiec, dass der Mensch seine Fähigkeit des moralischen Urteilens (Gewissen) vervollkommnen soll. Die von Krąpiec angestellten Untersuchungen des menschlichen Handelns lassen Raum für weitere psychologische, soziologische und theologische Vertiefungen auf diesem Gebiet. Die von ihm vorgeschlagene Theorie des Gewissens kann ein Beitrag zu einer intergierten Theorie des Gewissens bilden, also einer Theorie, in der die Ergebnisse der Forschung von verschiedenen Disziplinen unter der notwendigen Wahrung der methodologischen Autonomie einer jeden von ihnen berücksichtigt werden.

Refine search results

1 Forum Teologiczne

1 2014

1 Boużyk M. M.

Search results

Filozoficzna koncepcja sumienia w ujęciu Mieczysława A. Krąpca