Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  nowe państwa członkowskie UE
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
In this article, we tried to measure – through 15 to 22 indicators and by using a synthetic in-dex – and analyse the EU10 (the new member states minus Cyprus, Malta and Croatia) agri-food performance during the last circa one and a half decades. We have focused our research onto the speed of development both in absolute and relative terms. As for the latter, we took into account the initial (i.e. pre-integration) development level for each new member state, in order to ascertain whether, in international comparison, they could make good use of their potential and follow the development path according to their relative development status. We found that by using any method Poland and the Baltics (especially Estonia and Lithuania) were the best performers, de-veloping clearly faster than the other countries. Finally, we tried to put forward some possible reasons behind the differences in performances and found that the age, qualification and risk-taking propensity of farmers, as well as the macro conditions prevailing in their homeland (inter-nal demand, business environment) may correlate with these differences.
PL
W swym artykule próbowaliśmy zmierzyć – wykorzystując 15-22 wskaźników oraz używając wskaźnika syntetycznego – i dokonać analizy wyników sektora rolno-spożywczego UE-10 (nowe państwa członkowskie z pominięciem Cypru, Malty i Chorwacji) w okresie ostatnich mniej wię-cej 15 lat. Skoncentrowaliśmy nasze badania na tempie rozwoju zarówno pod względem wielko-ści bezwzględnych, jak i względnych. Jeżeli chodzi o te drugie, wzięliśmy pod uwagę początko-wy (tzn. sprzed integracji) poziom rozwoju dla każdego nowego państwa, żeby ustalić, czy – z punktu widzenia porównań międzynarodowych – dobrze wykorzystały swój potencjał i podążały ścieżką rozwoju stosownie do swych względnych warunków rozwoju. Stwierdziliśmy, że stosując dowolną metodę Polska i kraje bałtyckie (zwłaszcza Estonia i Litwa) należały do krajów o najlepszych wynikach, rozwijając się wyraźnie szybciej niż pozostałe kraje. Na koniec spróbowaliśmy wskazać pewne możliwe przyczyny kryjące się za różnicami w wynikach i stwierdziliśmy, że wiek, kwalifikacje i skłonność do podejmowania ryzyka przez rolników, jak również warunki makroekonomiczne dominujące w ich kraju rodzinnym (popyt wewnętrzny, otoczenie biznesowe) mogą być skorelowane z tymi różnicami.
PL
Artykuł jest prezentacją wyników analizy, zmierzającej do określenia wzajemnych zależności między napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych (mierzonych skumulowaną wartością netto BIZ w gospodarce) a kształtowaniem się międzynarodowej konkurencyjności (według Global Competitiveness Index) nowych państw członkowskich (UE-10) w okresie poakcesyjnym (lata 2004-2016). W badaniu przyjęto założenie, że w dobie gospodarki globalnej, źródeł gospodarczego sukcesu kraju należy doszukiwać się nie tylko w rozwoju firm krajowych, ale też w ich zdolności do wykorzystania powiązań ze światem zewnętrznym, zwłaszcza z korporacjami transnarodowymi. Analizę przeprowadzono wykorzystując najczęściej stosowane w tego typu badaniach metody analizy korelacji liniowej oraz regresji. Opracowanie kończy zestawienie najważniejszych wniosków.
EN
The article presents the analysis results determining the interrelations between the inflow of foreign direct investment (FDI) (measured by the accumulated net value of FDI in the economy) and shaping of international competitiveness (according to the Global Competitiveness Index) of new Member States (EU-10) in the period after EU-accession (2004-2016). The study assumes that in the era of global economic inter-connections, the economic success of a country may be rooted not only in the development of domestic companies, but also be connected to its national ability to integrate with the international division of labour, especially through linkages to transnational corporations. The analysis is based on the methods of linear correlation and regression analysis, most commonly used in this type of research, and the main conclusions are summarised at the end.
PL
W artykule przedstawiono wyniki analizy zmian w handlu dobrami i usługami dziesięciu nowych państw członkowskich UE (NPC) z Niemcami w latach 1995-2011. Badaniem objęto cztery kraje Europy Środkowej (Czechy, Polskę, Słowację i Węgry), trzy kraje bałtyckie (Es-tonię, Litwę i Łotwę) oraz Słowenię, Bułgarię i Rumunię. Wybór Nie-miec wynikał z faktu, iż są one najważniejszym partnerem handlowym NPC. Analizy dokonano z wykorzystaniem tradycyjnych statystyk han-dlu (w kategoriach brutto) oraz statystyk handlu w kategoriach wartości dodanej. Statystyki te opracowano na podstawie danych z bazy World Input-Output Database (WIOD, wersja 2013). Z przeprowadzonej anali-zy wynika, że dynamiczny wzrost wymiany handlowej krajów Europy Środkowej z Niemcami w latach 1995-2011 był efektem włączenia się krajów Europy Środkowej w globalne łańcuchy wartości, a tym samym wzrostu handlu dobrami pośrednimi. Stąd też wyraźnie różniły się salda obrotów handlowych tych krajów z Niemcami w kategoriach brutto i w kategoriach wartości dodanej. Wartości sald obrotów obliczone na podstawie tradycyjnych statystyk były w latach 1995-2011 wyraźnie wyższe niż sald obliczonych na podstawie statystyk wartości dodanej.
EN
The article presents changes in trade in goods and services of ten new EU Member States (NMS) with Germany in the years 1995–2011. The study covers four Central European countries (the Czech Republic, Hun-gary, Poland, and Slovakia – CECs), the three Baltic States (Estonia, Lithuania and Latvia) as well as Slovenia, Bulgaria and Romania. Ger-many is chosen because it is the main trading partner of the majority of the NMS. An analysis is based on trade statistics in gross and value add-ed terms. They are calculated using the World Input-Output Database (WIOD, release 2013). The research results show that the dynamic growth of foreign trade of the Central European countries with Germany in 1995–2011 was an effect of increasing integration of the CECs in global value chains and thus an increase in trade intermediates. It resulted in growing differences between the trade balance in gross terms and that in value added terms. The value of the trade balance computed on the basis of traditional statistics was clearly higher than the trade balance calculated on the basis of value added statistics.
PL
Usługi odgrywają kluczową rolę w rozwoju handlu międzynarodowego opartego na międzynarodowych sieciach dostaw. Wzrost znaczenia usług w tworzeniu wartości dodanej eksportowanych towarów przekłada się na większą różnorodność i lepszą jakość towarów. Udział usług stanowi jedną z podstawowych różnic w strukturze eksportu państw starej Unii Europejskiej (UE-15) i nowych państw członkowskich z Europy Środkowo-Wschodniej (EŚW). W UE-15, jak wynika zarówno z tradycyjnych statystyk handlu zagranicznego, jak i statystyk uwzględniających wartość dodaną w handlu międzynarodowym, jest ono wyraźnie większe niż w EŚW. Co więcej, w krajach UE-15 od 1995 r. znaczenie usług w eksporcie wzrasta, natomiast w krajach EŚW dominuje tendencja odwrotna, wyraźna zwłaszcza po 2004 r. Strukturalna słabość eksportu (i ogólnie produkcji) w krajach EŚW jest widoczna w strukturze tworzenia wartości dodanej eksportu w poszczególnych grupach usług. W krajach tych w eksporcie towarów wykorzystywana jest przede wszystkim wartość dodana tworzona w usługach związanych z handlem (magazynowanie i logistyka), a więc tych, które tworzą mniejszą wartość dodaną. W UE-15 największa część wartości dodanej powstaje w usługach biznesowych, znajdujących się znacznie wyżej w hierarchii łańcuchów wartości dodanej. Taka struktura zagranicznej wartości dodanej może wskazywać, że dla korporacji międzynarodowych korzystniejsze jest przenoszenie przetwórstwa przemysłowego do nowych państw członkowskich, natomiast rozwijanie działalności usługowej związanej z eksportem towarów albo jest zostawione w krajach macierzystych, albo przenoszone do mniejszych gospodarek UE-15. Kraje EŚW stawały się zatem w większym stopniu centrami przemysłu przetwórczego, podczas gdy kraje Europy Zachodniej przesuwały coraz bardziej swoją specjalizację w kierunku sektora usług.
EN
Services play a key role in the development of international trade based on international supply chains. The growing importance of services in the creation of value added of exported goods increases product differentiation and quality of goods. The importance of services is also one of the distinguished features of different export structures of the old EU Member States and new Member States from Central and Eastern Europe. In the EU-15, the role of services is significantly higher than in CEE. These differences have been indicated by both traditional foreign trade statistics (gross) and the statistics in the added value in international trade. Furthermore, while in the EU-15 since 1995 the importance of services exports has been steadily growing, in the CEE the opposite trend has prevailed, especially evident after 2004. The structural weakness in exports (and generally production) in the CEE countries is visible in the structure of value-added created in exports of each group of services. In the new Member States, in the exports of goods, it is used primarily the added value created in trade-related services (warehousing and logistics), so those that create less value, while in the old EU the largest part of the added value is created in business services, standing much higher in the hierarchy of value-added chains. This structure of foreign value added may indicate that international corporations prefer moving manufacturing to Central and Eastern Europe, while the service activities related to the exports of goods are either left in their home countries or transferred to the smaller economies of Western Europe. In result, the CEE countries have become rather centres of manufacturing, while the countries of Western Europe have specialised increasingly in the services industry.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.