Search results

1

Perekond poola naljades

100%

Brzozowska D.

Mäetagused

|

2012

|

vol. 52

65-84

EN

The main aim of the research was to describe the image of family life presented in post-socialist jokelore. Contemporary material (from the late 1990s till the present day) consisting of jokes published in books, booklets, newspapers and on the Internet was collected and analysed for this study, altogether 600 jokes. As there is no special cycle of jokes connected with family life, texts of different series were taken into account in which the words “woman”, “man”, “child” or their synonyms were present. The results showed that there exist a number of stable targets, e.g. aggressive mothers-in-law or adulterous wives. New targets are reluctant to arise: there are no jokes about the paternal leave which was recently introduced and widely discussed in the media, and there are also no jokes about women drinking alcohol, although this problem exists in the society that gives more and more permission to women drinking in public places. We can conclude on the basis of this research that family jokes do not deal with current and topical issues; instead, they have remained mostly traditional with certain recurring cycles being at the core of the Polish cultural heritage.

2

Rodzina w świadomości społecznej. Co (kto) tak naprawdę stanowi rodzinę? Społeczne (re)konstruowanie definicji rodziny

100%

Herudzińska M. H.

|

2012

|

vol. VI

|

issue (2/2012)

15-41

EN

“Everyday life” used to be the kingdom of the standard, the principle, the code. It used to be a home to traditions, heritage, habits, and customs [...] It used to be as it had always been because it probably couldn’t have been different [...]. [...] This is what it used to be like. Today, it has changed. Assuming, firstly, that human beings are the prime movers in the social structure because of their ability to produce, reproduce, create the society and its structures by means of free choices in given boundary conditions, and, secondly, that the contemporary Polish family is facing transformation and not a crisis, the author reflects on the social (re)construction of the definition of the family. The author begins with reviewing the definitions of the family existing in the Polish legislation, in the literature on the subject as well as the definition of marriage in the Canon Law. It is followed by the reflection on the definition of the nuclear family, which has been deeply rooted in the literature on the subject since the 1960s (the concept is considered to have been developed by the American anthropologist George Peter Murdock) and the definition of the family proposed by T. Szlendak, which will make it possible to consider the diverse forms of human relationships existing nowadays and, at the same time, to overcome the limitations of Murdock’s definition. The paper confronts the above definitions with the models and patterns of the family life present in the social consciousness, referring both to the naturally occurring data and empirical material based on the author’s research. In collecting the latter, the author employed several research methods and techniques. The results include a socio-visual narrative created by young people presenting their ideas of the family by means of photographs.

PL

„Codzienność” była nazwą królestwa normy, reguły, kodeksu. Była siedzibą tradycji, dziedzictwa, nawyku i zwyczaju [...]. Była taka, jaka zawsze była i będzie, bo pewnie inną być nie mogła [...]. [...] Tak było niegdyś. Dziś już tak nie jest. Przyjmując, po pierwsze, założenie o sprawczej roli jednostki ludzkiej w strukturze społecznej – jej zdolności do produkcji, kreacji społeczeństwa i jego struktur przez dokonywanie wolnych wyborów w danych warunkach brzegowych oraz, po drugie, tezę o przemianach w życiu współczesnej rodziny polskiej, a nie jej kryzysie, autorka przedmiotem rozważań czyni społeczne (re)konstruowanie definicji pojęcia rodzina. Krótki przegląd definicji rodziny funkcjonujących w polskim systemie prawnym, w literaturze przedmiotu, a także definicji małżeństwa w prawie kanonicznym, poprzedza rozważania nad, mocno zakorzenioną od lat 60. XX wieku, definicją rodziny nuklearnej (za twórcę której uznaje się ameryńkańskiego antropologa George’a P. Murdocka) i propozycją definicji rodziny wysuniętą przez Tomasza Szlendaka, która, w jego założeniach, ma umożliwić uwzględnienie współczesnej mozaiki form współżycia ludzi i jednocześnie pokonać ograniczenia definicji Murdocka. Autorka podejmuje próbę ich konfrontacji, przede wszystkim z funkcjonującymi w świadomości społecznej modelami, a także (dominującymi w Polsce) wzorami życia rodzinnego, opierając się na źródłach zastanych oraz wywołanych. Podczas gromadzenia tych ostatnich posłużyła się kilkoma metodami oraz technikami badawczymi. Owocem tego przedsięwzięcia jest m.in. narracja socjowizualna, której autorami są młodzi ludzie, przekazujący – za pośrednictwem fotografii – swoje wyobrażenie o tym, czym jest dla nich rodzina.

3

Tomasz Rakoczy, Problemy prawne w ustalaniu pozycji kanonicznej członków rodziny nuklearnej, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Kraków 2022, ss. 382.

100%

Szczot E.

Ius Matrimoniale

|

2022

|

vol. 33

|

issue 2

243-250

4

Od rodziny nuklearnej Talcotta Parsonsa do wielości form życia rodzinnego współcześnie

75%

Kwak A.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2019

|

vol. 11(47)

|

issue 4

129-146

PL

Rodzina nuklearna wspierana akceptacją społeczną długo była uznawana za obowiązujący model. Zachodzące procesy przemian demograficznych, społecznych, ekonomicznych zrobiły istotny wyłom w tym tradycyjnym podejściu. Współcześnie normą stało się współwystępowanie różnych form bliskich związków. Nasuwają się pytania: Jakie są konsekwencje tych zmian? Co oznacza to dla samego pojęcia „rodzina” ? Czy sama rodzina traci na wartości? Czy jest przyszłość dla rodziny? Nie ma jednak jednoznacznej odpowiedzi, gdyż poglądy badaczy są zróżnicowane. Życie społeczne jest jednak nieprzewidywalne. A rodzina musi się adaptować.

EN

The nuclear family model supported by social acceptance has long been in force. The ongoing processes of demographic, social and economic changes have made a significant breakthrough in the traditional approach. Nowadays it has become the norm of co-occurrence of various forms of close relationships. Questions arise. What are the consequences of these changes? What does this mean for the concept of ‘family’? Is the family losing its value? Is there a future for the family? However, there is no univocal answer. The views of researchers are diverse. Social life, however, is unpredictable. And family? The family has to adapt.

5

Strukturalne przemiany rodziny w Afryce Subsaharyjskiej w dobie nowoczesności

51%

Pawlik J.

Studia Elbląskie

|

2019

|

vol. 20

301-312

EN

Since colonial times in Africa there have been profound changes in the structure of the family. From the extended multi-generational family, which functioned not only as the basic social unit, but also as a coherent economic system, there is a transition to a nuclear family, two-generational, functioning in the system of modern economy. Despite the passage of more than a century, these changes are still ongoing, because it is not possible throughtop-down interference to introduce such a radical change at the social level. This type of family transformation has its own conditions. First of all, it is associated with the concept ofmarriage and family, which evolves under the influence of monotheistic religions. Further, it depends on the economic and social independence of the monogamous married couple fromthe origin group. Finally, the socio-economic context of the country must enable spouses to obtain material resources for the life of the family. The consequence of this transformation isthe weakening of the proverbial African solidarity and in a situation where the nuclear family is unable to provide a livelihood, it means the weakness of matrimonial bonds, and theformation of a one-parent family. The advantage of change is limiting the number of children, the opportunity to develop initiatives and creativity, as well as creating conditions favorablefor to marital fidelity.

PL

Od czasów kolonialnych w Afryce następowały gruntowne zmiany w strukturze rodziny. Z poszerzonej rodziny wielopokoleniowej, która funkcjonowała nie tylko jako podstawowa jednostka społeczna, ale również jako spójny system gospodarczy, następuje przejście do rodziny nuklearnej, dwupokoleniowej, funkcjonującej w systemie gospodarki nowoczesnej. Mimo upływu z górą wieku, przemiany te wciąż trwają, ponieważ nie jest możliwa odgórna ingerencja wprowadzająca tak radykalną zmianę na poziomie społecznym. Tego typu przemiana rodziny ma swoje uwarunkowania. Przede wszystkim wiąże się z pojmowaniem małżeństwa i rodziny, które ewoluuje pod wpływem religii monoteistycznych. Dalej, zależy ona od uniezależnienia ekonomicznego i społecznego monogamicznej pary małżeńskiej od grupy pochodzeniowej. W końcu, kontekst społeczno-gospodarczy kraju musi umożliwiać małżonkom zdobycie środków materialnych dla życia rodziny. Konsekwencją tej przemiany jest osłabienie przysłowiowej solidarności afrykańskiej, a w sytuacji, kiedy rodzina nuklearna nie jest w stanie się utrzymać, nietrwałość związków i tworzenie się rodzin jednorodzicielskich. Plusem przemiany jest ograniczenie liczby dzieci, możliwość rozwijania inicjatyw i kreatywności, a także utworzenie warunków sprzyjających wierności małżeńskiej.

6

Family ties and intergenerational relationships in European families in the twentieth century

51%

MAREČKOVÁ M.

Wychowanie w Rodzinie

|

2014

|

vol. IX (1/2014)

15-21

PL

Na początku dwudziestego wieku międzypokoleniowe relacje rodzinne nadal pełniły ważną funkcję społeczną w społeczeństwach wiejskich Europy. Sytuacja rodziny czeskiej ilustruje współczesne problemy odnoszące się do więzów rodzinnych i relacji międzypokoleniowych. Problemy te pojawiły się w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Widoczne są negatywne tendencje rozwojowe, szczególnie w porównaniu z sytuacją rodziny w innych państwach europejskich. Przede wszystkim chodzi tu o starzenie się ludności i różnorodną aktywność seniorów. Luźniejsze relacje z ich rodzinami i spadek ich zaangażowania w opiekę nad wnukami oznaczają, że czescy dziadkowie plasują się obok tych w państwach bardziej społecznie rozwiniętych. Jednak w warunkach czeskich prowadzi to do dużych napięć związanych z aktywnymi rolami seniorów. Rosnąca liczba dorosłych potomków, szczególnie męskich, mieszkających z rodzicami nie mieści się w postępowych trendach społecznego i gospodarczego rozwoju. Przypomina raczej tradycje południowoeuropejskie. Preferowanie alternatywnych form kohabitacji, szczególnie przez partnerów z wykształceniem podstawowym, odkładanie w czasie narodzin pierwszego dziecka, wzrost liczby jednoosobowych gospodarstw domowych oraz, co może najważniejsze, ogromny wzrost liczby gospodarstw domowych składających się z ludzi młodych lub w średnim wieku (w wieku produkcyjnym) może, co prawda, plasować Czechy wśród państw rozwiniętych i w okolicach europejskiej średniej, jednak biorąc pod uwagę niekorzystne trendy demograficzne fundamentalna zmiana w systemie państwowego wsparcia dla małżeństw i rodzin wydaje się konieczna również w Czechach. Faktem jest, że ponad jedna trzecia rodzin z dziećmi zagrożona jest ubóstwem. Wniosek wyłaniający się z przeprowadzonych analiz wskazuje, że obecne problemy państwowej polityki społecznej i rodzinnej odbijają się na rodzinie, której wartość wzrasta i której nie mogą zastąpić instytucje państwowe. Pod koniec XX wieku rodzina ponownie staje się źródłem pewności i bezpieczeństwa materialnego, a solidarność międzypokoleniowa pozostaje ważną tradycyjną wartością.

EN

Intergenerational family relationships still performed an important social function in rural society in Europe at the beginning of the twentieth century. The situation within the Czech family illustrates the current problems in family ties and intergenerational relationships that have surfaced since the nineteen nineties. Negative developmental trends are being seen, particularly in comparison with family circumstances in other European countries, most significantly the continuing ageing of the population and the wide-ranging activities of seniors. Looser relationships with their families and a decline in their engagement in caring for their grandchildren mean that Czech grandparents tend to rank alongside more socially developed countries in this respect. Under Czech conditions, however, this can lead to great strain on the active roles played by seniors. The growing number of adult offspring, particularly men, living with their parents is a far from progressive trend in social and economic development, and corresponds more closely with southern European traditions. A preference for alternative forms of cohabitation, particularly among partners with primary education, the postponing of the birth of the first child, the growth in the number of single-person households and, perhaps most importantly, the enormous rise in the number of households comprised of young or middle-aged individuals in the economically productive age group may, it is true, rank the Czech Republic among socially developed countries and at around the European average, though in view of the unfavourable demographic trend a fundamental change in state support for marriage and the family is, however, also essential in the Czech Republic. The fact is that more than a third of families with children are threatened with poverty. The conclusion arising from the analyses performed indicates that the current problems in state social and family policy are reflected in the increasing importance of the family and the fact that it cannot be replaced by public institutions. At the end of the twentieth century, the family is again becoming the focus of certainty and material security, and intergenerational solidarity remains an important traditional value.

Refine search results

2 Wychowanie w Rodzinie

1 Ius Matrimoniale

1 Mäetagused

1 Roczniki Nauk Społecznych

1 Studia Elbląskie

1 2022

2 2019

1 2014

2 2012

1 Brzozowska D.

1 Herudzińska M. H.

1 Kwak A.

1 MAREČKOVÁ M.

1 Pawlik J.

1 Szczot E.

Perekond poola naljades

Rodzina w świadomości społecznej. Co (kto) tak naprawdę stanowi rodzinę? Społeczne (re)konstruowanie definicji rodziny

Tomasz Rakoczy, Problemy prawne w ustalaniu pozycji kanonicznej członków rodziny nuklearnej, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Kraków 2022, ss. 382.

Od rodziny nuklearnej Talcotta Parsonsa do wielości form życia rodzinnego współcześnie

Strukturalne przemiany rodziny w Afryce Subsaharyjskiej w dobie nowoczesności

Family ties and intergenerational relationships in European families in the twentieth century